انواع معاملات در بورس
مقررات حاکم بر بورس ، انواع معاملات بورس را تعیین و در هر مورد تکالیف و تعهدات طرفین و کارگزاران آنها را مشخص کرده است. معاملات سهام در بورس به سه نوع عادی، عمده و بلوکی تقسیم و به شیوه حراج انجام می شود. خریدار و فروشنده ناگزیرند برای انجام این معاملات بورسی به کارگزار مراجعه نمایند.
۱-معاملات عادی (خرد)
معاملات عادی آن دسته از قراردادها هستند که در تمام روزهای کاری بورس به منظور خرید و فروش سهام منعقد می شوند. معامله خرد عنوانی است که معامله گران و فعالان بازار به این معاملات روزمره اطلاق می کنند و در مقررات چنین عنوانی به کار نرفته است. انجام معاملات عادی مشمول شرایط و مقررات مخصوص به خود می باشد.
الف. تعیین قیمت سهام در بورس
بر خلاف معامله سهام در خارج از بورس که بدون هیچ گونه محدودیتی انجام می شود، برای تعیین قیمت سهام در بورس قواعد محدود کننده ای وضع شده است. قیمت سهام در بورس بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود اما دامنه تغییر قیمت، دامنه محدودی است که به پیشنهاد هیات مدیره بورس تعیین می شود و اصطلاحا دامنه نوسان روزانه قیمت نامیده می شود. به موجب بند ۱۸ ماده ۱ آئین نامه معاملات در بورس اوراق بهادار تهران مصوب 1385 شورای بورس، دامنه نوسان قیمت، پایین ترین تا بالاترین قیمتی است که در آن دامنه، طی یک یا چند جلسه رسمی معاملاتی بورس، قیمت می تواند نوسان داشته باشد.
ب. محدودیت حجمی و حجم مبنا در خرید سهام بورس
معیار دیگری که در تعیین قیمت سهام موثر می باشد، حجم مبنا است. حجم مبنا تعداد اوراق بهادار از یک نوع است که هر روز باید مورد داد و ستد قرار گیرد تا کل درصد تغییر آن روز در تعیین قیمت روز بعد ملاک باشد . بورس بر اساس محاسبات ریاضی تعداد سهام هر شرکت که باید در هر روز کاری معامله شود تا قیمت سهام بر آن مبنا تعیین گردد را اعلام می کند. در تعیین حجم مبنا میزان سرمایه شرکت ها موثر است.
محدودیت حجمی محدودیت دیگری برای بر اصل آزادی قراردادها در معاملات بورس محسوب می شود به این معنی که هر شخص در زمان واحد حق خرید یا فروش بیش از درصد تعیین شده سهام در بورس را ندارد.
ج. پرداخت مبلغ و انتقال سهام در معاملات بورس
پس از وقوع معامله، بحث پرداخت ثمن و دریافت ثمن مطرح می شود.
ماده ۱۱ آیین نامه معاملات بدین منظور مدت سه روز کاری را تعیین کرده است. وجوه مربوط به سهام معامله شده در بورس همراه با وکالت نامه فروش سهام و اصل سهام باید حداکثر تا ۷۲ ساعت از تاریخ معامله بین کارگزاران خریدار و فروشنده رد و بدل گردد. کارگزار فروشنده موظف است تشریفات مربوط به انتقال سهام معامله شده را ظرف ۷۲ ساعت (سه جلسه معاملاتی) از تاریخ معامله انجام داده و سهام را تحویل خریدار نماید.
نقض تعهد در معاملات خرد سهام بورس
اولین شرط مسئولیت قراردادی وجود پیمانی نافذ و الزام آور میان زیاندیده و خوانده دعوا است. هرجا که تعهد ناشی از قرارداد انجام نشود و اجرای مستقیم آن امکان نداشته باشد مسئولیت قراردادی مطرح است.
نقض تعهد در معاملات خرد سهام بورس در روابط خریدار و کارگزار قابل تصور است، به این صورت که ممکن است خریدار وجه را به موقع به کارگزار نپردازد یا اصلا پرداخت نکند.
در روابط بین فروشنده و کارگزار وضعیت بر عکس است یعنی ممکن است کارگزار وجه ناشی از معامله را به مشتری پرداخت نکند. در آراء صادره ملاحظه می شود هرگاه تقصیر کارگزار موجب ورود خسارت به مشتری شده باشد هیات داوری کارگزار را محکوم به جبران خسارت نموده و تعهدی یا تفریط وی مانند هر قرارداد نمایندگی دیگر موجب مسئولیت او شده است.
همچنین در روابط شرکت کارگزاری و سپرده گذاری نیز نقض تعهد و عدم پرداخت به موقع وجوه امکان پذیر است، موضوعی که تسویه معاملات را بسیار بیشتر با مشکل مواجه می کند. چرا که عدم ایفای تعهدات یک کارگزار بر کل پروسه تسویه در بازار اوراق بهادار تاثیر می گذارد و ضمانت اجراهای عادی برای پوشش خسارت ناشی از اقدام کارگزار کفایت نمی کند.
متاسفانه در روابط بین کارگزاران و مشتریان آنها در ایران، قرارداد جامعی که حدود حقوق و تعهدات طرفین را تبیین کند وجود ندارد. صرفا دستور خرید و فروش سهام و فرم هایی که بعضا ناقص و بسیار محدود هستند در روابط بین آنها حاکم است، موضوعی که نه منافع کارگزار را تامین می کند و نه منافع مشتری کارگزاری را، با این حال همین فرم های ناقص، نقش قرارداد را ایفا می کنند.
