بازارهای مالی جهان

بررسی ارتباط بحران مالی در بازارهای سرمایه عمده جهان با شاخص های سهام بورس اوراق بهادار تهران، قبل، طی و پس از بحران

چکیده
آثار اولیه بحران مالی جهانی آمریکا از نیمه دوم سال 2008 بر بازارهای سرمایه جهانی سایه افکنده است 3. در
ابتدای مارس 2009 نیز آثار بطئی خروج از وضعیت بحران در بازارهای سرمایه مشاهده گردیده است. این مقاطع
زمانی، بازه زمانی مشترک ورود و خروج بحران در بازارهای سرمایه بین المللی به ویژه در شش کشور آمریکا،
انگلیس، فرانسه، آلمان، کانادا و ژاپن بوده است. در این مقاله ارتباط بین بحران مالی در بازارهای سرمایه 4 به
2007 و ارتباط آن با شاخص های سهام در بورس اوراق - عنوان یکی از پیامدهای بحران مالی سال های 2008
بهادار تهران برای دوره زمانی جولای 2007 (تیرماه 1386 ) تا مارس 2010 (فروردین 1389 ) مورد بررسی قرار
گرفته است.
داده های سری زمانی به صورت ماهانه جمع آوری و با استفاده از روش رگرسیون چند متغیره مورد بررسی
قرار گرفته اند. یافته ها حاکی از آن است که برخی از شاخص های سهام در بازار سرمایه ایران با شاخص بحران
مالی جهانی در بازارهای سرمایه رابطه معنی داری برقرار کرده اند. این یافته ها ادعای عدم وجود ارتباط بین بازار
سرمایه کشورهای برخوردار از بازار سرمایه توسعه یافته و بورس اوراق بهادار تهران را مورد نقد و چالش قرار
می دهد.

سقوط بازارهای مالی جهان به دليل روند رو به افزایش تورم

ارزش بازار سهام آمریکا تحت تاثیر نگرانی‌های ناشی از احتمال رکود اقتصادی که پیامد تورم است، روز دوشنبه ۲۳ خرداد باز هم سقوط کرد به‌طوری که ارزش شاخص «اس اند پی ۵۰۰» به ۲۰ درصد کمتر از رکورد خود رسیده است.

گزارش‌ها و پژوهش‌های اقتصادی که در روزهای اخیر منتشر شده است نشان می‌دهد که برخلاف امیدواری برخی از دولت‌ها و نهادهای اقتصادی، نرخ تورم رو به افزایش است و مدت طولانی‌تری ادامه خواهد داشت.

صبح روز دوشنبه به وقت شرقی آمریکا و هنگام گشایش بازار سهام، شاخص ارزش شرکت‌های صنعتی (میانگین صنعتی داو جونز) حدود ۲ درصد و شاخص ارزش شرکت‌های مالی و تجاری (بازارهای مالی جهان میانگین نزدک) حدود ۳ درصد کاهش را نشان می‌داد.

برای بازار مالی عامل اصلی در واکنش به وضعیت نگران‌کننده فعلی، تصمیم‌ها و اقدامات بانک مرکزی برای کاهش تورم است. مهم‌ترین ابزار بانک مرکزی برای مهار تورم افزایش نرخ متوسط بهره با هدف کند کردن فعالیت‌های اقتصادی است. ولی افزایش سریع و شدید نرخ بهره می‌تواند به فعالیت‌های اقتصادی ضربه بزند و باعث رکود شود.

بسیاری از کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که بانک مرکزی آمریکا در هفته جاری نرخ بهره وام‌های کوتاه مدت را به یک درصد افزایش دهد. چنین تصمیمی به معنای افزایش هفتاد و پنج صدم درصد و سه برابر نرخ معمول افزایش بهره توسط بانک مرکزی آمریکاست که از سال ۱۹۹۴ تاکنون بی‌سابقه بوده است.

حدود یک هفته پیش کارشناسان فقط سه درصد احتمال می‌دادند که بانک مرکزی آمریکا چنین تصمیمی بگیرد ولی در روزهای اخیر این احتمال به ۴۲ درصد افزایش یافته است. اکثر کارشناسان معتقدند که افزایش نرخ بهره در ماه‌های آینده نیز ادامه خواهد یافت.

