خط گردن در این الگو با اتصال کمترین نقطه های دو کف قیمتی ایجاد شده رسم می شود. شیب این خط می تواند مثبت یا منفی باشد اما زمانی که شیب نزولی باشد سیگنال قابل اعتمادتری ایجاد می کند.
الگوی سرو شانه
الگوی سر و شانه (Head and Shoulder Pattern) جزء قابل اعتمادترین و دقیق ترین الگوهای برگشتی محسوب می گردد، که می توان با تشخیص صحیح و به موقع آن در انواع بازارهای مالی اعم از: فارکس، ارزهای دیجیتال و بورس ایران به سودهای خوبی دست یافت. همانطور که در مقالات قبلی بیان شد، روند قیمت در الگوهای برگشتی، پس از تشکیل الگو تغییر جهت می دهند. به عبارت بهتر الگوهای برگشتی بیانگر این خواهند بود که روند صعودی یا نزولی سهم رو به پایان است. در بخش آموزش تکنیکال یار سرمایه سعی کردم به شرح ساده و کاربردی این الگو بپردازیم.
الگوی سرو شانه از سه قله تشکیل شده است، قله ی وسط از قله های کناری مرتفع تر است و قله های کناری دارای ارتفاع یکسان هستند. این الگو در تحلیل تکنیکال از این جهت حائز اهمیت است که نشانگر تغییر بازار و شروع روند برگشتی است. با رسیدن قیمت سهم به سقف خود و در مرحله ی بعد با بازگشتن به کف آخرین حرکت صعودی خود، الگوی سر و شانه شکل می گیرد، سپس با بالا رفتن قیمت از سقف قبلی و با بازگشت دوباره به کف اولیه خود و در نهایت یک بار دیگر با در پیش گرفتن روند صعودی خود، در این مرحله به قله ی اول رسیده و روند نزولی را در پیش می گیرد.
انواع الگوی سر و شانه
با توجه به رفتار قیمت و واکنش معامله گران در روند، الگوی سروشانه به دو شکل دیده می شود، در ادامه به توضیح این الگوها می پردازیم.
الگوی سر و شانه ی سقف (Head and Shoulder Top)
در این الگو سه قله وجود دارد که قله ی میانی ارتفاع بیشتری نسبت به دو قله ی کناری خود دارد. قله ی میانی، سر، و قله های کناری آن را شانه های چپ و راست می نامند.
این الگو را زمانی مشاهده می کنیم که یک حرکت صعودی پایان یافته است و شاهد تغییر روند بازار و در نهایت حرکت به سمت نزول قیمت خواهیم بود.
نحوه ی معامله با الگوی سروشانه ی سقف
در صورت مشاهده ی این الگو در چارت، برای انجام معاملات باید منتظر شکست قدرتمند خط گردن بمانیم، در صورتی که قیمت با سرعت بالا خط گردن را شکست و ما از نقطه ی ورود مناسب جا ماندیم، بهترین کار این است که منتظر پولبک به خط گردن الگو بمانیم و سپس تصمیم لازم را اتخاذ کنیم.
خط گردن(Neckline): با وصل کردن دو کف الگو، خطی به وجود می آید که به آن خط گردن گفته می شود.
تشخیص حد سود و ضرر در الگوی سر و شانه ی سقف
برای به دست آوردن حد سود، فاصله ی سر تا خط گردن را اندازه گیری کرده و از نقطه ای که شکست در خط گردن رخ داده، به سمت پایین به همان اندازه هدف گذاری می کنیم. حد ضرر الگو در بالای شانه ی راست قرار دارد. در صورتی که الگوی مورد نظر دارای ارتفاع نزدیک بین شانه و سر بود، حد زیان را بالای سر قرار می دهیم، زیرا مطمئن تر است.
الگوی سر و شانه (Head and shoulders) چیست؟
الگوی سر و شانه یک الگوی کاهشی است. این الگو با یک قله که شانه ی اول محسوب می شود شروع می شود. بعد یک قله ی بلندتر یعنی سر و مجدد یک قله ی کوتاه تر که شانه ی دوم است.
خط گردن در این الگو با اتصال کمترین نقطه های دو کف قیمتی ایجاد شده رسم می شود. شیب این خط می تواند مثبت یا منفی باشد اما زمانی که شیب نزولی باشد سیگنال قابل اعتمادتری ایجاد می کند.
الگوی سر و شانه ی معکوس inverse head and shoulders
همانطور که از اسم این الگو نیز مشخص است این الگو دقیقا عکس الگوی سر و شانه است. بنابراین در انتهای یک روند نزولی شکل میگیرد. این الگو آغاز تشکیل یک روند صعودی است.
اولین کف قیمتی شانه ی اول را تشکیل می دهد و کف دوم که باید پایین تر از کف اول باشد سر را تشکیل می دهد و در نهایت شانه دوم که نباید به اندازه ی سر نزول کند.