تنها قرارداد موجود قرارداد عضویت در صندوق تضمین است که در دستورالعمل صندوق تضمین تسویه معاملات بورس اوراق بهادار تهران پیش بینی شده است. هدف از تاسیس این صندوق جلوگیری از بروز بحران ناشی از نقض تعهدات یک عضو بوده است. در این دستورالعمل واژه نکول به جای نقض تعهد به کار رفته و اینگونه تعریف شده است: عدم پرداخت بدهی ناشی از معاملات اوراق بهادار در موعد مقرر در روز تسویه توسط اعضای پایاپای .اما از آنجا که هیچ محدودیت حجمی برای کارگزاران در معاملات سهام وجود ندارد لذا سقف تعهد آنها نامحدود است و صندوق توانایی جبران تمام این موارد را ندارد لذا در ماده ۴ دستورالعمل تضمین پیش بینی شده است که صندوق تضمین حداکثر تا سقف منابع قابل پرداخت خود و در چارچوب مفاد این دستورالعمل نسبت به پوشش نکول اعضا اقدام می نماید.
در صورت نکول عضو در شرایط زیر موضوع توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی به مرجع رسیدگی به تخلفات ارجاع می شود:
- در صورتی که تامین بدهی نکول شده عضو، بر اساس دستورالعمل از محل منابع صندوق تضمین ممکن نباشد.
- در صورتی که بدهی نکول شده عضو بر اساس دستور العمل از محل منابع صندوق پرداخت شده لکن عضو نکول کرده در مهلت های مقرر نسبت به باز پرداخت آن به همراه جریمه تاخیر مربوطه به صندوق تضمین خودداری نماید.
- در صورتی که عضو، در یک دوره سه ماهه مرتکب نکول بیش از یک روز کاری شود.
شرکت سپرده گذاری مرکزی جهت وصول مطالبات صندوق تضمین از هر عضو نسبت به طرح دعوی از مجرای کمیته سازش و هیات داوری اقدام می نماید.
۲-معاملات عمده
در بورس تهران معاملات عمده بر اساس تعداد سهام موضوع معامله و سرمایه شرکت تعیین می شوند. مطابق بند ۱۹ ماده ۱ دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران :(( معامله عمده ، معامله ای است که تعداد سهام یا حق تقدم قابل معامله در آن، در شرکت هایی که سهام پایه آنها بیش از سه میلیارد عدد است، بزرگتر یا مساوی ۵ درصد باشد.)) به عبارتی با توجه به مبلغ اسمی سهام که صد تومان است در شرکت هایی با سرمایه بیش از سیصد میلیارد تومان، معامله بیشتر از یک درصد سهام و در شرکت هایی با سرمایه مساوی یا کمتر از سیصد میلیارد تومان، معامله بیش از ۵ درصد سهام شرکت در زمره معاملات عمده تلقی می شود. در معاملات عمده دامنه نوسان قیمت و محدودیت حجمی اعمال نمی شود.
بنابراین در معاملات عمده باید حداقل یکی از شرایط زیر وجود داشته باشد:
- تعداد سهام مورد معامله، از کل سهام آن شرکت به میزان معینی بیشتر باشد؛
- حجم معاملات آن، طی یک دوره معین از کل حجم معاملات بازار بیشتر باشد.
دلیل وضع مقررات خاص برای معاملات عمده، اهمیتی است که عمدتا معامله این تعداد سهام در برنامه کسب و کار شرکت و در نتیجه تصمیم سرمایه گذاران و قیمت سهام دارد. نوعا معاملات این میزان سهام توسط اشخاصی صورت می گیرد که قصد مدیریت شرکت را داشته باشند.
بنابراین با توجه به تاثیر این معاملات نه تنها همه سهامداران باید از چنین معاملاتی مطلع باشند بلکه شرایط رقابت برای تصاحب آن و قیمت معامله با معاملات عادی نیز بایستی تفاوت داشته باشد.
معاملات عمده به دو نوع معاملات عمده ی عادی و معاملات شرایطی تقسیم می شوند؛ در نوع معاملات عادی، نقل و انتقال ثمن و سهام در مدت ۳ روز کاری انجام می شود، اما در معاملات عمده شرایطی، خارج از ساز و کار بورس و یا فرابورس، پرداخت بخشی از وجه به صورت مدت دار انجام می شود.
عدم ایفای تعهدات در معاملات عمده سهام بورس
نحوه ورود خسارت و جبران آن در معاملات عمده با معاملات خرد متفاوت است. این خسارت در سه مرحله قابل تصور است:
۱- نقض تعهد فروشنده پس از انتشار اطلاعیه معامله عمده و قبل از تعیین برنده معامله؛
۲- نقض تعهد خریدار پس از برنده شدن در رقابت و پیش از قطعیت معامله؛
۳- نقض تعهد فروشنده پس از تعیین برنده رقابت و پیش از قطعیت معامله.
نقض تعهد در معاملات بورسی علاوه بر ضمانت اجراهای حقوقی دارای ضمانت اجرای انضباطی نیز می باشد.
۳. معاملات بلوکی
سفارشی که برای خرید یا فروش بخش بزرگی از یک نوع اوراق بهادار ثبت می گردد، معامله ی بلوکی نامیده می شود. در معاملات بلوکی نیز درست مانند معاملات عمده، قواعد مربوط به محدودیت حجمی و محدودیت قیمتی رعایت نمی شود.
در ایران یک بازار مجزا برای انجام معاملات بلوکی ایجاد شده که به آن بازار بلوک گفته می شود و ساعت شروع و پایان و طول هر جلسه معاملاتی در آن مانند بازار عادی می باشد. به طور معمول، سرمایه گذاران حقوقی وارد معاملات بلوکی می شوند. در معاملات بلوکی، سرمایه گذاران می توانند سهام و حق تقدم قابل معامله ی بورسی را در شرایطی که حجم آن حداقل ۵۰ برابر محدودیت حجم سفارش در بازار عادی و یا ارزش معامله ای آن معادل ۲۰ میلیارد باشد را در این بازار معامله کنند؛ البته در شرایطی که این پیشنهاد مشمول نصاب های معامله عمده نباشد.
