سبد سهام متنوع و کم ریسک

سبد بورس چیست؟

در این مطلب ما در پاسخ به سبد بورس چیست می خواهیم اصطلاح “پرتفو” یا “سبد بورس” را برای شما توضیح دهیم. همگی ما تا بحال نام بورس را شنیده ایم و حتی خیلی از ما ممکن است در آن فعالیت داشته باشیم. بورس جایی است که در آن سهام و دیگر اوراق بهادار شرکت ها و موسسات، خرید و فروش می شوند. شما با خریدن یک سهم و رشد قیمت آن سهم رشد می کنید.

بورس برای افرادی که اهل ریسک هستند و می توانند مسائل را به خوبی پیش بینی کنند، فرصتی طلایی محسوب می شود. البته برای افراد معمولی هم بورس جای مطمئنی برای سرمایه گذاری است چون ویژگی هایی دارد که آن را از دیگر سرمایه گذاری ها جذاب تر می کند.

بورس ایران، در حال حاضر نوپا محسوب می شود و می تواند آینده ای درخشان داشته باشد. بسیاری از شرکت ها و مجموعه ها در حال عرضه سهام خود به بورس هستند و عده زیادی از مردم نیز در حال آوردن سرمایه خود به بورس هستند. این موضوعات باعث می شود که بورس ایران رشد کند و به سوی موفقیت و بزرگ شدن گام بردارد.

سرمایه گذاری در بورس از بسیاری از سرمایه گذاری های دیگر مانند مسکن و طلا ایمن تر است و در ضمن به رونق شرکت ها کمک می کند. شرکت ها می توانند از طریق سرمایه ای که به سمت آنها سرازیر می شود می توانند به خوبی برای اهداف خود برنامه ریزی کنند و به آنها دست یابند.

برای سرمایه گذاری در بورس شما احتیاج به آموزش صحیح دارید. شما باید کلمات و اصطلاحات تخصصی بورس را به خوبی بشناسید تا بتوانید در بورس رشد کنید و در این مقاله هم همانطور که ذکر کردیم به سوال سبد بورس چیست می پردازیم.

پرتفوی یا سبد بورس چیست ؟

شاید با شنیدن این واژه فکر کنید که باید معنای پیچیده ای داشته باشد اما اصلا این گونه نیست و معنای ساده و راحتی دارد.در ابتدا باید گفت که این کلمه، واژه ای فرانسوی است و به معنی کیف دستی است. در قدیم که کارها با کاغذ انجام می شد خیلی از سرمایه گذاران یک کیف دستی داشتند که در آن اسناد و دارایی های متنوعی را نگه می داشتند. معنای امروزی آن را اما می توان سبد سرمایه گذاری نامید. حال سبد سرمایه گذاری به چه معنا می باشد. اجازه دهید با یک مثال به خوبی برای شما توضیح دهیم.

فرض کنید که شما کد بورسی خود را دریافت کرده اید و حالا وارد بورس شده اید و می خواهید سهام بخرید. از آنجایی که مبتدی هستید همه سرمایه خود را می سبد سهام متنوع و کم ریسک دهید و تنها یک سهم( برای مثال سهم یک بانک) را می خرید. شما حالا منتظر هستید که این سهم رشد کند و شما سود کنید. اما بر اثر اتفاقی قیمت سهم شما کاهش پیدا می کند و شما دچار ضرر می شوید. اینجاست که می فهمید اشتباه کرده اید.

حال دفعه بعد شما سهام دو یا چند شرکت را می خرید و در اینجاست که شما سبد سرمایه گذاری یا همان پرتفوی خود را تشکیل می دهید. در سبد شما چندین سهام ارزشمند وجود دارد تا ریسک سرمایه گذاری شما کاهش یابد. شما می توانید ترکیبی از دارایی ها متنوع اعم از سهام، اوراق و دیگر اموال را داشته باشید تا احتمال ضرر خود را کاهش دهید. مجموعه این ترکیبات را سبد سرمایه گذاری شما یا پرتفو می گویند. سبد سرمایه گذاری شما در واقع کیکی است که به قسمت های با اندازه های مختلف تقسیم شده است و هر قسمت هم یک سهم یا ورقه بهادار می باشد.

سبد بورس

حالا پس از پاسخ به سوال سبد بورس چیست شاید سوال شما این باشد که پرتفو یا سبد سرمایه گذاری در بورس چه فایده ای برای شما دارد؟ برای جواب دادن به این سوال باید بدانید که هدف از داشتن یک سبد سرمایه گذاری، سود بیشتر و ضرر کمتر است.

در زمان های قدیم افراد با یک سبد به بازار می رفته اند و خرید می کرده اند. خیلی به ندرت پیش می آمده که افراد در سبد خود تنها یک کالا داشته باشند .آنها معمولا چندین کالا را می خریده اند و در سبد خود می گذاشته اند. بازار بورس نیز به همین شکل است و شما با سبد سرمایه خود به سراغ آن رفته و چندین سهام می خرید و آنها را در سبد خود می گذارید. اما تفاوت سهام با کالای عادی این است که قیمت سهام شما تغییر می کند.

در بورس هزاران سهام وجود دارد که هر روز در حال بالا و پایین شدن هستند. قیمت این سهام بر اثر مسائل خود شرکت ها، تصمیم های دولت و مسائل اقتصادی زیاد یا کم می شود.

شما اگر تنها یک سهم بخرید و تمام سرمایه تان را روی آن متمرکز کنید در صورت پایین آمدن قیمت آن ضرر زیادی خواهید کرد اما اگر یک سبد داشته باشید که در آن چندین سهم وجود دارد دیگر خطر ضرر زیاد وجود نخواهد داشت. چون در صورت ضرر کردن یک سهم، یک سهم دیگر سبد شما حتما رشد خواهد کرد.