آشنایی با الگوی سر و شانه در معاملات فارکس
الگوی سر و شانه (head and shoulder pattern) یکی از الگوهای معروف و شناخته شده در بازار فارکس است. این الگو میان تریدرهایی که تحلیل تکنیکال میکنند بسیار محبوب است. زمانی که الگوی head and shoulder روی چارت پدیدار میشود باید توقع سقوط قیمت داشت. به بیان بهتر این الگو نشان از آغاز یک روند نزولی دارد.
کسی میتواند در بازارهای مالی موفق باشد و معاملات پرسودی انجام دهد که بتواند از تحلیل تکنیکال استفاده کند؛ به این خاطر که این روزها ابزارهای تحلیل تکنیکال بسیار توسعه پیدا کرده و تحلیل گران از روشهای گوناگونی برای تحلیل بازار استفاده میکنند. یکی از روشهایی که تحلیل گران برای تحلیل تکنیکال استفاده میکنند الگوهای نمودار قیمتی است و الگوی سر و شانه نیز از پرکاربردترین آنها محسوب میشود. در ادامه به معرفی این نمودار میپردازیم. همراه ما باشید.
تعریف الگوی سر و شانه
گفتیم که الگوی head and shoulder پرکاربردترین الگو برای تحلیل تکنیکال است و تحلیل گران علاقه زیادی به تحلیل بازار به وسیله آن دارند. همانطور که از اسم این الگو برمیآید، شکل ظاهری آن از سه قسمت یا قله تشکیل شده که پشت سر هم قرار گرفتهاند. بنابراین نام این الگو از شکل ظاهری آن انواع الگوی های سر و شانه که شبیه به سر و شانه هستند گرفته شده است. این الگو یک الگوی قیمتی بازگشتی است؛ به این معنا که روند حرکتی قیمت پس از ایجاد الگو تغییر پیدا میکند. الگوی head and shoulder یکی از الگوهای برگشتی مورد اعتماد است که پایان روند صعودی یا نزولی قیمت را نشان میدهد.
الگو سر و شانه به معامله گر نشان میدهد که یک صعود قیمت یا یک نزول قیمت حتمی رخ خواهد داد. بنابراین تریدر با کمک این الگو میتواند روند بازار را پیشبینی کند. همانطور که گفتیم الگو یاد شده بازگشتی است و اگر روند بازار صعودی باشد، با پدیدار شدن این الگو باید انتظار نزولی شدن و برعکس اگر روند نزولی باشد باید انتظار صعودی شدن روند را داشت.
الگوی سر و شانه دو نوع دارد که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد.
انواع الگوی سر و شانه
الگوی هد اند شولدر دو حالت دارد؛ 1. الگوی سر و شانه سقف و 2. سر و شانه کف. در ادامه هر دو را بررسی خواهیم کرد.
الگوی سر و شانه سقف
الگوی head and shoulder سقف پس از پایان حرکت صعودی رخ میدهد و حرکت بازار را از صعودی به نزولی تغییر میدهد. برای تشکیل این الگو باید اول شانه یا شولدر چپ به وجود آید. پس قیمت افزایش پیدا میکند تا قله اول تشکیل شود. بعد از تشکیل قله اول، روند کاهشی شده و بعد از آن دوباره حرکت قیمت افزایشی میشود. روند افزایشی ادامه پیدا میکند تا قله دوم بالاتر از قله اول تشکیل شود و مجددا روند کاهش میشود. شانه راست نیز به همین ترتیب با یک روند افزایشی و پس از آن یک روند انواع الگوی های سر و شانه کاهشی شدید تشکیل میشود.
بنابراین در این الگو قله وسط یا همان سر از دو قله دیگر که شانه دارند بلندتر است. توجه داشته باشید که در معاملات خود اگر میخواهید از این الگو استفاده کنید اجازه دهید تا الگو تکمیل شود. همچنین در این الگو امکان دارد بین تشکیل قلهها حرکات دیگری هم وجود داشته باشد.
الگوی سر و شانه کف
الگوی سر و شانه کف یا معکوس برخلاف حالت سقف است و پس از روند نزولی تشکیل میشود. شانه چپ این الگو به این صورت تشکیل میشود که ابتدا روند نزولی شده و پس از آن صعود پیدا میکند. مجددا روند نزولی شده و شدت این نزول بیشتر از قبل است و بعد افزایش قیمت آغاز میشود. در نهایت برای تشکیل شانه راست این روند نزولی و صعودی دوباره اتفاق میافتد با این تفاوت که صعود نهایی در شانه راست شدت بیشتری دارد.
