آشنایی با انواع معاملات بورس کالا
بورس کالا بازاری است متشکل و سازمانیافته که در آن به طور منظم کالاهای معین با روشهایی از قبل تعریف شده، مورد معامله قرار میگیرند. در این بازار تعداد زیادی عرضهکننده و خریدار از طریق کارگزاران اقدام به معامله میکنند. در حال حاضر بورس کالا در ایران در چند حوزه فعالیت دارد و در حال گسترش در حوزههای دیگر نیز است.
تمامی دادوستدها در بورس کالا در قالب قراردادهای استاندارد شده انجام میگیرد؛ قراردادهای نقدی، سلف، نسیه و آتی، اختیار معامله، سلف استاندارد، صندوقهای کالایی و سپرده کالایی انواعی از قراردادهایی هستند که روزانه در بورس کالا معامله میشوند. با شرکت در این دوره ضمن آشنایی با انواع معاملات در بورس کالا، با کاربرد آنها در تحلیل بازارهای مختلف را نیز آشنا خواهید شد. در مباحثی که در این دوره مطرح خواهد شد شامل موارد زیر است:
- آشنایی با انواع بازارهای بورس کالا؛ شامل بازار فیزیکی، بازار مالی و بازار مشتقه
- بررسی و شناخت قراردادهای نقدی، سلف، نسیه و آتی
- اختیار معامله
- سلف استاندارد
- صندوقهای کالایی و سپرده کالایی
هدف از برگزاری این دوره آشنایی با مباحث مربوط به انواع معاملات در بورس کالا و توضیح همه مباحث و ابهاماتی است که ممکن است افراد در این زمینه با آن مواجه شده باشند.
دوره آشنایی با انواع معاملات در بورس کالا برای چه کسانی مناسب است؟
باتوجهبه محتوایی که برای این دوره در نظر گرفته شده است این دوره برای همه علاقهمندان به مباحث مالی و بازارهای مالی مفید و کاربردی خواهد بود. علاوه بر این افراد همه کسانی که در زمینه بورس و معاملات در بورس کالا فعالیت دارند نیز میتوانند با شرکت در این دوره اطلاعات مفیدی به دست آوردند و سطح دانش و مهارت خود را با شرکت در این دوره افزایش دهند.
محتوایی که برای این دوره نظر گرفته شده است بهگونهای است که به هیچ پیشنیاز به خصوصی نیاز ندارد و با داشتن حداقلهایی از آشنایی با مفاهیم مربوط به بازارهای مالی، افراد میتوانند در این دوره شرکت کرده و از مباحث ارائه شده استفاده کنند.
به طور مشخص گروههای زیر میتوانند مخاطبان اصلی این دوره باشند:
- کلیه فعالان بازارهای مالی و سرمایهگذاری
- علاقهمندان به ورود به سرمایهگذاری در بازارها و ابزارهای بورس کالای ایران
- علاقهمندان به بازارهای دوطرفه (ابزار مشتقه)
- علاقهمندان به بازارهای کالایی (فیزیکی)
- مدیران، تحلیلگران و کارشناسان نهادهای مالی و سرمایهگذاری
- مشاوران مالی و اقتصادی
- دانشجویان اقتصاد، مالی، حسابداری و…
منابع و الزاماتی که در این دوره مدنظر قرار داشته است:
منابع این دوره شامل منابع رایجی هستند که در زمینه آموزش بورس کالا مورداستفاده قرار داشته است. در کنار این موضوع الزامی که در برگزاری این دوره وجود دارد به اهمیت شناخت بازارهای مالی و بورس کالا برای فعالین این حوزه مربوط میشود. بهاینترتیب با شرکت در این دوره فعالین این حوزه میتوانند با شناختی بهتر و دقیقتر به فعالیت در بورس کالا مشغول شوند.
اوراق مشتقه بورس چیست و انواع آن کدام است؟
در این مقاله می خواهیم درباره ی اوراق مشتقه که نوع جدیدی از بازار بورس کالا می باشد و در میان مردم ایران بسیار رواج پیدا کرده است صحبت کنیم، برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای مطالب همراه ما باشید.
اوراق مشتقه فرابورس
اوراق مشتقه به اوراقی گفته می شود که ارزش آن به اوراق بهادار وابسته است و امروزه بسیار مورد توجه سهامدارن قرار گرفته است. به زبان ساده تر این گونه است که ارزش آن به یک یا چند دارایی که از آن مشتق می شود بستگی دارد.
اوراق مشتقه pdf را می توانید از سایت های بورس دانلود کنید، این پی دی اف ها به صورت کامل اوراق مشتقه را توضیح داده اند. این پی دی اف ها برای کسانی که می خواهند به طور کامل درباره ی اوراق مشتقه اطلاعات بدست آورند و دانش خود را در این زمینه افزایش دهند انواع بازار های بورس بسیار مناسب است. شما با داشتن این پی دی اف ها می توانید در هر زمان که خواستید سوالات موجود در ذهن خود را در ان جست و جو کنید و پاسخ ان ها را بیابید.
در حقیقت این پی دی اف ها دارای نکته های بسیار کار بردی و ریزی هستند و مطالعه ان ها خالی از لطف نیست. در کنار پی دی اف ها شما می توانید از فیلم های اموزشی در این زمینه نیز بهره ببرید.
در این اوراق چیز های مختلفی مانند: کالا، انرژی، ارز، پول و سرمایه مشتق شده اند و در بورس های مربوطه معامله می شوند. این معاملات اگر در زمان درست و توسط فردی که در این زمینه آگاهی دارد انجام شود، این معامله بسیار سودمند خواهد بود. نکته حائز اهمیت این است که در این معاملات اصل دارایی هیچ وقت جا به جا نمی شود و عملکرد قیمت آن ناشی از تغییرات و نوسانات قیمت کالای مربوطه است. همچنین پس از آگاهی از این موضوع مقاله اوراق سلف نفتی را مطالعه کنید.