انواع اصطلاحات بازار فارکس در درخواست معاملاتORDER TYPE
یکی از اصطلاحات بازار فارکس اوردر یا Order است که یک لغت انگلیسی به معنای سفارش میباشد. در بازار فارکس نیز نحوه سفارش دهی معاملات را اردر میگویند. به طورکلی دو نوع order ورود داریم که می توانیم با استفاده از آن وارد معامله به صورت خرید یا فروش شویم یا به عبارت دیگر برای دستور خرید یا فروش دو نوع سفارش کلی داریم. حالت اول سفارش به صورت لحظهای (Market Execution و Instant Execution) و حالت دوم سفارش به صورت انتظار (Pending Order) میباشد.
اصطلاحات بازار فارکس
سفارش به صورت لحظه ای
برای معاملاتی که میخواهیم همین لحظه با قیمت الان به صورت دستی انجام دهیم، این گزینه را انتخاب میکنیم. در این نوع از درخواست، معامله شما با سرعت زیاد، با قیمت همین لحظه انجام میشود. در ادامه دو نوع این سفارش از اصطلاحات بازار فارکس شرح داده میشود:
Market Execution یا معاملات با اجرای بازار
market execution یا By Market یک نوع دستور اجرای معاملات است که مفهوم آن سفارش خرید یا فروش در بهترین قیمت موجود است. در این نوع دستور، بروکر این مجوز را دارد ، تا در نزدیکترین قیمت به قیمت فعلی بازار اقدام به باز کردن یا کلوز کردن معاملات کند.
بدیهی است در این نوع دستور به معامله گر اخطار ریکوت Re-quote یا price change نشان داده نـمی شود.
Instant Execution یا معاملات با اجرای آنی
Instant Execution یک نوع دیگر از دستور اجرای معاملات است که در این نوع دستور، بروکر موظف است دقیقا در همان انواع دستورات معاملاتی قیمتی که تریدر کلیک کرده است درخواست را ثبت کند. در این نوع دستور، هنگامیکه تریدر اقدام به باز کردن یا کلوز کردن معاملات کند ، بروکر میبایست در همان قیمت درخواست را اجرا نماید.
اگر نوسانات قیمت زیاد باشد و بروکر نتواند درهمان قیمت اقدام به باز کردن یا کلوز کردن معاملات کند ، به معامله گر اخطار ریکوت Re-quote یا price انواع دستورات معاملاتی انواع دستورات معاملاتی change نشان داده می شود.
سفارش به صورت انتظار
به طور کلی دستورات پندینگ در اصطلاحات بازار فارکس به سه دسته Stop، Limit و Stop Limit تقسیم میشوند. اگر میخواهید دستورات پندینگ را به درستی درک کنید باید ابتدا با چند اصطلاح تکنیکال آشنا شوید. در واقع هدف از طراحی دستورات پندینگ هم همین بوده که در زمان تحلیل تکنیکال بازار بتوان با توجه به واکنش احتمالی بازار به سطوح کلیدی دستورات مناسبی را ایجاد کرد. واکنش بازار به سطوح حمایتی یا مقاومتی را میتوان به سه دسته تقسیم کرد. بازار میتواند به یک مقاومت واکنش نشان دهد و قیمتها کاهش یابد، یا بازار میتواند مقاومت را بشکند و یا اینکه بازار مقاومت را شکسته و دوباره در قالب حمایت به آن برخورد و رشد کند. هر انواع دستورات معاملاتی سه نوع دستور پندینگ اشاره شده هم برای این سه سناریو طراحی شدهاند. انواع pending order در ادامه توضیح داده شده است.
دستور پندینگ Limit یکی از اصطلاحات بازار فارکس
اگر در تحلیل بازار و نمودار قیمتی به این نتیجه رسیدهاید که حمایت یا مقاومتی قرار است موقعیت خود را حفظ کند، باید از دستور پندینگ برای معامله آن استفاده کنید. در این سناریو شما انتظار شکست حمایت یا مقاومت را ندارید. صرفاً پیشبینی شما این است که بازار بعد از برخورد به حمایت رشد خواهد کرد و بعد از برخورد به مقاومت سقوط خواهد کرد. به همین دلیل در این سناریو باید از دستورات Limit استفاده کنید.
Sell Limit
در این دسته از دستورات معاملاتی، تریدرها سفارش خود را در قیمتی بالاتر از قیمت جاری بازار ثبت میکنند. در واقع آنها معتقدند که بازار یک روند صعودی کوچکی در پیش داشته و سپس روند ریزشی خود را آغاز میکند. در این حالت، سفارش فروش خود را در قیمتی بالاتر از قیمت فعلی ثبت کرده و بروکر نیز با رسیدن به آن سطح، سفارش را اجرا خواهد کرد.
Buy Limit یکی از اصطلاحات بازار فارکس
با استفاده از این دستور، میتوانید سفارش خریدی با قیمتی پایین تر از قیمت جاری بازار ثبت کنید. به عبارتی، در شرایطی که شما ریزشی کوچک و سپس شروع روند صعودی را برای بازار پیش بینی میکنید، میتوانید از این دستور استفاده نمایید. بروکر پس از کاهش قیمت و رسیدن به سطح مشخص شده شما، سفارش خرید را اجرا خواهد کرد.