معامله با الگوی head and shoulder
برای آنکه بر مبنای الگوی سر و شانه معامله کنید باید به چند نکته توجه داشته باشید. اول اینکه قبل از انجام معامله صبر کنید تا الگو به طور کامل شکل بگیرد. پس اگر الگو در حال شکلگیری است نباید تصور کنید حتما کامل خواهد شد و معاملات خود را براساس آن انجام دهید. بازار نوسانات زیادی دارد و ممکن است تشکیل نشود. پس صبور باشید و اجازه دهید الگو تکمیل شود.
پس از تشکیل شانه راست انجام معامله بستگی به میزان ریسکپذیری شما دارد. حتما معاملات خود را از قبل برنامه ریزی کرده و نقاط ورود، حد ضرر و حد سود خود را مشخص کنید.
در معامله براساس الگوی سر و شانه یک نقطه دیگر برای ورود وجود دارد که برخی از تریدرها آن را انتخاب میکنند. ورود به معامله در این نقطه نیاز به صبر دارد. تریدر باید صبر کند تا قیمت از قسمت گردن (دو کف الگو) بالاتر رود و پس از آن به معامله ورود کنند. البته در چنین حالتی امکان دارد قیمت به شکست خود ادامه دهد و فرصت معاملاتی از دست برود.
مزایای استفاده از الگوی head and shoulder در تحلیل تکنیکال
الگوهای نمودار قیمتی بینقص و ایراد نیستند و هر یک از آنها ممکن است در شرایط مختلف حرکات متفاوتی داشته باشند. درنتیجه استفاده از این نمودارها در کنار مزایایی که دارد معایبی هم به همراه دارد. مزایای استفاده از الگوی سر و شانه این است که شانه راست الگو، مبنای خوبی برای تعیین استاپ لاس (حد ضرر) در معاملات است. همچنین از این الگو میتوان به خوبی درباره نقطه ورود و خروج از معامله تصمیم گرفت.
اما همانطور که گفتیم در کنار مزایای، استفاده از الگوی head and shoulder معایبی هم دارد؛ یکی از این معایب این است که باید زمان زیادی صبر کرد تا این الگو تکمیل شود. همچنین امکان دارد این الگو تکمیل نشود و طبق پیشبینیهای تریدر پیش نرود.
جمعبندی
الگوی سر و شانه یک الگوی برگشتی است که هر زمان در چارت پدیدار شود باید انتظار تغییر روند بازار را داشته باشیم؛ یعنی اگر بازار روند صعودی در پیش دارد، با پدیدار شدن الگو، روند بازار نزولی شده و اگر بازار روند نزولی داشته باشد، با ظهور این الگو روند صعودی خواهد شد.
البته اگر تحلیل تکنیکال بلد نیستید میتوانید از کانال سیگنال vip مجموعه فارکس 365 استفاده کنید. مزیت کانال ما این است که دیگر نیازی به تحلیل تکنیکال ندارید چون نقاط ورود و خروج در معامله توسط تحلیل گران برجسته تیم مشخص میشود. بنابراین تنها باید شرایط عضویت در کانال vip فارکس را مطالعه کرده و عضو شوید.
الگوی سر و شانه سقف و الگوی سر و شانه کف در بازار فارکس
الگوی سر وشانه سقف و کف جزو الگوهای بازگشت روند فارکس هستند یعنی در انتهای هر روندی که ظاهر شوند جهت روند بعد از الگو معکوس می شوند.
این الگو از آن رو به سر و شانه معروف شده است که دارای دو قله در طرف به یک اندازه(شانه) و یک قله میانی با ارتفاع بیشتر(سر) است. پایین ترین سطح واکنش این الگو که حکم تکیه گاه یا همان سطح حمایت یا مقاومت را دارد به خط گردن معروف است.
این آموزش یکی از جلسات دوره آموزش فارکس است.
آشنایی با الگوی سر و شانه سقف (Head and Shoulders Top)
الگوی سر و شانه سقف از سری الگوهای بازگشت روند است که در انتهای روند صعودی ظاهر می شوند و نشانه ای از تغییر جهت روند بازار به نزولی است.
این الگو دارای سه قله است که قله میانی بلندتر از دو قله دیگر است و به سر (head) معروف است و دو قله در دو طرف سر با ارتفاع کمتر و تقریبا هم اندازه که شانه ها (shoulders) هستند.
الگوی سر و شانه سقف در روند صعودی روی سطح مقاومت تشکیل می شود این سطح مقاومت که حکم تکیه گاه الگو را دارد به خط گردن (neckline) معروف است.
الگوی سر و شانه سقف از آن الگوهایی نیست که در روند یک هفته یا یک ماهه تشکیل شود بلکه شکل گیری این الگو در تایم فریم روزانه ممکن است چند ماه تا چند سال زمان ببرد و داده های روزانه زیادی در شکل گیری این الگو نقش داشته باشد.
از همین جهت تغییر روند بازار پس از این الگو نیز کوتاه مدت نخواهد بود و معمولا روند قیمت را در میان مدت تا بلندمدت معکوس می کند.
