رییسجمهور آٰرژانتین در جواب سوالات پی در پی مصاحبهکننده خود گفت: «نمیخواهم خیلی از این مبحث دور بشوم، ولی دلیلی برای «نه» گفتن وجود ندارد. شاید این راه خوبی برای طی کردن است.»
در صورت احیای برجام، نرخ ارز و تورم کاهش می یابد
به گزارش پایگاه خبری اقتصادی معاصر، مرتضی عزتی درباره پیامد افزایش شاخص فلاکت در ایران اظهار داشت: قطعا بالا بودن هم نرخ تورم و هم نرخ بیکاری ضرر زیادی برای اقتصاد خواهد داشت. در دنیا نرخ بیکاری بین یک و دو درصد تا ۱۲ تا ۱۵ درصد است و به ندرت درصدهای بالاتر از این اعداد وجود دارد.
وی افزود: اما نرخ تورمی در تعدادی از کشورها عدد بالایی است و در شرایطی که نرخ بیکاری هم بالا باشد، این دو شاخص باهم ترکیب خوبی نیستند. اما در مورد نرخ تورم نمیتوان کشورها را از این نظر مورد بررسی قرار داد چراکه سیاست برخی از کشورها از افزایش نرخ تورم تا یک حدی، ایجاد تحرک در اقتصاد است از این رو سیاستهای انبساطی را دنبال میکنند. در صورت تحقق این سیاست حتی در شرایط افزایش نرخ تورم ممکن است وضعیت اقتصادی مردم ارتقا پیدا کند اما اغلب موارد افزایش نرخ تورم خارج از اراده دولت است و نرخ بیکاری هم در این شرایط کاهش پیدا نمیکند.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به شرایطی که افزایش نرخ تورم منجر به بهبود شرایط مردم میشود، گفت: در برخی از کشورها در حالی که نرخ تورم افزایش یافته و در عین حال نرخ بیکاری کاهش پیدا کرد در این شرایط ممکن است نرخ فلاکت بالا رفته باشد اما در نهایت وضعیت مردم بهتر شده است.
عزتی با بیان اینکه اهمیت نرخ بیکاری بیشتر از نرخ تورم است، ادامه داد: قطعا بالا بودن نرخ بیکاری و تورم هر دو به طور مستقل نشان دهنده وضعیت خوبی از اقتصاد نیست اما به شرط کاهش شدید نرخ بیکاری، اگر نرخ تورم هم افزایش یابد، میتواند برای اقتصاد کشور مفید باشد چراکه در این شرایط افزایش اشتغال و تولید، اقتصاد به سمت ثبات میبرند و پس از مدت زمانی حتی نرخ رشد اقتصادی افزایش پیدا میکند.
وی تاکید کرد: شاخص فلاکت بیت کوین به هر حال شاخص فلاکت نمیتواند گویای واضح و عمده از اقتصاد باشد و برداشت ترکیب این دو شاخص گمراه کننده است.
عزتی درباره پیشبینی برخی از کارشناسان درباره افزایش نرخ تورم در سال ۱۴۰۱ گفت: اگر سیاستهای اعلام شده از سوی دولت به سمت اقتصاد انقباضی حرکت کنند مانند کاهش تسهیلات به معنای کنترل حجم پول و نقدینگی، احتمال کنترل تورم وجود دارد چراکه فشار نقدینگی کاهش پیدا میکند که این خود عامل مهار تورم خواهد بود.
این کارشناسان اقتصادی ادامه داد: اما اگر شاهد اتفاقات منفی باشیم مانند حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی یا حذف برخی از یارانهها از جمله بنزین و مشابه آن، به احتمال بسیار زیاد تورم قابل توجهی ایجاد میشود. اما در صورتی که دولت قصد حذف یارانهها را نداشته باشد، تورم ناشی از این تصمیمات و سیاستها در اقتصاد ظاهر نخوهد شد.
وی درباره شرایط تورمی با وجود احیای برجام اظهار داشت: اگر برجام احیا شود و درصورتی که دولت مانع نشود، نرخ ارز کاهش مییابد و در این صورت نرخ تورم هم پایین میآید. از سوی دیگر انتظارات تورمی در جامعه هم کاهش خواهد داشت و دیگر به شدت دوره رشد نرخ ارز نخواهد بود و در این شرایط حتما با کاهش نرخ تورم مواجه خواهیم بود مگر اینکه دولت اجازه کاهش نرخ ارز را ندهد.