دستور پندینگ Stop
دستور پندینگ برای سناریوی طراحی شده که در آن انتظار شکست قطعی یک سطح کلیدی را داریم. اگر پیشبینی میکنید مقاومت پیش روی بازار به طور قطعی شکسته خواهد شد، میتوانید از دستور پندینگ Buy Stop استفاده کنید. یعنی با شکست قطعی مقاومت مورد نظر وارد معامله خرید میشوید، با این امید که حرکات صعودی ادامه خواهند یافت. در مقابل اگر پیشبینی میکنید که بازار حمایت خاصی را خواهد شکست و بعد از آن حرکت نزولی را در بازار شاهد خواهیم بود، باید از دستور Sell Stop استفاده کنید. پس میتوان گفت که منظور از Stop دستوراتی است که با شکست مقاومت یا حمایت اجرا خواهند شد.
Sell Stop یکی از اصطلاحات بازار فارکس
در دستور شرطی Sell Stop، سفارش فروش شما در سطح قیمتی پایین تر از قیمت فعلی بازار فعال خواهد شد. به عبارتی، چنانچه شما آغاز روند نزولی را در قیمتی پایین تر از قیمت فعلی بازار پیش بینی کنید، میتوانید از این نوع سفارش فروش استفاده نمایید. بروکر با رسیدن قیمت به سطح مورد نظر شما، سفارش را اجرا خواهد کرد.
Buy Stop
در این نوع دستور شرطی، با افزایش قیمت و رسیدن به سطح قیمتی مورد نظر شما، سفارش اجرا خواهد شد. در واقع، شما میتوانید با پیش بینی اینکه روند صعودی بالاتر از قیمت جاری بازار آغاز خواهد شد، سفارش خرید خود را بالاتر از قیمت فعلی ثبت کنید. بروکر نیز زمانی که شرایط سفارش شما محقق شده و قیمت جفت ارز به سطح قیمتی مد نظر شما برسد، سفارش خرید را انجام خواهد داد.
دستور پندینگ Stop Limit یکی از اصطلاحات بازار فارکس
این نوع دستور را فقط میتوانید در متاتریدر ۵ اجرا کنید. فناوری استفاده شده در متاتریدر ۴ اجازه اجرای چنین دستوری را نمیدهد. دستور پندینگ Stop Limit از دو بخش تشکیل شده است. در واقع شما باید برای ایجاد این دستور، دو دستور پندینگ Stop و Limit اجرا کنید. این دستور یک دستور شرطی است. برای درک بهتر آن باید چنین تصور کنید که اگر بازار به سطح دستور Stop برسد، دستور Limit ایجاد خواهد شد. پس در واقع دستور اول شرط است و دستور دوم، دستور اصلی معاملاتی است. شاید در ابتدا تصور شود که با ایجاد دستور پندینگ Stop Limit دو دستور معاملاتی اجرا خواهد شد! اما این تصور غلطی است. دستور Stop Limit تنها یک دستور معاملاتی ایجاد میکند.
متاتریدر ۵ با دستور Stop Limit کار شما را آسان کرده است. در متاتریدر ۵ شما یک دستور از نوع Stop Limit ایجاد میکنید. دستور Stop همان شرط لازم برای ایجاد دستور Limit است.
Sell Stop Limit
فرض کنید قیمت فعلی اونس طلای جهانی 1700 دلار است. شما پیشبینی میکنید که قیمت اگر به نقطه 1650 برسد، میتوانید از نقطه 1680 وارد معامله فروش شوید. برا این کار از دستور پندینگ Sell Stop Limit باید استفاده کرد. در این صورت اگر بازار به نقطه 1650 برسد، دستور Sell Limit ایجاد خواهد شد. برای اجرای این دستور فروش بازار باید به نقطه 1680 بازگردد.
Buy Stop Limit یکی از اصطلاحات بازار فارکس
فرض کنید قیمت فعلی اونس طلای جهانی 1700 دلار است. شما پیشبینی میکنید که قیمت اگر به نقطه 1800 برسد، میتوانید از نقطه 1750 وارد معامله خرید شوید. برای این کار از دستور Buy Stop Limit باید استفاده نمود. در این صورت اگر بازار به نقطه 1750 برسد، Buy limit ایجاد خواهد شد.برای اجرای این دستور خرید بازار باید به نقطه 1750 بازگردد.
تفاوت حسابهای instant و by market
اکثر معاملهگران پس از آنکه در یک بروکر ثبت نام و احراز انواع دستورات معاملاتی هویت انجام میدهند قصد افتتاح یک حساب معاملاتی را دارند، که معمولا اکثر بروکرها دو نو حساب instant و by market را ارائه میدهند. در این مقاله به بررسی موارد زیر خواهیم پرداخت:
- انواع اجرای دستورات
- تفاوت در سیستمهای instant و by market
- اسلیپیج در کدام کمتر است
- معایا و مزایا هرکدام از سیستمها
انواع اجرای دستورات
یکی از مطالبی که هر معاملهگری که در مارکت فارکس فعالیت مینماید میبایست به آن واقف باشد این است که بروکری که در آن عضویت دارد دارای چه نوع OrderExecution ای (instant یا by market) است .
نحوه اجرای دستورات در بروکرها به دو نوع تقسیم میشود :
۱- سیستم Instant
۲- سیستم By Market
امکان اینکه یک بروکر هر دو سیستم اجرای دستورات ذکر شده را داشته باشد نیز وجود دارد و حتی ممکن است در یک حساب، برخی از سیمبلها دارای سیستم اجرای دستور instant و برخی دیگر دارای سیستم اجرای دستور by market باشند.
تمامی معاملهگرانی که با پلتفرمهای مختلف مانند متاتریدر اقدام به معامله نمودهاند قطعاً دکمههای معروف Buy و Sell را مشاهده نموده و بارها از آنها برای ثبت دستورات خود استفاده کردهاند. اما نکته مورد نظر ما در این مقاله این است که پس از کلیک کردن بر روی یکی از این گزینهها چه اتفاقی به وقوع میپیوندد؟
معاملهگر عدد قیمت را در صفحه نمایش خود بر روی پلتفرم مشاهده مینماید و مایل است که در همان قیمت یک معامله خرید یا فروش را به انجام برساند و بر روی گزینه موردنظر کلیک میکند.