ارزش پرتفوی یا سبد بورس

به مجموع ارزش مالی و نقدی پرتفوی یک شخص حقیقی یا حقوقی، ارزش پرتفوی می گویند. اگر شما در سبد خود 7 سهم داشته باشید، مجموع ارزش سبد سهام متنوع و کم ریسک این سهم ها را ارزش سبد بورسی شما می گویند. ارزش پرتفوی شما مدام در حال تغییر است چون قیمت سهام سبد شما همواره تغییر می کند و ثابت نمی ماند.

داشتن یک پرتفوی مناسب

حالا که تعریف سبد سرمایه گذاری یا پرتفو را فهمیدید و دانستید که پرتفو در واقع به مجموعه اوراق بهادار (سهام یا دیگر اوراق) شما گفته می شود، مسلما سوال بعدی تان اینست که برای داشتن یک پرتفو یا سبد بورس خوب باید چکار کنید.

مجموعه ما یعنی سهمیران همواره سعی در آموزش مفاهیم بورس به ساده ترین شکل را داشته است و سالهاست که در این زمینه فعالیت می کند. با ما همراه باشید تا نکاتی مفید را برای داشتن یک پرتفوی مناسب به شما آموزش دهیم.

نکات مربوط به داشتن یک پرتفوی مناسب

• هرگز تک سهم نشوید: سبد بورس همانگونه که از نامش پیداست باید سبدی برای سهام مختلف باشد. یک سبد سرمایه گذاری حتما باید دارای تنوع سهام باشد تا ریسک سرمایه گذاری شما را کاهش دهد. بنابراین هرگز پرتفو یا سبد سهم خود را فقط با یک سهم پر نکنید. این کار توصیه ای است که به همه سرمایه گذاران بورس می شود همه تخم مرغ هایتان را در یک سبد نچینید. معنی اش این است که تمام سرمایه خود را روی یک سهم نگذارید و در سبد خود سهام مختلفی داشته باشید. حتی اگر از سوددهی یک سهم بسیار مطمئن هستید باز هم ریسک نکنید چون هیچ کس نمی تواند اتفاق بازار را پیش بینی کند و هر سهمی ممکن است بر اثر اتفاقاتی غیرقابل پیش بینی افت کند و قیمتش پایین بیاید.
• سهام ارزشمند را شناسایی کنید: برای سود کردن در بورس باید بتوانید سهام ارزشمند بازار را شناسایی کنید. شما باید بتوانید از طریق تحلیل روند سهام و بررسی میزان سود و ضرر آنها و دیگر موارد سهام ارزشمند (یا جامانده از رشد) را شناسایی کنید و آنها را به پرتفوی خود اضافه کنید تا همیشه بیشترین سود را داشته باشید. تشخیص سهام ارزشمند چندان دشوار نیست فقط باید برای آن حوصله داشت و وقت کافی صرف کرد.
• سهام را شانسی انتخاب نکنید: بهتر است که سهام را شانسی انتخاب نکنید چون در این حال هم ممکن است ضرر کنید. پرتفو یا همان سبد شما باید شامل سهام ارزشمند صنایع مطلوب باشد.

انواع سبد بورس چیست

1.سبد تهاجمی( Aggressive portfolio)

هرگاه شما سهامی را انتخاب می کنید که هم سود بالایی داشته باشند و هم ریسک بالا آنگاه سبدی تهاجمی دارید. سبد تهاجمی مانند یک تیم تهاجمی است که احتمال گل زدنش و احتمال گل خوردنش بالاست. برای مدیریت چنین سهام هایی باید شرکت ها و میزان رشد آنها را به خوبی شناخت و به موقع سهام را خرید و به موقع هم آن را فروخت. برای سود کردن از طریق یک سبد تهاجمی باید به خوبی روند بازار بورس را شناخت و در عین حال شجاعت کافی برای ریسک کردن داشت.

2.سبد دفاعی(Deffensive Portfolio)

همانگونه که از نامش پیداست، این سبد شامل سهام هایی است که ریسک بالایی ندارند و با هیجانات بازار چندان بالا و پایین نمی روند. این سبد رشد می کند اما سوددهی آن طولانی مدت است. مانند یک سیستم دفاعی در فوتبال که تیم برای گل نخوردن از آن استفاده می کند، سبد دفاعی نیز برای ضرر نکردن در بورس چیده می شود و سود بالا و سریع هدف این سبد نمی باشد.

3.سبد درآمدی (Income portfolio)

این نوع سبد سرمایه گذاری به بازدهی از طریق سود تقسیمی هر سهم وابسته است. کسانی که در بورس سرمایه گذاری می کنند برای تشکیل چنین سبدی می‌توانند در جستجوی سهامی باشند که علی رغم افت زیادی که در قیمت داشته اند، همچنان دارای عملکرد تقسیم سود به میزان خوب و بالایی هستند.

این شرکت‌ها نه تنها در عرصه ارائه کردن خدمات، فعال هستند بلکه دارای سودسازی سرمایه (Capital Gain) نیز هستند که این سودسازی سرمایه می‌تواند باعث رشد قیمتی سهم شان نیز بشود و سرمایه‌گذار از محل فروش سهام خود در قیمت‌های بالا نیز می‌تواند سود دریافت کند.

4.سبد سوداگرانه (Speculative Portfolio)

این سبد دارای ریسک بسیار بالایی است و دنبال سودهای بسیار بالاست. کارشناسان توصیه می کنند که تنها 10 درصد از سرمایه افراد در چنین سبدی قرار بگیرد. این نوع سبد یا پرتفو برای افرادی مناسب است که تجربه زیادی دارند و می توانند از نوسانات بازار به خوبی استفاده کنند و در مدت زمان کوتاهی به سود سرشاری برسانند و به هیچ عنوان به افراد تازه کار توصیه نمی شود که از این سبد استفاده کنند.

5.سبد هیبریدی(ترکیبی) (The Hybrid Portfolio)

کاملا از نامش مشخص است که منظور از این سبد داشتن انواع دارایی ها در یک سبد است و فقط سهام در این سهام وجود ندارند. انواع سهام، اوراق قرضه، بورس های کالایی، املاک و دیگر دارایی ها ممکن است در این سبد وجود داشته باشد. در این سبد انعطاف پذیری زیادی دیده می شود.

