معنی واگرایی نزولی RSI؟

• اندیکاتور RSI کاربرد های متنوعی در تحلیل تکنیکال دارد.این کاربردها شامل موارد زیر است:
• پیدا کردن مناطق قابل اشباع خرید و فروش
• دریافت سیگنال های خرید و فروش
• پیدا کردن واگرایی ها در قیمت

انواع واگرایی مخفی در تحلیل تکنیکال با مثال های کاربردی

در این مقاله ابتدا به تعریف واگرایی مخفی و فرم شماتیک کلی آن پرداخته می شود، سپس در ادامه، مثال هایی کاربردی از بازار سرمایه تشریح می شوند. در پایان این مقاله نیز به مواقعی پرداخته می شود که تحلیل گران در تشخیص واگرایی مخفی دچار خطا می شوند. اگر شما نیز قصد دارید به طور کامل با این مبحث آشنا شوید، مطالعه این مقاله را از دست ندهید.

واگرایی مخفی چیست ؟

واگرایی به حالتی گفته می شود که در آن قیمت برخلاف اندیکاتور حرکت می کند. در صورتی که واگرایی در انتهای روند اتفاق بیفتد، به آن واگرایی معمولی (Regular Divergence یا به اختصار RD) گفته می شود و در صورتی که واگرایی در انتهای اصلاح قیمتی به وقوع بپیوندد، به آن واگرایی مخفی (Hidden Divergence یا به اختصار HD) گفته می شود.

در صورتی که در محدوده اصلاحی یک روند صعودی بزرگ، اندیکاتور کف پایین تر ثبت کند اما قیمت به کف پایین تر نرسد و کف بالاتر ثبت کند، واگرایی مخفی مثبت به وقوع می پیوندد. همانطور که از نام این نوع واگرایی مخفی مشخص است، پس از وقوع آن می توان افزایش تقاضا و به تبع آن رشد قیمت را انتظار داشت. در شکل 1 فرم شماتیک کلی واگرایی مخفی مثبت آورده شده است.

نکته مهمی که باید به آن توجه داشت، این می باشد که در واگرایی مخفی مثبت، باید قیمت حتما از یک سقف بالاتر نسبت به سقف قبلی به طور موقت بریزد و اگر غیر از این باشد نمی توان نام آن را واگرایی مخفی مثبت گذاشت (منظور این می باشد که مطابق شکل 1، سقف دوم باید حتما بالاتر از سقف اول قرار گیرد).

شکل 1- فرم شماتیک کلی واگرایی مخفی مثبت

در صورتی که در محدوده اصلاحی یک روند نزولی بزرگ، اندیکاتور سقف بالاتر ثبت کند اما قیمت نتواند به سقف قبلی خود برسد و سقف بعدی را پایین تر از سقف قبلی ثبت کند، واگرایی مخفی منفی به وقوع می پیوندد. همانطور که از نام این نوع واگرایی مخفی مشخص است، پس از وقوع آن می توان افزایش عرضه و به تبع آن افت قیمت را انتظار داشت. در شکل 2 فرم شماتیک کلی واگرایی مخفی منفی آورده شده است.

نکته مهمی که باید به آن توجه داشت، این می باشد که در واگرایی مخفی منفی، باید قیمت حتما از یک کف پایین تر نسبت به کف قبلی به طور موقت رشد کند و اگر غیر از این باشد نمی توان نام آن را واگرایی مخفی منفی گذاشت (منظور این می باشد که مطابق شکل 2، کف دوم باید حتما پایین تر از کف اول قرار گیرد).معنی واگرایی نزولی RSI؟

شکل 2- فرم شماتیک کلی واگرایی مخفی منفی

مثال های کاربردی از واگرایی مخفی مثبت و منفی

در شکل 3 نمودار قیمت شرکت نیروکلر با نماد شکلر در مقیاس لگاریتمی و تایم فریم هفتگی آورده شده است. همانطور که ملاحظه می کنید وقتی که در یک روند صعودی در اصلاح قیمتی هستیم، هیستوگرام اسیلاتور Macd کف پایین تر ساخته اما نمودار قیمت با آن مخالفت کرده و کف بالاتر می سازد که این موضوع منجر به وقوع واگرایی مخفی مثبت می شود و به تبع آن قیمت توانسته در کمتر از 40 روز از 1300 تومان تا 2100 تومان رشد کند و بازدهی 61/5 درصدی ثبت کند.

شکل 3- واگرایی مخفی مثبت در نماد شکلر در مقیاس لگاریتمی و تایم فریم هفتگی

به عنوان یک مثال دیگر از واگرایی مثبت مخفی به نمودار قیمت شرکت کارت اعتباری ایران کیش با نماد رکیش در مقیاس لگاریتمی و تایم فریم روزانه می پردازیم. همانطور که ملاحظه می کنید در یک محدوده اصلاحی از یک روند صعودی، هیستوگرام اسیلاتور Macd کف پایین تر ساخته اما نمودار قیمت با آن مخالفت کرده و کف بالاتر می سازد. به تبع این موضوع قیمت توانسته در مدت زمان 2 ماه از 340 تومان تا 550 تومان رشد کند و بازدهی 61/8 درصدی ثبت کند.

شکل 4- واگرایی مخفی مثبت در نماد رکیش در مقیاس لگاریتمی و تایم فریم روزانه

در شکل 5 که مربوط به نمودار قیمت سهام شرکت صنایع آذرآب با نماد فاذر می باشد، همانطور که ملاحظه می کنید در محدوده اصلاحی یک روند نزولی، اسیلاتور استوکاستیک سقف بالاتر ساخته اما نمودار قیمت با آن مخالفت کرده و سقف پایین تر ساخته است. این موضوع موجب وقوع واگرایی مخفی منفی در این اسیلاتور شده و به تبع آن در حدود 2 ماه قیمت از 380 تومان تا 220 تومان افت کرده است (42 درصد افت قیمت).