سرعت بالا نقد شوندگی
یکی از نکاتی که در این اوراق باعث شده است سهامداران از آن استقبال کنند این است که در این معاملات نسبت به معاملات نقدی سرعت و قدرت بیشتری نقد شوندگی دارد و هزینه کمتری در بازار ایجاد می کند. این موضوع باعث شده است که این اوراق یک مزیت نسبت به بقیه اوراق ها داشته باشد و بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.
خیلی از سرمایه گذاران اوراق مشتقه را نوع جدیدی از بازار بورس کالا می دانند و در این باره می گویند که این اوراق برای این به وجود آمده است که با توجه به نیاز بعضی بازار ها و ماهیت کالا ها و با توجه به این اوراق می توان معامله جدید برای کالا انجام داد.
اوراق مشتقه کارگزاری مفید
اوراق مشتقه انگلیسی را می توانید در مرورگر جستجو کنید تا اطلاعات بیشتری در سایت های خارجی بدست آورید، این کار به شما کمک می کند تا دانش خود را در این زمینه افزایش دهید و به آگاهی بیشتری برسید، هم چنین معادل انگلیسی آن Derivative می شود.
اوراق مشتقه حق تقدم آن با سهامداران است، چرا که آن ها برای خرید این اوراق پیش قدم می شوند.
اوراق مشتقه شامل چهار نوع قرارداد: قرارداد های آتی، قرارداد های انواع بازار های بورس سلف، قرارداد های اختیار معامله، قرارداد های معاوضه می شود.
هدف از سرمایه گذاری در اوراق مشتقه می تواند به این معنی باشد که جامعه به رفاه و آسایش بیشتری برسد اما به یاد داشته باشید برای این کار باید در راه درست قدم بردارید. کسانی که دارای شرکت های بزرگ و یا کارخانه هستند باید بتوانند منابع مالی مورد نظر خود را تامین کنند تا این گونه بتوانند پروژه های سرمایه گذاری را اجرا کنند. این منابع مالی که در اختیار این افراد است نمی تواند به تنهایی مخارج را تامین کند، راه حلی برای تامین این مخارج وجود دارد و این است که تمام مردم یک جامعه توسط سرمایه هایی که دارند و یا آن ها را پس انداز کردند را مشارکت دهند.
در حقیقت از اوراق مشتقه برای بهبود اوضاع مالی استفاده می شود و در صورتی که به درستی به ان عمل شود، بهترین کارایی را خواهد داشت. باید شرکت های بزرگ و مجموعه های صنعتی این مورد را مد نظر خود قرار دهند تا در اینده بتوانند بهره وری خوبی از ان داشته باشند.
ایجاد بازار های مالی
در واقع باید منابعی که بدون استفاده قرار گرفته است به مواردی که کمبود منابع در آن ها وجود دارد هدایت شود تا این گونه همه منابع مورد استفاده قرار بگیرند. از جمله مهم ترین راه حل ها که با آن می توان مشکل منابع را حل کرد این است که بازار های مالی ایجاد شود تا کسانی به عنوان یک واسطه عمل کنند و میان وام دهندگان و وام گیرندگان قرار بگیرند. به این صورت کسانی که سرمایه اضافی دارند می توانند این سرمایه را به افرادی که برای تامین منابع خود به این سرمایه نیاز دارند به صورت وام بدهند و در عوض طی یک دوره معین سود حاصل از این سرمایه را دریافت کنند.
البته کسانی که می خواهند این کار را انجام بدهند به یاد داشته باشند که فقط باید از طریق قوانین مشخص شده این کار را انجام دهند تا از نظر شرعی و اسلامی با مشکل مواجه نشوند. این یک راه بسیار عالی برای کسب درامد از طریق اندوخته های فردی است و شما می توانید با در اختیار گذاشتن منابع اضافی خود، هم فرد دیگری را به کار دعوت کنید و هم خود شما از ان کسب درامد خوبی داشته باشید.
شما با این اقدام یک کار خیر نیز انجام می دهید و فردی دیگری را نیز به اشتغال وا می دارید. فقط در صورتی که تمامی قوانین به صورت درست اعمال شود این مهم شکل خواهد گرفت و حتما باید به این نکته توجه داشت.
اوراق مشتقه سکه طلا
اوراق مشتقه آب و هوا به این گونه است که در آن به طور مثال یک شرکت ابزار مشتق آب و هوا را خریداری می کند و در صورت تغییر شرایط آب و هوایی این مشتقات خریداری شده توسط فروشنده نقد می شود.
کشاورزان نیز می توانند از مشتق آب و هوا استفاده کنند به این صورت که این کار باعث پوشش ریسک در برابر برداشت خیلی کم محصول که دلیل انواع بازار های بورس آن می تواند باران کم یا بسیار زیاد باشد و هم چنین نوسانات ناگهانی دما یا باد های ویرانگر که باعث از بین رفتن محصول می شود.
جالب است که بدانید ما در دنیای پیچیده و پر رمز و رازی زندگی می کنیم که سهام و اوراق قرضه تنها ابزار های در دسترس سرمایه گذاران نیستند و فقط بخشی از آن ها هستند. به این معنی است که سرمایه گذاران می توانند توسط ابزار های ایجاد شده توسط مهندسی مالی سطح ریسک و بازده مناسب خود را به روش های متنوعی تنظیم نمایند که این باعث ایجاد بخش های مختلفی برای سرمایه گذاران می شود.
ساختار اوراق مشتقه به این صورت است که اگر یکی از طرفین قرارداد در معامله ضرر کند طرف دیگر سود می کند. هم چنین بهتر است این را هم بدانید که در این اوراق انتقال مالکیت صورت نمی گیرد و این فقط پول است که در پایان قرارداد دست به دست همیشه در حال گردش است و تحویل دارایی پایه، به احتمال خیلی کم اتفاق می افتد. در ادامه باید این موضوع را ذکر کنیم که مقاله اوراق منفعت را نیز مطالعه کنید.
بورس متشکل و بازار خارج از بورس
مشتقات در دو بازار (بورس متشکل) و (بازار خارج از بورس) می توانند مبادله شوند. بورس متشکل دارای یکسری قوانین متمرکز است ولی در مقابل بازار خارج از بورس دارای قوانین متمرکز کمتری بوده و با استاندارد های پایین تری معامله انجام می شود.