اولین نکتهای که لازم است بدانیم این است که در لحظه فشردن گزینه خرید یا فروش، قیمتی که توسط معاملهگر در صفحه نمایش مشاهده میشود با قیمتی که در همان لحظه در سمت سرور بروکر وجود دارد، ممکن است دو قیمت متفاوت باشد زیرا همیشه بین لحظه کلیک کردن تریدر بر روی گزینه خرید یا فروش تا اجرای این دستور در سمت سرور بروکر، یک فاصله زمانی وجود دارد و اگر سرعت حرکت مارکت بهگونهای باشد که در این فاصله زمانی قیمت بازار تغییر کند، در این صورت قیمتی که بروکر میتواند در آن معامله را ثبت کند با قیمت اولیه متفاوت خواهد بود.
اینجا است که یک سؤال به وجود میآید. آیا بروکر باید در آن قیمت جدیدی که در سمت سرور است معامله تریدر را ثبت کند یا اینکه معامله را ثبت نکند و از معاملهگر برای انجام معامله سؤال نماید؟
تفاوت سیستمهای instant و by market
تفاوت سیستمهای INSTANT و BY MARKET دقیقاً در پاسخ به این پرسش مشخص میگردد. در سیستمهای by market بروکر بدون اینکه پرسشی از معاملهگر بپرسد، معامله را در قیمتی که سمت سرور است ثبت مینماید بنابراین بین قیمتی که تریدر در صفحه نمایش خود مشاهده کرده است و قیمتی که معامله برای او ثبت شده است یک اختلاف قیمت وجود دارد که به آن slippage (اسلیپیج) گفته میشود.
حال به سراغ سیستمهای instant برویم. در سیستمهای instant بروکر ابتدا از معاملهگر توسط یک پیغام که به آن پیغام ریکوت (Requote) گفته میشود، سؤال میکند که آیا مایل است در قیمت جدید بازهم معامله خود را ثبت نماید و چنانچه معاملهگر موافقت کند آنگاه معامله برای او ثبت میشود.
پس ما تا اینجا با تفاوت اصلی سیستمهای instant و by market آشنا شدیم و همچنین معانی دو اصطلاح اسلیپیج (slippage) و ریکوت (requote) را نیز فراگرفتیم.
کارکرد هر دوی این مفاهیم از دید معاملهگران منفی است و سعی میکنند در زمان انتخاب بروکر تا جای ممکن بروکری را انتخاب کنند که اسلیپیج و ریکوت کمتری داشته باشد.
البته توجه به یک نکته ضروری است که با توجه به توضیحاتی که ذکر شد بروکرها برای انجام معامله یا از سیستم instant استفاده میکنند و یا by market بنابراین حسابی که فرد با آن به معامله میپردازد حتماً یا دارای ریکوت خواهد بود و یا دارای اسلیپیج و امکان ندارد بروکری وجود داشته باشد که هیچ یک را نداشته باشد.
instant یا by market کدام بهتر است؟
در این خصوص که کدامیک از این دو سیستم بهتر است و این مطلب که ضرر ریکوت برای معاملهگر کمتر است یا ضرر اسلیپیج، نمیتوان نظر خاصی را ارائه نمود و پاسخ این سؤال صرفاً به سلیقه معاملهگر بازمیگردد.
بعضی از افراد ترجیح میدهند معامله آنها در هر صورت و حتی با اختلاف (اسلیپیج) به ثبت برسد و برخی دیگر مایل هستند صرفاً در همان قیمتی که مشاهده میکنند معامله آنها ثبت گردد و ترجیح میدهند چنانچه غیر از این باشد توسط یک پیغام (پیغام ریکوت) از آن مطلع گردند. همانطور که ملاحظه مینمایید این انتخاب یک امر سلیقهای است و به نوع نگاه و استراتژی معاملاتی تریدر بازمیگردد.
ذکر یک تاریخچه کوتاه نیز در خصوص چگونگی پیدایش این دو سیستم در این مقاله خالی از لطف نخواهد بود.
در ابتدای ایجاد کارگزاریهای فارکس به شکل امروزی یعنی چیزی حدود ۲۰-۱۵ سال قبل سیستمی به نام by market وجود خارجی نداشت و تمامی بروکرها صرفاً از سیستم instant استفاده مینمودند و با توجه به تکنولوژیهای روز نیز سیستم instant جوابگوی نیاز مشتریان و بروکرها بود.
اما با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژیهای ارتباطی و پیدایش نرمافزارهای انتقال پوزیشنهای معاملهگران به لیکوئیدیتی پروایدرها (مانند سیستم بریدج و …) کمکم سیستم اجرای دستورات by market پا به عرصه ظهور گذاشت و به مرور طیف وسیعی از بروکرها و به طبع آنها معاملهگران آن را مورد استفاده قرار دادند.
اسلیپیج در Instant و By Market
البته لازم است در داخل پرانتز یک نکته را که معمولاً به آن در سایتها و رفرنسها اشارهای نمیشود به اطلاع شما خوانندگان گرامی برسانیم و آن این است که در حقیقت یک دلیل اصلی دیگر به جز بحث پیشرفت تکنولوژی و نیاز به انتقال پوزیشنهای مشتریان به LPها (لیکوئیدیتی پرووایدرها) در به وجود آمدن سیستم by market و اصطلاحی به نام slippage نقش داشت و آن هم استفاده یا سو استفادههای مکرر برخی از تریدرها از امکان اردر گذاریهای دو طرفه در زمان اخبار مهم بود که باعث میشد فرد بتواند به راحتی و بدون داشتن هیچگونه دانشی از علم انجام معاملاتT سودهای سنگین و سریعی را در کارنامه خود ثبت نماید و این مطلب نزدیک بود سبب گردد بروکرها یکی پس از دیگری اعلام ورشکستگی نمایند.