عزتی با بیان اینکه انتظارات مثبت مردم و کاهش انتظارات مردمی موجب مهار افزایش نرخ تورم میشود و پس از مدتی منجر به کاهش نرخ تورم خواهد شد، اظهار داشت: اگر در این مدت به طور واقعی از تولید حمایت شود به طور قطع اثرگذاری موثری بر کاهش نرخ تورم می بینیم.
در صورت احیای برجام، نرخ ارز و تورم کاهش می یابد
به گزارش پایگاه خبری اقتصادی معاصر، مرتضی عزتی درباره پیامد افزایش شاخص فلاکت در ایران اظهار داشت: قطعا بالا بودن هم نرخ تورم و هم نرخ بیکاری ضرر زیادی برای اقتصاد خواهد داشت. در دنیا نرخ بیکاری بین یک و دو درصد تا ۱۲ تا ۱۵ درصد است و به ندرت درصدهای بالاتر از این اعداد وجود دارد.
وی افزود: اما نرخ تورمی در تعدادی از کشورها عدد بالایی است و در شرایطی که نرخ بیکاری هم بالا باشد، این دو شاخص باهم ترکیب خوبی نیستند. اما در مورد نرخ تورم نمیتوان کشورها را از این نظر مورد بررسی قرار داد چراکه سیاست برخی از کشورها از افزایش نرخ تورم تا یک حدی، ایجاد تحرک در اقتصاد است از این رو سیاستهای انبساطی را دنبال میکنند. در صورت تحقق این سیاست حتی در شرایط افزایش نرخ تورم ممکن است وضعیت اقتصادی مردم ارتقا پیدا کند اما اغلب موارد افزایش نرخ تورم خارج از اراده دولت است و نرخ بیکاری هم در این شرایط کاهش پیدا نمیکند.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به شرایطی که افزایش نرخ تورم منجر به بهبود شرایط مردم میشود، گفت: در برخی از کشورها در حالی که نرخ تورم افزایش یافته و در عین حال نرخ بیکاری کاهش شاخص فلاکت بیت کوین پیدا کرد در این شرایط ممکن است نرخ فلاکت بالا رفته باشد اما در نهایت وضعیت مردم بهتر شده است.
عزتی با بیان اینکه اهمیت نرخ بیکاری بیشتر از نرخ تورم است، ادامه داد: قطعا بالا بودن نرخ بیکاری و تورم هر دو به طور مستقل نشان دهنده وضعیت خوبی از اقتصاد نیست اما به شرط کاهش شدید نرخ بیکاری، اگر نرخ تورم هم افزایش یابد، میتواند برای اقتصاد کشور مفید باشد چراکه در این شرایط افزایش اشتغال و تولید، اقتصاد به سمت ثبات میبرند و پس از مدت زمانی حتی نرخ رشد اقتصادی افزایش پیدا میکند.
وی تاکید کرد: به هر حال شاخص فلاکت نمیتواند گویای واضح و عمده از اقتصاد باشد و برداشت ترکیب این دو شاخص گمراه کننده است.
عزتی درباره پیشبینی برخی از کارشناسان درباره افزایش نرخ تورم در سال ۱۴۰۱ گفت: اگر سیاستهای اعلام شده از سوی دولت به سمت اقتصاد انقباضی حرکت کنند مانند کاهش تسهیلات به معنای کنترل حجم پول و نقدینگی، احتمال کنترل تورم وجود دارد چراکه فشار نقدینگی کاهش پیدا میکند که این خود عامل مهار تورم خواهد بود.
این کارشناسان اقتصادی ادامه داد: اما اگر شاهد اتفاقات منفی باشیم مانند حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی یا حذف برخی از یارانهها از جمله بنزین و مشابه آن، به احتمال بسیار زیاد تورم قابل توجهی ایجاد میشود. اما در صورتی که دولت قصد حذف یارانهها را نداشته باشد، تورم ناشی از این تصمیمات و سیاستها در اقتصاد ظاهر نخوهد شد.
وی درباره شرایط تورمی با وجود احیای برجام اظهار داشت: اگر برجام احیا شود و درصورتی که دولت مانع نشود، نرخ ارز کاهش مییابد و در این صورت نرخ تورم هم پایین میآید. از سوی دیگر انتظارات تورمی در جامعه هم کاهش خواهد داشت و دیگر به شدت دوره رشد نرخ ارز نخواهد بود و در این شرایط حتما با کاهش نرخ تورم مواجه خواهیم بود مگر اینکه دولت اجازه کاهش نرخ ارز را ندهد.