به همین دلیل کسانی که در این زمینه آگاهی زیادی ندارند و می خواهند فعالیت کنند ما توصیه می کنیم در زمینه بورس متشکل که دارای قوانین بیشتری است به فعالیت خود بپردازند، چرا که در بازار خارج از بورس قوانین با استاندارد های خیلی پایین شکل گرفته است. در حالت کلی بهتر است که افراد تازه وارد، به بازار های مالی ای ورود کنند که قوانین سخت گیرانه تری نسبت به دیگر بازار ها داشته باشند.
شاید در ابتدا این حرف کمی غیر واقعی به نظر برسد اما با تحلیل و تفکر در ان متوجه می شویم که در بازار هایی که قوانین سفت و سختی ندارند، کسی که متضرر می شود خود شما هستید پس برای جلوگیری از این کار به این توصیه مهم عمل کنید. باید بدانید که دلیل وجود این قانون ها راحتی و اسایش دو طرف در معاملات بورسی است و باید به صورت دقیق ان ها را مطالعه کرد تا از تمام ساز و کار ان ها اگاه باشید.
انواع اوراق مشتقه
تعریف اوراق مشتقه به صورت ساده به این گونه است که به نوعی قرارداد مالی گفته می شود که ارزش خود را از کالای فیزیکی می گیرد.
این نوع قرارداد معایبی نیز دارد که در این قسمت آن ها را بیان می کنیم:
امکان زیان بسیار وجود دارد به این گونه است که وقتی از اوراق مشتقه زیاد استفاده شود و به دلیل آن که به صورت اهرم عمل می کند و یا وام گیری زیاد گاهی اوقات منجر به زیان های زیادی می شود. ریسک پخش شمارنده به این گونه است که بعضی از مشتقات بخصوص سواپ ها باعث میشوند که سرمایه گذاران متحمل ریسک بخش شمارنده شوند که این موضوع برای سرمایه گذارن باعث ضرر های زیادی می شود. البته این را نیز باید عنوان کرد که انواع مختلف مشتقات با درجات مختلفی از این ریسک مواجه می شوند.
از معایب دیگر آن می توانیم به ارزش خیلی بالا و اهرمی شدن بدهی اقتصادی نام ببریم. جالب است که بدانید به عقیده یکی از مسئولین استفاده از ابزار های مشتقه اثر رکود اقتصادی را در آغاز قرن 21 ملایم ساخته است. این اوراق نقش مهمی را در خنثی کردن رکود موجود در کشور بازی می کند.
انواع اوراق مشتقه در ایران
انواع قرارداد های معمول مشتقه شامل:
معاملات آینده به این گونه است که به طور کلی به دو دسته تقسیم می شود یکی دسته فیوچر و دیگری دسته فوروارد است. قرارداد آتی یا همان فوروارد به این صورت است که خریدار و فروشنده توافق می کنند که یک کالا با قیمت مشخص را در زمان و مکان معین معامله کنند.
اختیار معامله به این گونه است که خریدار و فروشنده به یک توافق می رسند که یک طرف در قبال پرداخت مشخصی، اختیار خرید و فروش کالای خاصی را داشته باشد، به مقدار معین باشد و هم چنین به قیمت مشخص شده در زمان معین در آینده باشد.
سواپ ها: این نوع قرارداد به گونه ای است که جریانات نقدی را که بر اساس ارزش پایه واحد های پولی است و پیش از تاریخ آینده مورد معامله قرار می دهد.
سوالات متداول درباره ی اوراق مشتقه
- اوراق مشتقه آب و هوا چیست؟
اوراق مشتقه آب و هوا به این گونه است که در آن به طور مثال یک شرکت ابزار مشتق آب و هوا را خریداری می کند و در صورت تغییر شرایط آب و هوایی این مشتقات خریدای شده توسط فروشنده نقد می شود.
هدف از سرمایه گذاری در اوراق مشتقه می تواند به این معنی باشد که جامعه به رفاه و آسایش بیشتری برسد اما به یاد داشته باشید برای این کار باید در راه درست قدم بردارید.
امکان زیان بسیار وجود دارد، ریسک پخش شونده، ارزش خیلی بالا و اهرمی شدن بدهی اقتصادی از معایب این اوراق است.
رای افراد تازه وارد بهتر است که وارد بازار هایی شوند که قوانین سخت گیرانه ای دارد زیرا با این کار خود طرف از مشکلات در امان خواهند ماند. اگر این قوانین اعمال نشود احتمال ان بسیار بالاست که فرد مشکلات زیادی در معامله داشته باشد.
بازار سرمایه چیست؟ | آشنایی با انواع بازار سرمایه در ایران
بازار سرمایه، بازاری است که سرمایه های خرد و کلان مردم را بهصورت وام در اختیار بنگاههای اقتصادی قرار میدهد. این بازار، سرمایه های کاری و ثابت در اختیار صنایع قرار میدهد و برای بدهیهای میانمدت و بلندمدت دولت، اعتبار مالی تهیه میکند.
در بازار سرمایه سهام معمولی، اسناد قرضه و اوراق دولتی معامله میشوند. در رایجترین تقسیمبندی، بازار سرمایه ازنظر مرحله عرضه، به دو بازار اولیه و بازار ثانویه تقسیم میشود.
در این مقاله میخواهیم به معرفی ارکان بازار سرمایه و چگونگی پیدایش هرکدام بپردازیم تا ضمن آشنایی با سازمانهای مربوطه، ابزار هرکدام از بازارها را برای معامله بشناسید. با ما همراه باشید…
این مقاله رو با یک سری تعاریف مهم و پاسخ به چند سوال آغاز می کنیم:
۱) بازار سرمایه چیست؟
بازار سرمایه بازاری برای خرید و فروش اوراق هست. بازار سرمایه بین کسانی که سرمایه دارند؛ مثل سرمایه گذران حقیقی (افراد حقیقی که سرمایه های خرد دارند) و سرمایه گذاران حقوقی، و افرادی که متقاضیان سرمایه هستند مثل شرکت ها، دولت یا اشخاص، ارتباط ایجاد میکند. بازار سرمایه برای عملکرد اقتصاد حیاتی است، چراکه سرمایه جزئی ضروری برای تولید خروجی در اقتصاد است. بازار سرمایه شامل بازار اولیه، بازار ثانویه و بازار اوراق مشارکت میشود.