عامل دیگری که باعث نگرانی بازار سهام شده بی‌اطمینانی مصرف‌کنندگان به آینده به خاطر افزایش قیمت کالاهای اساسی به خصوص سوخت خودرو است.

تحت تاثیر این وضعیت ارزش اوراق بهادار آمریکا نیز افزایش یافته و به بالاترین قیمت از سال ۲۰۰۸ تاکنون رسیده است. ارزش اوراق بهادار دو ساله و ده ساله به یکدیگر نزدیک شده که یک نشانه مهم از ناامیدی به آینده کوتاه مدت بازار مالی تلقی می‌شود. اگر ارزش اوراق بهادار دوساله از بازارهای مالی جهان ارزش اوراق بهادار ده ساله بیشتر بشود نشانه قطعی از راه رسیدن رکود اقتصادی خواهد بود.

نشانه‌های افت در بازارهای مالی خارج از آمریکا نیز کاملا مشهود است. روز دوشنبه شاخص بازارهای سهام توکیو، سئول و هنگ کنگ نیز حداقل سه درصد افت کرد. افت شاخص بازار مالی آلمان ۲.۲ درصد، بازار مالی فرانسه ۲.۳ درصد و بازار مالی لندن ۱.۳ درصد بود.

بالاترین افت در بهای رمزارزها اتفاق افتاده که در دوران قرنطینه و بحران کرونا ارزش آنها بسیار افزایش یافته بود. ارزش بیت کوین حدود ۱۴ درصد ديگر کاهش بازارهای مالی جهان یافته و به حدود ۲۳ هزار دلار رسیده است که معادل بهای آن در اواخر سال ۲۰۲۰ است. ارزش بیت کوین اواخر سال ۲۰۲۱ در اوج خود به مرز ۶۹ هزار دلار رسیده بود.

کاهش ۲۰ درصدی شاخص بازار مالی آمریکا یک هشدار جدی تلقی می‌شود. آخرین موردی که شاهد چنین کاهشی بودیم اوایل سال ۲۰۲۰ و آغاز بحران کرونا بود. ولی در آن مورد این وضعیت فقط یک ماه ادامه پیدا کرد و با وعده دولت به تصویب مشوق‌های اقتصادی برای مقابله با پیامدهای بحران کرونا برطرف شد.

طی دو سال گذشته بازارهای مالی آمریکا و بسیاری از کشورهای ديگر وضعیت با ثباتی داشتند و شاخص سهام بسیاری از شرکت‌ها در حال افزایش بود. ولی به نظر می‌رسد که با تداوم تورم و نگرانی‌های مربوط به واکنش مصرف کنندگان به این وضعیت، دوران دو ساله رونق بازار سهام رو به پایان است.

با استفاده از گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس؛ ش.ر/س.ن

رادیو فردا

رادیو فردا یکی از بخش‌های رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی است که در تلاش است اخبار و گزارش‌های دقيق و عينی و بی‌طرفانه را با هدف گردش آزاد اطلاعات در چارچوب اصول روزنامه‌نگاری حرفه‌ای به مخاطبان فارسی‌زبان ارائه کند.

نگاهی به بازارهای مالی جهان ۶ مهر ۱۴۰۰

آخرین قیمت نفت، طلا، ارز، ارزهای رمزنگاری شده و سهام‌های وال استریت و بازار سهام آسیا و اقیانوسیه در معاملات امروز مورد بررسی قرار گرفت.

به گزارش برنا به نقل از سی ان بی بازارهای مالی جهان سی، تغییرات بازارهای جهانی حاکی از ثبات قیمت نفت و کاهش ارزش سهام ها در بازار آسیا و نوسان ارزش سهام ها در وال استریت، کاهش قیمت طلای جهانی و کاهش قیمت ها در بازار ارزهای رمزنگاری شده است که شرح آن در ذیل آمده است:

قیمت نفت

قیمت نفت در معاملات امروز آسیا تغییر چندانی نداشت و معاملات آتی نفت برنت معادل ۰.۱ درصد کاهش یافت و به ۷۹.۴۷ دلار در هر بشکه رسید. معاملات آتی نفت خام آمریکا با ۷۵.۴۶ دلار در هر بشکه تغییر چندانی نداشت.