عزتی با بیان اینکه انتظارات مثبت مردم و کاهش انتظارات مردمی موجب مهار افزایش نرخ تورم میشود و پس از مدتی منجر به کاهش نرخ تورم خواهد شد، اظهار داشت: اگر در این مدت به طور واقعی از تولید حمایت شود به طور قطع اثرگذاری موثری بر کاهش نرخ تورم می بینیم.
رییسجمهور آرژانتین موافق پذیرش بیت کوین
پذیرش بیت کوین از سوی کشورهای مختلف یکی از مسائلی است که این روزها دغدغهی دولتها شده است. آلبرتو فرناندز (Alberto Fernandez)، رییسجمهور آرژانتین در مصاحبهای که با یکی از شبکههای محلی این کشور داشت به مسئلهی رمزارزها پرداخت. فرناندز که دیدگاهش نسبت به بیت کوین و دیگر ارزهای رمزنگاری شده بدبینانه و پر از شک و تردید است، به این نتیجه رسیده که رمزارزها میتوانند به اقتصاد آرژانتین کمک کنند.
رییسجمهور آرژانتین در مصاحبهای که با شبکه فیلو نیوز (Filo.news) داشت، علاوه بر صحبت درباره بیتکوین به موضوع ارزهای دیجیتال بانک مرکزی اشاره کرد. مصاحبهکننده از فرناندز پرسید که آیا او حاضر است از ارز شاخص فلاکت بیت کوین شاخص فلاکت بیت کوین دیجیتال بانک مرکزی برای توسعه اقتصاد آرژانتین کمک بگیرد؟ همچنین از رییسجمهور آرژانتین پرسیده شد که امکان پذیرش بیت کوین در این کشور آمریکایی وجود دارد؟
از آنجایی که در ماههای اخیر بسیاری از کشورهای آمریکای مرکزی و جنوبی تصمیم به پذیرش بیت کوین گرفتهاند و السالوادور نیز این رمزارز را به عنوان پول رایج کشورش پذیرفته، پیشبینی میشود دولت آرژانتین نیز از اولین رمزارز بازار برای توسعه اقتصادی این کشور استفاده کند.
رییسجمهور آٰرژانتین در جواب سوالات پی در پی مصاحبهکننده خود گفت: «نمیخواهم خیلی از این مبحث دور بشوم، ولی دلیلی برای «نه» گفتن وجود ندارد. شاید این راه خوبی برای طی کردن است.»
آلبرتو فرناندز یکی از افرادی است که همواره به بیتکوین و دیگر رمزارزها بدبین و مشکوک بوده است. با موج پذیرش بیت کوین و علاقهمندی کشورهای آمریکای لاتین به داراییهای دیجیتال، رییسجمهور آرژانتین نیز فارغ از تمام شک و تردیدهایش موافق پذیرفتن رمزارزهاست. وی در توضیح گفتههای خود به مسئلهی تحریمها و تورم اشاره میکند. به گفته آلبرتو فرناندز، مزیت استفاده از رمزارزها، خنثیسازی تورم است.
یکی از مهمترین و حساسترین موضوعاتی که در سیاست آرژانتین وجود دارد، تورم است. براساس شاخص جهانی فلاکت که از سوی بلومبرگ منتشر شده، آرژانتین دومین اقتصاد بدبخت در جهان را به خود اختصاص داده است. بلومبرگ در مقاله خود تایید کرده که آلبرتو فرناندز اقتصاد فلاکتزده را از مائوریسیو ماکری (Mauricio Macri) رییسجمهور پیشین این کشور به ارث برده است.
دادههای اقتصادی دولت آرژانتین حاکی از آن است که شاخص تورم در دولت ماکری از ۱۰۰ دلار آغاز شد و اکنون به ۶۶۱ دلار رسیده است.
کنترل شدید در حوزه تبادل ارزها، آرژانتین را به بازار سیاه مبادله ارز تبدیل کرده است. قوانین سختگیرانه دولت آرژانتین سبب شده مردم این کشور برای خرید و فروش ارزهای فیات و رمزارزها مشکلات فراوانی را از سر بگذرانند. این در حالی است که شاخص فلاکت بیت کوین دلار آمریکا پول رایج السالوادور است و بیتکوین نیز به زودی در این کشور به عنوان پول رسمی مبادله خواهد شد.