۲) انواع بازار سرمایه در ایران کدماند؟
الف- سازمان بورس و اوراق بهادار
سازمان بورس و اوراق بهادار را میتوان بهعنوان اولین نهاد مربوطه به بازار سرمایه در نظر گرفت که با توجه به تحولات اقتصادی مبتنی بر بازار در دهه ۱۳۴۰ تأسیس شد. این سازمان موسسهای غیردولتی است که دارای شخصیت حقوقی و مالی مستقل بوده و از محل کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق پذیرش شرکت ها در بورس و سایر درآمدها اداره میشود.
بورس اوراق بهادار به معنی یک بازار متشکل و رسمی سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکت ها یا اوراق قرضه دولتی یا مؤسسات معتبر خصوصی، تحت ضوابط و قوانین و مقررات خاصی انجام میشود. مشخصه مهم بورس اوراق بهادار، حمایت قانون از صاحبان پساندازها و سرمایه های راکد و الزامات قانونی برای متقاضیان سرمایه است.
طبق ماده ۴ دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران، بازار بورس اوراق بهادار به سه بخش مجزا تفکیکشده است:
- بازار اول – تابلوی اصلی
- بازار اول – تابلوی فرعی
- بازار دوم
که هرکدام از تابلوها شرایط پذیرش خاصی دارند.
ب- فرابورس ایران
فرابورس ایران نیز از دیگر ارکان بازار سرمایه کشور به شمار میرود که مانند سایر بورس ها تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت مینماید. فرابورس اولین و تنها بازار خارج از بورس کشور هست که در سال ۱۳۸۸ فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.
بهاینترتیب تأسیس این بورس موجب گردید بسیاری از بنگاههای اقتصادی که شرایط پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران را نداشتند با شرایط آسانتری پذیرفته شوند و در ضمن تأمین منابع مالی از طریق بازار سرمایه تسهیل گردید.
بازار فرابورس انواع بازار های بورس شامل ۶ بازار زیر است که شرایط پذیرش شرکت ها در هر یک از این بازارها متفاوت است:
- مشتمل بر بازار اول
- بازار دوم
- بازار سوم
- بازار پایه
- بازار شرکت های کوچک و متوسط (SMF)
- بازار دارایی فکری
بازار اول:
در بازار اول، معاملات سهام شرکت های سهامی عامی که شرایط حضور در تابلو اول فرابورس را احراز کرده باشند، انجام میشود. پذیرش شرکت در بازار اول فرابورس منوط به تهیه امیدنامه و ارسال مدارک و مستندات کافی بهمنظور شناخت از وضعیت شرکت هست.
پس از تکمیل مدارک یادشده هیات پذیرش اوراق بهادار ضمن بررسی وضعیت مالی و عملیاتی، در صورت احراز شرایط با پذیرش شرکت موافقت مینماید.
بازار دوم:
در بازار دوم فرابورس مانند بازار اول، معاملات سهام شرکت های سهامی عام انجام میشود؛ اما شرایط پذیرش و قوانین در بازار دوم فرابورس، نسبت به بازار اول آسانتر است.
بازار سوم (بازار عرضه):
سهام شرکت های سهامی بهصورت عمده و بلوکی، حق تقدم سهام، پذیرهنویسی سهام و سایر اوراق بهادار در بازار عرضه معامله میشود.
بازار ابزارهای نوین مالی:
کلیه ابزارهای مالی بهجز سهام و حق تقدم خرید سهام مانند انواع اوراق مشارکت، انواع گواهی سرمایه گذاری و انواع صکوک که در زمان پذیرش حداقل سه ماه تا سررسید آنها فرصت باقیمانده باشد، قابلپذیرش در این بازار هستند به شرطی که بعد از پذیرش، معاملات دستدوم آنها بهصورت انحصاری از طریق فرابورس انجام شود.
بازار پایه:
این بازار صرفاً جهت نقلوانتقال سهام سایر شرکت های سهامی عام که نزد سازمان بورس و اوراق بهادار ثبتشدهاند و امکان پذیرش در هیچیک از بازارهای بورس یا فرا بورس را ندارند، ایجادشده است.
ج- بورس کالای ایران
در شهریورماه ۱۳۸۲ بورس فلزات تهران بهعنوان اولین بورس کالای کشور و سپس بورس کالای کشاورزی در شهریور سال ۱۳۸۳ تأسیس و شروع به کارکردند.
در سال ۱۳۸۶ بهمنظور مدیریت و سیاستگذاری یکپارچه، بورس فلزات و بورس کشاورزی با یکدیگر ترکیب شدند و در مهرماه همان سال شرکت بورس کالای ایران تأسیس گردید. این بورس در حال حاضر دارای ۴ بازار مشتمل بر بازار فیزیکی، بازار فرعی، بازار مشتقه و بازار مالی است.
د- بورس انرژی
بورس انرژی بهعنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حاملهای انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد. حاملهای انرژی شامل نفت، گاز، برق و سایر حاملهای انرژی است. بورس انرژی ایران در اسفندماه سال ۹۱ باهدف ایجاد بازاری شفاف و کارآمد با نقد شوندگی و رقابتپذیری بالا، کشف قیمت منصفانه و انحصار زدایی در بازار معاملات بخش انرژی تشکیل شد.
بورس انرژی بهعنوان چهارمین بورس کشور برای عرضه محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغالسنگ، حق آلودگی و سایر حاملهای انرژی شکل گرفت.