تصویر زیر شکل ظاهری الگوی سر و شانه سقف را نشان می دهد.
نمودار بالا شکل گیری الگوی بازگشتی سر و شانه سقف را در تایم فریم روزانه نشان میدهد.
همانطور که میبینید داده های روزانه حدود یک سال توانسته است چنین الگویی را به وجود آورد.
در نمودار بالا بخش های مختلف الگو از سر،شانه،خط گردن و فاصله هر کدام را در یک الگوی ایداه آل نشان میدهد که هر کدام دارای قوانین و تفسیر متفاوتی است.
مشخصات الگوی سر و شانه (Head and Shoulders Top)
ممکن است در نمودار روزانه الگوهای زیادی را مشاهده کنید که مشابه الگوی سر و شانه سقف باشند اما تا وقتی که همه شرایط یک الگو صادق نباشد نمیتوانیم تفسیر سر و شانه سقف را به آن ها اختصاص دهیم.
- روند الگو:الگوهای بازگشت روند باید در انتهای یک روند میان مدت یا بلند مدت ظاهر شوند تا جهت روند را تغییر دهند.برای این الگو نیز باید روند صعودی میان مدت یا بلند مدتی وجود داشته باشد.
- شانه چپ:شانه چپ اولین مرحله شکل گیری سر و شانه سقف است و نقطه اوج روند صعودی فعلی است.برای اینکه شانه شکل بگیرد باید روند پس از رسیدن به قله اصلاح شود و باگشت داشته باشد.این نزول قیمت بیشترین افت قیمت در محدوده قیمت فعلی است.
- سر الگو:برای تشکیل سر الگو پس از تشکیل شانه چپ صعود قیمت آغاز می شود و از قله شانه چپ عبور می کند و بالاترین سطح قیمت روند صعودی را می سازد سپس دوباره روند نزولی می شود و قیمت اصلاح انواع الگوی های سر و شانه می شود.این روند نزولی تا رسیدن به سطح نزول قبلی ادامه میکند و ممکن است با اختلاف کمی از سطح قبلی متوقف شود.
- شانه راست:روند پس از اصلاح و رسیدن به سطح نزول گذشته مجدد صعود میکند و این بار این صعود تا محدوده قله شانه چپ است.کمی اختلاف با شانه چپ قابل قبول است اما نباید بیشتر شود.در واقع شانه ها به یک محدوده مقاومت برخورد میکنند.این بار نزول قیمت از شانه راست باید سری و پرقدرت باشد. تا خط گردن شکسته شود.
- خط گردن:خط گردن با رسم نقاط نزول قیمت از شانه چپ و سر تشکیل می شود.(نقاط 1 و 2 در تصویر پایین).خط گردن همیشه یک خط افقی نیست و ممکن است به بالا یا پایین شیب داشته باشد میزان شیب خط گردن با روند نزولی آتی رابطه مستقیم دارذ.
- حجم معاملات: با باز شدن الگوی Head and Shoulders ، حجم نقش مهمی در تأیید دارد. حجم را می توان به عنوان شاخص (OBV ، Chaikin Money Flow) یا به سادگی با تجزیه و تحلیل سطح ولوم اندازه گیری کرد. در حالت ایده آل ، اما نه همیشه ، حجم هنگام پیشروی شانه چپ باید بیشتر از جلو آمدن سر باشد. با هم ، کاهش حجم و بالای سر جدید به عنوان یک علامت هشدار دهنده است. علامت هشدار دهنده بعدی هنگامی ایجاد می شود که حجم از اوج سر کاهش می یابد ، و سپس در هنگام پیشروی شانه راست کاهش می یابد. تأیید نهایی هنگامی انجام می شود که در هنگام افتادن شانه راست ، حجم بیشتر شود.
- شکست خط گردن:خط گردن نقش سطح حمایت را ایفا میکند همانطور که گفتیم نزول قیمت از شانه راست باید پرقدرت و شتاب دار باشد تا از خط گردن عبور کند.تا زمانی که سطح حمایت شکسته نشود الگوی سر و شانه سقف کامل نیست.
- تبدیل حمایت به مقاومت:زمانی که سطح حمایت یا خط گردن شکسته می شود در واقع نزول قیمت آغاز می شود و سطح حمایت باید این بار به عنوان سطح مقاومت ایفای نقش کند.بازگشت روند تا سطح مقاومت جدید یا نفوذ در آن بدون شکست مقاومت به منزله تایید آغاز روند نزولی میان مدت یا بلند مدت است.
