منظور از شمع ها چیست؟

انواع شمع خودرو

منظور از شمع ها چیست؟

شمع وظیفه‌ انتقال انرژی الکتریکی باتری ماشین به سیلندرها و ایجاد جرقه برای احتراق درون آن‌ها را در سه مرحله‌ی اصلی انجام می‌دهد. به این ترتیب:

1- انتقال جریان برق به شمع

شمع در قسمت ترمینال به کوئل که یک سیم‌پیچ الکتریکی برای ایجاد جریان برق با ولتاژ بالا است متصل شده و این اتصال از طریق سیمی با عایق الکتریسیته‌ قوی برقرار می‌شود. برق تولید شده در کوئل از طریق ترمینال به الکترود مثبت یا میانی انتقال یافته و تا پایه‌ شمع می‌رود.

الکتریسیته هنگام رسیدن به شکاف جرقه یا گپ، تمایل به انتقال به قطب منفی یا الکترود بدنه دارد، اما خاصیت عایق الکتریسیته بودن مخلوط سوخت و هوا مانع از این انتقال می‌شود.

2- یونیزه کردن مخلوط سوخت و هوا

در این مرحله، شمع برای انتقال نهایی الکتریسیته از قطب مثبت به قطب منفی، ولتاژ قوی‌تری از برق را به گپ منظور از شمع ها چیست؟ منتقل می‌کند. این ولتاژ بالا ساختار مولکولی مخلوط موجود در شکاف جرقه را تغییر می‌دهد و با بالاتر بردن ولتاژ از قدرت دی‌الکتریک گاز، آن را یونیزه می‌کند. حالا برق از مخلوط یونیزه شده عبور کرده و به قطب منفی منتقل می‌شود.

3- جرقه زنی

عبور برق از الکترون‌ها دمای آن‌ها را تا حد زیادی بالا برده و گازهای یونیزه شده را منبسط می‌کند، این انبساط در نهایت به جرقه‌زدن منتهی می‌شود. چیزی شبیه به آنچه در رعد و برق اتفاق می‌افتد. در پایان جرقه‌زنی واکنش گازها با هم افزایش یافته و ایجاد یک گوی آتش در گپ می‌کند.

به این گوی هسته‌ آتشین می‌گویند که اندازه‌ آن به ترکیب سوخت و گاز موجود در سیلندر و شرایط محفظه‌ احتراق در زمان جرقه‌زنی بستگی دارد.

شمع ماشین کجا قرار دارد

انواع شمع خودرو

انواع شمع خودرو

شمع های خودرو دارای انواع گوناگونی می باشند که هر کدام برای نوعی از موتور خودرو ساخته شده اند مانند: شمع سرد، گرم، نیکلی، پلاتینیومی، ایریدیومی، چند الکترودی و … که در ادامه تعدادی از آنها را توضیح می دهیم.

1- شمع های چند الکترودی

این گونه از شمع خودرو از چند الکترود منفی برخوردار می باشد که باعث طول عمر بسیار بالاتر می گردد. به علت اینکه هربار جرقه زنی باعث خوردگی قطب منفی می گردد، هر الکترود پس از خورده شدن، جای خود را با الکترود نزدیکتر به قطب مثبت عوش کرده و در نتیجه طول عمر بالاتری برای شمع خودرو ایجاد می نمایند.

2- شمع سرد و گرم

شمع سرد و گرم خودرو

شمع موتور خودرو بر اساس طراحی پیشرانه به دو دسته سرد و گرم تقسیم می شود.

شمع های سرد به دلیل کوتاه بودن قسمت پایه حرارت خود را با سرعت بیشتری از دست می دهند. کاهش دمای سریع شمع موتور به بالا رفتن کیفیت عمل احتراق نیز کمک می کند. شمع های پایه بلندی که دمای آنها دیرتر کاهش می یابد به دلیل مجاورت با گرمای پیستون زودتر از حد مجاز جرقه ایجاد می کنند. احتراق زودرس موجب لرزش موتور و آسیب دیدن قطعات آن می شود. بنابراین، از شمع های سرد در موتورهایی که دمای بالایی دارند استفاده می شوند.

شمع های گرم حرارت حاصل از احتراق سوخت و هوا را بیشتر در خود نگه می دارند. این ویژگی نیز مزایای خاص خود را دارد که از جمله آنها می توان به سوختن و از بین رفتن روغن و کربن رسوب کرده بر روی شمع اشاره کرد.

در واقع باقی ماندن رسوبات احتراق قبلی بر روی شمع موجب کاهش کیفیت جرقه زنی و پایین آمدن راندمان موتور می شود. از شمع های گرم در پیشرانه هایی که دمای تولیدی کمتری دارند استفاده می شود.

3- شمع های نیکلی

شمع موتور نیکلی مقاومت گرمایی کمتری نسبت به انواع دیگر دارد و در نتیجه طول عمر آن نیز کوتاه تر است. در شمع های نیکلی الکترود مثبت به شکل تخت است. شمع های نیکلی مصرف سوخت بالاتری دارند اما در عین حال از قیمت پایین ترین هم برخوردارند. به طور معمول توصیه می شود که شمع های نیکلی هر 20 هزار کیلومتر تعویض شوند.

4- شمع های معمولی

شمع های معمولی و رایج در بازار از آلیاژ نیکل ساخته شده که تحمل حرارتی معادل ۴۰۰ درجه دارند و به همین دلیل نهایت عمر آن ها ۳۰، ۰۰۰ کیلومتر است و بخاطر تخت بودن الکترود مثبت آن ها جرقه کاملا منظم نیست و همین نکته باعث بالا رفتن مصرف سوخت و خام سوزی می شود.

5- شمع های سوزنی

الکترود مثبت این شمع ها به شکل سوزن نوک تیز است و این خاصیت باعث می شود که جرقه حاصله از شمع بسیار دقیق، در راستای سیلندر و خیلی قوی تر از یک شمع معمولی باشد.

زمانی که جرقه قوی تر باشد شعله حاصله از انفجار بزرگتر و در نتیجه بنزین داخل سیلندر بطور کامل سوخته، تمامی انرژی آن آزاد می شود.

ساختار و کاربرد شمع های سوزنی

در این مدل شمع اگر بخواهیم در مورد ساختار آن صحبت کنیم متوجه خواهیم شد که در این شمع ها الکترود مثبت آن به صورت یک سوزن خیاطی با نوک تیز می باشد و این ساختار باعث می شود تا دقت جرقه بسیار بالا رفته و آن را در راستای سیلندر قرار دهد.

جالب است بدانید، این شمع ها به قدری قوی هستند که قابل قیاس با شمع های ساده و معمولی نیستند. این خاصیت شمع ها به سیلندر ماشین شما این امکان را می دهد تا بنزین در آن به صورت کامل سوخته شده و تمامی انرژی موجود در ترکیب بنزین به طور تمام و کمال آزاد شود.

مواد سازنده شمع های سوزنی

اغلب افراد از شمع های سوزنی به خاطر کارایی های آن از آن استفاده می کنند و آن ها معمولا از دو نوع آلیاژ ساخته شده اند و هر کدام از آن ها دارای خواص ویژه ای می باشند.