سهمیران مجموعه ای قوی برای راهنمایی شما جهت داشتن سبد سهامی قوی

تا اینجا متوجه شدیم که سبد بورس چیست و داشتن یک سبد قوی و سودده باعث می شود تا سرمایه شما هر روز در بورس بیشتر شود و رشد کند. برای داشتن یک سبد سهام یا پرتفوی شما باید بتوانید سهام مختلف را به خوبی بشناسید و از میان آنها سهام سودآور و قوی را انتخاب کنید. تحلیل کردن روند سهام و بررسی سود و زیان شرکت ها در شناختن سهام کمک زیادی می کنند.

برای این که بتوانید سهام را به خوبی بشناسید باید آموزش ببینید. شما باید اصطلاحات و واژگان مربوط به سرمایه گذاری در بورس را به خوبی بشناسید و سپس باید آموزش ببینید تا بتوانید سهام را تحلیل و ارزیابی کنید. وقتی توانستید سهام را ارزیابی کنید آن گاه می توانید به خوبی سهام قدرتمند را شناسایی کنید و سبد وپرتفویی عالی و سودده داشته باشید.

مجموعه سهمیران سال هاست که در حال آموزش مسائل بورس است و سابقه ای درخشان در این زمینه دارد. این مجموعه می تواند به خوبی شما را آموزش دهد تا سبدی قدرتمند را برای خود انتخاب کند. با شناخت مسائل بورس و آشنایی با نوسان های بازار پرتلاطم بورس دیگر تشخیص سهام قدرتمند برای شما دشوار نخواهد بود.

یادتان باشد که بدون آگاهی از مسائل بورس، تشخیص سهام قدرتمند و داشتن یک سبد خوب دشوار است. هم چنین مجموعه سهمیران، به خوبی انواع سبدها را به شما آموزش می دهد تا بتوانید با توجه به میزان ریسکی که حاضرید انجام دهید عمل کنید.

نتیجه گیری

بورس جایی است که همه دنبال سود کردن هستند و می خواهند در سریع ترین زمان ممکن سرمایه خود را چند برابر کنند. پرتفو یا سبد بورس در واقع مجموعه سهامی است که یک فرد در اختیار دارد تا از طریق آنها کسب سود کند. در بالا به سوال سبد بورس چیست پرداختیم و متوجه شدیم دارای انواع مختلفی است که هر کدام بر اساس نیازها و خواسته های فرد تشکیل می شود.

سبد و پرتفوی شخصی که اهل ریسک زیاد است با پرتفوی کسی که محتاطانه عمل می کند مسلما متفاوت است. برای داشتن یک سبد قوی باید مسائل بورس را به خوبی فرا گرفت و بتوان سهام ارزشمند را شناسایی کرد. استفاده از آموزش های مجموعه های آموزشی معتبری مانند سهمیران بسیار می تواند به افراد کمک کند تا پرتفویی قدرتمند داشته باشند و سود سرشاری عایدشان شود.

10 نکته برای تشکیل بهترین سبد سرمایه گذاری

تورم، بلای جان سرمایه‌های ایرانیان شده است. طبق داده‌های رسمی منتشر شده توسط مرکز آمار ایران نرخ تورم نقطه‌ای در اسفند سال 1400 به مرز 35 درصد رسیده است. این موضوع به آن معنی است که نرخ تورم بسیار بالا است برای و نگه داری پول نقد در یک بازه یک ساله یک سوم از ارزش آن را از بین می‌برد.

سرمایه گذاری در شرایط تورمی

به دلیل وجود تورم بسیار بالا در شرایط اقتصادی ایران، سرمایه گذاری اهمیتی قابل توجه پیدا خواهد کرد. زیرا نگه داری پول نقد در منزل یا حساب بانکی باعث از بین رفتن تدریجی ارزش آن خواهد شد. همچنین سرمایه گذاری در بانک بصورت حساب‌های با بهره مشخص نیز نمی‌تواند جوابگوی این نرخ تورم بالا باشد.

گزینه‌های مناسب سرمایه گذاری

بصورت سنتی در ایران گزینه‌هایی که برای سرمایه گذاری وجود دارد، مسکن، خودرو، ارز و طلا هستند. بازده سرمایه گذاری در بازه سه تا پنج ساله در ایران در بازار‌های سنتی مانند خودرو، مسکن، ارز و طلا بالاتر از نرخ تورم بوده است. بسیاری از کسانی که در این بازار‌ها سرمایه گذاری کرده بودند توانستند تورم را بر سرمایه‌های خود بی‌اثر کنند و از کاهش قدرت خرید وجوه خود جلوگیری کنند. اما بهترین گزینه‌ برای فرار از تورم چه بوده است؟ جواب بازار سهام است.

در بازه زمانی فروردین سال 1395 تا فروردین 1401 قیمت دلار شاهد 8 برابر شدن بوده است. دیگر بازار سنتی و رقیب بازار ارز، بازار سکه بهار آزادی طرح جدید است. در مدت زمان مشابه، قیمت هر قطعه سکه امامی 12.7 برابر شده است. این در حالی است که در همین بازه در بازار مسکن، قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران 8.1 برابر گشته است. اما گزینه‌های بهتری هم وجود دارند. به عنوان مثال صندوق آوای سهام کیان، شاهد عایدی به مراتب بالاتری نسبت به بازارهای طلا، ارز و مسکن بوده است. ارزش هر واحد صندوق آوای سهام کیان از زمان تاسیس خود تاکنون حدودا 31 برابر شده است. این مقدار بازدهی از تمام بازارهای سنتی به مراتب بالاتر بوده است.

چرا بعضی از افراد دچار ضرر شده‌اند

یکی از اصلی‌ترین دلایل کسب نکردن سود در بازار سهام، عدم داشتن سواد مالی افراد حاضر در این بازار است. این سواد شامل، سواد مالی و سرمایه‌گذاری در بورس است. از سوی دیگر، عده‌ای نیز به دلیل عدم داشتن زمان کافی و وقت نگذاشتن برای این بازار زیان دیده‌اند. این افراد به دلیل مشغله‌های زندگی زمان کافی برای وقت گذاشتن بازار سهام را نداشته و همین موضوع موجب ضرر کردن آنان شده است.

سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها

همه‌ی ما این ضرب‌المثل را شنیده ایم که می‌گوید همه‌ی تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد نگذارید. سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری مناسب است اما نکته مهم متنوع سازی دارایی هاست. برای جلوگیری از ریسک سرمایه گذاری بهتر است وجوهی را که می‌خواهیم سرمایه گذاری کنیم در یک بازار یا یک گزینه خاص سرمایه گذاری نکنیم. بلکه برای خود یک سبد سرمایه تشکیل بدیم که چند گزینه مختلف داشته باشد.

سبد سرمایه باید به گونه‌ای باشد که ریسک‌های سرمایه گذاری را در شرایط مختلف خنثی نماید. به عنوان مثال پیشنهاد نمی‌شود که تمام وجوه قابل سرمایه خود را در بازار طلا، مسکن، سهام و ارز سرمایه گذاری کنیم. بلکه برای فرار از ریسک بهتر است مقداری از پولمان را در ارز و مقدار دیگری در سهام قرار دهیم و همچنین برای اینکه ریسک کمتری قبول کنیم مقداری از سرمایه را در صندوق‌های سرمایه گذاری، سرمایه گذاری کنیم. البته سرمایه گذاری در برخی گزینه‌ها مانند مسکن به سرمایه بالاتری نیاز دارد.

چطور یک سبد خوب تشکیل بدیم؟

برای تشکیل یک سبد خوب باید یک سری شرایط را در نظر گرفت. این شرایط کمک می‌کند که سبد بهتری را برای سرمایه گذاری تشکیل داد.

1. از نظر بنیادی قدرتمند باشند

برای سرمایه گذاری گزینه‌هایی را انتخاب کنید که از لحاظ بنیادی قدرتمند بوده و ارزش سرمایه گذاری را در طول زمان داشته باشند. سعی کنید متناسب با شرایط اقتصادی کشور در شرایط مناسبی قرار داشته باشند. مثلا اگر برجام به نتیجه برسد سهام شرکت‌های فولادی و بانکی مناسب هستند. زیرا با رفع تحریم‌ها این شرکت‌ها صادرات محصولات آن‌ها آسان تر خواهد شد و به تبع سود آوری بیشتری خواهند داشت. بانک‌ها نیز به آسانی می‌توانند مبادلات پولی را انجام دهند و درنتیجه‌ی آن سودی نصیب بانک می‌شود که موجب رشد قیمت سهام آن‌ها می‌شود.

2. متنوع سازی

متنوع سازی به این معنی نیست که تعداد زیادی گزینه انتخاب کنیم. بلکه باید گزینه‌هایی را انتخاب کنیم که همبستگی کمتری نسبت به هم داشته باشند. به عنوان مثال صندوق طلا و صندوق درآمد ثابت را در نظر بگیرید. اگر دلار رشد کند به دلیل همبستگی طلا با دلار، صندوق‌های طلا هم رشد خواهند کرد. ولی صندوق‌های با درآمد ثابت، کمتر نسبت به نوسانات ارزی واکنش نشان می‌دهند. پس اگر دلار رشد کرد، صندوق طلا نیز احتمالا رشد خواهد کرد و اگر دلار ثابت ماند و صندوق‌های طلا رشد نداشتند، باتوجه به این که در صندوق با درآمد ثابت سرمایه گذاری کرده‌اید، درآمد ثابتی خواهید داشت.

3. اهمیت تقاضای جهانی

بازار سهام ایران به دلیل وجود کالا‌های معدنی و صادرات آن‌ها به خارج از کشور به تقاضا‌های جهانی آنها هم وابسته است. یعنی اگر تقاضای این قبیل کالاها در جهان افزایش یابد، سهام شرکت‌هایی که در ایران مواد معدنی استخراج می‌کنند امکان رشد پیدا می‌کند.

4. تحلیل شاخص کل و هم وزن

هرگاه شاخص کل بورس در حال افزایش باشد به این معنی است که بازار سهام در حال رشد است و این آگاهی را به افراد می‌دهد که ممکن است سهام سود آوری داشته باشد.

5. دقت به متغیر‌های کلان اقتصادی

متغیر‌های کلان اقتصادی مثل نرخ ارز و تورم برای تشکیل سبد بسیار مهم هستند. زیرا این متغیر‌ها می‌توانند در تصمیم گیری افراد برای سرمایه گذاری بسیار موثر باشند. به عنوان مثال اگر کشوری تورم بالا داشته باشد، این نکته را به سرمایه گذار می‌گوید که نگه داری پول نقد و گزینه‎هایی مثل سپرده بانکی جواب گوی نرخ تورم نیست بلکه باید در جای درستی سرمایه گذاری کرد.

6. تحلیل‌های سیاسی

تحلیل‌های سیاسی، همچون خبر‌های مهم سیاسی در سراسر جهان ممکن است بر قیمت سهام در ایران تاثیر گذار باشند. جنگ روسیه و اوکراین می تواند مثال خوبی برای این موضوع باشد. در بحبوحه‌ی جنگ اوکراین قیمت جهانی نفت تغییر کرد و کشور روسیه برای فروش بیشتر نفت به کشور چین یک سری تخفیفات ارائه می‌دهد، کشور چین قبلا از ایران نفت می خرید اما با این تخفیف‌های روسیه ممکن بیشتر نیاز خود را از روسیه تامین کند. از طرفی دیگر با وقوع این جنگ چین به سمت فولاد روسیه رفته است و تقاضای آن برای فولاد ایران کاهش یافته و این یعنی کاهش سود فولادی‌های ایران. تغییر قیمت مواد غذایی مانند گندم و غلات هم از تبعات این جنگ است. البته در کنار این جنگ، مواردی مانند برجام یا سایر موضع‌گیری‌های سیاسی و سیاستی هم می‌توانند روی تشکیل یک سبد سهام مناسب موثر باشند.