- هدف قیمت:هدف قیمت یا حد سود به اندازه فاصله سر الگو تا خط گردن است.یعنی روند نزولی حداقل به این میزان ادامه خواهد داشت.برای یافتن انتهای نزول قیمت باید از تحلیل های دیگری استفاده کرد همچون سطوح حمایت و مقاومت،رسم فیبوناچی یا اندیکاتورها…
تحلیل یک نمونه الگو سر و شانه سقف
تصویر بالا نمودار انواع الگوی های سر و شانه شرکت آرچر دانیلز میدلند (ADM) را شنان میدهد که یک الگوی سر و شانه سقف طی شش ماه شکل گرفته است.
در این نمودار پس از اولین اوج روند صعودی اصلاح قیمت تا نقطه یک شانه سمت چپ تشکیل شده است.
در حرکت بعدی روند صعودی آخرین تلاش خریداران از سقف قیمت شانه عبور کرده است و سپس افت قیمت تا کمی بالاتر از نقطه یک ادامه داشته است.
خط گردن از نقطه 1 به 2 با کمی شیب صعودی رسم می شود که نشان روند نزولی قوی پس از تشکیل الگو است.
سپس روند صعودی برای تشکیل شانه چپ آغاز شده است و در بازگشت روند دارای قدرت و شتاب کافی است که خط گردن را با کندل های نزولی قوی شکسته است.
افت قیمت پس از شکست خط گردن به اندازه فاصله سر تا خط گردن است اما این مرحله برای ورود به معامله فروش موقعیت مناسبی نیست.
روند نزولی پس از افت به اندازه فاصله سر تا خط گردن حرکت اصلاحی را آغاز می کند که تایید مقاومت جدید است.
پس از اینکه تبدیل سطح حمایت به مقاومت با بازگشت روند نزولی تایید شد بهترین زمان برای شروع معامله فروش است.
نکات مهم الگو سر و شانه سقف
تفسیر رسم خط گردن:خط گردن در سر و شانه سقف همیشه به حالت افقی رسم نمی شود بلکه ممکن است شیب به سمت بالا یا پایین داشته باشد.
اگر شیب خط گردن به سمت پایین باشد نشانه ضعف بازار است و معمولا شانه راست ضعیفی تشکیل می شود و برای ورود به معامله باید کمی بیشتر از شکست خط گردن صبر کنید.
اگر شیب خط گردن به سمت بالا باشد نشانه قدرت بازار است و خط گردن با شتاب و قدرت کافی پس از تشکیل شانه راست شکسته خواهد شد.
ورود به معامله با الگوی سر و شانه سقف:این الگو نشانه تغییر جهت روند بازار در میان مدت و بلند مدت است پس برای ورود به معامله عجله نکنید اجازه دهید خط گردن شکسته شود و سطح مقاومت تایید شود سپس وارد معامله فروش شوید.
تایید سطح مقاومت: میتوانید به روش های مختلفی باشد معمولا یک حرکت اصلاحی در روند نزولی سطح مقاومت را تایید میکند.
گپ های قیمتی یا الگوهای تک کندلی پس از شکست خط گردن نیز میتوانند سیگنال ورود به معامله باشند.میتوانید از اندیکاتورهای سیگنال دهی نیز استفاده کنید.
حد سود و حد ضرر:برای تعیین حد سود باید فاصله سر الگو تا خط گردن را محاسبه کرد و به همان میزان از خط گردن حد سود تعیین کرد مثلا اگر فاصله سر تا گردن 50پیپ باشد دقیقا 50پیپ پایین تر از خط گردن حد سود اولیه است.
برای تایید حد ضرر میتوان قیمت بالای شانه راست را تعیین کرد اگر فاصله شانه تا سر کوتاه باشد میتوان قیمت سر را نیز حد ضرر در نظر گرفت.
آشنایی با الگوی سر و شانه کف (Head and Shoulders Bottom)
الگوی سر و شانه کف (Head and Shoulders Bottom) که به سر و شانه معکوس نیز معروف است همانند سر و شانه سقف یک الگوی بازگشتی است با این تفاوت که در انتهای یک روند نزولی ظاهر می شود و نشانه صعودی شدن روند است.
عمده تفاوت این دو الگو باهم در حجم معاملات است با اینکه در سر و شانه سقف حجم معاملات مهم است اما برای سر و شانه کف حجم معاملات بالا الزامی است.
این بخاطر ذات بازار است که اگر در حرکت قیمتی حالت سکون و کم معامله ای رخ دهد بازار میل به نزول دارد پس برای تبدیل روند نزولی به صعودی باید حجم معاملات بیشتر باشد تا روند صعودی حفظ شود.
تصویر زیر شکل ظاهری الگوی سر و شانه کف را نشان میدهد.
همانطور که مشاهده میکنید الگوی سر وشانه معکوس دقیقا شکل سر و شانه سقف برعکس است.
در این الگو سه دهانه وجود دارد که دو دهانه با عمق تقریبا یکسان سمت چپ و راست شانه ها هستند و دهانه وسط عمیق تر است که سر الگو را تشکیل می دهد.