بازار سهام آسیا

در حالی که شرکت های مختلف کاهش تولید ناخالص داخلی چین را پیش بینی کردند، سهام های آسیا و اقیانوسیه در معاملات سه شنبه تا حد زیادی کاهش یافت. ام اس سی آی جامع ترین شاخص سهام آسیا و اقیانوسیه ۰.۲۹ درصد پایین تر معامله شد. روز سه شنبه گلدمن ساکس انتظار خود برای رشد تولید ناخالص داخلی چین را در مقایسه با پیش بینی قبلی ۸.۲ درصد، تا ۷.۸ درصد کاهش داد.

نومورا هم انتظار داشت تولید ناخالص داخلی چین در سال جاری ۷.۷ درصد افزایش یابد، در حالی که پیش بینی قبلی آن ۸.۲ درصد بود. سهام های چین کاهش یافت و کامپوزیت شانگهای ۰.۲ درصد کاهش یافت و شنژن ۰.۵۵ درصد کاهش یافت.

شاخص هنگ سنگ هنگ کنگ پ ۰.۶۸ درصد رشد کرد. کاسپای کره جنوبی ۰.۸۱ درصد سقوط کرد. سهام های شرکت اس کای اینوویشن پس از اعلام برنامه این شرکت با فورد موتور برای سرمایه گذاری بیش از ۱۱ میلیارد دلار در تأسیسات جدید ایالات متحده برای تولید خودروهای برقی و باتری ها، تقریباً ۲ درصد جهش کرد.

در ژاپن، نیک کی ۲۲۵، ۰.۷۲ درصد کاهش و شاخص تاپیکس ۰.۹۹ درصد کاهش یافت. شاخص اس اند پی / ای اس اکس ۲۰۰ در استرالیا ۰.۲۸ درصد افت کرد. روز سه شنبه داده های اداره آمار این کشور نشان داد که خرده فروشی استرالیا در ماه آگوست ۱.۷ درصد کاهش یافت. به گفته رویترز، این میزان بیشتر از پیش بینی های بازار برای کاهش ۲.۵ درصدی بود.

وال استریت

در وال استریت، داوجونز ۷۱.۳۷ واحد صعود کرد و به ۳۴۸۶۹.۳۷ رسید و اس اند پی ۵۰۰ با ۰.۲۸ درصد کاهش به ۴۴۴۳.۱۱ واحد رسید. کامپوزیت نزداک ۰.۵۲ درصد افت کرد و به ۱۴۹۶۹.۹۷ رسید. این نوسان ها در وال استریت در حالی رخ داد که سود اوراق ۱۰ ساله خزانه داری در روز دوشنبه برای مدت کوتاهی از ۱.۵ درصد عبور کرد که بالاترین رقم از ماه ژوئن است.

ارزها

شاخص دلار آمریکا در برابر سبدی از همتایان خود در ۹۳.۴۹۱ جای گرفت. ین ژاپن به دنبال کاهش در برابر دلار آمریکا، دیروز با ۱۱۱.۱۱ در هر دلار معامله شد. دلار استرالیا پس از صعود دیروز از زیر ۰.۷۲۶ دلار در ۰.۷۲۷ دلار تغییر قیمت داد. شاخص دلار ۰.۱ درصد افزایش یافت و طلا را برای دارندگان سایر ارزها گران کرد.

قیمت جهانی طلا

روز سه شنبه قیمت طلا، به دلیل تقویت دلار و افزایش سود اوراق خزانه داری آمریکا، کاهش یافت در حالی که سرمایه گذاران منتظر سرنخ های بیشتری از مقامات فدرال رزرو در مورد تغییر سیاست پولی بانک مرکزی بودند.

قیمت طلای اسپات ۰.۱ درصد کاهش یافت و تا ساعت ۴:۴۵ صبح به وقت تهران به ۱۷۴۸.۰۱ دلار در هر اونس رسید، در حالی که معاملات آتی طلای بازارهای مالی جهان آمریکا ۰.۳ درصد کاهش یافت و به ۱۷۴۷.۵۰ دلار رسید. طی شب گذشته، سود اوراق ۱۰ ساله خزانه داری آمریکا به بالاترین سطح خود در سه ماه گذشته رسید.

روز دوشنبه مقامات فدرال رزرو آمریکا کاهش خرید اوراق قرضه ماهانه فدرال رزرو را به رشد شغلی مرتبط دانستند و در حال حاضر گزارش اشتغال در ماه سپتامبر محرک بالقوه ای برای کاهش اوراق قرضه بانک مرکزی است.