به دلیل مشکلات فراوانی که دولت آرژانتین در خصوص مبادله ارز تجربه میکند، رییسجمهور این کشور به رمزارزها علاقه نشان داده است. فرناندز بیتکوین و دیگر داراییهای دیجیتال را محافظی احتمالی در برابر تورم دانسته است. رییسجمهور آرژانتین امیدوار است بتواند با کمک رمزارزها به اقتصاد این کشور سامان دهد و تورم را به حداقل برساند.
گفتنی است رییس بانک مرکزی آرژانتین نیز هفته گذشته درباره شاخص فلاکت بیت کوین بیتکوین مصاحبه کرده است. برخلاف رییس جمهور آرژانتین، میگوئل پسه (Miguel Pesce) رییس بانک مرکزی این کشور گفته: «باور دارم که بیتکوین یک دارایی مالی واقعی نیست و هیچ سودآوری ماندگاری ندارد.» با توجه به نظرات متفاوت مقامات آرژانتین درباره رمزارزها بهویژه بیتکوین، باید منتظر اخبار بعدی درباره پذیرش بیت کوین و دیگر ارزهای رمزنگاری شده در این کشور ماند.
شاخص فلاکت رکورد زد l آمار بانک مرکزی شکبرانگیز است
معاون پیشین وزیر جهاد کشاورزی گفت: آمار و ارقامی که دولت در خصوص کاهش رشد پایه پولی میدهد توجیه فنی ندارد و بنده گمان نمیکنم که این آمار واقعی باشد و پایه پولی بهجهت رشد نقدینگی و رشد سرسامآور تورم کاهش یافته باشد.
قرن نو ـ گروه اقتصادی ـ نگار علی: جدیدترین گزارش بانک مرکزی حاکی از آن است که رشد حجم نقدینگی در سال گذشته نسبت به سال 1399، روند کاهشی داشته؛ بهگونهای که از رقم ۴۰.۶درصدی رشد حجم نقدینگی در سال ۱۳۹۹ به رقم ۳۹درصدی رشد حجم نقدینگی در سال ۱۴۰۰ کاهش یافته است.
این گزارش همچنین از کاهش رشد پایه پولی خبر میدهد. تغییرات پایه پولی در آخرین ماه سال ۱۴۰۰ نشان از رشد ۳۱.۶درصدی پایه پولی در سال گذشته و رسیدن به رقم ۶۰۳۹.۷هزار میلیارد ریال دارد. این در حالی است که رشد این متغیر در تیرماه سال گذشته و در آخرین ماههای کاری دولت دوازدهم به بالاترین رقم خود یعنی ۴۲.۶ درصد نیز رسیده بود که با شروع بهکار دولت سیزدهم و با اتخاذ سیاست عدم استقراض از بانک مرکزی روند کاهشی را در پیش گرفته است.
علی قنبری، معاون پیشین وزیر جهاد کشاورزی، در گفتوگو با خبرنگار قرن نو گفت: آمار و ارقامی که دولت در خصوص کاهش رشد پایه پولی میدهد توجیه فنی ندارد و بنده گمان نمیکنم که این آمار واقعی باشد و پایه پولی بهجهت رشد نقدینگی و رشد سرسامآور تورم کاهش یافته باشد.
وی در ادامه گفت: در حال حاضر مردم برای تأمین حداقل معاش و حتی حقوقبگیران ثابت و کارگران و بهخصوص بازنشستگان به مشکل خوردهاند و نرخ تورم از شرایط معمول خارج شده و بهصورت سرسامآوری در حال افزایش و در حال عبور از مرز پنجاهدرصدی است. در نتیجه دولت باید تلاش کند تورم را کنترل کند و میتواند با بهکارگیری سیاستهای پولی و مالی درست و تصمیمات سیاسی و اجتماعی و تأمین کسری بودجه و کنترل هزینههای زائد در بودجه جاری و غیرمنطقی که به دستگاههای حاکمیتی داده شده است نرخ تورم را کنترل و تثبیت کند.