خط گردن در اینجا نقش سطح مقاومت را ایفا میکند و تشکیل الگو منوط به شکست خط گردن با حجم بالا است.
مشخصات الگوی سر و شانه کف (Head and Shoulders Bottom)
برای اینکه الگوی سر و شانه معکوس را از الگوهای مشابه بدون اعتبار تشخیص دهید باید هر بخش از این الگو را به خوبی بشناسید.
- روند الگو:سر و شانه کف برای تغییر روند نزولی به صعودی باید در ادامه یک روند میان مدت یا بلند مدت صعودی شکل گیرد.
- شانه چپ:اولین دهانه ادامه روند نزولی است و خطری برای روند نزولی است که پایین ترین کف قیمتی را در نمودار تشکیل می دهد و سپس یک اصلاح قیمت برای تشکیل شانه اول شکل می گیرد.
- سر الگو:پس از اصلاح روند قیمت دوباره جرکت نزولی را از سر میگیرد و از قعر دهانه قیمت عبور می کند کف قیمت جدیدی را ثبت میکند و دوباره قیمت اصلاح می شود تا محدوده اصلاح قیمت قبلی پیش می رود تا خط گردن را تشکیل دهد.
- خط گردن:اصلاح قیمت شانه چپ و سر الگو در یک محدوده است که رسم این دو نقطه به یکدیگر خط گردن را تشکیل می دهد که ممکن است افقی باشد یا کمی شیب به بلا یا پایین داشته باشد.
- شانه چپ:بعنوان آخرین تلاش فروشندگان یکبار دیگر روند نزولی از سر گرفته می شود و به اندازه دهانه شانه چپ پیشروی میکند.پس از آن با یک حرکت شتاب دار و پر قدرت جهت شکست خط گردن روند صعودی را از سر میگیرد.
- حجم معاملات:در برگشت قیمت از دهانه شانه راست حجم معاملات باید بالا باشد تا الگو بعنوان الگوی سر و شانه کف تایید شود.
- شکست خط گردن:خط گردن یا همان سطح مقاومت باید با حجم بالای معاملات خرید و تقاضای زیاد بازار شکسته شود.
- تبدیل مقاومت به حمایت:پس از شکست مقاومت گردن مقاومت باید به حمایت تبدیل شود و امکان بازگشت روند نزولی بسیار ناچیز شود.اغلب اوقات قیمت به سطح مقاومت برمیگردد اما این سطح با حمایت از قیمت فرصت خرید دوم را فراهم میکند.
- هدف قیمت:هدف قیمت یا حد سود برای این الگو نیز به اندازه فاصله دهانه سر تا خط گردن است.
تحلیل یک نمونه الگوی سر و شانه معکوس
در تصویر بالا تشکیل یک نمونه الگوی سر و شانه کف یا معکوس را مشاهده میکنید که منجر به تغییر روند از نزول به صعود شده است.
در ادامه روند نزولی شانه سمت چپ تشکیل شده است و روند قیمت برای تشکیل سر الگو دوباره نزولی شده است.
پس از تشکیل سر و رسیدن قیمت به کف قیمتی جدید قیمت دوباره صعود کرده است اما در این نمودار اختلاف اصلاح قیمت از شانه چپ با اصلاح قیمت از سر الگو زیاد است و خط گردن شیب زیادی دارد.
پس از رسیدن قیمت به خط مقاومت دوباره روند بر اساس آخرین تلاش فروشندگان در جهت تشکیل شانه راست نزولی شده است و طی چند کندل قوی با صعود قیمت خط گردن شکسته می شود.
شکسته شدن خط گردن با کندل های قوی نشانه حجم معاملات بالا است که الگوی سر و شانه کف را تایید میکند.
روند قیمت بار دیگر به محدوده مقاومت گردن باز میگردد اما نمیتواند از آن عبور کند و این تایید تبدیل سطح مقاومت به حمایت و نقطه ورود به معامله است.
اندیکاتور Volume در محدوده سر و شکست خط کردن حجم بالای معاملات را برای تایید الگوی سر و شانه معکوس نشان میدهد.
نکات مهم الگوی سر وشانه کف
تحلیل تکنیکال نمودارهای فارکس بیشتر یک هنر است تا علم.تشخیص صحیح الگوها نیازمند نکته سنجی و ریزبینی است.
الگوهای زیادی در نمودارها شکل میگیرند اما همه آن ها معتبر نیستند و اگر ریزبینی لازم را نداشته باشید در بهترین حالت وقت خود را تلف کرده اید و اگر با تشخیص اشتباه وارد معامله ای شوید سرمایه خود را نیز از دست می دهید.
در الگوی سر و شانه معکوس بخاطر ذات نزولی بازار بازگشت به محدوده گردن یا همان سطح حمایت جدید زیاد رخ می دهد و تا زمانی که دلیلی برای شکست سطح حمایت وجود نداشته باشد هر کدام از این بازگشت ها موقعیت خوبی برای ورود به معامله است.