جروم پاول، رئیس فدرال رزرو قرار است روز بعد، قبل از کنگره در مورد واکنش سیاست بانک مرکزی به این همه گیری نظر دهد. پاول گفت که بانک مرکزی ایالات متحده در صورت لزوم در برابر تورم کنترل نشده حرکت خواهد کرد. در حالی که طلا اغلب به عنوان محافظی در برابر تورم بیشتر در نظر گرفته می شود، افزایش نرخ هزینه نگهداری طلا را افزایش می دهد.

بانک مرکزی چین متعهد شد از مشتریان بازار مسکن محافظت کند و پول بیشتری به سیستم بانکی تزریق کرد، در حالی که این دولت تحقیق در مورد واحد مدیریت ثروت بیمار شرکت اورگراند را آغاز کرده است.

SPDR Gold Trust، بزرگترین صندوق سرمایه گذاری طلا در جهان، اعلام کرد که دارایی های آن ۰.۳ درصد کاهش یافته و به ۹۹۰.۳۲ در روز دوشنبه رسیده است. روز دوشنبه رئیس بانک مرکزی لهستان گفت که بانک مرکزی لهستان بیش از ۲۳۰ تن طلا دارد و قصد دارد ذخایر خود را افزایش دهد.

نقره با ۰.۸ درصد کاهش به ۲۲.۴۷ دلار در هر اونس رسید. پلاتین ۰.۵ درصد کاهش یافت و به ۹۷۶.۰۷ دلار رسید، در حالی که پالادیوم ۰.۶ درصد کاهش داشت و به ۱۹۵۲.۴۴ دلار رسید.

بازار ارزهای رمزنگاری شده

در ساعت ۹:۴۳ صبح به وقت تهران بیت کوین با کاهش۱.۶۶ درصدی به ۴۲۴۱۲.۰۰ دلار رسید و اتریوم با ۲.۰۵ درصد کاهش در ۲۹۳۹.۴۱ معامله شد.

۸ روز عجیب در بازارهای مالی جهان!

جروم پاول رییس فدرال رزرو روز پانزدهم ژوئن (چهارشنبه ۲۵ خرداد ماه) درست پس از اینکه بانک مرکزی نرخ بهره را ۰.۷۵ واحد درصد افزایش داد و نرخ بهره را به ۱.۵ تا ۱.۷۵ درصد رساند، عنوان کرد: «انتظار ندارم حرکت‌هایی از این دست چندان متداول باشد.» بر اساس آمارها این سومین افزایش بزرگ نرخ بهره فدرال رزرو و بزرگترین جهش در نرخ‌های کوتاه مدت از سال ۱۹۹۴ تاکنون بوده است. این حرکت در عین حال که مورد انتظار تحلیل‌گران بود برای آنها تعجب آور نیز بود. آقای پاول هفته‌ها پیش، بازارهای مالی را با چشم انداز افزایش نیم واحد درصدی برای این نشست سیاست پولی گرم کرده بود. اما در روزهای منتهی به آن، سرمایه‌گذاران با افزایش بالاتری قیمت‌ها را تنظیم کرده بودند.

اقتصادآنلاین – اکرم شعبانی ؛ به گزارش اکونومیست، اظهارنظر آقای پاول در مورد افزایش بزرگ غیرمعمول کافی بود تا جرقه معکوس بخشی از افزایش شدید بازده اوراق قرضه در روزهای قبل و افزایش قیمت جبرانی سهام را ایجاد کند. اما هر اندازه هم که او سعی کرد پیام خود را خوب جلوه بدهد، نرخ‌ها افزایش یافت و در نتیجه مطمئنا شانس فرود سخت برای اقتصاد افزایش یافته است. در حال حاضر به شکل گسترده‌ای انتظار رکود اقتصادی وجود دارد بازارهای مالی جهان اگرچه (هنوز) فدرال رزرو انتظار آن را ندارد. تغییرات سریع در حال و هوای بازار نشان می‌دهد که فدرال رزرو و سایر بانک‌های مرکزی کشورهای ثروتمند تا چه حد کنترل اتفاقات را از دست داده‌اند.