نتیجهگیری:
در انتها لازم به ذکر است که سرمایه گذاری در بازارهای سرمایه، همچون سرمایه گذاری در سایر حوزهها مانند ملک ،ارز، سکه و… ممکن است به سود یا زیان سرمایه گذاران بیانجامد. اما مطالعه، آموزش و افزایش سطح آگاهی میتواند ریسک حاکم بر این بازار را کاهش داده و بر جذابیت آن بیفزاید.
اگر شما هم قصد سرمایه گذاری در بازار سرمایه را دارید با دقت این مقاله را مطالعه کنید و با مفاهیم آن آشنا شوید و بعد از آگاهی و علم به این موضوع شروع به سرمایه گذاری در این بازار کنید.
انواع تابلوهای بورس و فرابورس؛ رنگ تابلوهای بورس
امروزه بورس و فرابورس جزء اصلیترین بخشهای مالی هر کشوری هستند. رونق و توسعه بورس و فرابورس میتواند منجر به رونق بازارهای مالی و در نهایت اقتصاد یک کشور شود، چرا که این بازارها یکی از مهمترین منابع شرکتهای پذیرفتهشده میباشند. یکی از دانشهای ابتدایی که برای فعالیت در این بازار لازم است، عبارت از شناخت تابلوهای موجود در آن است. در این مقاله سعی میشود که انواع تابلوهای بورس به زبان ساده توضیح داده شود.
انواع تابلوهای بورس
در بورس اوراق بهادار ایران دو بازار داریم که عبارت از بازار اول و بازار دوم است و پذیرش سهام فقط در یکی از این تابلوها صورت میگیرد. همچنین شرکتهایی که میخواهند سهامشان در بورس معامله شود، باید تقاضای پذیرش سهام خودشان در یکی از تابلوهای اصلی یا فرعی بورس را ارائه دهند. سازمان بورس هم شرکتها را از جنبههای مختلف مورد بررسی قرار میدهد و نماد آنها را در یکی از تابلوها ثبت میکند. در صورتی که شرکتها شرایط عضویت در هیچ یک از این بازارها را نداشته باشند، این امکان وجود خواهد داشت که سهام آنها در بازار فرابورس مورد معامله قرار بگیرد که این بازار هم دارای شرایط خاصی است.
در فرآیند مربوط به بررسی شرایط شرکتها برای قرار گرفتن در یکی از بازارها، شرکتهایی برای قرار گرفتن در بازار اول اولویت خواهند داشت که از نظر میزان فعالیت و کارایی، میزان نقدشوندگی و همچنین میزان سرمایه شرایط بهتری نسبت به سایر شرکتها داشته باشند. شرکتهایی که امتیاز مناسبی در این فاکتورها جذب نکنند، به عنوان شرکتهای پذیرفتهشده در بازار دوم فعالیت خواهند داشت. در بازار اول هم دو تابلوی اصلی و فرعی وجود دارد که در ادامه بیشتر توضیح داده میشوند.
شرایط شرکت های فعال در تابلوی اصلی بازار اول بورس
سابقه فعالیت شرکت، اصلیترین عامل برای پذیرفته شدن شرکت در این تابلو است. سابقه فعالیت حداقل به میزان سه سال و حداقل 1000 میلیار ریال سرمایه ثبتشده از جمله شرایط شرکتها برای پذیرفته شدن در این تابلو است. ملاک دوم برای قرار گرفتن شرکتها در این تابلو عبارت از وضعیت مالی شرکت است. شرکتهایی که دارای سیستم حسابداری کاراتری هستند، برای پذیرش در تابلوی اصلی بازار اول بورس اولویت خواهند داشت.
ملاکهای سوم و چهارم پذیرش شرکتها در این تابلو عبارت از نداشتن زیان انباشته و سودآور بودن حداقل در سه دوره متوالی است. علاوه بر این حداقل 30 درصد داراییهای این شرکتها باید متعلق به صاحبان سهام باشد. ملاکهای بعدی این شرکتها عبارت از نبود موارد مردودی یا عدم اظهارنظر توسط حسابرس میباشد؛ در واقع صورتهای مالی این شرکتها باید شفافیت داشته باشند و هیچ ادعایی نسبت به صورتها وجود نداشته باشد.
شرایط شرکت های فعال در تابلوی فرعی اول بورس
شرکتهایی که در این تابلو قرار گرفتهاند، شرایط راحتتری را نسبت به شرکتهای پذیرفتهشده در تابلوی اصلی دارند. تفاوت اصلی ملاک پذیرفته شدن در این تابلو نسبت به تابلوی اصلی مربوط به میزان سودآوری است. سودآور بودن حداقل در دو دورهی متوالی و داشتن سرمایه ثبتشده حدقل به میزان 500 میلیارد ریال از جمله ملاکهای پذیرفته شدن شرکتها در این تابلو میباشد. تفاوت دیگری که مابین این تابلو و تابلوی اصلی وجود دارد عبارت از این است که حداقل 20 درصد از کل داراییها باید متعلق به صاحبان سهام باشد. املاک دیگری که برای قرار گرفتن شرکت در این تابلو وجود دارد، عبارت از میزان شناوری سهام این شرکتهاست که نباید از 15 درصد کمتر باشد. سایر شرایط شرکتهای پذیرفتهشده در این تابلو همانند شرایط شرکتهای پذیرفتهشده در تابلوی اصلی اول بورس است.
انواع تابلوهای فرابورس
این بازار هم با مجوز شورای عالی بورس فعالیت می کند و شبیه بازار بورس است. همانطور که در بالا هم بیان شد، شرکتهایی که شرایط پذیرش در بورس را ندارند، در فرابورس پذیرفته میشوند. همچنین شرکتهای فعال در بورس که شرایط فعالیت در این بازار را به مرور از دست میدهند، در بازار فرابورس پذیرفته میشوند.