شکل 5- واگرایی مخفی منفی در نماد فاذر در مقیاس لگاریتمی و تایم فریم روزانه

آیا صرفا با مشاهده واگرایی مخفی می توان در بازارهای مالی معامله کرد ؟

پاسخ این سوال با قاطعیت خیر می باشد. اگر بخواهید فقط با مشاهده واگرایی مثبت مخفی نسبت به خرید سهم و یا با مشاهده واگرایی منفی مخفی نسبت به فروش اقدام کنید، احتمال اینکه با زیان روبرو شوید بسیار زیاد است. بنابراین توصیه می شود حتما در کنار واگرایی مخفی از سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال (مانند خط روند، الگوهای کلاسیک، الگوهای هارمونیک و …) نیز استفاده نمایید تا بتوانید به درستی حد ضرر و اهداف قیمتی را مشخص نمایید.

دلایل رایج تشخیص اشتباه واگرایی مخفی در میان تحلیل گران

در معنی واگرایی نزولی RSI؟ ادامه به 3 دلیل رایجی که تحلیل گران در تشخیص واگرایی مخفی دچار اشتباه می شوند، پرداخته می شود :

1- تشخیص ندادن درست روند اصلی

رایج ترین اشتباهی که تحلیل گران در تشخیص واگرایی HD مرتکب می شوند، این می باشد که روند اصلی بازار را (روند صعودی یا نزولی) به درستی تشخیص نمی دهند. در واگرایی مخفی مثبت، حتما در محدوده اصلاحی یک روند صعودی اصلی، قیمت باید از یک سقف بالاتر نسبت به سقف قبلی خود وارد اصلاح شود (به سقف دوم و اول در شکل 1 مراجعه شود) و در واگرایی مخفی منفی نیز باید در محدوده اصلاحی یک روند نزولی اصلی، قیمت حتما از یک کف پایین تر نسبت به کف قبلی خود وارد اصلاح شود (به کف دوم و اول در شکل 2 مراجعه شود)، در صورتی که غیر از این باشد نمی توان نام آنها را واگرایی های مخفی گذاشت.

در شکل 6 که مربوط به نمودار قیمت سهام شرکت پارس خودرو با نماد خپارس می باشد، ممکن است معامله گران به اشتباه واگرایی مخفی مثبت تشخیص دهند و وارد معامله ای اشتباه همراه با زیان شوند. نکته مهمی که وجود دارد و قبلا نیز به آن اشاره شده، این می باشد که در این نوع واگرایی حتما باید سقف دوم بالاتر از سقف اول قرار گیرد و با توجه به اینکه در این مورد، چنین اتفاقی نیفتاده است، نمی توان نام آن را واگرایی مخفی مثبت گذاشت. البته در معنی واگرایی نزولی RSI؟ چنین مواقعی ممکن است حتی قیمت رشد کند اما رشد قیمت را نمی توان به واگرایی مخفی مثبت ربط داد.

شکل 6- تشخیص اشتباه واگرایی مثبت مخفی در نماد خپارس

2- بزرگ شدن سیکل حرکتی

نکته ای که در رابطه با سیکل حرکتی حائز اهمیت می باشد، این موضوع است که در واگرایی های مخفی باید در اندیکاتور بین دو گام کنار هم مقایسه صورت گیرد و اگر یک گام اندیکاتور با چند گام جلوتر از آن مقایسه شود و حتی سایر شروط واگرایی مخفی نیز ارضاء شوند، نمی توان نام آن را واگرایی مخفی گذاشت. مطابق شکل 7 اگر در نمودار سهام شرکت لیزینگ رایان سایپا با نماد ولساپا (مقیاس لگاریتمی و تایم فریم هفتگی)، در اندیکاتور MACD دو معنی واگرایی نزولی RSI؟ گامی که در کنار یکدیگر نیستند به هم وصل شوند و در نمودار قیمت نیز حفره های متناظر با آنها به یکدیگر وصل شوند، احتمال دارد به اشتباه واگرایی مخفی مثبت تشخیص داده شود. در این مثال با توجه به اینکه در اندیکاتور دو گام کنار هم با یکدیگر مقایسه نشده اند و بین این دو گام در اندیکاتور، یک کف دیگر نیز وجود دارد، نمی توان نام آن را واگرایی مخفی مثبت گذاشت. هر چند در نمودار، رشد قیمت صورت گرفته است اما دلیل آن واگرایی مخفی مثبت نمی باشد و می توان دلیل آن را واقع شدن قیمت در کف کانال صعودی 6 ساله و همچنین خط روند صعودی 4/5 ساله دانست. عموما در مواقعی مشابه این مثال، که در اندیکاتور دو گام کنار هم با یکدیگر مقایسه نمی شوند و به اشتباه واگرایی HD تشخیص داده می شود، یا باید از دوره های زمانی بیشتر در تنظیمات اندیکاتور استفاده کرد یا اینکه در تایم فریم بالاتر وقوع واگرایی مخفی بررسی شود.

شکل 7- تشخیص نادرست واگرایی مخفی مثبت

3- میزان اصلاح قیمت

واگرایی های مخفی ایده آل معمولا در محدوده 50 تا 78/6 درصد از فیبوناچی اصلاحی داخلی اتفاق می افتند. در صورتی که واگرایی مخفی در تراز کمتر از 50 درصد یا بیشتر از 78/6 درصد از فیبوناچی اصلاحی به وقوع بپیوندد، اعتبار کمتری دارند و توصیه می شود که در این مواقع حتما با سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال نیز روند قیمتی را بررسی نمایید.

اندیکاتور RSI آموزش کامل و حرفه ای

آموزش کامل و حرفه ای اندیکاتور Relative Strength Index) RSI) به معنی شاخص مقاومت نسبی.