تصمیم فدرال رزرو در مورد نرخ بهره در پایان چند روز فوق العاده در بازارهای مالی گرفته شد که در آن بازده اوراق با نرخ بی‌سابقه‌ای افزایش یافت، بازارهای سهام سقوط کرد و دارایی‌های پرریسک‌تر به ویژه بیت‌کوین و همچنین اوراق قرضه دولتی ایتالیا عقب نشینی داشت. داستان نه در واشنگتن یا نیویورک، بلکه در سیدنی آغاز شد جایی که هفتم ژوئن، بانک مرکزی استرالیا RBA نرخ بهره معیار خود را ۰.۵واحد درصد افزایش داد و دلیل آن را نگرانی فزاینده در مورد تورم عنوان کرد. این روند در آمستردام ادامه یافت، جایی که در روزهای بعد بانک مرکزی اروپا ECB نشست سیاست پولی خود را در فاصله‌ای از موقعیت معمول خود در فرانکفورت برگزار کرد. کریستین لاگارد رییس بانک مرکزی اروپا تایید کرد که افزایش ۰.۲۵واحد درصدی نرخ بهره در ماه جولای در برنامه آنها بوده است اما او بسیار فراتر رفت. لاگارد گفت که بانک مرکزی اروپا انتظار دارد نرخ بهره را حداقل ۰.۵واحد درصد در ماه سپتامبر افزایش دهد و پس از آن افزایش «پایدار» را پیش‌بینی کرد. کاتالیزور این موضع تندروانه، تجدیدنظر شدید رو به بالا در پیش‌بینی‌های بانک مرکزی برای نرخ تورم بود.

این مساله، زمینه را برای یک تغییر چشمگیر در بازارهای مالی جهان بازارهای اوراق قرضه فراهم کرد که اتفاقات کشورهای دیگر آن را تحریک می‌کرد. بازدهی اوراق قرضه ده ساله دولت آلمان که با نام باند شناخته می‌شود، در روزهای پس از آن به سرعت به بالای ۱.۷۵ درصد رسید. بازده اوراق قرضه دولتی منطقه یورو به ویژه btps ایتالیا حتی افزایش بیشتری داشت. اسپرد btps بیش از باند بود و بازده اوراق قرضه ده ساله این کشور را به بالای ۴ درصد رساند. در واقع اسپرد به قدری سریع افزایش یافته بود که بانک مرکزی اروپا در ۱۵ ژوئن یک جلسه اضطراری برای رسیدگی به این موضوع برگزار کرد.

اما علیرغم تمام این اتفاقات، اخبار آمریکا بود که بازارها را به واقع متحول کرد. ارقام منتشر شده در روز جمعه ۱۰ ژوئن نشان داد که تورم در ماه می به ۸.۶ درصد رسید که بالاترین نرخ تورم از سال ۱۹۸۱ تاکنون بوده است. بدتر از همه، نظرسنجی دانشگاه میشیگان نشان داد که انتظارات مصرف کنندگان از تورم میان مدت به طور قابل توجهی افزایش یافته و در چنین شرایطی کاهش تورم سخت‌تر به نظر می‌رسید.

بازدهی اوراق قرضه خزانه‌داری به شدت افزایش یافت چرا که بازار اوراق قرضه شروع به قیمتگذاری بر اساس افزایش بیشتر و سریع‌تر نرخ بهره توسط فدرال رزرو کرد. همانطور که در نمودار زیر مشخص است بیشترین حرکت در محدوده کوتاه انتهای منحنی بازده بود که شدیدترین حساسیت را نسبت به تغییرات سیاست پولی دارد. بازده اوراق قرضه خزانه‌داری دو ساله تنها در دو روز معاملاتی ۰.۵۷واحد درصد افزایش یافت اما همزمان نرخ‌های بلندمدت نیز تغییر کردند.