7. به شایعات توجه نکنید

گاهی مشاهده می‌شود برخی افراد تاثیرگذار در بازار، پس از خرید سهام یک شرکت خاص اقدام به خبر سازی و شایعه پراکنی برای آن می‌کنند، تا اصطلاحا بازار را مطابق میل خود حرکت دهند. در چنین مواقعی تحلیل صحیح از شرایط و تکیه بر رسانه‌های معتبر اهمیت دو چندانی خواهد یافت.

8. با سهم ازدواج نکنید

اگر مشاهده کردید که یک سهمی دچار ضرر شده، هیچ گاه با لج و لجبازی نگویید تا ضررم را جبران نکرده است آن را معامله نخواهم کرد. یا اینکه بعضی افراد می‌گویند، فقط و فقط سهام فلان شرکت را معامله می‌کنم. این کار قطعا باعث ضرر خواهد شد.

9. سوگیری‌های شناختی بشناسید

روبه‌رو شدن با مسائلی که بخواهد آدمی را ناراحت کند، همیشه سخت و شکننده خواهد بود. بسیاری از مردم تصور می‌کنند اگر در مورد موضوعی که برای آنان ناراحتی ایجاد کرده است دوری کنند، دیگر آن مشکل به خودی خود حل خواهد شد درصورتی هیچ گاه اینگونه نبوده است. برعکس این فرار از آگاهی مزید بر علت گشته و باعث بروز مشکل دیگری نیز شده است. سرمایه‌گذاران مالی نیز هنگامی که دچار کاهش قیمت سهام خود می‌شوند برای دور شدن از ناراحتی حاصل از کاهش سرمایه خود، از کسب آگاهی در مورد مشکل بوجود آمده طفره می‌روند. البته دامنه سوگیری‌های شناختی بسیار بیشتر از این مورد است و موجب خطا در سرمایه‌گذاری می‌شود.

10. صندوق‌ها را فراموش نکنید

در پورتفوی خود می‌توانید از صندوق‌ها هم استفاده کنید. صندوق‌های طلا، درآمد ثابت و سهامی گزینه‌های خوبی برای سرمایه گذاری هستند. هر کدام از این صندوق‌ها به دلیل اینکه افراد متخصص در انتخاب سبدشان نقش دارند، می‌توانند سوددهی بالایی داشته باشند. صندوق‌های سهامی و طلا برای افرادی که تا حدودی توان پذیرش ریسک را دارند، مناسب‌تر هستند و صندوق با درآمد ثابت برای افراد ریسک گریز مناسب‌تر است.

اصطلاح پرتفوی به زبان ساده

در متون و زمینه های مختلف اقتصادی، پرتفوی یا سبد سرمایه گذاری به مجموعه ای از سرمایه گذاری ها یا دارایی مالی گفته می شود که در دست افراد، شرکت های سرمایه گذاری، موسسات مالی یا صندوق های پوشش ریسک می باشند. معادل فارسی آن سبد سهام یا سبد سرمایه گذاری است.

• 1. در مورد سبد سهام چه باید دانست؟
  • 1.1. مدیریت سبد سهام
  • 1.2. تخصیص دارایی
  • 1.3. تنوع سبد سرمایه گذاری
  • 1.4. بازدهی پرتفوی
  • 1.5. وزن سبد سهام
  • 1.6. افق زمانی مورد نظر
  • 1.7. سبد های سرمایه گذاری کارآمد و ناکارآمد

  این گروه از دارایی های مختلف می تواند شامل موارد زیادی از قبیل طلا، سهام، اوراق بهادار یا حتی پول نقد باشد. به طور کلی پرتفوی همانند یک چمدان هستند که تمام این دارایی های مالی را در خود جای می دهند.

  اگر تا به حال سرمایه گذاری کرده باشید یا در مورد سرمایه گذاری توصیه هایی شنیده باشید، احتمالا با اصطلاح پرتفوی آشنا هستید، به خصوص اگر در زمینه تحمل ریسک و عوامل تاثیر گذار در سرمایه گذاری سخنی به میان آمده باشد. این روزها وبسایت های فراوانی وجود دارد که ارائه دهنده سبد های سرمایه گذاری آنلاین و ابزار مدیریتی هستند و در این میان می توان به مواردی مثل Nutmeg، Morningstar یا invest.com اشاره نمود.

  در مورد سبد سهام چه باید دانست؟

  در زمان ایجاد یک سبد سرمایه گذاری بهتر است مشاوران مالی میزان ریسک پذیری سرمایه گذاران را مورد ارزیابی قرار دهند تا سرمایه گذاران در معرض حداقل نوسانات بازار قرار بگیرند. اگرچه یک سرمایه گذار ریسک پذیر می تواند سهام شرکت هایی با سرمایه پایین و سرمایه بالا را در سبد سرمایه گذاری خود قرار داده و به موقعیت های بین المللی هم برای کسب سود نیم نگاهی داشته باشد اما سرمایه گذاران محافظه کار ترجیح می دهند به سهام شرکت های سبد سهام متنوع و کم ریسک بزرگ و صندوق های پیرو شاخص های اصلی فکر کنند. سرمایه گذاران باید به سبد سرمایه گذاری خود احساس خوبی داشته باشند و به همین دلیل است که ارزیابی ریسک پذیری افراد قبل از ایجاد یک پرتفوی از نکات بسیار مهم به حساب می آید.

  تحمل ریسک می تواند تحت تاثیر چندین عامل از قبیل سن، اندازه سبد سهام، پایداری درآمدها، قدرت مالی و خلق و خوی افراد باشد. میزان تحمل ریسک یک سرمایه گذار می تواند تاثیر زیادی بر عوامل متعددی مثل بازه زمانی سرمایه گذاری، اهداف سرمایه گذاری و میزان سرمایه گذاری داشته باشد.