آموزش کامل و حرفه ای اندیکاتور RSI

شاخص مقاومت نسبی(RSI) چیست؟

آموزش کامل و حرفه ای اندیکاتور RSI

شاخص مقاومت نسبی(RSI) یک نشانگر حرکت است که در تحلیل تکنیکال به کار می رود.

این اندیکاتور اندازه تغییرات اخیر قیمت را برای ارزیابی شرایط اشباع خرید یا اشباع فروش در قیمت سهام یا شکل دیگر دارایی اندازه گیری می کند.

اندیکاتور RSI به عنوان یک اسیلاتور (نمودار خطی که بین دو طرف حرکت می کند و می تواند از 0 تا 100 داشته باشد) نمایش داده می شود.

این شاخص در ابتدا توسط J. Welles Wilder Jr. تهیه و در کتاب اصلی خود با عنوان ” مفاهیم جدید در سیستم های معاملات تکنیکال” در سال 1978 معرفی شد.

تفسیر و استفاده سنتی از اندیکاتور RSI به این شکل است که وقتی مقادیر 70 یا بالاتر را نشان می دهد یک اوراق بهادار در حال اشباع خریدی ا ارزش بیش از حد است و گاهی ممکن است این رقم برای یک روند معکوس یا عقب نشینی اصلاحی در قیمت باشد.

تفسیر اندیکاتور RSI هنگامی که از رقم 30 پایین تر باشد میتواند به این صورت باشد که اشباع فروش است یا ارزش خیلی پایین آمده‌است.

شاخص مقاومت نسبی(اندیکاتور RSI) با یک معادله دو بخشی محاسبه می شود که با فرمول زیر شروع می شود:

میانگین سود یا ضرر مورد استفاده در محاسبه، میانگین درصد سود یا ضرر طی یک دوره بازگشت است. این فرمول از مقدار مثبت برای میانگین ضرر استفاده می کند.
استاندارد این فرمول استفاده از 14 دوره برای محاسبه مقدار اولیه RSI است. به عنوان مثال، تصور کنید که بازار از 14 روز گذشته هفت درصد بالاتر بسته شده و متوسط سود آن 1٪ است. هفت روز باقیمانده با از دست دادن متوسط 0.8 کمتر بسته شد. محاسبه برای قسمت اول RSI به صورت زیر است:

هنگامی که داده 14 دوره در دسترس باشد، قسمت دوم فرمول RSI قابل محاسبه است. مرحله دوم محاسبه نتایج را روشن می کند.

محاسبه RSI:

با استفاده از فرمول های بالا RSI را می توان، جایی که توانایی ترسیم خط RSI را در زیر نمودار قیمت داریم محاسبه کرد.
RSI با افزایش تعداد و اندازه بسته شدن مثبت افزایش می یابد و با افزایش تعداد و اندازه منفی کاهش می یابد. قسمت دوم محاسبه روشن است، بنابراین RSI در یک بازار کاملاً صعودی فقط به 100 یا 0 خواهد رسید.

همانطور که در نمودار بالا مشاهده می کنید، شاخص RSI می تواند در مدت زمان طولانی در منطقه اشباع خریدباقی بماند در حالی که سهام در روند صعودی است. هنگامی که سهام در روند نزولی قرار دارد، ممکن است این شاخص برای مدت طولانی در قلمرو بیش از حد فروخته شده باقی بماند. این می تواند برای تحلیل گران جدید گیج کننده باشد، اما یادگیری استفاده از شاخص در این مسائل را روشن می کند.

اندیکاتور RSI به شما چه می گوید؟

روند اصلی سهام یا دارایی ابزاری مهم در اطمینان از درک صحیح شاخص است.

به عنوان مثال ، تکنسین مشهور بازار ، کنستانس براون،CMT،این ایده را بیان کرده است که مطالعه بیش از حد در RSI در یک روند صعودی احتمالاً بسیار بالاتر از 30٪ است و میزان اشباع خریددر RSI در طی روند نزولی بسیار کمتر از سطح 70٪ می‌باشد

همانطور که در نمودار زیر مشاهده می کنید ، طی یک روند نزولی ، RSI با رقم 50٪ به اوج خود می رسد( نه با 70%)، که می تواند توسط سرمایه گذاران استفاده شود تا با اطمینان بیشتر شرایط نزولی را نشان دهند. بسیاری از سرمایه گذاران در صورت برقراری روند قوی برای شناسایی بهتر افراط ، از یک خط روند افقی استفاده می کنند که بین 30 تا 70 درصد باشد. تغییر سطح اشباع خریدیا اشباع فروش زمانی که قیمت سهام یا دارایی در یک کانال افقی بلند مدت باشد ، معمولاً غیرضروری است.

یک مفهوم مرتبط با استفاده از سطح اشباع خریدیا گران فروشی متناسب با روند،
تمرکز روی سیگنالهای تجاری و تکنیک های منطبق بر روند است.

به عبارت دیگر،استفاده از سیگنالهای صعودی در زمانی که قیمت در یک روند صعودی است
و سیگنالهای نزولی در هنگام نزول سهام، باعث جلوگیری از بسیاری از هشدارهای دروغین اندیکاتور RSI می شود.

نمونه ای از واگرایی های RSI

واگرایی صعودی زمانی اتفاق می افتد که اندیکاتور RSI قیمتی بیش از حد فروخته شده
و به‌دنبال آن پایین‌ترین قیمت را ایجاد می‌کند که به‌ترتیب با پایین‌ترین سطح قیمت مطابقت دارد.
این نشان دهنده حرکت صعودی صعودی است و می توان از وقفه ای بالاتر از خاک بیش از حد فروخته شده برای ایجاد موقعیت جدید طولانی استفاده کرد.