(نمودار بازده اوراق قرضه آمریکا در ژوئن ۲۰۲۲)

بازار سهام به سختی توانست از این مساله فرار کند. شاخص اس‌اندپی۵۰۰ که شاخص سهام پیشروست، در روز دهم ژوئن ۳ درصد و دوشنبه پس از آن ۴ درصد کاهش یافت. زیان‌های انباشته، بازار سهام را وارد قلمروی نزولی کرد که به عنوان افت بیش از ۲۰ درصدی نسبت به اوج اخیر آن تعریف می‌شود. بدتر از آن، شاخص فناوری نزدک بیش از ۳۰ درصد کاهش یافته بود. اگرچه افزایش بازدهی اوراق قرضه خزانه‌داری قیمت سهام را کاهش داد اما همزمان باعث افزایش شاخص دلار شد. شاخص dxy که یکی از شاخص‌های دلار آمریکاست، در برابر ۱۲ ارز دیگر کشورهای ثروتمند، تاکنون ۱۰ درصد افزایش یافته است. روند صعودی شاخص دلار به بازارهای مالی جهان ویژه در برابر ین ژاپن که به پایین‌ترین سطح ۲۴ سال اخیر خود سقوط کرده، بسیار نمایان است. در حالی که فدرال رزرو در حال تشدید سیاست‌های خود برای کاهش تورم است، بانک مرکزی ژاپن به شدت در حال خرید اوراق قرضه برای افزایش تورم است.

نوسانات اخیر به ویژه در بازار اوراق قرضه نسبتا شدید به نظر می‌رسد. چه چیزی می‌تواند این روند را توضیح دهد؟ به همان اندازه که پس زمینه تورم از قبل‌تر چندان خوشایند به نظر نمی‌رسید، سرمایه‌گذاران خود را با این ایده دلداری داده‌اند که شرایط بدتری را هم در گذشته دیده‌اند. نظرسنجی جهانی مدیر صندوق بانک آمریکا نشان می‌دهد که در هفته‌های اخیر، سرمایه‌گذاران تخصیص منابع خود به اوراق قرضه را شاید با قضاوت در مورد توقف کاهش قیمت اوراق، افزایش داده‌اند چرا که قیمت اوراق قرضه برعکس بازده اوراق حرکت می‌کند و اگر چنین باشد، ارقام ضعیف تورم اشتباه آنها را آشکار کرده است.

(نمودار روند سقوط دو شاخص اس‌اندپی۵۰۰ و نزدک از ماه آوریل تاکنون)

بازاری که به شدت به یک جهت متمایل است، اغلب با تغییر فاکتورها عقب نشینی و نقدینگی ضعیف این اثر را تقویت می‌کند. تغییرات در مقررات، نگهداری مقدار زیادی اوراق قرضه برای تسهیل تجارت مشتریان را برای بانک‌ها پرهزینه‌تر کرده است. فدرال رزرو که زمانی خریدار قابل اعتماد اوراق قرضه خزانه‌داری بود، اکنون خرید را متوقف می‌کند. زمانی که سرمایه‌گذاران می‌خواهند اوراق را بفروشند، تعداد کمی از افراد حاضرند طرف بازارهای مالی جهان دیگر معامله را بپذیرند. حرکات شدید بازار در روزهای باقیمانده تا برگزاری نشست فدرال رزرو، به شدت حس ترس را افزایش داد.

با این حال، سخت است که استدلال کنیم سرمایه‌گذاران دیدگاه صعودی دارند. نظرسنجی بانک آمریکا نشان می‌دهد که خوش بینی مدیران صندوق‌ها در مورد چشم‌انداز اقتصادی، در پایین‌ترین سطوح خود قرار دارد. آیا می‌توان از این سقوط سخت جلوگیری کرد؟ حتی آقای پاول هم نسبت به این مساله اقناع نشده است. به نظر می‌رسد که باید برای مشکلات بیشتر آماده شد.

بازار ۸۰۰ میلیارد دلاری متاورس؛ بالاترین گردش مالی در جهان

تهران - ایرنا - پیشرفت‌های تکنولوژیک با فروش زمین و املاک مجازی در «متاورس» که ارزش سود اقتصادی آن ۸۰۰ میلیاردبرآورد شده، موجب تحولات شگرفی در بخش املاک خواهد شد، این درحالی است که ارزش کل معاملات جهانی در سراسر جهان در سه ماهه سوم سال ۲۰۲۱میلادی ۴۱.۸ تریلیون دلار ثبت شده است.

به گزارش ایرنا به نقل از فایننشال اکسپرس، هر قطعه زمین در متاورس منحصر به فرد و غیر قابل تجدید (non-replicable) است. این در حالی است که علاقه‌مندی جهانی به املاک در متاورس افزایش یافته و امروزه پلتفرم‌های مختلف متاورس فرصت‌هایی برای خرید املاک با کمک پول‌های مجازی ارائه می‌دهند.