ورود به معامله با الگوی سر و شانه معکوس:برای ورود به معامله با این الگو به دلیل حجم بالای معاملات در زمان شکست خط گردن به احتمال زیاد نمیتوانید از صعود اولیه استفاده کنید.
بهتر است منتظر یکی از نشانه های تایید سطح حمایت بمانید.این نشانه ها میتوانند بازگشت روند به سطح حمایت ایجاد گپ قیمت یا تشکیل الگوهای تک کندلی باشد.
حد سود و حد ضرر:همانطور که گفتیم حد سود اولیه به اندازه فاصله سر الگو تا خط گردن است و حد ضرر میتواند بالای شانه راست یا اگر فاصله کم بود بالای سر الگو باشد.
آشنایی با الگوی سر و شانه در بورس و تحلیل تکنیکال
اگر به تازگی وارد بازارهای مالی مانند بورس، فارکس، کریپتو و …. شده باشید، حتماً بهشدت به دنبال این هستید که دانش مالی خود را ارتقا دهید. یکی از اصول اولیهای که هر تریدر مبتدی باید آن را فرا بگیرد، دانش تحلیل تکنیکال است. تحلیل تکنیکال در هر بازار مالی میتواند اصلیترین راهنمای تریدرها باشد، چراکه اساس این نوع تحلیل، توجه به روند قیمت و نمودارها است. اما تحلیل تکنیکال خود مباحث متنوعی را شامل میشود که یکی از مباحث اصلی و قابل توجه آن، الگوی سروشانه در تحلیل تکنیکال است که در ادامه به تعریف و بررسی آن خواهیم پرداخت. الگوی سر و شانه در تحلیلهای نموداری جایگاه خاصی دارد و یکی از مباحث پایهی تحلیل تکنیکال به شمار میآید که هر تریدر باید قادر به تشخیص آن باشد. اگر شما نیز میخواهید بدانید که این الگو چرا و چگونه تشکیل میشود، با ما همراه باشید.
الگوی سر و شانه چیست؟
الگوی سروشانه «Head and shoulders» یک الگوی نموداری است که از سه قله تشکیل شده است. قلهی وسط این الگو به نسبت دو الگوی کناری خود، ارتفاع بالاتری دارد که اگر به آن نگاه میکنیم، همانند سر و دو شانه کناری هیکل یک انسان به نظر میرسند (قله وسط سر انسان و دو قله کناری نیز شانههای او هستند)، همین تشابه شکلی سبب شده تا الگوهایی با این شکل را الگوی سر و شانه بنامند. این الگو یکی از قابل اعتمادترین الگوهای بازگشتی در تحلیل تکنیکال محسوب میشود؛ الگوهای بازگشتی به الگوهایی گفته میشود که یک نوسان یا توقف در روند قیمت ایجاد میکنند و سپس در ادامه، مسیر حرکت روند را تغییر میدهند. برای مثال، وقتی در یک روند صعودی توقف ایجاد شود، در نهایت آن روند وارد مسیر نزولی میشود و برعکس. الگوهایی که سبب میشوند تا چنین بازگشتهایی در مسیر روند قیمتها ایجاد شود، الگوهای بازگشتی هستند که الگوی سروشانه یکی از آنها است.
در برابر الگوهای بازگشتی، الگوهای ادامه دهنده قرار دارند که تنها یک اصلاح و توقف کوچک در مسیر روند ایجاد میکنند و سپس روند حرکت قبلی خود را در پیش میگیرد. الگوی سروشانه به عنوان یک الگوی بازگشتی، انواع مختلفی دارد که در ادامه به بررسی موردی هریک از آنها نیز خواهیم پرداخت.
الگوی سر و شانه چگونه شکل میگیرد؟
همانطور که قبلاً هم اشاره کردیم، الگوی سروشانه از سه قله تشکیل شده است که این سه قله بهصورت زیر تشکیل میشوند:
این قله در شرایط افزایش قیمت، به دنبال اوج قیمت یک دارایی یا در نهایت به دنبال اُفت قیمت یک دارایی در بازار تشکیل میشود.
این قله در اثر افزایش دوباره قیمت پس از قله شانه چپ، در اوج تشکیل میشود و نشان از هجوم دوره بازاریان برای خرید دارد.
این قله نیز زمانی تشکیل میشود که پس از شکلگیری قله سر، یک بار دیگر اُفت قیمت اتفاق بیفتد و به دنبال آن دوباره شاهد افزایش قیمت در بازار باشیم.