واگرایی نزولی زمانی اتفاق می افتد که اندیکاتور RSI قیمتی بیش از حد خرید و به دنبال آن کمترین قیمت را ایجاد کند که با بالاترین قیمت مربوطه مطابقت داشته باشد.

همانطور که در نمودار زیر مشاهده می کنید،هنگامی که اندیکاتور RSI با تشکیل پایین ترین قیمت،پایین ترین نرخ تشکیل شد،یک واگرایی صعودی مشخص شد. این یک سیگنال معتبر بود، اما واگرایی ها هنگامی که سهام در یک روند طولانی مدت با ثبات باشد،نادر است. استفاده از قرائت های انعطاف پذیر اشباع فروش یا اشباع خرید،به شناسایی سیگنال های بالقوه بیشتری کمک می کند.

نمونه ای از موج بازگشتی RSI

تکنیک معاملاتی دیگر رفتار اندیکاتور RSI را هنگام استفاده مجدد از قلمرو اشباع خریدیا اشباع فروش ، بررسی می کند. این سیگنال “رد کردن نوسان” صعودی نامیده می شود و دارای چهار قسمت است:

RSI در قلمرو بیش از حد فروخته شده قرار می گیرد.

RSI بالای 30٪ عبور می کند.

RSI بدون عبور مجدد از قلمرو بیش از حد فروخته شده ، فرو رفتن دیگری ایجاد می کند.

سپس اندیکاتور RSI آخرین بالاترین قیمت خود را می شکند.

همانطور که در نمودار زیر مشاهده می کنید،
اندیکاتور RSI بیش از حد فروخته شد،30٪ شکست و کمترین میزان رد را ایجاد کرد که باعث افزایش سیگنال شد.
استفاده از اندیکاتور RSI در این روش بسیار شبیه ترسیم خط روند روی نمودار قیمت است.

نمودار زیر سیگنال رد نوسان نزولی را نشان می دهد.
مانند اکثر تکنیک های معاملاتی،این سیگنال هنگامی که مطابق با روند دراز مدت غالب باشد،قابل اطمینان ترین خواهد بود.
سیگنالهای نزولی در طی روند نزولی احتمال ایجاد هشدارهای کاذب را دارند.

محدودیت های RSI

RSI حرکت قیمت صعودی و نزولی را مقایسه می کند و نتایج را در یک اسیلاتور نمایش می دهد،
که می تواند در زیر نمودار قیمت قرار گیرد.
مانند اکثر شاخص های تکنیکال،سیگنال های آن هنگامی که مطابق با روند بلند مدت باشند از بیشترین اطمینان برخوردار هستند.

سیگنال های برگشت واقعی نادر هستند و جدا کردن آنها از هشدارهای دروغین دشوار است. به عنوان مثال،یک مثبت کاذب می تواند یک کراس اوور صعودی باشد و به دنبال ناگهان سهام سقوط کند.
منفی کاذب وضعیتی است که یک کراس اوور نزولی وجود دارد.
با این حال سهام به‌طور ناگهانی به سمت بالا شتاب می گیرد.

از آنجا که اندیکاتور حرکت را نشان می دهد ، هنگامی که دارایی دارای حرکت قابل توجهی در هر دو جهت باشد، می تواند برای مدت طولانی بیش از حد خریداری شود یا بیش از حد فروخته شود. بنابراین،اندیکاتور RSI در بازار نوسانی که قیمت دارایی بین حرکات صعودی و نزولی متناوب است ، بیشترین کاربرد را دارد.

تا حالا تجربه استفاده از اندیکاتور RSI رو داشته اید؟؟ حتما برای ما تجربتون رو کامنت بذارید☺

سیگنال نوسان ناقص (Failure Swing)

سیگنال نوسان ناقص، نوع دیگری از سیگنال‌های خرید و فروش است که می‌تواند توسط اندیکاتور RSI تولید گردد. این سیگنال از قدرت و اعتبار بسیار بالاتری نسبت به سیگنال‌های استاندارد RSI برخوردار است و میزان خطای آن نیز به مراتب کمتر است. اگر بخواهیم ساده و سرراست بگوییم سیگنال نوسان ناقص (در حالت صعودی) هنگامی صادر می‌شود که RSI سقف قبلی‌اش را به سمت بالا می‌شکند. و یا در حالت نزولی، سیگنال نوسان ناقص هنگامی تولید می‌شود که RSI کف قبلی‌اش را به سمت پایین می‌شکند. این سیگنال‌ها که در قالب نقاط برک اوت [39] بر روی اندیکاتور به نمایش درآمده‌اند لحظاتی را نشان می‌دهند که قیمت به خوبی شتاب گرفته و روند قدرتمندی در بازار شکل گرفته است.

سیگنال نوسان ناقص(نوع صعودی) : هنگامی که RSI دره‌ای درون ناحیه اشباع فروش بسازد و سپس از ناحیه اشباع خارج گشته و سطح 30% را به سمت بالا قطع کند، اما مجددا بازگشت نموده و این بار بدون این که به درون ناحیه اشباع فروش فرو رود، دره دوم را بالاتر یا مساوی سطح 30% بسازد و سپس صعود خود را ادامه دهد، در این صورت در لحظه‌ای که اندیکاتور از کنار سقف قبلی‌اش به سمت بالا عبور می‌کند یک سیگنال نوسان ناقص (از نوع صعودی) صادر می‌گردد.