فرابورس دارای 5 بازار مختلف است. بازارهای اول و دوم فرابورس مربوط به شرکتهای سهامی عام میباشد. بازار بعدی که در فرابورس وجود دارد و مختص معاملات خاصی همانند معاملات بلوکی است، عبارت از بازار سوم میباشد. فعالیت اصلی این بازار عبارت از عرضه یکجا و پذیرهنویسی اوراق بهادار میباشد. بازار چهارم فرابورس هم عبارت از بازار ابزارهای مالی نوین (همانند اوراق خزانه و …) است که پذیرش سایر اوراق بهادار در آن صورت میگیرد. بازار پایه آخرین بازار مربوط به فرابورس است که دارای سه تابلو با رنگهای مختلف است. شرکتهایی که شفافیت اطلاعاتی ندارند و فاقد ویژگی قرار گرفتن در تابلوهای قبلی میباشند، در این بازار مورد معامله قرار میگیرند.
رنگ تابلوهای بورس
بر اساس قوانین جدید سه رنگ به تابلوهای بازار پایه نسبت داده شده است که عبارتند از:
آشنایی با انواع تحلیل در بازار فارکس | ۳ تحلیل مهم در فارکس
بسیاری از افرادی که سابقه فعالیت در بازار را فارکس دارند، معامله در این بازار را شبیه قمار میدانند و موفقیت در آن را به شانس نسبت میدهند. اگر از این افراد در مورد دانش مالیشان سؤال کنید، به موضوعات پیش پا افتادهای اشاره میکنند که هیچ نقشی در پیشبینی صحیح بازار ارز ندارد. در واقع، اگر خود شما نیز بدون دانش روز و بدون آگاهی از تحلیل در بازار فارکس وارد آن شوید، ممکن است محیط معاملهگری آن را شبیه کازینوها ببینید. اما زمانی که با آگاهی و دانش وارد این بازار شوید، میبینید که موفقیت و سود بردن از آن، صرفاً به تحلیلهای صحیح شما از بازار بستگی دارد و هر چقدر دانش مالی خود را ارتقا دهید، نتیجه بهتری از معامله در این بازار خواهید گرفت. در ادامه میخواهیم انواع تحلیل در بازار فارکس را مورد بررسی قرار دهیم تا مسیر پیوستن به بزرگترین بازار مالی جهان برای شما شفاف و روشن شود. پس اگر نسبت به شیوه صحیح معامله در فارکس کنجکاو هستید، با ما همراه باشید.
مقدمهای بر ماهیت بازار فارکس و اهمیت معامله در آن
فارکس «Forex» را میتوان بزرگترین بازار مالی جهان در نظر گرفت که حجم معاملات روزانه آن به بالای چند تریلیون دلار هم میرسد. در این بازار، تمام ارزهای رایج جهان مانند دلار، یورو، ین، پوند، فرانک، روپیه، ریال، درهم و … مورد معامله قرار میگیرد. افراد از سراسر جهان میتوانند با افتتاح حساب کاربری در یکی از کارگزاریهای فارکس که تحت عنوان بروکر «Broker» شناخته میشوند، وارد بازار فارکس شوند و در آن معامله کنند. فارکس هیچ مکان فیزیکی ندارد و افراد صرفاً بهصورت آنلاین میتوانند در آن به ترید بپردازند. فارکس یک بازار ۲۴ ساعته است که در ۵ روز کاری (دوشنبه تا جمعه) میتوان در آن به تحلیل و معامله مشغول شد. ایرانیان بسیاری با تکیه بر دانش تحلیل توانستهاند نتایج خوبی از فعالیت در فارکس بگیرند.
اما آمارها نشان میدهد که حداکثر فعالان فارکس جزء بازندههای این بازار هستند؛ چراکه از روی احساسات هیجانی به باز کردن پوزیشنهای معاملات میپردازند و از دانش مالی کافی برخوردار نیستند. شما میتوانید با فراگیری این دانش، با آغاز اولین معاملات خود در فارکس، سودهای خوبی را نصیب خود کنید. هیچ تریدر موفق نمیتواند منکر اهمیت بالای دانش مالی در موفقیت فارکس شود. پس با پی بردن به انواع تحلیل در بازار فارکس، آموزش مالی خود را آغاز کنید.
انواع شیوههای تحلیلی در بازار فارکس کدامند؟
تحلیل در بازار فارکس به دو شیوه کلی انجام میشود. البته این دو شیوهی کلی در دیگر بازارهای مالی مانند بورس، کریپتو و …. نیز وجود دارد و افراد میتوانند برحسب موقعیت معاملاتی خود از این دو شیوه بهره بگیرند که تعریف و ویژگیهای آنها به قرار زیر است:
برای تحلیل بازار به شیوهی تکنیکال، باید نمودارهای قیمت ارز را مورد بررسی قرار دهید. سابقه قیمتها، روند حرکت آنها، نقاط مقاومت و حمایت از جمله اطلاعاتی هستند که میتوانند با حاصل شدن از نمودارها، به ما کمک کنند تا قیمتهای آتی ارزها را حدس بزنیم. البته در تحلیل تکنیکال از استراتژیهای تحلیلی دیگری نیز کمک انواع بازار های بورس میگیرند. همچنین اندیکاتورها، اسیلاتورها و دیگر ابزارهای تحلیلی نیز در انجام تحلیل تکنیکال و پیشبینی قیمت جفت ارزهای فارکس نقش بسزایی دارند. لازم به ذکر است که تحلیل تکنیکال علاوهبر بازار فارکس، در تمام بازارهای مالی دیگر نیز کاربرد دارد. در واقع، اگر یک تریدر یاد بگیرد از روی نمودارهای قیمت به پیشبینی بازار بپردازد، این کار را میتواند در دیگر محیطهای مالی غیر فارکس هم انجام دهد و به نتیجهی مطلوب برسد. از جمله نکات و ویژگیهای تحلیل تکنیکال در فارکس میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- به تریدرهایی که تحلیل تکنیکال را به عنوان شیوه تحلیل در بازار فارکس انتخاب کردهاند، معاملهگران تکنیکال میگویند و کار آنها رصد کردن نمودارهای مختلف بازار است.
- تحلیل تکنیکال برپایهی این اصل استوار است که: «تاریخ در بازار تکرار میشود!». بنابراین تحلیلگران تکنیکال معتقدند که نمودارهای قیمت میتواند حتی اطلاعات بنیادی ارزها در فارکس را نیز در بر بگیرد و این تحلیلگران صرفاً به بررسی نمودارها و الگوهای قیمت اکتفا میکنند.