پس از شکلگیری هر سه قله است که میتوانیم شاهد الگوی سروشانه باشیم. در غیر اینصورت اگر اُفت و افزایش قیمتهای پیدرپی ایجاد نشود، این الگو تشکیل نخواهد شد. گاهی این الگو به راحتی در نمودارها قابل تشخیص نیست و برای دیدن آنها به دقت و تأمل نیاز است. الگوی سروشانه سقف به الگوی معمولی سروشانه گفته میشود که در آن قله سر در وسط و در ارتفاع قرار میگیرد. اگر دو قله کناری این الگو را به هم وصل کنیم، خطی با عنوان «خط گردن» شکل میگیرد. با شکسته شدن خط گردن، الگو تکمیل میشود.
الگوی سر و شانه نشانه چیست و چگونه میتوان از روی آن به تحلیل پرداخت؟
با توجه به اینکه الگوی سر و شانه یک الگوی بازگشتی است، طبیعتاً با تکمیل شدن خط گردن و تکمیل شدن الگوی سروشانه، باید منتظر یک حرکت بازگشتی باشیم و با توجه به شرایط شکلگیری این الگو، گاهاً باید انتظار داشته باشیم که نزولهای وحشتناکی در بازار اتفاق بیفتد. الگوهای بازگشتی همگی از وارونه شدن قیمت پس از تکمیل شدن الگوها خبر میدهند که همین امر میتواند به تحلیلگران کمک کند تا آینده بازار را پیشبینی کنند. البته بحث کردن تئوری در مورد این الگوها نمیتواند کمک چندانی به تریدرها نماید، مگر اینکه تریدرها بهصورت عملی چنین الگوهایی را در نمودارها مشاهده کرده و سپس بعد از تکمیل شدن الگو، شاهد بازگشت قیمتها باشند. به همین خاطر ضمن اینکه بهصورت تئوری با این الگو آشنا میشوید، باید بر روی نمودار به دنبال چنین الگوهایی باشید و در دورههای آموزش تحلیل تکنیکال شرکت نمایید تا بتوانید بهصورت عملی این بخش از تحلیل تکنیکال را فراگرفته و از آن در معاملات خود بهره بگیرید.
انواع الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
الگوی سر و شانه همیشه به یک صورت خاص نیست و اشکال متنوعی دارد که اگر دقت کنیم، همگی آنها بر روی نمودارهای قیمت قابل تشخیص هستند. انواع این الگو شامل نمونههای زیر است:
الگوی سر و شانه معکوس به الگویی گفته میشود که در جهت عکس و رو به پایین تشکیل میشود؛ به صورتی که قله سر در عمق قرار میگیرد. از الگوی سر و شانه معکوس جهت پیشبینی رشد قیمت داراییها در بازارهای مالی استفاده میشود. به این الگو، الگوی سر و شانه کف نیز میگویند.
گفتیم که الگوی سر و شانه کلاً یک الگوی بازگشتی است، اما در شرایط خاص میتوان انتظار داشت که در صورت شکلگیری این الگو، روند ادامه پیدا کند که این خود یک استثنا برای الگو بازگشتی سر و شانه است. در الگوی سر و شانه ادامه دهنده، نقطه کف میانی از عمق بیشتری برخودار است.
الگوی سروشانه مرکب به ندرت در نمودارها وجود دارد، اما در هر صورت باید امکان بروز آن را نیز بررسی کنیم. این الگو شبیه به الگوی سر و شانه سقف است، با این تفاوت که در سمت راست و چپ قله سر، دو شانه راست و دو شانه چپ تشکیل میشود. وقتی الگوی سر و شانه مرکب ایجاد میشود، میتوانیم نتیجه بگیریم که بازار تمایل به حفظ تناسب دارد.
الگوهای نامبرده همگی در زیرمجموعهی الگوهای بازگشتی سر و شانه قرار دارند و میتوانند برای تحلیل بازار و پیشبینی قیمت از روی آن تصمیمگیری نمایند. با کمی دقت در نمودارها و با ترسیم خطوط کمکی، میتوان انواع الگوهای سروشانه را در مورد داراییهای مختلف تشخیص داد.
سخن نهایی
با فراگیری الگوهای سروشانه در تحلیل تکنیکال، یکی از بخشهای مهم این نوع تحلیل را گذراندهاید و باید به دنبال دیگر بخشها و الگوهای موجود در تحلیل تکنیکال باشید. چراکه یکی از بهترین و مهمترین شیوههای تحلیل در تمام بازارهای مالی اعم از بورس، فارکس، ارزهای دیجیتال، طلا و …. است که میتواند ابزار اصلی دست تریدرها برای فعالیت در این بازارها باشد. برای اینکه بتوانید به این الگوها مسلط شوید و همچنین دیگر استراتژیهای تحلیل تکنیکال را نیز فرا بگیرید، در دورههای آموزش تحلیل تکنیکال دلفین وست شرکت نمایید.
برای یادگیری “تحلیل تکنیکال” مسیر زیر را به شما پیشنهاد میکنیم:
دیدگاه شما