اگر این تعریف، پیچیده به نظرتان می‌رسد، شما را مجددا به همان تعریف سرراست اولیه دعوت می‌کنیم که «سیگنال نوسان ناقص را به معنی عبور اندیکاتور از کنار سقف (یا کف) قبلی‌اش تعریف می نمود». درواقع اندیکاتور با شکستن سقف قبلی‌اش نشان می‌دهد که اولا- در تداوم روند صعودی جدید کاملا جدی است. دوما- سیگنال خرید که اخیرا تولید شده از نوع جعلی نبوده و احتمال کاذب بودن سیگنال و نفوذ مجدد به درون ناحیه اشباع از بین خواهد رفت. سوما- با توجه به این که سیگنال نوسان ناقص اغلب در حوالی سطح 50% تولید می‌شود، بنابراین بطور طبیعی از قدرت و اعتبار بیشتری برخوردار خواهد بود.

سیگنال نوسان ناقص یک سیگنال متاخر است، یعنی نسبت به سیگنال خرید اولیه با اندکی تاخیر صادر می‌گردد. ولی در عوض سیگنال نوسان ناقص از قدرت و اعتبار بسیار بیشتری نسبت به سیگنال‌های استاندارد برخوردار می‌باشد. در واقع اعتبار سیگنال‌های نوسان ناقص به قدری زیاد است که به سختی می‌توانید مثال نقض چندانی را از این سیگنال، بر روی نمودارهای واقعی بیابید.

به همین ترتیب می‌توانیم سیگنال نوسان ناقص در حالت نزولی را نیز به سادگی تعریف کنیم. سعی کنید به عنوان تمرین، خودتان ابتدا بدون این به توضیحات بعدی مراجعه کنید، تعریف و نمودار نوسان ناقص را در حالت نزولی در ذهن خود مجسم نمایید، و سپس به سراغ ادامه متن بروید.

سیگنال نوسان ناقص(نوع نزولی) : هنگامی که RSI قله‌ای درون ناحیه اشباع خرید بسازد و سپس از ناحیه اشباع خارج گشته و سطح 70% را به سمت پایین قطع کند، اما مجددا بازگشت نموده و بدون این که به درون اشباع خرید وارد شود، قله دوم را پایین‌تر یا مساوی سطح 70% بسازد، و سپس نزول خود را ادامه دهد، در این صورت در لحظه‌ای که اندیکاتور از کنار کف قبلی‌اش به سمت پایین عبور می‌کند یک سیگنال نوسان ناقص (از نوع نزولی) صادر می‌گردد.

سیگنال نوسان ناقص، سیگنال بسیار قدرتمندی است و در صورت مواجه با آن توصیه می‌کنیم نسبت به آن بی‌تفاوت نبوده و حتما احتمال بازگشت روند را جدی بگیرید. به عنوان مثال می‌توانید در تصویر زیر، نمونه‌ای از سیگنال نوسان ناقص را بر روی نمودار سهام شرکت ملی صنایع مس (فملی) ملاحظه نمایید. علی‌رغم این که چندین سیگنال فروش استاندارد در طی مسیر وجود داشته‌اند اما در نهایت، سیگنال نوسان ناقص بوده که در انتهای مسیر، منجر به معکوس شدن روند صعودی نمودار گشته است.

از نگاه دیگر می‌توان گفت تشکیل دو دره متوالی بر روی RSI بگونه‌ای که دره دوم بالاتر از دره اول قرار داشته باشد، یک سیگنال مثبت بوده و می‌تواند موجب آغاز روند صعودی جدید بشود. دره اول باید درون ناحیه اشباع فروش و دره دوم بالاتر از این محدوده قرار داشته باشد.

به همین ترتیب، تشکیل دو قله متوالی بر روی RSI در انتهای یک روند صعودی، به گونه‌ای که قله دوم پایین‌تر از قله اول باشد، یک سیگنال منفی بوده و می‌تواند موجب خاتمه روند صعودی ویا آغاز روند نزولی جدید بشود، به شرطی که قله اول درون ناحیه اشباع خرید و قله دوم پایین‌تر از این محدوده قرار داشته باشد.

هرگونه تضاد رفتاری بین قیمت و اندیکاتور را اصطلاحا دیورژانس [40] یا واگرایی می‌نامیم. به عنوان مثال اگر قیمت قله‌های متوالی صعودی بسازد اما اندیکاتور برعکس عمل نموده، و قله‌هایی با ترتیب پلکانی نزولی بسازد، می‌گوییم یک دیورژانس یا واگرایی بین قیمت و اندیکاتور پدید آمده است. واگرایی‌ها انواع و معانی گوناگونی دارند و بزودی در بخش‌های بعدی این کتاب مفصلا درخصوص آنها صحبت خواهیم نمود.

آموزش کامل اندیکاتور RSI

Relative strength index ِ یا به اختصار RSI، اندیکاتوریست برای مشخص کردن میزان فروش و خرید یک دارایی و همچنین تشخیص قدرت خریداران و فروشندگان در بازار که توسط جی ولز وایدر در سال ۱۹۷۸معرفی شد. این اندیکاتور به تصمیم گیری برای خرید و فروش کمک می‌کند.
شاخص قدرت نسبی (RSI)در واقع یک نوسان‌نگار است که نشان می دهد چه زمانی ممکن است یک دارایی بیش از حد خرید یا بیش از حد فروخته شود. اندیکاتور این کار را با مقایسه عملکرد قیمت در یک دوره زمانی انجام می دهد – معمولاً یک دوره ۱۴ کندلی – که اندیکاتور را قادر می سازد نشان دهد که قیمت به طور غیرعادی بالا یا پایین شده است.
به این ترتیب، می توان از آن برای تعیین زمان پایان یافتن یک روند فعلی یا زمانی که یک روند جدید در حال شکل گیری است استفاده کرد.
RSI برای معامله گرانی مفید است که به دنبال زمان بندی برای ورود و خروج از بازار هستند تا حداکثر سود را قبل از افزایش یا کاهش قیمت به دست آورند.