قنبری در ادامه گفت: دولت اگر نتواند نرخ تورم را کنترل و تثبیت کند وضعیت مردم بیشتر افول پیدا خواهد کرد و ارزش درآمدها بیش از پیش کاهش خواهد یافت و نرخ تورم در حال حاضر بهصورت غیرطبیعی در حال افزایش است و در کنار آن نرخ رشد اقتصادی نیز بهشدت پایین است و نرخ بیکاری نیز در وضعیت مطلوبی نیست و در مجموع نرخ فلاکت بهصورت سرسامآوری بالا رفته و وضعیت معاش و زندگی مردم بهشدت افت کرده است.
معاون پیشین وزیر جهاد کشاورزی در ادامه افزود: دولت بارها گفته که کسری بودجه را کاهش داده؛ در صورتی که آنچه قابل رؤیت است شکاف آزاردهنده کسری بودجه است که منجر به افزایش نقدینگی و در نتیجه تورم شده است.
وی در ادامه افزود: دولت نمیگوید از چه محلی کسری بودجه را تأمین کرده؛ اما آنچه کارشناسان میگویند این است که دست در جیب شرکتها کرده و از محل اعتبار شرکتها این کسری بودجه را تأمین کرده و این اتفاق تداوم ندارد و دولت و مجلس باید بودجه واقعی را بررسی و از کسری بودجه جلوگیری کنند و حقوق افراد غیرمولد را که در سیستم دولتی کار میکنند تعدیل کنند و نسبت به حقوقبگیران ثابت و بهخصوص بازنشستگان توجه بیشتری نشان دهند.
تورم چیست و چه عواملی بر آن اثرگذارند؟
تورم یکی از آشناترین و رایجترین کلمات در علم اقتصاد و به خصوص در کشور ماست. این عامل میتواند به صورت مستقیم بر اقتصاد کشورها اثرگذار باشد و آنها را دچار دورههای بی ثباتی اقتصادی کند. مسئلهای که ما در سالهای اخیر با آن دست و پنجه نرم کردهایم و اثرات مخرب آن بر ثبات اقتصادی کشور را درک کردهایم. یکی از مقرهای اصلی برای مبارزه با تورم، بانکهای مرکزی هستند. همچنین سیاستمداران زیادی را میشناسیم که با وعده انتخاباتی مهار تورم و حفظ ارزش پول در انتخابات پیروز شدهاند؛ اما پس از اینکه نتوانستهاند به کنترل این مسئله بپردازند قدرت را از دست دادهاند.
جالب است بدانید در بسیاری کشورها از تورم با عنوان دشمن عمومی شماره یک یاد میکنند و حالا دیگر اثرات مخرب و جبران ناپذیر آن بر کسی پوشیده نیست. مهار تورم در این سالها به یکی از آرزوهای سیاستمداران برخی کشورها تبدیل شده است.
حالا باید ببینیم تورم واقعاً چیست و چرا تا این میزان برای مردم، سیاستمداران و علم اقتصاد اهمیت دارد؟ اینکه میگوییم اقتصاد کشور دچار تورم شده و یا مهار آن از دست سیاستمداران خارج شده به چه معنی است؟ چه عواملی بر این موضوع اثرگذار هستند؟ تورم چگونه ایجاد میشود؟ و چطور میتوانیم به مهار آن بپردازیم؟
در این مقاله از دانشگاه کسب و کار تصمیم داریم تا به صورت کامل و مفصل به بررسی این مبحث بپردازیم و تا حد امکان به سؤالات موجود پاسخ دهیم. پس با ما همراه باشید.
تورم چیست؟
حالا قبل از پرداختن به هر مسئله دیگری میخواهیم به تعریف مختصری از تورم بپردازیم. این موضوع یکی از رایجترین و مهمترین موضوعات در علم اقتصاد است و قطعاً همهی ما بارها و بارها در طول زندگی با آن برخورد کردهایم. این روزها دیگر برای آشنایی با این واژه نیاز به مطالعه تخصصی اقتصاد نداریم و تورم به یکی از مسائل اساسی در کشور تبدیل شده است. حالا بینیم تورم دقیقاً به چه معناست؟ به زبان ساده تورم در اصل نرخ افزایش قیمتها در یک دوره زمانی مشخص است. این معیار را معمولاً به صورت کلی برای سنجش میزان افزایش هزینههای زندگی و یا افزایش کلی قیمتها در یک کشور در نظر میگیرند؛ اما میتوانیم آن را به صورت موردی هم محاسبه کنیم. برای مثال تورم در رابطه با یک کالای خاص، غذا، میوه و یا هر نوع محصول یا خدمات دیگری.