شمع های سوزنی با دو نوع آلیاژ تولید و روانه بازار می شوند:

شمع های پلاتینیوم (G-Power)

در این مدل شمع های سوزنی آلیاژی که مورد استفاده قرار می گیرد در ترکیب خود دارای فلز پلاتین می باشد و در مقایسه با فلز منظور از شمع ها چیست؟ ایریدیوم مقاومت حرارتی کمتری دارد که مقاومت حرارتی آن حدود 2500 درجه سلسیوس است

. در این شمع پلاتینیومی الکترودها از پلاتینیوم ساخته می شوند و در نتیجه مقاوت گرمایی بالاتری دارند. بنابراین شمع های پلاتینیومی از طول عمر بیشتری نسبت به شمع های نیکلی برخوردارند. البته مقاومت حرارتی بالا باعث می شود تا در سر شمع هیچ گونه افت پتانسیلی رخ ندهد و شدت جرقه مانند قبل یکسان باقی بماند. این شمع ها تقریبا حدود 100000 کیلومتر عمر مفید دارند.

در شمع موتور پلاتینیومی الکترود مثبت به شکل سوزنی است که موجب افزایش کیفیت جرقه زنی می شود. اگرچه قیمت این نوع شمع بالاتر است اما تاثیر محسوسی در افزایش راندمان موتور، کاهش مصرف سوخت و بالا رفتن شتاب خودرو دارد.

شمع های ایریدیوم (Iridium)

در شمع هایی که به وسیله این نوع آلیاژ ساخته می شوند از فلز ایریدیوم با مقاومت حرارتی نزدیک به 4000 درجه سلسیوس به کار برده می شود. البته نکته مفید دیگر در مورد این شمع ها این است که الکترود منفی آن، از نقطه ای پلاتینی می باشد و باعث می شود بالاترین درجه از جرقه در شمع ها ایجاد شود.

این شمع ها با توجه به میزان سوخت مصرفی خود و ساختار خاص خود، حدود 150000 کیلومتر عمر مفید دارند ولی در اکثر مواقع با استفاده ازمکمل های اکتان می توان این میزان عمر مفید را افزایش داد.

تفاوت آتش جرقه یک شمع با الکترود مسطح معمولی و الکترود سوزنی از جنس ایریدیوم در تصویر زیر (عکس سمت راست) نمایش داده شده است.

شمع ماشین کی باید عوض شود؟

گاهی در حین رانندگی با دیدن یک سری از موارد مانند کم شدن توانایی موتور و حتی خام سوزی در هنگام شتاب گرفتن، متوجه می شوید که باید برای خودروی خود یک شمع مناسب تهیه کرده و این شمع قدیمی را تعویض کنید.

وضعیت شمع ماشین

در ضمن با دیدن تغییرات فیزیکی روی این قطعه هم می توان به زمان تعویض آن پی برد. در واقع این چینی روی شمع است که دارای حالتی نامطلوب می شود و خبر از تعویض شمع می دهد زیرا این چینی ها به طور معمول و در حالت طبیعی دارای رنگی خاکستری یا قهوه ای و یا زرد می باشد و روی آن ها هیچ اثری از آلودگی و لکه های ناخوشایندی را مشاهده نمی کنید. به طور کلی اگر بخواهید شمعی را که دچار عیب هایی شده است بشناسید، باید به نکات زیر به خوبی توجه کنید:

اگر شما به رانندگی با سرعت بسیار بالا علاقه دارید باید به این نکته هم توجه کنید که در اثر این سرعت بالای شما یک لایه سربی از بنزین بر روی چینی تشکیل می شود و در آخر باعث ایجاد یک لایه لعابی به رنگ زرد یا حتی سبز بر روی قطعه شده تا تنها راه حل آن تعویض قطعه موردنظر باشد.

یکی از عواملی که می تواند باعث ترک خوردگی چینی شود، کاهش میزان اکتان موجود در سوخت است تا فرایند جرقه زدن را در سیلندر به شدت مختل کند. اگر صدایی نامطلوب از موتور ماشین خود شنیدید باید به ترک خوردگی چینی شک کنید.

در بنزینی که شما برای ماشین خود استفاده می کنید یک سری از مواد افزودنی وجود دارد و معمولا آن ها برای افزایش میزان اکتان سوخت کاربرد دارند ولی در اثر آن روی سطح خارجی چینی شما قرمز یا صورتی می شود.

در مواقعی هم ممکن است که شمع شما دچار آسیب شده باشد و شما نسبت به تعویض آن بی توجهی بورزید ولی جالب است بدانید که در اثر آن ممکن است که الکترود مرکزی آن دچار سوختگی شده باشد.

در اثر بروز عوامل مختلفی ممکن است که سر شمع خودروی شما به وسیله مقداری از بنزین آلوده شود و باعث ایجاد تغییر رنگ در چینی آن شده و رنگ آن را به سمت سیاهی میل دهد.

در برخی مواقع شمع شما بسیار داغ شده و حرارت آن از حد مشخص شده بالاتر می رود که در این صورت ممکن است که الکترود مرکزی آن دچار ذوب شدگی شده و باعث ایجاد مشکلی جدی برای چینی آن بشود.

شمع ماشین کی باید عوض شود؟

اهمیت تعویض شمع ماشین

وقتی رانندگی می کنید شمع موتور خودروی شما دچار ایجاد چندین جرقه می شود که با این جرقه ها مقداری از الکترود شمع شما از بین می رود و این روند به طور مکرر ادامه پیدا کرده تا الکترود به طور کامل فرسوده و متلاشی شود. در واقع با این اتفاقات به طور کلی قدرت موتور شما کاهش پیدا کرده و باعث افزایش مصرف سوخت شما می شود.

عمر شمع خودرو

هر کدام از شمع هایی که از آن ها برای موتور خودروی خود استفاده می کنید دارای یک طول عمر مفید هستند که زمان تعویض این شمع ها هم به این بازه زمانی بستگی دارد. به عنوان نمونه شمع هایی که پلاتینیومی هستند حدود 100000 کیلومتر عمر مفید دارند و شمع های مسی هم در نهایت 30000 کیلومتر را می توانند به طور مفید کار کنند و در مورد سایرین شمع هایی که در بازار به فروش می رسند تقریبا می توان عمر مفید 150000 کیلومتری را برای آن ها در نظر گرفت.

دیدکلی

شمع در سیستم جرقه وظیفه دارد امکان جهش جرقه برای احتراق مخلوط سوخت و هوا را در سیلندر از فاصله الکترودهای خود فراهم نماید. برای این منظور باید در مقابل ولتاژ زیاد تولید شده در کوئل کاملا عایق بندی شده باشد. شمعها باید از نظر اختلاف سطح زیاد ، خوب عایق بوده و دارای مقاومت مکانیکی (فشار کار سیلندر) و مقاومت در حرارت (حرارت درسیلندر) ، که حرارت احتراق تقریبا حدود 2000 درجه سانتیگراد و فشار آن حدود 40 اتمسفر است، باشند. یک موتورچهار زمانه که 4200 دور در دقیقه بزند، 35 بار در هر ثانیه یک شمع جرقه می‌زند. به علت این بار شدید الکترودهای شمع که در محوطه احتراق واقع شده‌اند، تحت تاثیر این فشار و حرارت واقع می‌شوند و باید بتوانند تمامی عوامل ناشی از احتراق سیلندر را بخوبی تحمل نمایند.