ساختمان RSI

نوسانات قدرت بازار در RSI بین دو سطح ۰ تا ۱۰۰ اتفاق می‌افتد. در این بین، دو سطح کلیدی ۳۰ و ۷۰ را به (در حالت استاندارد) ترتیب سطوح اشباع فروش و اشباع خرید در نظر گرفته می‌شود. هرگاه مقدار RSI از عدد ۳۰ کمتر شود به این معنی است که شاهد فروش های افراطی در بازار هستیم و امکان کاهش فشار فروش و صعود قیمت وجود دارد، پس وقت خرید است. همچنین عبور RSI از سطح ۷۰ به سمت بالابه معنای انجام خرید های افراطی در بازار بوده که در نهایت این خرید ها ممکن است هر لحظه به پایان رسیده و شاهد نزول قیمت باشیم. این یعنی وقت فروش است.
تصویر زیر RSI را در نمودار نشان می دهد:

همانطور که می‌بینید، نشانگر زیر نمودار ظاهر می‌شود و از یک خط تشکیل شده است که بین دو سطح – ۰ و ۱۰۰ حرکت می کند. در وسط نمودار، سطح ۵۰ قرار دارد.

شاخص RSI یک شاخص نوسانی است که نشان می دهد چه زمانی ممکن است بازار بیش از حد در خرید یا فروش یک دارایی داشته باشد.

طرز کار RSI

اساس کار اندیکاتور RSI بر فرمول زیر بنا شده است:

RSI = 100- 100/(1+RSI)

RS=( کندله N دوره یک پایانی قیمتهای مثبت تغییر میانگین )/(کندله N دوره یک پایانی قیمتهای منفی تغییر میانگین)

استفاده از سطح ۵۰ برای نشان دادن قدرت خرید و فروش

حرکت بالای ۵۰ نشان می‌دهد که معامله‌گران بیشتر تمایل به خرید دارایی دارند که دراینصورت موجب بالا رفتن قیمت می‌شوند.از طرفی ریزش RSI به زیر سطح ۵۰ نشانگر این است که معامله گران بیشتری در حال فروش داریی خود هستند که باعث کاهش قیمت می‌شوند. بنابراین عبور قیمت از این سطح خود می‌تواند سیگنالی برای خرید و فروش باشد. ما پیشنهاد می‌کنیم در کنار سایر نشان ها مانند کندل پترن ها و خطوط حمایت و مقاومت استفاده شود.

RSI بالای سطح ۵۰، نشان دهنده خریداران بیشتر در بازار است.

استفاده از سطح ۳۰ و ۷۰ برای مشاهده شرایط خرید و فروش بیش از حد

معامله گران به این سطوح توجه ویژع دارند زیرا زمانی که RSI به سطوح ۳۰ یا ۷۰ نزدیک می‌شود نشانگر این است که خرید یا فروش دارایی رو به اشباع میرود است و این یعنی احتمال برگشت قیمت بالاست.
وقتی خط بالای ۷۰ باشد، احتمالاً یک روند صعودی به پایان می رسد.

این در نمودار زیر نشان داده شده است:

RSI به بالای ۷۰ حرکت می کند که احتمال میرود روند صعودی به پایان برسد.

وقتی خط زیر ۳۰ باشد، احتمالاً یک روند نزولی به پایان می‌رسد که در نمودار زیر نشان داده شده است:

RSI به زیر ۳۰ حرکت می‌کند.

هنگامی که خط RSI شروع به نزدیک شدن به سطح ۳۰ می کند، احتمالاً روند نزولی در حال پایان است. هنگامی که خط RSI شروع به نزدیک شدن به سطح ۷۰ می کند، این احتمال وجود دارد که روند صعودی در حال پایان یافتن باشد.

بیشتر معامله گران حرفه ای با ورود RSI به مناطق اشباع (۷۰ – ۳۰) در انجام یک معامله شتابزده عمل نمی‌کنند و برای کمتر کردن ریسک واطمینان خاطر منتظر خروج RSI از این نواحی می‌شوند. نقطه خروج RSI از سطوح اشباع خود می‌تواند نشانگر خوبی برای یافتن روند قبلی باشد.

خروج RSI از سطح ۷۰ و ریزش قیمت

مطالب مرتبط: آموزش اندیکاتور MFI

تغییر تنظیمات RSI

شما می‌توانید تنظیمات RSI را تغییر دهید تا آن را بیشتر یا کمتر نسبت به تغییرات قیمت حساس کنید.

افزایش تنظیمات باعث می‌شود RSI حساسیت کمتری نسبت به رفتار قیمت داشته باشد و در موارد کمتری دارایی به عنوان بیش از حد خرید یا فروش بیش از حد شناسایی شود. این بدان معنی است که تشخیص تغییرات در جهت روند دشوارتر است اما در اینصورت قادر به دریافت سیگنالی دقیق‌تر، شکار روند های بزرگتر و در نتیجه سود بیشتری خواهید بود.

نمودار زیر تأثیر افزایش تنظیم به ۲۸ را نشان می دهد:

همانطور که می بینید، اندیکاتور مطلقا سناریوی خرید بیش از حد یا فروش بیش از حد را نشان نمی دهد (یا در بازه های بزرگتر نشان می‌دهد)، و این اندیکاتور را تا حد زیادی بی اثر می کند.

در نمودار زیر می بینیم، وقتی تنظیمات کاهش می یابد، RSI حساس تر می شود:

در این مثال، با تنظیم بر روی نصف نرخ استاندارد، خط نشانگر اغلب بین خرید بیش از حد و فروش بیش از حد تغییر می کند.

کاهش تنظیمات به شما این امکان را می دهد که شرایط خرید و فروش بیش از حد را خیلی زودتر شناسایی کنید، با این حال، این امر همچنین منجر به سیگنال های نادرست بیشتر می شود.

اکثر معامله گران تنظیمات استاندارد را از ۱۴ تغییر نمی دهند، زیرا این سطحی است که مفیدترین و قابل اعتمادترین اطلاعات را به آنها می دهد.