نرخ تورم معمولاً به صورت سالانه محاسبه میشود و میزان افزایش قیمتهای کلی را به ما اطلاع میدهد. حالا اگر بخواهیم به صورت تخصصیتر به تعریف این معیار اقتصادی بپردازیم باید بگوییم که تورم در واقع کاهش قدرت خرید یک ارز معین در طول زمان است. این کاهش قدرت خرید را میتوان در افزایش میانگین قیمتهای کالاها و خدمات مختلف در یک دوره زمانی مشخص تعیین کرد. به طور کلی افزایش سطح عمومی قیمتها که اغلب به صورت درصدی نیز بیان میشوند، به این معنی است که یک واحد ارز معین نسبت به دورههای قبلی کمتر خرید میکند. تورم را میتوان نسبت به نرخ تغییر آن مثبت یا منفی در نظر گرفت.
نرخ تورم چیست؟
نرخ تورم در واقع درصد افزایش یا کاهش قیمتها در یک دوره زمانی معین است. این دوره زمانی در سیاست گذاریهای اقتصادی مختلف متفاوت است؛ اما معمولاً به صورت ماهانه یا سالانه در نظر گرفته میشود. این درصد مشخص میکند که قیمتها در این یک ماه یا یک سال با چه سرعتی افزایش و یا حتی کاهش پیدا کردهاند. نرخ تورم در واقع سرعت تغییر قیمتها را در یک بازه زمانی خاص مشخص میکند. برای مثال اگر نرخ تورم یک ساندویچ در سال 2 درصد باشد بدین معنی است که در سال آینده قیمت این ساندویچ 2 درصد افزایش خواهد یافت. ینی اگر این محصول در سال جاری 2 دلار قیمت داشته باشد در سال آینده به 2.04 دلار خواهد رسید.
نرخ تورم در واقع یکی از اجزای مهم اقتصادی برای تعیین شاخص فلاکت در جوامع مختلف است. شاخص فلاکت در واقع معیاری است برای سنجش رفاه جامعه و تعیین سلامت مالی شهروندان که از دو جز نرخ نورم و نرخ بیکاری حاصل میشود. شاخص فلاکت در جوامع مختلف را میتوان یکی از معیارهای اصلی برای سنجش عملکرد دولتها در نظر گرفت.
طبق پژوهشهای انجام شده در علم اقتصاد، اگر شاخص فلاکت در جامعهای به بالای 7 درصد برسد، بدین معنی است که شهروندان یا از رکود رنج میبرند یا درگیر تورم بالا هستند و یا با هر دوی این موارد دست و پنجه نرم میکنند.
انواع تورم
ابر تورم
ابر تورم و یا نوسان فوق سنگین زمانی اتفاق میافتد که قیمتهای کلی در یک ماه بیش از 50 درصد افزایش پیدا کنند. این نرخ افزایش قیمت به سرعت، گسترده و خارج از کنترل حکومت و سیاست گذاران اتفاق میافتد. این نرخ نوسان قیمت نرخ نادری است که تاکنون در جوامع زیادی رخ نداده است؛ اما با این حال برخی از کشورها از جمله آلمان، چین و روسیه در برههها و مقاطع خاصی از تاریخ آن را تجربه کردهاند.
رکود تورمی
رکود تورمی زمانی اتفاق میافتد که ما شاهد تورم همراه با رکود باشیم. همانطور که در بخش قبل اشاره کردیم، در این مورد سطح شاخص فلاکت در جامعه به شدت افزایش پیدا میکند.
تورم دارایی
تورم دارایی زمانی اتفاق میافتد که داراییهای ما با افزایش قیمت مواجه شوند. برای مثال قیمت مسکن، طلا، شاخص فلاکت بیت کوین زمین و یا انواع سهام افزایش پیدا کند.
تورم خزنده
تورم خزنده را به نام نوسانات قیمت خفیف نیز میشناسیم. این نوسان به میزان 3 درصد یا کمتر به صورت سالیانه اتفاق میافتد و این میزان به عنوان مناسبترین نرخ آن در نظر گرفته میشود. کارشناسان معتقدند که این مقدار به نفع رشد اقتصادی است و برای افزایش تقاضای مصرف کننده نیاز است.