نهایتاً تلاش نخبگان مورد استخدام بروکرها نتیجه داد و سیستمی جدید به نام by market پدید آمد که طبق آن بروکر میتوانست با استفاده از امکان اسلیپیج بهراحتی از کسب سود معاملهگران در زمان اخبار جلوگیری نماید.
به این صورت که به سبب وجود اسلیپیج، معامله افراد در زمان اخبار مهم بسیار دورتر از قیمتی که مایل بودند فعال میگشت و به این ترتیب نه تنها باعث ایجاد سود برای معاملهگر نمیشد بلکه ممکن بود با بازگشت سریع قیمت منجر به ضررهای سنگین برای تریدرها نیز بگردد و به همین دلیل کم کم این روش معاملاتی که به آن آمازینگ (Amazing) نیز گفته میشد منسوخ گردید.
امروزه وجود اسلیپیج به قدری برای بروکرها کارساز و مثمر ثمر بوده است که نه تنها در سیستمهای by market از آن استفاده مینمایند بلکه در سیستمهای instant نیز در زمان اخبار مهم از آن استفاده میشود و تقریبا در متن اگزیمنت و قوانین تمامی بروکرها یک بند ثابت درج گردیده است که “بروکر صرفا موظف است درخواست معامله تریدر را در اولین یا بهترین قیمت ممکن ثبت نماید” و با قبول این بند توسط معاملهگران در هنگام افتتاح حساب , هیچ تریدری نمیتواند نسبت به وجود اسلیپیج در معاملات خود شاکی باشد زیرا آن را به وضوح مورد قبول قرار داده است !
فعالیت بروکرها
البته به دور از انصاف است اگر به این نکته نیز اشاره ننماییم که سیستم by market برای بروکر هایی که به صورت واقعی از سیستم STP و ECN استفاده مینمایند , واقعا مورد نیاز است و بدون وجود آن اصلا امکان انتقال جز به جز معاملات به LP وجود نخواهد داشت .
در این جا لازم است به یک فوت کوزه گری نیز در خصوص چگونگی تشخیص بروکر هایی که واقعا از سیستم stp استفاده می نمایند با بروکر هایی که فقط به ظاهر نام stp را برای خود انتخاب کرده اند , اشاره نماییم :
به صورت کلی در سیستمهای by market شما نباید بتوانید همزمان که معامله خود را ثبت مینمایید، حد ضرر و حد سود آن را نیز مشخص نمایید زیرا در دنیای واقعی stp اصلا مشخص نیست که معامله فرد پس از قبول توسط بروکر در چه قیمتی در سمت LP مورد پذیرش و ثبت قرار میگیرد و بنابراین امکان این که هم زمان برای پوزیشنی که مشخص نیست در چه قیمتی ثبت شود حد ضرر و حد سود قرار داد، غیر ممکن است. بنابراین در بروکرهای stp واقعی همیشه ابتدا باید معامله در پلتفرم تریدر ثبت شود و سپس توسط گزینه Modify نسبت به قرار دادن sl و tp برای آن اقدام گردد.
نکتهای که میباییست به آن توجه شود این جا است که برخی بروکرها با این که ادعای داشتن سیستم stp را مینمایند و از سیستم by market نیز به ظاهر استفاده مینمایند اما به معاملهگر اجازه ثبت هم زمان معامله و حد ضرر یا حد سود را نیز میدهند ! طبیعی است که چنین بروکری قطعا stp نمیباشد و صرفا توسط تنظیمات Admin متاتریدر، معاملات را در حالت by market قرار داده است.
معایا و مزایای سیستمهای instant و by market
در سیستمهای instant سرعت انجام معاملات پایین است و معاملات با ریکوت همراه است ولی در عوض میزان اسلیپیج در این سیستمها پایین است و معاملهگر میتواند بیشتر مطمئن باشد که اگر بای استاپ یا سل استاپی قرار میدهد و یا مخصوصا چنانچه حد ضرری را ثبت میکند، آن بای استاپ، سل استاپ یا حد ضرر در قیمت تعین شده فعال میگردد.
در سیستمهای by market سرعت انجام معاملات بسیار بالا است و به هیچ وجه ریکوت وجود ندارد اما میزان دریافت اسلیپیج در اردرهای بای استاپ و سل استاپ و حد ضرر بیشتر است.
موارد زیادی وجود داشتهاند که معاملهگر حد ضرر پوزیشن خود را در یک قیمت مطمئن قرار داده است اما در اثر یک حرکت سریع بازار، حد ضرر با اسلیپیج همراه شده و چندین پیپ دورتر فعال شده است و باعث ایجاد ضرر و زیان سنگینی برای تریدر گردیده است.
نکته پایانی
این نکته را نیز در پایان به خاطر داشته باشید که جهت تشخیص این که سیمبلی که معامله مینمایید با سیستم by market برای شما ثبت میشود یا سیستم instant کافی است به نام انگلیسی گزینههای خرید و فروش در پنجره مربوط به انجام معاملات نگاهی بیاندازید.
در سیستمهای by market بر روی گزینههای خرید و فروش نوشته شده است: Sell by market و Buy by market و در سیستمهای instant صرفا کلمات Buy و Sell نوشته شده است .
شما میتوانید در بروکر amarkets پس از افتتاح حساب هر کدام از سیستمها را که بخواهید انتخاب کنید.