واگرایی، نشانی دیگر برای ورود و خروج

همانطور ک می‌دانید RSI اندیکاتوریست برای سنجش قدرت خرسها و گاوها در بازار، بنابراین در مواقعی که قدرت با قیمت همراه نباشد واگرایی بوجود می‌آید. از واگرایی ها میتوان سیگنالهای خوبی برای تشخیص جهت ادامه روند بازار گرفت. بدین صورت که در واگرایی ساده اندیکاتور و در واگرایی مخفی قیمت منبع سیگنال برای ادامه روند قیمت بکار برده می‌شوند.
در تصویر زیر نمونه ای از واگرایی ساده را میتوان مشاهده نمود.

Eth/usdt در تایم فریم ۱ ساعته. همانطور که مشاهده می‌شود عدم توانایی اندیکاتور در تشکیل سقف بالاتر در روند صعودی که در ادامه موجب کاهش قیمت شده است.

یک نمونه واگرایی مخفی و اینبار عدم توانایی اندیکاتور در تشکیل دره بالاتر در روند صعودی که در ادامه قیمت به مسیر خود ادامه می‌دهد.

استراتژی با RSI

اندیکاتورRSI گرچه از طریق نواحی اشباع خرید و فروش و واگرایی به پیش بینی ادامه روند قیمت کمک میکند اما با دقت در جزییات آن میتوان به نشانه های دیگری دست بیافت که در کنار پرایس اکشن روشی بسیار خوب برای معامله گری ایجاد می‌کند.
RSI نیز مانند نمودار قیمت در دل خود پرایس اکشن دارد، یعنی با دقت درآن میتوان نواحی حمایت و مقاومت و خطوط روند را مشاهده نمود. پس میتوان نتیجه گرفته این سطوح کلیدی و خطوط روند در عملکرد قیمت تاثیر‌گذار هستند. همچنین در بروزرسانی اخیر، RSI از یک میانگین متحرک نیز بهره میبرد که می‌تواند در تشخیص روند اندیکاتور کمک کند.

شکسته شدن خط روند RSI در حالی که قیمت هنوز در روند صعودی خود باقیست، که نشانیست از سوی اندیکاتور قبل از ریزش قیمت.

جمع بندی

اندیکاتور RSI یک نوسانگر است که نشان می‌دهد چه زمانی ممکن است بازار یک دارایی بیش از حد خرید یا فروش شود.
RSI بین دو سطح حرکت می‌کند – ۰ و ۱۰۰، بعلاوه خط ۵۰ در وسط برای تشخیص قدرت نسبی بازار.
RSI نشان می‌دهد که وقتی بالای خط ۵۰ حرکت می‌کند، خریداران بیشتری در بازار وجود دارد. همچنین وقتی که به زیر خط ۵۰ می‌رود، تعداد فروشندگان بیشتری در بازار وجود دارد.
فرورفتن RSI به زیر سطح ۳۰ ، بیانگر این است که دارایی بیش از حد فروخته شده است و روند نزولی احتمالاً پایان می‌یابد.
وقتی RSI به بالای ۷۰ می‌رود، بیانگر این است که دارایی بیش از حد خرید شده است و روند صعودی احتمالاً پایان می‌یابد.
معامله‌گران می‌توانند تنظیمات را تغییر دهند تا اندیکاتور بیشتر (یا کمتر) نسبت به حرکت قیمت حساس باشد.
افزایش تنظیمات باعث می‌شود نشانگر حساسیت کمتری داشته باشد و موارد کمتری از شرایط خرید بیش از حد و فروش بیش از حد را نشان دهد.
کاهش تنظیمات نشانگر را حساس‌تر می‌کند و موارد بیشتری از شرایط خرید و فروش بیش از حد را نشان می‌دهد، اما سیگنال‌های نادرست بیشتری ارائه می‌دهد.
تنظیم استاندارد ۱۴ دوره به طور کلی بهترین نتایج را می‌دهد و بنابراین معامله گران به ندرت تنظیمات RSI را تغییر می‌دهند.

اندیکاتور RSI

جونیور ولز وایلدر در سال 1978 اندیکاتور آر.اس.آی را پدید آورد.

وی در کتاب مفاهیم جدید در سیستمهای معاملات فنی ، اندیکاتور های تحلیل تکنیکال را معرفی کرده است که میتوان از این بین به اندیکاتور آر.اس.آی، اندیکاتور سهموی

(Parabolic SAR) اندیکاتور میانگین محدود واقعی (Average directional Index)

و اندیکاتور میانگین حرکت جهت دار (Average Directional Index) اشاره کرد.

وایلدر قبل از اینکه تحلیلگر شود، مهندس مکانیک بود و در زمینه مشاور املاک فعالیت میکرد. او در سال 1972 معامله سهام خود را آغاز کرد اما چندان موفق نبود.

چند سال بعد وایلدر مجموعه ای از تجربیات و تحقیقات خود در زمینه فرمول های ریاضیات و اندیکاتور ها را گردآوری کرد که بعدا مورد استفاده بسیاری از معامله گران در سرتاسر جهان قرارگرفت. کتاب وی تنها در شش ماه نوشته شده است و علی رغم آنکه قدمتش به دهه 1970 میلادی بر میگردد، اما امروز مرجع بسیاری از چارتیستها و معامله گران است.