تورم رونده
تورم رونده سالانه در حدود 3 الی 10 درصد اتفاق میافتد. این نرخ نسبت به نوع خزنده آن قوی و مخرب است و دیگر به نفع رشد اقتصاد جامعه نیست. این میزان تورم، کشورها را دچار فشار در رشد اقتصادی میکند و میتواند تقاضا را تا میزان زیادی افزایش دهند. چرا که افراد ترجیح میدهند کالاها و خدمات را خریداری کنند تا در آینده نیاز به پرداخت پول بیشتر نداشته باشند.
تورم سواره
تورم سواره زمانی اتفاق میافتد که میزان نرخ نوسانات قیمت به 10 درصد و بیش از آن برسد. این نوع به مقدار زیادی مخرب است و اوضاع اقتصادی جوامع را به طرز بدی تحت تأثیر قرار میدهد. این نوع از نوسانات منجر به کاهش محسوس ارزش پول کشورها میشود و مردم را در دسترسی به کالاها و خدمات ضروری مورد نیازشان به دلیل هزینه بالا دچار مشکل میکند. این نوسان قیمتی بالای 10 درصد باید به سرعت مهار و کنترل شود؛ چرا که به بی ثباتی اقتصاد و مشکلات حکومتی منجر خواهد شد.
دلایل ایجاد تورم کداماند؟
حالا میخواهیم دلایل و عواملی که منجر به ایجاد تورم میشوند را بررسی کنیم و بدانیم که منشأ این شاخص که میتواند ابعاد مختلف زندگی ما را تحت تأثیر خود قرار دهد چیست؟
ناشی از افزایش تقاضا
رایجترین و معمولترین دلیل آن که بسیاری از جوامع نیز با آن درگیر هستند افزایش تقاضا نسبت به عرضه است. زمانی که میزان تقاضای مردم برای خرید یک محصول از میزان عرضه آن محصول یا خدمات پیشی میگیرد. در این موقعیت است که خریداران به قدری مشتاق و تقاضامند خرید محصول یا کالای مورد نظر خود هستند که حاضرند قیمتهای بالاتری برای بدست آوردن آن بدهند. این مسئله به سادگی منجر به افزایش قیمتها و بالا رفتن نرخ توهم سالانه و یا ماهانه در رابطه با یک کالا یا خدمت خاص میشود.
ناشی از کاهش عرضه
مورد دومی که منجر به ایجاد نابسامانی در قیمتها و عدم توانایی در کنترل آنها میشود تورم ناشی از هزینههاست. این علت اما از دلیل اولی که بیان کردیم کمتر رایج است. زمانی اتفاق میافتد که عرضه کالا یا خدمات محدود میشود در حالیکه تقاضا محدود نیست. برای مثال در سال 2005 که طوفان کاترینا به خطوط عرضه گاز آسیب رساند عرضه گاز با محدودیت روبرو شد در حالیکه میزان تقاضا هیچ تغییری نکرده بود. این محدودیت در عرضه، قیمت گالنهای گاز را به طرز عجیبی افزایش داد.
ناشی از فشار هزینهها
برخی متخصصین دیگر نیز تورم داخلی را نیز سومین عامل مؤثر میدانند. هنگامیکه قیمتها افزایش پیدا کند نیروی کار انتظار دارد که دستمزدش افزایش یابد، همین افزایش دستمزد هزینههای تولید را نیز بالا میبرد. این مسئله قیمت کالاها و خدمات را دوباره بالا میبرد و این مسئله مانند یک چرخه به صورت سلسله وار منجر به ایجاد نوسان در قیمتها میشود.
ناشی از ساختار و انتظارات
یکی دیگر از عواملی که میتواند منجر به ایجاد تورم در جامعه شود انتظارات تطبیقی است. این انتظارت منجر به ایجاد تورم ساختاری میشود. به صورتی که افراد در جامعه معمولاً انتظار دارند که تورمی که امسال با آن روبرو بودند در سالهای آینده نیز ادامه داشته باشد. چرا که زمانی که قیمت کالاها و خدمات افزایش پیدا میکند نیروی کار نیز انتظار افزایش دستمزد دارد. ینی اصولاً افراد انتظار دارند که افزایش قیمت و درآمد با نرخ یکسانی به صورت هر ساله اتفاق بیفتد و این انتظار منجر به ایجاد نوسان قیمت میشود. افزایش قیمت و دستمزد به صورت موازی تا زمانی ادامه دارد که هر بار یکی از این دو عامل بتواند دیگری را برای افزایش یافتن تحریک کند.