امیدواریم این مقاله توانسته باشد تا حدی در تشخیص مزایا و معایب سیستمهای بای مارکت و اینستنت و چگونگی انتخاب و کاربرد آنها به شما کمک کرده باشد.
بای استاپ و سل استاپ به چه معناست
ما در خرید و فروش و معامله 4 روش شرطی داریم دستورات شرطی در معاملات خیلی مهم هستند چرا که با نقاط شکست(Break out) ، مقاومت(Resistance) و حمایت(Support) ارتباط مستقیم دارند ، ما زمانی از دستورات شرطی استفاده خواهیم کرد که در قیمت حال حاظر در بازار خواستار انجام معامله نباشیم .
در پاسخ به سوال بای استاپ و سل استاپ به چه معناست می شود گفت : دستور های استاپی در واقع خرید و فروش و یا معاملات شرطی هستند که با شکستن نقاط مقاومت و حمایت انجام می شود .
بای استاپ به چه معناست
تریدر در روش بای استاپ سفارش خرید را بالاتر از قیمت فعلی ثبت سیستم می کند ، در حقیقت تریدر سطح مقاومتی برای قیمت در نظر میگیرد و در صورتی که قیمت بیشتر از سطح مقاومت بشود خرید را انجام می دهد .
به طور مثال : فرض کنید نرخ یورو 1.200 دلار است و مقاومت قوی در این نقطه وجود دارد تحلیل شما نشان دهنده آن است که اگر مقاومت 1.220 دلاری شکسته شود یورو میتواند رشد خوبی کند اما تا زمانی که نقطه مقاومت شکسته نشود احتمال ضعیف شدن وجود خواهد داشت ، پس شما باید یک دستور pending از نوع بای استاپ در بالای 1.200 دلار ایجاد کنید که اگر در آینده ask به بالای 1.200 برسد دستور معاملاتی شما به طور خودکار اجرا خواهد شد .
سل استاپ به چه معناست
تریدر در این روش بر خلاف روش بالا سفارش خرید را پایین تر از قیمت فعلی ثبت سیستم می کند ، در حقیقت سطح حمایتی برای قیمت در این روش در نظر گرفته می شود و در صورتی که قیمت بیشتر از سطح مقاومت بشود معامله گر خرید را انجام می هد .
به طور مثال فرض کنید قیمت یورو در مقابل دلار 1.220 دلار است تحلیلی که شما می کنید نشان میدهد که اگر نقطه حمایت در 1.200 دلاری شکسته شود بازار 1.100 دلار سود خواهد کرد ، به همین علت دستور سل استاپ را در زیر 1.200 دلار ایجاد میکنیم ، می شود گفت دستور سل استاپ دستوری است که سفارش فروش را پایین تر از قیمت جاری بازار قرار می دهیم .
استفاده از دستورات بالا برای تریدر ارجعیت ندارند و کاملا به نظر شخصی معامله گر مربوط می شود استفاده از این دستورات به مدیریت معامله و مدیریت ریسک و سرمایه کمک به سزایی خواهد کرد .
مهمترین دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی چیست؟
شاید کمی عنوان دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی برای شما عجیب باشد؛ زیرا اصولاً ما در بازار بورس ایران با سادهترین نوع دستور خرید و فروش روبهرو هستیم و عملاً یک نوع دستور بیشتر نداریم. در کلام بهتر در بازار بورس ایران یک معاملهگر تنها میتواند در حالت آنلاین دست به خرید و فروش در بازه قیمتی مشخص شده بزند و هیچ راهی جز این وجود ندارد؛ اما دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی متنوعتر هستند. حتی در بازاری مانند فارکس که به صورت ۲۴ ساعته فعالیت دارد شما میتوانید دستوران آفلاین قرار دهید!
اینکه شما از چه نوع دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی استفاده کنید بستگی به استراتژی شما در بازار و چند عامل دیگر دارد. این عوامل میتواند روحیه شما، زمان حضور شما در بازار و چند مورد دیگر است.
مثلاً شما به عنوان یک معاملهگر به خوبی میدانید که بازار فارکس در ساعت ۴ تا ۹ شب به وقت تهران در بهترین حالت خود قرار دارد (از نظر حجمی) از این رو بهتر است در این ساعتها معامله صورت بگیرد؛ اما شما در این ساعت سر کار هستید و یا نمیتوانید در بازار فارکس حضور داشته باشید. در این حالت آیا باید قید این ساعت بازار را زد؟ مسلم نه. تنوع دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی باعث شده است که بسیاری از این دست مشکلات حل شود.
به طور کلی دو نوع دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی وجود دارد. نوع اول دستورات خرید و فروش آنلاین است. این نوع دستورات درست شبیه به دستورات معاملاتی بورس ایران است. شما در قیمتی خاصت درخواست خرید و خود را ثبت میکنید و در همان قیمت سهام را میخرید و در مورد فروش آنلاین نیز همچنین اتفاقی رخ میدهد؛ اما نوع به دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی حد یا لیمیت معروف است که خود به دستههای مختلفی تقسیم میشود. در ادامه بیشتر از این موارد خواهیم گفت. با ما همراه باشید.
دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی به شکل آنلاین و محل استفاده آن چگونه است؟
اما بیایید بیشتر با دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی به صورت آنلاین آشنا شویم و مزایا و معایب آن را به خوبی بشناسیم. دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی به شکل آنلاین معمولاً اینگونه است فرد بر اساس قیمت حال حاضر سهم دست به معامله میزند.
گرچه تمام افراد و تریدرها میتوانند از این نوع معاملات استفاده کنند اما به طور کلی میتوان گفت که دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی آنلاین بیشتر مورد استفاده نوسان گیران و اسکالپ رها میباشد. چرا که برای این نوع معامله گران قیمت لحظهای بسیار اهمیت دارد، در ضمن فاصله زمانی میان خرید و فروش معمولاً کوتاه است.