ساختمان شمع

پایه شمع

قسمتی که در داخل سر سیلندر پیچ می‌شود، پایه نامیده می‌شود. در قسمت داخلی انتهای آن یک یا دو زائده فلزی تعبیه شده است، که الکترود منفی نامیده می‌‌شود. امروزه در اکثر موراد موتورهای سیستم اینچی نیز از شمعهایی با پیچ میلیمتری دنده ریز از نوع M14x1025 (قطر خارجی پیچ 14 میلی متر و گام دنده 1.25 استفاده می‌کنند) و در موتورهای دوزمانه برای بعضی موارد خاص ، شمعهایی با نوع منظور از شمع ها چیست؟ 105×18 M نیز بکار می‌رود. در موارد نادر نیز استعمال شمعهایی با پیچ M12X1.25 و SAE 7/8 به چشم می‌خورد.

میله مرکزی و الکترودها

میله مرکزی در وسط شمع قرار گرفته است که قسمت ابتدایی آن به وایریکه از دلکو می‌آید، بسته می‌شود و قسمت انتهایی آن تشکیل الکترود مثبت را می‌دهد. این الکترود نسبت به جداره‌ها عایق الکتریکی گردیده و جنس آن از آلیاز بسیار پر مقاومت در برابر حرارت درست شده است که آلیاژی از نیکل ، منگنز و یا آلیاژ آهن کروم می‌باشد. در عین حال قابلیت انتقال حرارت خوب دارند و الکترود منفی که روی پایه تعبیه شده ، کار اتصال را انجام می‌دهد. فاصله الکترود شمع ، تأثیر مستقیم در کیفیت جرقه دارد. بدین معنی که هر قدر فاصله الکترودها بیشتر باشد، زمان اثر جرقه بیشتر و ولتاژ تولید شده در کوئل نیز زیادتر است.

در نتیجه احتراق بهتر و کاملتر صورت می‌گیرد. ولی باید توجه نمود که ولتاژ تولید شده در کوئل ممکن است به شدت به کوئل صدمه بزند و حتی آن را بسوزاند. همچنین فاصله کم الکترود شمع ، ولتاژ لازم برای جرقه را در کوئل تقلیل می‌دهد و د رنتیجه احتراق کامل و مطلوب در سیلندر انجام نمی‌شود. فاصله الکترودهای شمع در سیستم جرقه باطری دار معمولا 0.7 تا 0.9 میلی متر و در بعضی موارد حتی تا 1 میلی متر و در سیستم جرقه ماکنتی مانند موتورسیکلت 0.4 تا 0.5 میلی متر است که باید هر چند وقت یکبار این فاصله به کمک فیلتر تنظیم گردد.

عایق شمع

قسمت عایقی که در بین بدنه و میله مرکزی شمع قرار می‌گیرد، قسمت حساس و اصلی شمع را تشکیل می‌دهد. عایقهایی که در شمع بکار می‌رود، معمولا از چینی یا سرامیک یا از جنس اکسیدهای مختلف آلومینیوم (پیرانیت – کروندیت) بتونه شده می‌باشد. این عایقها می‌توانند از 7 تا 800 درجه سانتیگراد در مقابل حرارت عبور جریان مقاومت کنند، در حالیکه در حرارت 1000 درجه سانتیگراد کم کم مقاومت خود را از دست می‌دهند. در بعضی از شمعها قسمت چینی آن طوری ساخته شده است که می‌توان با باز نمودن یک مهره ضامن از روی پایه فلزی آن را بیرون آورد. این نوع شمعها به نام شمعهای دوتکه معروف هستند.

شمع موتورهای دو زمانه

معمولا شمع در موتورهای دو زمانه تحت تاثیر بار بیشتری نسبت به موتورهای چهار زمانه واقع می‌شود. زیرا اولا تعداد جرقه‌های موتور دو زمانه مخلوط بنزین و روغن است و از طرفی شمع فرصت کافی برای خنک شدن ندارد، در نتیجه احتمال کثیف شدن و دوده گرفتن و سوختن الکترودهای آن بیشتر است. بنابراین شمع موتورهای دو زمانه باید دارای مقاومت بیشتر در مقابل عوامل مختلف در محوطه احتراق باشد. بدین جهت برای موتورهای دو زمانه شمعهای مخصوصی تهیه شده که خواص شمعهای همه کاره را دارند.

شمعهای همه کاره

شمعهای همه کاره ارزش حرارتی خیلی زیاد ، مثلا از 175 تا 240 دارند. به این علت حالات مختلف حرکت را بهتر تحمل می‌کنند. این شمعها با ساختمان خاصی که دارند، در حرکت آرام هم به حرارت کافی برای خود پاک کنی می‌رسند و در بار زیاد هم حرارت را با اطمینان منتقل می‌کنند و از خودسوزی جلوگیری می‌نمایند.

عمر شمع

در ایران بعضی از مکانیسین‌های اتومبیل ، به عمر شمع توجه کافی ندارند و تا زمانی که عیب ظاهری در کار موتور ایجاد نشود، تعویض آن را توصیه نمی‌نمایند. در حالیکه گاهی یک شمع کار کرده ، علاوه بر اینکه بطور ناگهانی ممکن است از کار بیفتد، به مقدار زیادی از قدرت موتور می‌کاهد. معمولا این کاهش بدون توجه کافی محسوس نیست. به علاوه یک شمع ضعیف می‌تواند به مقدار زیاد در طرز روشن شدن موتور ، مصرف سوخت ، میزان گرم کردن و کنش موتور و بالاخره در استهلاک و دوام موتور مؤثر باشد. بنابراین این شمع را باید به موقع تعویض کرد. معمولا کارخانجات سازنده شمع تعویض هر شمع را برای 15000 کیلومتر کار موتور توصیه می‌نمایند. در موقع سرویس اتومبیل و موتور ، شمعها هم باید بازدید شوند.

عوامل موثر در طول عمر شمع

• در اثر سوختن شمع ، فاصله الکترودها تغییر پیدا می‌کند. فاصله الکترودها را با یک فیلتر آزمایش می‌نمایند و با یک اسباب کج کردن ، مانند دم باریک کوچک باید آن را به اندازه درست تنظیم کرد. معمولا برای تنظیم کردن الکترودها نباید با چکش روی الکترود زد، چون باعث شکستن آن می‌شود.

شمع ماشين چه كاری را انجام می دهد
اولين عمل موثر شمع ماشين ، آتش زدن مخلوط هوا و سوخت در احتراق داخلی موتور است. شمع ماشين بايد پالس الکتریکی با ولتاژ بالا را همراه با ٢٥٠٠٠ ولت بصورت مكرر به داخل محفظه احتراق موتور انتقال دهد. الكترودهای با دوام را از بين آنهايي كه جريان الکتریکی را می توانند قوس داده يا جرقه بزنند تا مخلوط هوا و سوخت در سيلندر را محترق ، پيش بيني و تهيه كنند. تحت شرايط فشار و حرارت شديد آماده اند تا ميليونها بار جرقه بزنند. ميزان عملكرد شمع ماشين همزمان با افزايش توان خروجی خودرو ، سخت تر و شديد تر می شود .