  مدیریت سبد سهام

  هنر ترکیب و هماهنگ سازی سرمایه گذاری ها و ارزیابی ریسک در برابر عملکرد افراد و موسسات سرمایه گذاری را مدیریت سبد سرمایه گذاری می گویند. در مدیریت سبد سهام، نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدید ها مشخص می شوند تا با توجه به سطح ریسک مشخص شده بیشترین میزان سود به دست آید. مدیریت سبد سرمایه گذاری دو حالت دارد: فعال یا منفعل. مدیریت منفعل (که به آن سرمایه گذاری شاخص محور هم می گویند) شامل دنبال کردن یکی از شاخص های بازار می شود اما مدیریت فعال شامل مدیریت کردن سبد سرمایه گزاری بر اساس تحقیقات و تصمیمات فردی است.

  تخصیص دارایی

  هدف از تخصیص دارایی متعادل کردن میزان ریسک و پاداش و بهینه سازی میزان ریسک و سود یک سرمایه گذار است. این کار با اعمال یک نگاه طولانی مدت به دارایی ها و درک نوسانات انواع مختلفی از دارایی ها انجام می شود و نشان دهنده رفتار متفاوت آنهاست. تخصیص دارایی ها را می توان با روش های گوناگونی مدیریت کرد که در این میان می توان به میزان ریسک، برابری ریسک، شاخص “جنسن” و نسبت “ترینر” اشاره نمود. تخصیص دارایی یکی از مهم ترین تصمیمات برای سرمایه گذاران به شمار می رود و میزن تحمل ریسک نقشی کلیدی در این فرایند ایفا می کند.

  تنوع سبد سرمایه گذاری

  یکی از توصیه های کلیدی به ویژه برای سرمایه گذاران تازه کار، متنوع کردن پرتفوی است. داشتن یک سبد پرتفوی متنوع به معنای توزیع سرمایه در زمینه ها و سهام شرکت های مختلف است تا با این کار در صورت ایجاد مشکلی برای یک شرکت کل سرمایه خود را از دست ندهید. یک سبد سرمایه گذاری متنوع سبب متعادل شدن میزان ریسک، حفاظت از سرمایه در برابر سقوط ناگهانی قیمت سهام یا رخداد های غیر منتظره در بخش ها یا مناطق خاص و حتی عملکرد بد افراد در سرمایه گذاری می شود. یک سبد سرمایه گذاری متنوع در میان دارایی های مختلفی در بخش های گوناگون توزیع شده و سرمایه گذاران اغلب استاندارد دسته ‌بندي صنعت جهاني (GICS) را مدلی برای متنوع سازی می دانند. رویکرد استاندارد دسته ‌بندي صنعت جهاني، اقتصاد را به 10 بخش متفاوت تقسیم بندی می کند: انرژی، خدمات رفاهی، مالی، مواد، صنعتی، سلامت فردی، لوازم مصرفی، فناوری اطلاعات، خدمات ارتباطی و مصرف اختیاری. مقایسه نسبت P/E سهام مختلف نیز یکی دیگر از روش های رایج انتخاب و تحلیل سهام است.

  بازدهی پرتفوی

  بازدهی سبد سرمایه گذاری به میزان سودی که یک سرمایه گذار کسب کرده گفته می شود و می توان آن را با روش های مختلفی مثلا به صورت ماهانه یا فصلی مورد محاسبه قرار داد. برای ارزیابی صحیح سود یا عملکرد یک پرتفوی، باید سود کلی را با یک معیار مشخص به عنوان یک میزان استاندارد مورد مقایسه قرار داد. این معیار می تواند یک شاخص معروف (مثلا نزدک 100) باشد اما معمولا این میزان با مقدار هدف سرمایه گذاران سنجیده می شود. مدیر یک پرتفوی می تواند با توجه به اهداف سرمایه گذار تصمیمات مناسبی اتخاد کند تا میزان سود و عملکرد این سبد مطابق خواست وی پیش رود.

  وزن سبد سهام

  وزن پرتفوی نقش مهمی در ارزیابی عملکرد و تحلیل آن ایفا می کنند. به طور خلاصه به درصدی از یک سبد سهام که به یک دارایی خاص اختصاص می گیرد وزن پرتفوی می گویند. این وزن را می توان در مقادیر مختلفی از جمله ارزش، واحد، هزینه، بخش و نوع اوراق بهادار به کار گرفت.

  

  افق زمانی مورد نظر

  سرمایه گذاران در زمان انتخاب یک سرمایه گذاری باید حتما به افق زمانی مورد نظر خود نیز فکر کنند. افق زمانی به مدت زمان یک دوره سرمایه گذاری گفته می شود و این میزان می تواند از چند ثانیه تا چند دهه متغیر باشد. سرمایه گذاری های کوتاه مدت معمولا دوره ای کمتر از 3 سال دارند اما سرمایه گذاری های بلند مدت گاهی تا چند دهه به طول می انجامند.

  هدف سرمایه گذاران نقش مهمی در تعیین افق زمانی دارد. برای مثال اگر یک سرمایه گذار به دنبال پس انداز مبلغی برای دوران بازنشستگی خود در 5 سال آینده باشد باید یک سبد سرمایه گذاری محافظه کارانه ایجاد کند چون زمان زیادی برای جبران ضرر های خود نخواهد داشت. از سوی دیگر سرمایه گذار جوانی که به دنبال اختصاص کل سبد سرمایه گذاری خود به بازار سهام است، سال ها برای برنامه های خود وقت خواهد داشت و از همین رو می تواند ریسک بیشتری را بپذیرد و از نوسانات بازارها بهره مند شود، چون حتی در صورت ضرر کردن فرصت برای جبران آن وجود دارد.

  سبد های سرمایه گذاری کارآمد و ناکارآمد

  سبد های سرمایه گذاری با توجه به سودشان می توانند به دو دسته کارآمد یا ناکارآمد تقسیم بندی شوند. یک سبد سرمایه گذاری کارآمد به سبدی گفته می شود که بیشترین سود ممکن را با توجه به میزان ریسکی مشخص به همراه داشته باشد. به چنین سبدی سبد بهینه نیز گفته می شود. در عوض یک سبد سرمایه گذاری ناکارآمد به سبدی گفته می شود که نسبت ریسک به پاداش کمی دارد و با توجه به ریسک انجام شده سود کمی در پی داشته باشد.