از طرف دیگر کسانی که دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی را به صورت آنلاین ثبت میکنند معمولاً با چارتها تایم فریم دقیقهای کار میکنند و برای آنها مهم است که دقیقاً در چه قیمتی ثبت سفارش داشته باشند. از این رو کمتر تریدر حرفهای را در بازار میتوانیم پیدا کنیم که بخواهد بر اساس تایم فریمهای بزرگتر دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی را به صورت آنلاین اقدام کند. چرا که این افراد معمولاً با تحلیلهای بلندمدت یا میانمدت منتظر یک رنج قیمتی خاص هستند. از این رو از نظر زمانی برای آنها بسیار سخت است که بخواهند منتظر سهم باشند تا به قیمت موردنظر برسد.
بنابراین دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی آنلاین این عیب بزرگ را دارد که باید چشم خود را به نمودار ببندید و این چیز چندان جالبی برای یک تریدر نیست. تریدرهای تحلیلگر و میانمدت و بلندمدتی معمولاً دوست دارند که یک نمودار در تایم فریم بزرگ را تحلیل و بر اساس این تحلیل قیمتهای ورود و خروج خود را مشخص کنند.
از این رو اگر تنها دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی به شکل آنلاین امکانپذیر بود عملاً اینگونه تریدرها باید ۲۴ ساعته به نمودار نگاه میکردند تا قیمت نمودار به آن قیمت مشخص شده تحلیل آنها برسد. این نیاز اصلی باعث شد که دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی به شکل حد یا همان Limit مطرح شود. در ادامه بیشتر از این نوع سفارشات خواهیم گفت.
دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی به صورت حد چطور انجام میشود؟
نوع دوم دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی به شکل حد میباشد. همانطور که از اسم این نوع دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی مشخص است، تریدر با تعیین حدهای قیمتی دستورات خرید و فروش را صادر میکند؛ یعنی در بروکر یا پلتفرم تریدر خود اعلام میکند که اگر قیمت به قیمتهای خاصی برسد، سیستم خرید و فروش برای او اقدام به ثبت سفارش کند.(در ادامه مقاله لات در فارکس را هم بخوانید)
به طور مثال تریدری بر اساس تحلیل خود میداند که قرار است قیمت سهام افزایش پیدا کند و از قیمت خاصی این سهام ریزشی میشود؛ بنابراین تصمیم میگیرد که در همان حدود قیمتی اقدام به ثبت سفارش فروش کند. در مورد خرید نیز برعکس این اتفاق میافتد.
اما همانطور که میتوان حدس زد دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی از نوع حد باید در چند نوع مختلف وجود داشته باشند. مسلماً این اتفاق از این جهت است که نمودار قیمتی رفتار این چنینی و چندوجهی از خود نشان میدهد.
به طور کلی میتوان گفت که نمودار یک سهم یا صعودی خواهد بود و یا نزولی، اما مهم این است که این صعود او ادامهدار میشود و یا نه؛ بنابراین اگر این حالتها را کنار هم بگذاریم میتوانیم بگوییم که دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی به صورت حد در چهار نوع مختلف اجرا میشود. در ادامه با این چهار مورد آشنا خواهیم شد.
انواع دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی از نوع حد چیست؟
اگر تریدر بر اساس محاسبات خود و بر اساس تحلیلهایی که انجام داده است میداند که روند قیمتی سهم در حالت صعودی قرار است از نقطهای برگردد. به بیان بهتر تریدر یک خط مقاومتی را پیش روی سهم پیشبینی میکند. از این رو او سفارش فروش سهم در این نقطه را ثبت میکند.
تا در صورت برگشت قیمت از آن محدوده قیمتی سهم فروخته شود و فرد در قله از سهم خارج شود؛ اما اگر این سطح مقاومت شکسته شود و قیمت سهم نقطه مشخص شده تریدر را رد کند. در این حالت بازگشت به سهم فعال میشود و تریدر سهم خود را از دست نمیدهد. به این فرم از دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی را sell limit گفته میشود.
اما در حالتی که تریدر میداند قیمت سهم به یک خط حمایتی خواهد رسید و ازآنجا تغییر روند خواهد داد. اقدام به ثبت سفارش در آن رنج قیمتی میکند. تا در صورت برگشت روند، سهام را در کیف قیمتی خریداری کرده باشد؛ اما اگر سهم همچنان به سقوط خود ادامه دهد و سطح حمایتی را بشکند، سفارش لغو میشود و خرید انجام نمیگیرد. این مورد را در دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی buy limit گفته میشود.
همچنان روندهای دیگری نیز میتوان برای یک سهم در نظر داشت. تحلیل شما به عنوان یک تریدر میگوید که هنوز روند صعودی یک سهم ادامهدار خواهد بود و شما میخواهید سوار آن شوید. از این رو سفارش buy stop را به عنوان یکی از دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی ثبت میکنید. معمولاً این سفارش باید بیشتر از قیمت حال حاضر سهم باشد.(اگر میخواهید نحوه محاسبه سواپ در فارکس را بدست آوردید این مقاله به شما کمک زیادی خواهد کرد.)
مورد برعکس این داستان نیز صادق است. وقتی تریدر میداند که سهم حالت نزولی خود را ادامه میدهد میتواند از جایی به بعد با دستور sell stop وارد سهم شود. از آنجایی که بازارهای های جهانی دو طرفه هستند و فرد میتواند از نزول قیمتی نیز سود داشته باشد این نوع سفارش گذاری نیز جزئی از دستورات خرید و فروش در بازارهای جهانی محسوب میشود.
دیدگاه شما