ساختار شمع :
شمع‌ها بطور كلی از چندین بخش تشكيل شده‌اند: بخش فلزی، عايق چينی، الكترودها ، واشرها، مهره سرشمع و پودرهوا بند
- بخش فلزی يا بدنه :
هر شمع دارای يك بخش فلزی است. بالای اين قسمت فلزی به شكل شش گوش است تا شمع به طور محكم در جا خود نصب شود. قسمت پايين اين بخش رزوه شده به روی سر سيلندر پيچيده می‌شود. يك الكترود منفی از قسمت پايينی بخش بيرون آمده است. يك واشر نسوز در زير رزوه‌ها قرار دارد كه در مقابل لبه بيرون آمده جای گرفته است. در محل قرار گرفتن شمع در سر سيلندر موتور واشر مسی با تركيبی از مس و آزبست با مقطع يو شكل (U) قرار گرفته تا از نشت گاز در اتاقك احتراق به خارج جلوگيری شود. در ضمن محل نصب بعضی از شمع‌ها به شكل اوريب بوده و به خوبی آب بندی می‌شود. بیشتر شمهای امروزی دارای پیچی به قطر ١٤ میلیمتر می باشد. هر چند بعضی از شمع ها دارای ١٨ میلیمتر قطر و بعضی دیگر قطرشان ١٠ میلیمتر است. معمولاً رزوه ها با گام ٢\١ یا ٥ \١ میلیمتری می باشند که طبق مشخصات پیچ پایه شمع ها عبارتست از ٢٥\١ گاهی هم پیچ های قطورتر از ١٤ برای موتورهای دو زمانه و قطر کمتر برای موتور سیکلتها ساخته می شود . پایه شمع وقتی در سر سیلندر قرار گرفت باید با اطاق احتراق تراز باشد. چنانچه کوتاه تر انتخاب شود موجب جرم گیری شده و اگر بلندتر باشد قشمت بیرون زده داغ می ماند و در هر دو صورت ایجاد خودسوزی می کند .
- عايق شمع :
عايق شمع از جنس نوعی سراميك است كه در حرارت، فشار و ولتاژ بالا بسيار مقاوم است. اين عايق طوری قرار داده شده كه از پوسته صدفی بيرونی به وسيله يك واشر نسوز داخلی و تركيبات اب بندی كننده كاملا جدا است. اين عايق علاوه بر اين كه الكترود مركزی را نگه می‌دارد به منزله يك محافظ برای الكترود نيز هست و جريان الكتريسيته مجبور است فقط از داخل الكترود بگذرد. عايق بايد در مقابل حرارت زياد، خنك شدن و لرزش مقاومت داشته باشد قسمت بالايی عايق كه در معرض گرد و خاك است بايد هميشه تميز نگه داشته شود تا از هدر رفتن الكتريسته جلوگيری شود. در بعضی از انواع شمع‌ها، عايق‌های پشته‌ای وجود دارند كه گاه گاه می‌توان از طريق اين پشته گثافت‌هاي جمع شده را دور انداخت .
- الكترودها :
شمع دارای دو الكترود مياني (مثبت) و كناری (منفی) است كه به بدنه آن متصل هستند الكترود ميانی در وسط عايق سراميكی قرار گرفته و در مقابل فشار زياد تا ٤٠ اتمسفر و حرارت بالا تا ٢٠٠٠ درجه سانتيگراد مقاوم است. الكترود كناری به پوسته فلزی چسبيده و با الكترود ميانی فاصله هوائی دارد كه فاصله دهانه شمع ناميده می‌شود. فاصله بين دهانه دو الكترود شمع، نخستين عامل جرقه زنی است. اين فاصله بايد مطابق خصوصيات موتور باشد. اگر فاصله دو الكترود خيلی كم باشد، جرقه ضعيف شده و موجب بد كار كردن و روشن نشدن موتور می‌شود .

ا گر فاصله دو الكترود خيلی زياد باشد، موتور در دورهای كم خوب كار خواهد اما در دورهای زياد يا داشتن بار، به كوئل فشار زيادی می‌آيد و موجب روشن نشدن و يا بد كاركردن موتور مي‌شود. سطح الكترودها در قسمتی كه روبروی هم قرار می‌گيرند بايد كاملا موازی و به شكل چهار گوش باشند، به اين طريق جهش جرقه از دهانة شمع راحت تر صورت می‌گيرد .

ا لكترود ميانی شمع‌های جديد دو تكه بوده و واير شمع به قسمت بالای آن وصل شده و قسمت پايينی تا داخل اتاقك احتراق ادامه پيدا می‌كند. در بعضی از مقاومت ١٠٠٠ اهم قرار داده شده است. اين مقاومت پارازيت‌های راديو و تلويزيون را گرفته و همچنين عمر شمع را افزایش می‌دهد. جنس الكتروها از فلز ديرگدازی مانند آلياژ نيكل د و يا آلياژ آهن و كروم است كه هم هادی جريان الكتريسيته خوبی بوده و نيز در مقابل حرارت زياد مقاومت می‌كند .

عملكرد شمع :
شمع‌ها دارای دو قسمت هادی يا الكترود می‌باشند. يك الكترود به سيم درب دلكو و ديگری به بدنه سر ديگر هريك از الكترودها در شمع و به فاصله كمی از يكديگر قرار دارند. موجی از ولتاژ قوی سبب القای اتصال دارد. جريان الكتريكی از كوئل به داخل درب دلكو گرديده و از آنجا از طريق وايرها به يكی از الكترودهای شمع می‌رسد. سپس اين جريان از شكاف و فاصله بين دو الكترود انتهای شمع جستن كرده و به طرف الكترود ديگر و بدنه می‌رود و به اين ترتيب ضمن جهش جريان برق از شكاف و فاصلة بين الكترودهای شمع، مدار كامل شده و عبور جريان برق همچنان ادامه می‌يابد .
كامل كردن مدار برق يكی از كارهای مهم سيم پيچ ثانويه است. حقيقت مهم ديگر آنست كه وقتی كه جريان الكتريسيته از شكاف و فاصلة بين دو الكترود انتهای شمع ‌ميگذرد، يك جرقه ايجاد می‌شود و اين آخرين كاری است كه مدار جرقه زنی انجام می‌دهد .

دنیای اطلاعات

شمع چیست ؟ شمع در موتور اتومبیل چه كاری را انجام می دهد؟

شمع ( spark plugs ) :

شمع چیست ؟ شمع در موتور اتومبیل چه كاری را انجام می دهد؟

اولين عمل موثر شمع درموتور اتومیبل (یا انواع موتور)، آتش زدن مخلوط هوا و سوخت دراحتراق داخلی موتور است.

شمع ماشين بايد پالس الکتریکی با ولتاژ بالا را همراه با ٢٥٠٠٠ ولت بصورت مكرر به داخل محفظه احتراق موتور انتقال دهد.الكترودهای با دوام را از بين آنهايي كه جريان الکتریکی را می توانند قوس داده يا جرقه بزنند تا مخلوط هوا و سوخت در سيلندر را محترق، پيش بيني و تهيه كنند. تحت شرايط فشار و حرارت شديد آماده اند تا ميليونها بار جرقه بزنند. ميزان عملكرد شمع در موتور خودرو همزمان با افزايش توان خروجی خودرو ، سخت تر و شديد تر می شود.

ساختار شمع :

شمع‌ها بطور كلی از چندین بخش تشكيل شده‌اند:

بخش فلزی يا بدنه:

هر شمع دارای يك بخش فلزی است. بالای اين قسمت فلزی به شكل شش گوش است تا شمع به طور محكم درجای خود نصب شود.