- به کمک تحلیل حرکات قیمت (پرایس اکشن) در تحلیل تکنیکال میتوان حرکات قیمتی بالقوه و همچنین شرایط فعلی قیمتها را حدس زد.
- تحلیل تکنیکال انواع بازار های بورس بیشتر به احتمالات وابسته است و کمتر به پیشبینی میپردازد. چراکه هر تریدر ممکن است تحلیل متفاوتی از نمودارهای یکسان ارز در فارکس داشته باشد!
- از جمله استراتژیهای معاملاتی رایج در تحلیل تکنیکال میتوان به استرتژی فشردگی باند بولینگر، استراتژی RSI، استراتژی اسکالپ و …. اشاره کرد.
برای فراگیری شیوهی محبوب و رایج تحلیل تکنیکال میتوانید روی دورههای آموزش تحلیل تکنیکال دلفین وست حساب کنید که جزو بهترین و بهروزترین دورههای آموزش فارکس به زبان فارسی هستند.
تحلیل بنیادی یا فاندامنتال یکی دیگر از شیوههای تحلیل در بازار فارکس است که برعکس تحلیل تکنیکال، ربط چندانی به نمودارها و اندیکاتورها ندارد. تحلیل بنیادی یا فاندامنتال بیشتر براساس گزارشها و دادههای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی صورت میگیرد. با توجه به اینکه هرگونه اتفاق یا خبر انواع بازار های بورس سیاسی، اجتماعی و اقتصادی میتواند بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم بر روی نوسان قیمت ارزها تأثیر داشته باشد، پس به کمک تحلیل فاندامنتال میتوان، تأثیر این نوسانات بر بازار ارز را بررسی کرد. علاوهبر بررسی عوامل دخیل در نوسانات، تحلیل بنیادی میتواند در تعیین ارزش ذاتی ارزها نیز به تحلیلگران کمک کند. تحلیل بنیادی، همانطور که از نام آن هم پیداست، به بررسی تمام عوامل ریشهای و بنیادی داراییهای موجود در هر بازار میپردازد. از جمله نکات و ویژگیهای مربوط به تحلیل فاندامنتال میتوان موارد زیر را نام برد:
- افراد و تریدرهایی که برای تحلیل در بازار فارکس، شیوهی تحلیل فاندامنتال را انتخاب میکنند، به عنوان تریدرها یا معاملهگران بنیادی یا فاندامنتال شناخته میشوند که کار آنها بررسی تمامی موارد بنیادی و ریشهای تأثیرگذار بر قیمت ارزها در فارکس است.
- برای استفاده از تحلیل بنیادی باید درک صحیحی از چگونگی تأثیر اخبار اقتصادی، سیاسی و … روی قیمت ارزها داشته باشید که این درک با مطالعهی اقتصاد کلان ممکن میشود.
- اولین اصلی که در تحلیل بنیادی مورد توجه قرار میگیرد، بررسی وضعیت اقتصادی کشورهای مختلف است تا قیمت ارز آنها در فارکس کشف شود. اقتصاد بد یک کشور به معنی ارزش کمتر ارز آن کشور و اقتصاد قوی یا رو به رشد یک کشور نیز به معنای افزایش نرخ ارز آن در بازارهای جهانی چون فارکس خواهد بود.
- تحلیل تکنیکال به مراتب پیچیدهتر و زمانبرتر از تحلیل تکنیکال است و بررسی آن به انرژی بیشتری نیاز دارد. این در حالی است که نتایج حاصل از این تحلیل نیز به مراتب صحیحتر و ریشهایتر از نتایج تحلیل تکنیکال هستند.
بهصورت کلی میتوان تحلیل بنیادی را برای چشماندازهای بلندمدت بازار و تحلیل تکنیکال را برای چشماندازهای کوتاهمدت بازار فارکس بهکار گرفت. البته در ادامه خواهیم گرفت که کدام شیوه تحلیلی برای شما مناسبتر است.
تحلیل احساسات معاملهگران در فارکس چیست؟
اگرچه بیشتر افراد تصور میکنند که تحلیل در بازار فارکس، فقط محدود به دو تحلیل کلی تکنیکال و فاندامنتال است، اما در حقیقت یک نوع دیگر از تحلیل نیز وجود دارد که ترجیح دادیم به خاطر ماهیت متفاوتی که دارد، آن را بهصورت جداگانه مورد بررسی قرار دهیم. تحلیل احساسات معاملهگران یا «Sentiment Analysis» شیوهای دیگر برای تحلیل در بازار فارکس است که برای تبدیل شدن به یک تریدر حرفهای باید از آن نیز آگاهی داشته باشید. تحلیل احساسات معاملهگران، همانطور که از نام آن هم پیداست به بررسی رفتار معاملهگران فارکس میپردازد. اگرچه در تحلیلهای تکنیکال و بنیادی میتوان تا حد زیادی به بررسی قیمتها و پیشبینی آنها پرداخت، اما گاهی نمودارها و وضعیت اقتصادی نمیتوانند اطلاعات چندان دقیقی را در اختیار ما قرار دهند. به همین خاطر باید منبع دیگری را نیز برای بررسی در نظر بگیریم که در شرایط خاص از بازار عقب نمانیم!
معمولاً از روی رفتار کلی معاملهگران برای خرید یا فروش کلی یک جفتارز خاص در فارکس میتوان در مورد آیندهی قیمت آن جفتارز نتیجهگیری کرد. البته نتیجهگیری مثبت یا منفی در مورد رفتار کلی معاملهگران برای استقبال از خرید یا فروش یک جفتارز، به کمک دادههای تکنیکال و فاندامنتال، دقیقتر مسیر میشود. بنابراین باید این نوع از تحلیل را نیز به عنوان یک شیوهی دیگر تحلیل در بازار فارکس در نظر گرفت و به فراگیری آن پرداخت.