نحوه محاسبه تورم
محاسبه تورم بر اساس هزینه زندگی مصرف کنندگان و قیمت بسیاری از کالاها و خدمات و سهم هر یک در بودجه خانواده انجام میشود. برای اندازه گیری هزینه متوسط زندگی افراد مصرف کننده، برخی از سازمانهای دولتی نظرسنجیهایی انجام میدهند تا بتوانند به یک سبد کلی از مصارف خانوار دسترسی پیدا کنند. هزینههایی از جمله هزینهی مسکن، خورد و خوراک و … . پس از تعیین سبد مصرف خانوار هزینهی آن نسبت به سال پایه تعیین میشود.
پس از بررسی نرخ با این روش، باید به صورت جزئیتر محتویات این سبد و تغییرات قیمت هر یک را به صورت جزئی بررسی کنیم. به این دلیل که گاهی ممکن است تورم کلی به صورت افزایشی باشد؛ اما برخی از اقلام این شاخص حتی با کاهش قیمت مواجه شده باشند. در نهایت اما افزایش قیمت و تغییرات قیمت مثبت اقلام دیگر منجر به بالا رفتن نرخ تورم شده است.
چگونه از تورم در امان بمانیم؟
کنترل تورم و مهار آن در سطوح وسیع امری است که از شهروندان عادی و افراد جامعه برنمیآید. به خصوص نرخهای بالای نوسانات که منجر به ایجاد بی ثباتی اقتصادی در یک کشور میشوند سیاستهای دقیق اقتصادی در سطح کلان را میطلبند. با این حال ما باید تلاش کنیم تا از خود و داراییمان در مقابل این نوسانات قیمت محافظت کنیم، از آن در امان بمانیم و ارزش داراییهای خود را حفظ کنیم.
یکی از اصلیترین راهها برای محافظت از نرخ نوسانات و درگیر کاهش قدرت خرید نشدن، افزایش توانایی درآمدزایی است. میزان درآمد شما باید به صورت سالانه و هماهنگ با نرخ نوسانات قیمت افزایش پیدا کند تا قدرت خرید شما و ارزش پولی که در دست دارید نسبت به سال گذشته کاهش پیدا نکند. حالا اگر امکان این مسئله برای شما وجود ندارد و درآمد ثابتی دارید باید سعی کنید بخشی از درآمد خود را سرمایه گذاری کنید. برای مثال میتوانید پس انداز خود را در بورس سرمایه گذاری کنید تا نوسانات قیمت ارزش پول نقد شما را از بین نبرد. البته فراموش نکنید که این نوع از سرمایه گذاریها با ریسکهای بسیاری همراه هستند. پس پیش از اقدام به عمل، اهمیت مطالعه را دست کم نگیرید و در این زمینه آموزش ببینید.
چه کسانی از نوسانات قیمت سود میبرند؟
نوسانات قیمت و افزایش چند درصدی آنها معمولاً برای کسانی که داراییهای زیادی مانند سهام و ارز دارند سود آور است. ارزشهایی که با افزایش نرخ نوسانات ارزشمندتر میشوند و مالکانشان را به سود میرسانند. همچنین این نرخ نوسانات میتواند برای افرادی که از وامهایی با نرخ ثابت استفاده میکنند مفید باشد. برای مثال، اگر شما یک وام مسکن با نرخ سود ثابت دارید با افزایش نرخ تورم ارزش سود اقساط شما نسبت به درآمد سالیانهتان کاهش مییابد و این به نفع شماست!
کلام پایانی
در این مقاله از دانشگاه کسب و کار تلاش کردیم تا به سؤالات رایج در رابطه با تورم پاسخ دهیم. این واژه یکی از رایجترین و اصلیترین واژهها در علم اقتصاد است. نرخ نوسانات قیمت را میتوان یکی از معیارهای اصلی و شاخصهای ویژه برای بررسی عملکرد و نحوه مدیریت دولتها و سیاستمداران در نظر گرفت. در این نوشته به تعریف این شاخص، انواع آن و عوامل اثرگذار بر آن پرداختیم. به نظر شما اوضاع این شاخص اقتصادی در کشور ما به چه صورت است؟
دیدگاه شما