قسمت پايين اين بخش رزوه شده به روی سر سيلندر پيچيده می‌شود يك الكترود منفی از قسمت پايينی بخش بيرون آمده است، يك واشر نسوز در زير رزوه‌ها قرار دارد كه در مقابل لبه بيرون آمده جای گرفته است در محل قرار گرفتن شمع در سر سيلندر موتور واشر مسی با تركيبی از مس و آزبست با مقطع يو شكل ( U ) قرار گرفته تا از نشت گاز در اتاقك احتراق به خارج جلوگيری شود، در ضمن محل نصب بعضی از منظور از شمع ها چیست؟ شمع‌ها به شكل اوريب بوده و به خوبی آب بندی می‌شود. بیشتر شمهای امروزی دارای پیچی به قطر ١٤ میلیمتر می باشد. هر چند بعضی از شمع ها دارای ١٨ میلیمتر قطر و بعضی دیگر قطرشان١٠ میلیمتر است. معمولاً رزوه ها با گام ٢/١ یا ٥/١ میلیمتری می باشند که طبق مشخصات پیچ پایه شمع ها عبارتست از ٢٥/١ گاهی هم پیچ های قطورتراز ١٤ برای موتورهای دو زمانه و قطر کمتربرای موتور سیکلتها ساخته می شود.پایه شمع وقتی در سر سیلندر قرار گرفت بایدبا اطاق احتراق تراز باشد.چنانچه کوتاه تر انتخاب شود موجب جرم گیری شده و اگر بلندتر باشد قسمت بیرون زده داغ می ماندو در هر دو صورت ایجاد خودسوزی می کند.

عايق شمع :

عايق شمع از جنس نوعی سراميك است كه دربرابرحرارت، فشار و ولتاژ بالا بسيار مقاوم است.اين عايق طوری قرار داده شده كه از پوسته صدفی بيرونی، به وسيله يك واشر نسوز داخلی و تركيبات آب بندی كننده كاملا جدا است.

اين عايق علاوه براين كه الكترودمركزی رانگه می‌دارد به منزله يك محافظ برای الكترود نيز هست و جريان الكتريسيته مجبور است فقط از داخل الكترود بگذرد.عايق بايد در مقابل حرارت زياد، خنك شدن و لرزش مقاومت داشته باشد قسمت بالايی عايق كه درمعرض گرد و خاك است بايد هميشه تميز نگه داشته شود تا از هدر رفتن الكتريسته جلوگيری شود. در منظور از شمع ها چیست؟ بعضی از انواع شمع‌ها، عايق‌های پشته‌ای وجود دارند كه گاه گاه می‌توان از طريق اين پشته گثافت‌هاي جمع شده را دور انداخت.

الكترودها :

شمع دارای دو الكترود مياني (مثبت) و كناری (منفی) است كه به بدنه آن متصل هستند. الكترود ميانی در وسط عايق سراميكی قرار گرفته و در مقابل فشار زياد تا ٤٠ اتمسفر و حرارت بالا تا ٢٠٠٠ درجه سانتيگراد مقاوم است. الكترود كناری به پوسته فلزی چسبيده و با الكترود ميانی فاصله هوائی دارد كه فاصله دهانه شمع ناميده می‌شود. فاصله بين دهانه دو الكترود شمع، نخستين عامل جرقه زنی است. اين فاصله بايد مطابق خصوصيات موتور باشد،اگر فاصله دو الكترود خيلی كم باشد، جرقه ضعيف شده و موجب بد كار كردن و روشن نشدن موتور می‌شود.

اگر فاصله دو الكترودخيلی زياد باشد، موتور در دورهای كم خوب كارخواهد اما در دورهای زياد يا داشتن بار،به كوئل فشار زيادی می‌آيد و موجب روشن نشدن منظور از شمع ها چیست؟ و يا بد كاركردن موتور مي‌شود. سطح الكترودها در قسمتی كه روبروی هم قرار می‌گيرند بايد كاملا موازی و به شكل چهار گوش باشند، به اين طريق جهش جرقه از دهانه شمع راحت تر صورت می‌گيرد.

الكترود ميانی شمع‌های جديد دو تكه بوده و واير شمع به قسمت بالای آن وصل شده و قسمت پايينی تا داخل اتاقك احتراق ادامه پيدا می‌كند. در بعضی از مقاومت ١٠٠٠ اهم قرار داده شده است. اين مقاومت پارازيت‌های راديو و تلويزيون را گرفته و همچنين عمر شمع را افزایش می‌دهد. جنس الكتروها از فلز ديرگدازی مانند آلياژ نيكل و يا آلياژ آهن و كروم است كه هم هادی جريان الكتريسيته خوبی بوده و نيز در مقابل حرارت زياد مقاومت می‌كند.

عملكرد شمع :

شمع‌ها دارای دو قسمت هادی يا الكترود می‌باشند. يك الكترود به سيم درب دلكو و ديگری به بدنه، سر ديگر هريك از الكترودها در شمع و به فاصله كمی از يكديگر قرار دارند، موجی از ولتاژ قوی سبب القای اتصال می شود، جريان الكتريكی از كوئل به داخل درب دلكو گرديده و از آنجا از طريق وايرها به يكی از الكترودهای شمع می‌رسد.

سپس اين جريان از شكاف و فاصله بين دو الكترود انتهای شمع جستن كرده و به طرف الكترود ديگر و بدنه می‌رود و به اين ترتيب ضمن جهش جريان برق از شكاف و فاصلة بين الكترودهای شمع، مدار كامل شده و عبور جريان برق همچنان ادامه می‌يابد.

كامل كردن مدار برق يكی از كارهای مهم سيم پيچ ثانويه است، حقيقت مهم ديگر آن است كه وقتی كه جريان الكتريسيته از شكاف و فاصلة بين دو الكترود انتهای شمع ‌مي گذرد، يك جرقه ايجاد می‌شود و اين آخرين كاری است كه مدار جرقه زنی انجام می‌دهد.

معنای، شمع سرد و شمع گرم و محدوده حرارتی :

به طور كلی شمع‌ها به دو نوع، گرم و سرد تقسيم می‌شوند. شمع گرم به گونه‌ای طراحی شده است كه دما به اندازه كافي در دماغه سراميك نگهداری شود تا رسوبات روغن و كربن بسوزند، در اين حالت حرارت، روی دماغه عايق پخش می‌شود.

نوع سرد به منظور جلوگيری از احتراق زودرس طراحی شده است. در اين حالت حرارت، سريع‌تر انتقال می‌يابد و به همين دليل است كه اين نوع شمع‌ها درزمانی كه موتورها بايد بار زيادی را تحمل كنند، مورد استفاده قرار می‌گيرند. در نوع گرم، به دليل جريان بيشتر، سطح دماغه بيش از نوع سرد در معرض گازهای احتراقی قرار دارد و در مقايسه با شمع سرد، به درجه حرارت بيشتری می‌رسد.