  طبق نظریه سبد سرمایه گذاری مدرن هری مارکویتز، اقتصاددان آمریکایی، ریسک یا سود یک دارایی را باید با اثر آن بر کل میزان ریسک و سود سبد سهام مورد ارزیابی قرار داد. وقتی در یک سبد سرمایه گذاری سود مورد نظر با توجه به یک سطح خاص ریسک به دست نمی آید، یا برای به دست آوردن سطح مشخصی از سود به ریسک بالایی نیاز است، می توان به راحتی متوجه ناکارآمدی آن شد. از سوی دیگر، وقتی یک سبد سرمایه گذارای با سطوح قابل قبولی از ریسک بالاترین سود بلقوه را به همراه دارد، می توان آن را یک سبد سرمایه گذاری کارآمد دانست.

  مقاله نشریه
  بهینه سازی سبد سرمایه گذاری با دارایی های متنوع

  یکی از مهم ترین دغدغه های همیشگی سرمایه گذاران انتخاب بهترین فرصت های سرمایه گذاری با بیشترین ارزش سرمایه گذاری است و با توجه به گزینه های مختلف برای سرمایه گذاری، تنوع بخشی در سبد سرمایه گذاری یک استراتژی مفید و مطرح در مباحث سرمایه گذاری می باشد. اما استراتژی سرمایه گذاری در بین دارایی های مختلف نظیر بورس اوراق بهادار، طلا، ارز و رمز ارز نامشخص بوده و معلوم نیست که علیرغم رکود و رونق موقت برخی از دارایی ها (همانند بورس و طلا) و همچنین تاثیرات آن ها بر یکدیگر، اولویت بندی سرمایه گذاری (به لحاظ ریسک و بازده) بین دارایی های فوق چگونه تخصیص یابد. هدف از انجام این تحقیق، پیشنهاد اوزان بهینه سرمایه گذاری بین دارایی های بورس اوراق بهادار تهران، سکه بهار آزادی، دلار آمریکا و بیت کوین از طریق حداقل سازی ارزش در معرض ریسک شرطی با روش میانگین- ارزش در معرض خطر شرطی می باشد. بدین منظور با توجه به دم پهن بودن توزیع بازدهی دارایی های مالی جهت پیش بینی توزیع دنباله ها از نظریه ارزش فرین، رویکرد فراتر از آستانه استفاده شده است. همچنین برای محاسبه ارتباط بین این دارایی ها از ترکیب روش همبستگی شرطی پویا و کاپولا استفاده شده است که همبستگی علاوه بر غیرخطی بودن، پویا و متغیر با زمان نیز باشد. با استفاده از اطلاعات روزانه شاخص دارایی های فوق در فاصله زمانی مهر 1393 تا فروردین 1397، مرز کارای سرمایه گذاری رسم شده است. نتایج نشان می دهد در سطح ریسک (ارزش در معرض ریسک شرطی) صفر به دلیل تغییرات کم واریانس، بیش ترین وزن سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار و در بالاترین سطح ریسک، بیش ترین وزن سرمایه گذاری در رمز ارز (بیت کوین) به دلیل بازده بالاتر، تخصیص یافته است. همچنبن مقایسه پرتفوهای بهینه با استفاده از نسبت شارپ شرطی حاکی از عملکرد بهتر پرتفوهای متنوع نسبت به هر دارایی است و بهترین عملکرد را پرتفو شامل سکه با اختصاص بیش از 70 درصد و دلار و بیت کوین با وزن برابر داشته است. همچنین با توجه به نسبت شارپ شرطی در پرتفو بهینه حداقل وزن سکه 60 درصد وحداکثر سهم دلار و بیت کوین 20 درصد می باشد.

  سبد سهام متنوع و کم ریسک

  

  چه سهامی بخریم؟

  اگر به تازگی کد بورسی شما صادر شده است، اگر سرمایه در اختیار شما در حد کمتر از ۱۰ یا ۲۰ میلیون تومان است، اگر خودتان قصد خرید و فروش سهام را دارید و به افراد با تجربه بورس دسترسی ندارید حتما این چند توصیه را بخوانید.

  پیش از خواندن این توصیه‌ها ابتدا باید بدانید طبق اعلام یکی از معاونان بورس، در حال حاضر هرچند نمی‌توان گفت کل بازار سهام حباب دارد اما بیش از ۷۵ درصد نمادهای بورسی (از نظر تعداد)، رشد قیمتی ناهمخوان با عملکرد واقعی خود دارند.

  هرچند از نظر ارزشی سهم این نمادهای مورد اشاره ۵۵ درصد است و از نگاه شاهین چراغی، عضو شورای عالی بورس تکیه‌گاه‌های اصلی رشد شاخص بازار سهام این نمادهای کوچک حبابی نیستند اما به هرترتیب باید بدانید بازار سهام در مقطع فعلی نسبت به دیگر مقاطع زمانی رشد قابل توجهی داشته و به همین دلیل تعدادی از کارشناسان نسبت به آینده آن نگران هستند.

  با این حال کسی که قصد سرمایه‌گذاری در بازار سهام را دارد باید بداند که فعالیت در بورس به معنای این نیست که هر سال به مانند سال ۹۸ بتواند حدود ۲۰۰ درصد سود کند، باید بداند در این بازار هم نگاه بلندمدت داشتن، آشنا بودن با مهارت‌های فعالیت در آن و نگاه معقول داشتن به بازار اصل مهمی است.

  هرکسی برای سرمایه‌گذاری در بورس باید بداند هدف اصلی حفظ ارزش سرمایه اوست نه اینکه حتما سود رویایی از بازار ببرد.

  ۱- استراتژی داشته باشید: هر سهامداری باید بداند که برای فعالیت در بازار سهام نیاز است که از یک استراتژی تبعیت کند. یعنی مثلا برای خود تعیین کند که چقدر امکان ریسک دارد و سپس براساس آن برای خریدهای خود برنامه‌ریزی کند و ضمن تعریف یک سری اصول برای خود، به آنها پایبند باشد.