• اندیکاتور RSI کاربرد های متنوعی در تحلیل تکنیکال دارد.این کاربردها شامل موارد زیر است:
• پیدا کردن مناطق قابل اشباع خرید و فروش
• دریافت سیگنال های خرید و فروش
• پیدا کردن واگرایی ها در قیمت

پیداکردن مناطق اشباع خرید و فروش

همانطور که ذکر شد نمودار این اندیکاتور بین دو عدد 0 تا 100 نوسان میکند.هر زمان که نمودار به زیر عدد 30 بیاید، به معنی این است که قیمت سهم از میانگین ضرر 14 روز اخیر (اگر اندیکاتور روی 14 روز تنظیم شده باشد) خیلی پایین تر است و مقدار این کاهش بیش از حد معمول بوده است. در واقع این به معنی این است که فروشنده ها در حال افراط کردن هستند و سهم در منطقه اشباع فروش است و احتمالا این حالت چندان پایدار نخواهد بود.این تفسیر به معنی سیگنال خرید نیست اما میتواند یک هشدار به فروشنده ها باشد. بر عکس اگر اندیکاتور RSI به بالای 70 و هرچه نزدیک تر به 100 برسد به معنی این است که خریداران در حال افراط هستند و سهم در منطقه اشباع خرید است. این میتواند یک هشدار برای خریداران باشد و باید انتطار تعدیل قیمت را داشته باشیم. در تصویر زیر میبینیم که این انتظار برآورد شده است.

• هر زمان که RSI از منطقه اشباع فروش (محدوده 30) خارج شود و بالا رود.
• هر زمان RSI از پایین محدوده میانی (RSI=50) را به بالا قطع کند.
• هر زمان خط روند نزولی در RSI شکسته شود.
• سیگنال فروش
• هر زمان RSI از منطقه اشباع خرید (محدوده 70) خارج شود و پایین بیاید.
• هر زمان RSI از بالا محدوده میانی (RSI=50) را به پایین قطع کند.
• هر زمان خط روند صعودی در RSI شکسته شود.

در اندیکاتور RSI دو ناحیه به نامهای اشباع خرید و اشباع فروش وجود دارد که نشانگر کند شدن و اتمام خرید و فروشهای افراطی می باشد. به بیان دیگر زمانی که به ناحیه زیر 30 در اندیکاتور RSI می رسیم کم کم شاهد کاهش فروشهای افراطی در بازار هستیم و احتمالا قدرت خرید در بازار افزایش پیدا خواهد کرد و زمانی که در ناحیه 70 به بالا هستیم احتمالا خریدهای افراطی رو به پایان است و توقع داریم که فشار خریداران کاهش یابد و شاهد عرضه پر قدرت در بازار باشیم

سیگنال خرید

گاهی اوقات در بازار شاهد عدم جذابیت قیمت برای خریداران و همچنین شتاب زدگی فروشندگان هستیم که در این حالت بوجود می آید که فروش افراطی در بازار و با حجم بالا اتفاق می افتد.

در این شرایط نمودار RSI در زیر سطح 30 خواهد داشت به مرور زمان فروشهای افراطی تضعیف خواهند شد و شرایطی بوجود می آید که مجددا تمایل خریداران برای ورود به بازار افزایش می یابد؛ در این شرایط شاخص RSI شروع به رشد خواهد کرد و زمانی که سطح 30 از پایین به بالا شکسته شود سیگنال خرید را صادر می کند.

سیگنال فروش

افزایش تقاضا و ورود به نقدینگی سنگین به بازار باعث افزایش تدریجی قیمت خواهد شد و این روند مادامی که قیمتها برای خریداران دارای جذابیت باشند ادامه خواهد داشت.

افزایش قیمت و کاهش خرید های افراطی شرایطی را به وجود می آورد که به آن شباع خرید می گویند و در این حالت غول بزرگ سرمایه به تدریج اقدام به فروش خواهد کرد و با توجه به اینکه جمعیت خریداران در بازار کاهش یافته است، قیمتهای پایین تری برای خرید جذابیت پیدا می کنند که این مسئله باعث کاهش قیمت گزینه سرمایه گذاری خواهد شد.

در این حالت شاهص RSI شروع به نزول از ناحیه اشباع خرید (سطح بالای 70) خواهد کرد و شکست سطح 70 خبر خوبی برای دارندگان این سهم نخواهد بود و این یعنی تمایل بالای سرمایه گذاران برای فروشهای بیشتر.

حد ضرر در استراتژی معاملاتی با RSI

حد ضرر پایین ترین کندلی است که شما واگرایی مثبت را بر اساس آن نقطه تشخیص داده اید.

در شکل زیر این موضوع به خوبی قابل مشاهده است. همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم، نشانگر RSI اگر به عنوان ابزاری مستقل برای دریبافت سیگنال مورد استفاده قرار بگیرد، می تواند بسیاری از سیگنال های نادرست یا نارس را ارائه دهد. بنابر این باید حتما به حد ضرر این سیستم پایبند باشید

حد سود در استراتژی معاملاتی با RSI

قانون اساسی RSI بیان می کند که شما باید معامله خود را تا زمان دریبافت سیگنال فروش از شاخص RSI باز بگذارید. این سیگنال فروش می تواند یک سیگنال Overbought باشد، همچنین واگرایی منفی RSI اما معقول است زمان را برای سیو سود از دست ندهیم.

بنابراین فروش پله ای میتواند بهترین گزینه باشد. با دیدن اولین نشانه باید یک پله فروش انجام دهید تا در نهایت سود کامل خود را بدست آورید. سیگنال فروش هایی که این سیستم صادر خواهد کرد به قرار زیر است:

واگرایی درRSI

این اندیکاتور یکی از بهترین اندیکاتور ها برای تشخیص واگرایی می باشد و در صورتی که در کنار مکدی بر روی ضعف در روند اتفاق نظر داشته باشد به احتمال بسیار زیادی باید شاهد برگشت قیمت باشیم.

واگرایی زمانی در RSI رخ می دهد که شاهد ناهماهنگی بین نمودر قیمت و نمودار RSI باشیم که در این حالت شاهد ضعفی در روند هستیم که ممکن است جهت حریکت قیمت را کاملا تغییر دهد.