اما در محدوده حرارتی، مهمترين شاخص عملياتی شمع موتور خودرو به شمار می‌رود،(توصيه می‌شود كه شمع‌ها در محدودهای حرارتی گوناگون طراحی شوند). دليل در نظر گرفتن محدوده حرارتی آن است كه سر شمع‌ها بايد دردماهای بالا عمل كنند تا از جرم گيری يا كثيف شدن جلوگيری شده و به اندازه كافی خنك بمانند تا " پيش اشتغال " نيز پيش نيايد سرعت انتقال حرارت- چه سريع، چه آهسته- به طراحی شمع مربوط می‌شود و تفاوت بين شمع گرم و سرد را نشان می‌دهد.

انواع شمع از نظرساختار جدید و کاربرد آنها :

شمع مقاومتی يا رزيستور ( R )

شمع‌های (سه الكترود) مسابقه‌ای يا سه پلاتينه ( D )

شمع با الكترود پلاتين ( P ) .

ويژگيهای فنی شمع سوپر( C ):

2)جرقه دقيق و مطمئن به محض استارت زدن، به ويژه در هوای سرد

٣)عملكرد مناسب موتور به دليل داشتن الكترود ميان مسی بسيار رسانا در وضعيت‌های آب و هوايی بسيار متفاوت

4)برخورداری از طراحی مخصوص برای سوزاندن ذرات پس مانده و جلوگيری از جرم گرفتن دهانه شمع

٥)احتراق كامل سوخت

٦)صرفه جويی ارزی

٨)حذف سيستم پارازيت گيری

9)مهمتر از همه كاهش آلودگی هوا .

شمع سوپر يا ترموالاستيك ( CU-Electrode ) :

شمع ترموالاستيك يا سوپر CU-Electrode ، شمعهايی با تكنولوژی برتر با الكترودهاي آلياژی CPPER-CORE مي باشند.اين شمعها رسانایی حرارتی بهتر، دسترسی سريعتر به دمای خود پاكسازی ( Self-Cleaning ) و حذف لايه نرم ته نشين شده كربن را باعث می شوند كه به نوبه خود احتراق مناسب تر و جرقه قوی تر و كار آیی بهتر موتور را تضمين می مايد. شمع سوپر دارای نشانه( C ) بعد از شماره مشخصه می باشد.

شمعها با الكترود مغز مسی( COPPER CORED ) برای بهبود بخشی به منظور از شمع ها چیست؟ بخش حرارتی و مقاومت در برابر رسوب گيری طراحی شده است. اين موضوع خصوصاَ درموتورهای كوچك تر و مدرن مهم می باشد و اجازه می دهدكه درمحدوده دماهای وسيع تری كارایی را داشته باشد، در بقيه خواص، شمعهای سوپر مطابق با شمعهای استاندارد(معمولی) می باشند.

شمع رزیستور يا شمع ضد تداخل ( R ) :

با افزايش استفاده از باندهای VHF و UHF برای ارسال برنامه های راديویی و تلويزيونی، بسياری از كشورهای جهان قواعدی را برای كنترل تداخل امواج صادره از شمع اتومبيل در امواج مذكور وضع كرده اند،(زيرا ممكن است از راديو و يا تلويزيون كه از باندهای فوق استفاده می كنند در اتومبيل استفاده شود).

روشهایی كه سازندگان اتومبيل برای جلوگيری ازاين تداخل انجام می دهند متفاوت است.اما راه حل اساسی، استفاده از شمعهای مقاومتی است، عمل جلوگيری از تداخل عبارت از كاهش سقف جريان در توليد جرقه و در نتيجه حذف تداخل صوتی و برفكهای تلويزيونی ايجاد شده، می باشد. شمعهای سوپر مقاومتی يا رزيستور،با يك نشانه( R ) بعد از مشخصه، مشخص می گردند( FE65CPR ).

شمع (سه الكترود) مسابقه‌ای يا سه پلاتينه ( D ) :

توسعه صنعت خودرو، اخيراَ نيازهای سرويس كردن و مونتاژ قطعات را بهبود بخشيده و قسمتهای مصرفی راكاهش داده اند، به اين منظور عمر شمعها را افزايش داده اند. سطوح جانبی الكترودها افزايش يافته كه اين امر بطور قابل توجهی مقدار سايش را كاهش می دهد و به همين خاطر فاصله بين الكترودها ثابت مانده و در نتيجه ولتاژ موردنيازبرای احتراق مخلوط سوخت و هوا تقريباَ ثابت می ماند. نيز اين موضوع باعث افزايش قابليت روشن شدن ماشين خصوصاَ در هوای سرد ميگردد. شمعهای ذكر شده در كد گذاری با پسوند ( D ) مشخص می گردند.

شمع با الكترود پلاتين ( P ) :

الكترود مركزی اين گونه شمعها از آلياژهای پلاتینی مقاوم به سايش كه تحت عمليات خاصی توليد شده اند، می باشد. آلياژ پلاتين هادی حرارتی و الكتریکی خوبی می باشد. سرعت سايش الكترود مركزی در اثر خوردگی، سايش و سوختن، در نتيجه جرقه زدن شديداَ كاهش يافته است، در اين روش فاصله بين الكترودها و ولتاژ مورد نياز برای احتراق تقريباَ ثابت می ماند.

مشخصات قدرتی و دورثانويه موتوربهبود يافته، از آنجایی كه الكترودها می توانند نسبتاَ كوچك تر و نازك تر با شند، در نتيجه جرقه راحت ترمی توانداز مخلوط سوخت و هوا عبوركند.

با توسعه دماغه عايق و جا زدن الكترودهای پلاتینی، دماغه عايق می تواند به آسانی گرم شود. درفشارهای بالا موتور، پراكندگی حرارت افزايش می يابد، شمعهای فوق روشن شدن موتور را آسان تر می كنند و اغلب با قدرت انباشتگی پايين تركه عرضه می كند، مصرف سوخت پايين تر و بهره وری بالاتر می باشد. شمعها با الكترود پلاتینی، با پسوند( P ) در كد گذاری مشخص می شوند.

درود بر شما دوست عزیز

یادمان باشد همچون تنها دادگر تاریخ , نیای پاکمان کوروش بزرگ
سرود زیبای
پندار نیک
گفتار نیک
کردار نیک
سرود زندگیمان باشد

شمع سرد بهتر است؟

انتخاب شمع موتور یک امر کاملا تخصصی است و بر اساس آگاهی از اطلاعات فنی خودرو و شمع موتور میتوان تصمیم گرفت که چه شمعی مناسب است.

در این پست میخواهم یکی از مهمترین آیتم های انتخاب شمع موتور را بررسی کنیم؛ آیتم کد حرارتی شمع موتور!

هر شمع موتوری بسته به ویژگی های فنی و ساختار فیزیکی، مناسبِ یک نوع موتور و یک سبک رانندگی طراحی شده است. برای مثال شمع موتور یک خودروی شهری که مدام در ترافیک شهری و با دور پایین کار میکند با شمع موتور همان خودرو در جاده و رانندگی دور بالا متفاوت است. ازین رو سعی میکنیم شما را با مفاهیم اصلی یک شمع سرد و گرم آشنا نماییم.