  ۲- خرید سهام براساس ریسک: اگر شما مثلا ۱۰۰ واحد نقدینگی در اختیار دارید باید ارزیابی کنید که چه میزان از این سرمایه را می‌توانید صرف خرید باریسک بالا کنید و چه میزان را صرف خرید با ریسک پایین کنید. مثلا برای کسی که یک ماه دیگر می‌خواهد با آن پول بورس، خودرو یا مسکن یا کالای مصرفی دیگر بخرد چندان منطقی نیست که ۱۰۰ درصد سبد سهام خود را از نمادهای پرریسک پر کند.

  اما نمادهای پرریسک و در مقابل نمادهای کم‌ریسک چیستند؟ در بازار سهام شرکت‌های بزرگ با بازیگرانی کمتر، نمادهای بنیادین با ریسک پایین محسوب می‌شوند. چرا که اولا میزان نوسانات آنها معمولا کمتر از بقیه است و دوما در شرایط ریزش شاخص احتمال حمایت از این شرکت‌ها بیشتر است و امکان نقدشوندگی سرمایه شما در شرایط ریزش شاخص مهیا خواهد بود. برای پیدا کردن آنها کار سختی پیش‌رو ندارید. فقط کافی است چند روزی با مراجعه به سایت بورس، موثرترین نمادهای بورسی هر روز بازار را رصد کنید. اما به هرترتیب رویای سودهای شارپی و جهشی با این نمادها کمتر به واقعیت نزدیک است. در مقابل این شرکت‌ها، نمادهای پرریسک و کوچکتری قرار دارند که دامنه نوسان آنها بیشتر از سهام بنیادین به نظر می‌رسد. بنابراین هر سهامداری باید مشخص کند که براساس ریسک خود چه میزان از سبد خود را می‌تواند صرف خرید نمادهای پرریسک و چه میزان را صرف خریدهای کم‌ریسک کند.

  ۳- خرید سهام برای متنوع کردن سبد بورسی: هرکسی برای اینکه نمادی را بخرد از طریق تحلیل تکنیکال یعنی بررسی عملکرد گذشته هر کدام از نمادها یا از طریق تحلیل بنیادی یعنی بررسی اخبار و اطلاعات آشکار و نهان اقدام می‌کند. شما برای اینکه ریسک کمتری در سبد خود متحمل شوید می‌توانید از گروه‌های صنایعی مختلف خرید انجام دهید. معمولا روند نمادهای هم‌خانواده تقریبا یکسان است. مثلا در دوره اوج کرونا شرکت‌های دارویی و غذایی برنده‌های خوبی بودند. بنابراین آنهایی که در سبد سهام خود یک سهم دارویی و یک سهم غذایی هم می‌داشتند در این برد سهمی داشتند. حال نیز مثلا کسی پیش‌بینی رونق بازار مسکن یا بازار فلزات یا بازار پتروشیمی یا بازار کاغذ و … را دارد می‌تواند براساس پیش‌بینی خود در سبد سهامی‌اش از هرکدام از این گروه‌ها یک نماد را انتخاب کند. بنابراین اینکه در سبد شما مثلا سه نماد خودرویی یا سه نماد بانکی یا چهار پنج نماد صنعت بیمه باشد ریسک سرمایه‌گذاری شما را افزایش می‌دهد.

  ۴- پایبندی به اصول مرتبط با سود و زیان: هر نمادی در بازار سهام روزانه ممکن است مثبت یا منفی پنج درصد نوسان داشته باشد. یعنی ممکن است یک نماد بورسی در طول یک هفته مثلا ۲۵ درصد منفی شود. چه باید کرد؟ شما با توجه به ریسک و برنامه زمانی خودتان برای سرمایه خود که نگاه کوتاه‌مدت یا بلندمدتی دارید می‌توانید یک سقف ضرر یا سود را برای خود تعیین کنید. مثلا با خود عهد ببندید چون نگاه بلندمدت دارید تا منفی ۱۰ یا ۱۵ یا ۲۰ درصد را می‌پذیرید اما بیشتر از آن را اقتصادی نمی‌دانید یا در سود کردن نیز به همین شکل. مثلا با خود عهد می‌بندید چون اهل ریسک زیادی نیستید هر نمادی بیشتر از ۲۰ یا ۳۰ یا ۴۰ درصد یا حتی بیشتر سود کرد را دیگر می‌فروشید و سراغ نمادهای جدید می‌روید.

  ۵- چه نمادی بخرید؟: برای پاسخ به این سوال همان‌طور که در بالا اشاره شد شما باید پیش از خرید هر نماد تحلیل تکنیکال یا بنیادی داشته باشید. مثلا نام نمادی را از دوستی یا یکی از نزدیکان یا آشنایان یا در گروه یا در کانال تلگرامی می‌بینید و سپس با توجه به پیش‌بینی از آینده اقتصاد فکر می‌کنید آینده خوبی خواهد داشت اما برای اطمینان خاطر بیشتر روند گذشته آن نماد را هم بررسی می‌کنید. نکته مهم در این مورد این است که هیچگاه به یک منبع توصیه‌کننده و یک روش بررسی نماد، اکتفا نکنید و حتما همیشه چند نماد را برای خرید در ذهن داشته باشید تا در روز مناسب خرید و هنگامی که آن نمادها کمی عقب‌نشینی کرده‌اند کار خرید را انجام دهید. زمان خرید در بازار سهام خیلی اهمیت دارد و مهم است که شما در ساعات معاملات یعنی ۹ تا ۱۲٫۵ زمان خوب خرید را کشف کنید.

  توصیه آخر: قدر سرمایه خود را بدانید و آن را به حال خود نه‌تنها در بازار سهام بلکه در هیچ بازار دیگری رها نکنید. بهترین حالت این است که هرکدام از سهام خود را در اوج قیمت بفروشید و کف قیمت خرید کنید. برنده نهایی کسی است که بتواند پیش‌بینی کند بهترین زمان معامله کی است.