کدام شیوه تحلیل در بازار فارکس برای ما مناسبتر است؟
برای پاسخ به این سؤال که « کدام شیوه تحلیل در بازار فارکس برای ما مناسبتر است؟» باید ببینیم که نظرات تحلیلگران تکنیکال و بنیادی در مورد شیوههای تحلیلشان چگونه است. قطعاً اگر شما از یک معاملهگر تکنیکال بپرسید که کدام شیوه تحلیل در بازار فارکس بهتر است، او به شما خواهد گفت که: «هر تحلیل دیگر بهجز تحلیل تکنیکال در فارکس علافی محض است. در واقع، وقتی شما تنها با بررسی نمودارها میتوانید بفهمید که اوضاع از چه قرار است، چرا باید بروید و کلیه گزارشات و دادههای مربوط به بخش اقتصاد و سیاست ملتها را بررسی کنید؟!!» آنگاه ممکن است قانع شوید که تحلیل تکنیکال به عنوان بهترین شیوه تحلیل در بازار فارکس، انتخاب بی چونوچرای شما برای فعالیت در این بازار است. اما عجله نکنید، قبل از انتخاب، نظر یک معاملهگر بنیادی را هم جویا شوید.
حالا اگر شما سؤال قبلی خود را از یک تریدر بنیادی بپرسید، به احتمال زیاد به شما خواهد گفت که: «نمودارها خطوط به دردنخوری هستند که هیچ اطلاعاتی را بدست نمیدهند. تحلیلگران تکنیکال هم افراد خیالپردازی هستند که از روی این خطوط بهدردنخور به معامله میپردازند!» آنگاه حتماً سردرگم میشوید و با خود فکر میکنید که کاش نظر کسی را جویا شوم که احساسات معاملهگران را بررسی میکند. اگر از چنین شخصی هم سؤال خود را تکرار کنید، قطعاً به شما پیشنهاد میدهد که بنشینید و رفتار معاملهگران تکنیکال و بنیادی را بررسی کنید و از روی رفتار آنها به صعودی یا نزولی بودن بازار پی ببرید!!
ستونهای تحلیلی سهگانه فارکس
در قسمت قبل بالاخره متوجه نشدیم که کدام تحلیل فارکس برای ما مناسبتر است، چراکه هیچکدام از تحلیلهای نامبرده بهتر از دیگری نیستند. اگرچه بیشتر تحلیلگران تکنیکال و بنیادی در برابر هم جبهه میگیرند، اما در حقیقت هرکدام از آنها نیز برای این که از نتیجهی تحلیل خود مطمئنتر شوند، به دادههای تکنیکال یا بنیادی همدیگر سرک میکشند. اما شما این اشتباه را تکرار نکنید و به یک تحلیلگر تکنیکال یا فاندامنتال محض تبدیل نشوید که نسبت به استفاده از یک شیوهی تحلیل خاص افراط میکند. بهجای آن، به یک تحلیلگر انعطاف پذیر تبدیل شوید که در موقعیتهای لازم از دادههای تکنیکال، فاندامنتال و همچنین احساسات اکثریت معاملهگران برای معاملات خود بهره میگیرد. برای درک بهتر هریک از شیوهها تحلیلی نامبرده میتوان کاربرد آنها را بهصورت زیر بیان کرد:
- تحلیل تکنیکال به ما کمک میکند تا با بررسی نمودارها و سابقه قیمت جفتارزها در بازار بتوانیم دیدگاه کلی نسبت به روند بازار بدست بیاوریم که این دیدگاه کلی سبب میشود تا یک چشمانداز از حرکات بالقوه و آینده بازار برای ما شکل بگیرد.
- تحلیل بنیادی به ما این امکان را میدهد تا گوشه چشمی هم به اوضاع اقتصادی و سیاسی کشورها داشته باشیم، تا اگر یکدفعهای اتفاق سیاسی، اقتصادی یا حتی اجتماعی خاصی مانند جدا شدن انگلستان از اتحادیه اروپا، وقوع انقلاب در یک کشور یا جنگ لفظی بین دو کشور خاص روی داد و این اتفاقات بر قیمتها تأثیر گذاشت، از بازار عقب نمانیم.
- تحلیل احساسات معاملهگران نیز به ارزیابی نتایج حاصل از تحلیل تکنیکال و بنیادی میانجامد تا بتوانیم اشکالات بررسیهای خود را پیدا کرده یا از انجام آنها مطمئن باشیم!
سخن نهایی
با توجه به مطالب عنوان شده، ممکن است فراگیری هرسه شیوهی تحلیل تکنیکال، فاندامنتال و تحلیل احساسات بازار برای شما دشوار باشد. به همین خاطر ما به شما توصیه میکنیم تا ابتدا آموزش معامله در فارکس خود را با تحلیل تکنیکال که شیوهای ساده، قابل فهم و لذتبخش است شروع کنید. سپس با باز کردن اولین پوزیشنهای معاملاتی خود در فارکس و کسب سود از آنها، حالا به آموزشهای تحلیل بنیادی و رصد کردن احساسات معاملهگران بپردازید تا بتوانید هر بار عملکرد بهتری در فارکس داشته باشید. بهطوری که با یادگیری هر استراتژی تازه بتوانید مقدار زیانهای خود را کاهش داده و سود بیشتری دریافت نمایید. باید این نکته را در نظر داشته باشید که یک تریدر حرفهای باید یک شاگرد مادامالعمر باقی بماند و همیشه در حال یادگیری شیوههای تازه باشد!!
آموزش بازار فارکس در ایران
مجموعه دلفین وست یکی از بزرگترین مرجعهای آموزش سرمایه گذاری است که تحت قوانین جمهوری اسلامی ایران فعالیت مینماید. مطلب فوق صرفاً به منظور آشنایی بیشتر مخاطبان با این بازار مالی است و مسئولیت استفاده از محتویات این مقاله، کاملاً بر عهده خود خوانندگان است.
برای یادگیری “آموزش سرمایه گذاری در فارکس” مسیر زیر را به شما پیشنهاد میکنیم:
دیدگاه شما