یکی از مهمترین وظایف شمع خودرو به غیر از جرقه زنی انتقال حرارت مناسب گرما از درون اتاق انفجار به بیرون است. همانطور که از عکس پیداست این حرارت بیشتر از طریق رزوه ها که با ناحیه سر سیلندر در تماس است به بیرون هدایت می شود. مقدار باقیمانده از طریق هسته مرکزی به بیرون اتاقک انفجار انتقال می یابد. به شمعی که حرارت را سریعا انتقال می دهد شمع سرد و به شمعی که حرارت را کندتر انتقال داده و مقداری از حرارت را در خود نگه می دارد، شمع گرم اطلاق می گردد. معمولا کارخانجات یک بازه عددی برای نمایش این خاصیت تعریف می کنند. در موتور خودرو یک استاندارد بنام دمای بهینه تعریف میشود. دمای مابین 450 تا 800 درجه سانتیگراد،در واقع دمای زمان اولیه احتراق و دمای زمان نهایی احتراق. بنابراین شمع باید بعد از پایان احتراق به دمای 450 درجه برگردد و هم چنین در انتهای احتراق به بالای 850 درجه نرسد. خب اگر شمع در این بازه کار نکند چه میشود؟

این سوال و پاسخ آن میتواند به ما نشان دهد که شمع نامناسب چه خسارتی به موتور وارد میکند!

ما در مشکلات مربوط به شمع موتور 2 تا مبحث داریم :

1- کله شمع یا همان الکترود ها که در داخل سیلندر هستند کربن زده میشوند(تصویر شماره 1)

2- کله شمع یا همان الکترود ها که در داخل سیلندر هستند، ذوب میشوند.(تصویر شماره 2)

هردو مشکل به دلیل عدم انتخاب صحیح شمع موتور پیش خواهد آمد.

در حالت اول، شمع موتور بسیار سردتر از حد استاندارد انتخاب شده است و دمای شمع به پایین تر از دمای بهینه یعنی 450 درجه رسیده و در زمان بازگشت به احتراق نمیتواند به دمای بالا برسد و احتراق ناقص میشود و مقداری کربن نسوخته بر روی شمع رسوب میکند. تداوم این عمل باعث انباشت کربن بر روی الکترود ها میشود و به مرور الکترود ها فاسد و قطع میگردد، البته اگر راننده در دور های بالا رانندگی کند این ضعف جبران میشود و به دلیل بالا رفتن دما کربن های نسوخته، خواهند سوخت. به این دلیل سبک رانندگی میتواند نوع شمع موتور را مشخص کند.

در حالت دوم، شمع موتور بسیار گرم تر از حد استاندارد انتخاب شده است و دمای شمع به محدوده پایین بر نمیگردد و اصطلاحا باعث پیش احتراق میشود؛ یعنی در زمان خارج از سیکل خود، دلیل گرم بودن باعث احتراق زودرس میشود و در زمان نامناسب پیستون را به عقب میراند و صدای نا هنجاری شبیه انفجار در موتور شنیده میشود، این نوع پدیده خوداشتعالی را اصطلاحا ناک(knock) میگویند. ناک صدمات شدیدی به قطعات موتور میزند و به مرور زمان شمع موتور به دلیل قرارگیری در دمای بالا ذوب میشود.

شمع های سرد اصولا در موتور های با ضریب تراکم بالا مثل موتور های توربو و موتور های به منظور از شمع ها چیست؟ شدت تقویت شده کاربرد دارند چراکه همواره در دور های بالا کار کرده و احتمال دوده گرفتن شمع در آنها پایین است . شمع های گرم معمولا برای خودرو های استاندارد که هم در دور های پایین مثل ترافیک های روزمره و هم در دور های بالا مثل جاده کار می کنند مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از مشخصات شمع خوب و مناسب برای یک موتور این است که سر شمع که در اتاق انفجار قرار می گیرد در دمای بهینه بماند.

با این تعاریف تا اینجا فهمیدیم دمای بهینه دمایی است که شمع موجب شعله ور شدن پیش از موقع بنزین( PRE IGNITION ) نگردد. همچنین با داشتن دمای کافی امکان سوزاندن کربنهای نسوخته و ناخالصی های موجود در سوخت که بر روی خود شمع می نشیند را داشته و عمل خود تمیز کردن "SELF CLEANING" را به خوبی انجام دهد. این دما بین 450 تا 850 درجه سانتیگراد برای خودرو های بنزینی قرار دارد. در صورت انجام نشدن این عمل به طور مناسب پس از مدتی شمع دوده زده و امکان جرقه زنی از آن سلب می شود.

اکنون با این دانش چه شمعی انتخاب کنیم ؟ یا اینکه اگر بخواهیم عملکرد بهتری از شمع موتور جدید دریافت کنیم چه باید کرد ؟

اول اینکه به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه نمایید، شمع استاندارد خودروی شما در آن قید شده است. شما اگر میخواهید عملکرد بهتری نسبت به شمع موتور قبلی داشته باشید باید نوع رانندگی خود را انتخاب نمایید:

رانندگی (شهری) دور پایین یا رانندگی (پیست) دور بالا

اگر رانندگی شهری دارید میتوانید یک شماره الی دو شماره به سمت شمع گرم بروید.

اگر رانندگی پیستی دارید یک شماره الی دو شماره به سمت شمع سرد بروید.

معمولا اکثریت خودرو های تنفس طبیعی یا فاقد توربو در دامنه میانی هستند یعنی بین سرد و گرم.

برای مثال شمع موتور بوش با کد حرارتی 2 (سرد) شروع و با کد 10 (گرم) تمام میشود.

مطابق جدول زیر 4 برند مختلف بصورت تقریبی با هم مقایسه شده اند:

این رقم ها بصورت شماره فنی هر مدل ذکر میشوند برای مثال:

CHAMPION RC 12 YC

شما میتوانید در فروشگاه یدک کار از طیف وسیعی شمع موتور با کد های حرارتی متفاوت مناسب خودروی خود خرید نمایید،با کلیک وارد شاخه شمع موتور ها شوید

تفاوت فروشگاه یدک کار با سایر فروشگاه ها:

ما با تکیه بر واردات و فروش عمده،محصولات را به دست مشتریان میرسانیم،در فروشگاه یدک کار شما محصولات را بدون واسطه و مستقیم از واردکننده یا عمده فروش خرید میکنید،در عمل این حذف واسطه ها باعث کاهش حداقل 30 درصد قیمت نهایی کالا میشود،لازم به ذکر است ما همواره محصولات اصلی و تقلبی مشابه را از طریق بلاگ یدک کار به مشتریان اطلاع رسانی میکنیم تا فروشگاه های نا معتبر و سود جو با قیمت های کاذب و کمی پایین تر از قیمت یدک کار نتوانند حقوق شما در خریداری محصولات اورجینال را ضایع نمایند.

هر آنچه باید درباره شمع خودرو بدانید

شمع خودرو یکی از اجزایی که است که روی موتور و در واقع بر روی سر سیلندر قرار می گیرد و یکی از مهمترین اجزا در فرایند احتراق خودرو است.

ارسال به دیگران

خودروهایی که با سوخت‌های فسیلی کار می‌کنند برای تکمیل فرایند عملیات احتراق در داخل موتور احتیاج به قطعه‌ای دارند که با ایجاد جرقه این کار را انجام دهد؛ این وظیفه به شمع (به انگلیسی Sparking Plug) محول شده است. پس از مکش سوخت به داخل سیلندر و ترکیب آن با هوا شمع وظیفه دارد که با جرقه زدن عمل احتراق را آغاز و انرژی تولید کند. این انرژی سپس توسط قطعات دیگر مکانیکی باعث به حرکت درآمدن خودرو می‌شود.

شمع خودرو یکی از اجزایی که است که روی موتور و در واقع بر روی سر سیلندر قرار می‌گیرد و یکی از مهمترین اجزا در فرایند احتراق خودرو است. شمع ماشین از عایق چینی، الکترود، واشر و قسمت‌های دیگر تشکیل می‌شود و با دریافت ولتاژ بالا، عمل جرقه زنی در محفظه سیلندر را انجام می‌دهد.

اتین لونوار (Étienne Lenoir) کسی بود که در سال ۱۸۶۰ از یک شمع برقی در اولین موتور احتراق داخلی گازی خود استفاده کرد. اما حق اختراع شمع خودرو توسط نیکولا تسلا، فردریک ریچارد سیمز و رابرت بوش به ثبت رسیده است. با این وجود تنها اختراعی که برای اولین بار به صورت تجاری و به صورت یک شمع با ولتاژ بالا در یک سیستم احتراق داخلی مورد استفاده قرار گرفت شمعی بود که توسط مهندس شرکت رابرت بوش ساخته شد و تحولی در موتورهای احتراق داخلی ایجاد کرد.

شمع خودرو چگونه کار می‌کند؟

همانطور که گفته شد شمع از اجزای مختلفی تشکیل شده است. پس از اینکه کوئل خودرو جریان با ولتاژ پایین را از باتری خودرو دریافت کرد ولتاژ آن را افزایش می‌دهد و سپس این جریان ولتاژ بالا به شمع منتقل می‌شود. پس از این اتفاق جریان بین دو الکترود مرکزی و جانبی موجود در شمع که یکی مثبت و دیگری منفی است افزایش یافته و ساختار گازهای موجود در محفظه را تغییر می‌دهد. با افزایش ولتاژ گازهای موجود یونیزه می‌شوند و رسانای جریان الکتریکی شده و در محفظه ایجاد احتراق می‌کنند.

شمع‌های به طور عادی به ولتاژی حدود ۱۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰۰ ولت یا بیشتر احتیاج دارند تا بتوانند عمل احتراق را به خوبی انجام دهند.

انواع شمع خودرو

در بازار قطعات یدکی خودرو انواع مختلفی شمع وجود دارند که هر یک ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارند. انواع شمع‌های خودرو عبارتند از شمع گرم، شمع سرد، شمع نیکلی، شمع ایریدیومی، شمع پلاتینیومی و شمع‌های چند الکترودی.

شمع‌های پلاتینیومی به دلیل اینکه جنس الکترود آنها از آلیاژپلاتینوم است ضمن اینکه عمر بالایی دارند می‌توانند تا ۲۵۰۰ درجه سانتیگراد حرارت را تحمل کرده و تا ۱۰۰ هزار کیلومتر عمر مفید داشته باشند. شمع‌های ایردیومی نیز که جنس الکترود مثبت آنها از ایریدیوم است از طول عمر بالاتری نسبت به شمع‌های پلاتینیومی برخوردار هستند.

علائم خرابی شمع رنو

شمع خودرو را باید یک قطعه مصرفی دانست که بر اثر استفاده در طول زمان مستهلک می‌شوند و باید هر از چند گاهی آنها منظور از شمع ها چیست؟ را تعویض کرد. با ایجاد جرقه توسط شمع مقداری اندکی از الکترود آن از بین می‌رود و در نتیجه پس از مدتی استفاده این الکترود به صورت کامل فرسوده می‌شود و توان جرقه زنی آن از بین می‌رود.

از اولین علائم خرابی شمع خودرو می‌توان به استارت نخوردن و کاهش شتاب خودرو اشاره کرد. در ضمن ایجاد تغییرات یا صدمات فیزیکی در شمع نیز از نشانه‌هایی است که زمان تعویض آنها را مشخص می‌کند. شکسته شدن عایق چینی شمع یا تغییر اندازه سر شمع و تغییر رنگ عایق چینی آن نیز از دیگر علائم خرابی شمع است.

گاهی اوقات نیز رسوباتی در سر شمع جمع می‌شود و در عملکرد صحیح آن اختلال ایجاد می‌کند. از شایع‌ترین خرابی شمع‌ها نیز به دود زده و سیاه شدن شمع‌ها باید اشاره کرد که البته این نشان می‌دهد که در ترکیب نسبت هوا و بنزین خودرو مشکلاتی وجود دارد. گاهی اوقات نیز خاکستر سفید رنگ بر روی سر شمع قابل مشاهده است که بر اثر کیفیت سوخت ایجاد می‌شود ولی با این حال بر روی عملکرد این قطعه اثرگذار است.

روغن زدن شمع‌ها نیز نشانه بدی برای مالک خودرو است چرا که به معنای ورود روغن به درون سیلندر، روغن سوزی موتور و تأثیر سوختن آن بر روی شمع است که باید هر چه سریع‌تر برای حل این مشکل به متخصص مراجعه کرد.

به از بین رفتن الکترودهای شمع نیز دقت کنید تا در صورت تغییرات نامناسب در اولین فرصت آن را تعویض کنید . همچنین اگر موتور خودرو در حالت ثابت سخت کار می‌کند ممکن است شمع‌های خودرو نیاز به سرویس داشته باشند. مصرف سوخت بیش از حد نیز ممکن است به دلیل عملکرد نا مناسب شمع‌ها و در نتیجه افزایش مصرف سوخت باشد. خام سوزی موتور و قدرت پایین موتور در زمان شتاب گرفتن نیز به شما گوشزد می‌کند که به فکر شمع جدیدی برای خودروی خود باشد.

تعویض شمع رنو

به صورت معمول که شمع خودروهای رنو همانند رنو تندر ۹۰، رنو تندر ۹۰ پلاس، رنو ساندرو و رنو ساندرو استپ وی هر ۲۰ هزار کیلومتر بررسی شده و در صورت نیاز حتماً تعویض شود.

قطعات اصلی رنو

توصیه رنو ایران به شما این است که در صورت نیاز به تعویض شمع به نمایندگی‌های مجاز این شرکت یا شرکای تجاری ایرانی آن در سراسر کشور مراجعه کنید اما در صورتی که به این نمایندگی‌ها دسترسی ندارید حتماً تلاش کنید تا باتری مورد تایید رنو را خریداری کرده و در اتومبیل خود استفاده کنید.

قطعات اصلی رنو دارای مشخصه‌هایی است که می‌توان آنها را از نمونه‌های تقلبی تشخیص داد. اولین و بارزترین نشانه قطعات اصلی رنو بسته بندی آنهاست. به منظور تشخیص بسته بندی اصلی از سایر بسته بندی ها می‌بایست به نکات زیر توجه کنید:

• عبارت "Group Renault" و "Groupe Renault" به هر دو زبان انگلیسی و فرانسوی بر روی کلیه جعبه‌ها درج شده است.
• عبارت "Genuine Parts" و "Pieces D'Origine" و"Piezas De Origen" (به معنای قطعه اصلی) نیز بر روی کلیه جعبه‌ها به چاپ رسیده است.

بجز این دو عبارت هر عبارت دیگری بر روی جعبه‌ها مشاهده شود به معنای تقلبی بودن بسته قلمداد می‌شود. همچنین در حال حاضر قطعه یدکی اصلی در دو بسته بندی سفید و کارتن‌ها قهوه‌ای رنگ عرضه می‌شوند.