به گفته کارشناسان ، متاورس ممکن است در آینده به عنوان یک اقتصاد کاملا عملیاتی و فعال ظهور پیدا کند و تجاربی مجازی را وارد زندگی روزمره نماید همانطور که امروزه شبکه‌سازی اجتماعی وارد زندگی شده است.

فرا-جهان (متاورس) پلتفرم بزرگ فناوری بعدی است که سازندگان بازی‌های آنلاین، شبکه‌های اجتماعی و سایر پیشروهای فناوری را به خود جذب می‌کند تا بتوانند بخشی از سود اقتصادی نهفته در آن را که به اعتقاد کارشناسان تا حد یک تریلیون دلار خواهد بود، از آن خود کنند

فرصت درآمدی یک تریلیون دلاری در متاورس

فرا-جهان (متاورس) پلتفرم بزرگ فناوری بعدی است که سازندگان بازی‌های آنلاین، شبکه‌های اجتماعی و سایر پیشروهای فناوری را به خود جذب می‌کند تا بتوانند بخشی از سود اقتصادی نهفته در آن را که به اعتقاد کارشناسان تا حد یک تریلیون دلار خواهد بود ، از آن خود کنند.

شرکت "گِرِی‌اسکیل" (Grayscale Investments) که در زمینه سرمایه‌گذاری در پول‌های دیجیتال و مدیریت دارایی‌های رمزارزی فعالیت می‌کند برآورد کرده که فرصت درآمدی یک تریلیون دلاری در متاورس وجود دارد و از این رو عجیب نیست که بسیاری از شرکت‌ها و سرمایه‌گذارها در بازارهای مالی جهان تلاش برای به دست آوردن جای پایی در این اکوسیستم دیجیتال جدید هستند.

تحلیلگران اطلاعات بازار در تارنمای بلومبرگ نیز سود اقتصادی بازار متاورس را تا حد ۸۰۰ میلیارد دلار برآورد کرده‌اند. متاورس با خصوصیاتی که دارد فرصتی برای شرکت‌های فعال در زمینه سرگرمی‌های آنلاین و رسانه‌های اجتماعی برای بهره‌مند شدن از فرصت‌های جدید کسب درآمدی است.

به گزارش بلومبرگ، فرصت جهانی درآمدی در متاورس می‌تواند تا سال ۲۰۲۴ میلادی به ۸۰۰ میلیارد نزدیک شود در حالی که در سال ۲۰۲۰ در حدود ۵۰۰ میلیارد دلار بود. نرخ رشد سالانه این رقم در حدود ۱۳ درصد ارزیابی شده است. ارزیابی تحلیلی موسسه تحقیقاتی "امرجن ریسرچ" نیز حاکی است که مقیاس بازار جهانی متاورس تا سال ۲۰۳۰ میلادی به حدود یک تریلیون و ۶۰۷ میلیارد دلار خواهد رسید.

فروش ۵۰۰ میلیون دلاری املاک در متاورس

فرصت‌های بزرگی در بخش املاک متاورس وجود دارد بطوری که سال گذشته میلادی ارزش املاک فروشی در پلتفرم‌های اصلی متاورس به ۵۰۱ میلیون دلار رسید. بنا به گزارش سی‌ان‌بی‌سی ، فروش املاک و مستغلات مجازی در متاورس سال گذشته میلادی از ۵۰۰ میلیون دلار فراتر رفت و انتظار می‌رود که در سال جاری میلادی به دوبرابر این رقم افزایش یابد.

بنا بر اعلام شرکت "متامتریک سلوشنز" فروش املاک و مستغلات در چهار پلتفرم اصلی متاورس در سال ۲۰۲۱ به ۵۰۱ میلیون دلار رسیده است. این شرکت ارائه دهنده داده‌های آماری متاورس پیش‌بینی کرده که فروش املاک در متاورس می‌تواند در سال ۲۰۲۲ به نزدیک یک میلیارد دلار برسد.

افزایش اخیر در فروش املاک مجازی در متاورس در پی اعلام شرکت فیسبوک در ماه اکتبر درخصوص تغییر نام به "متا" و تمرکز بر متاورس روی داده است. بنابر اعلام شرکت متامتریک ، فروش املاک در ماه نوامبر تقریبا ۹ برابر افزایش یافت و به ۱۳۳ میلیون دلار رسید. فروش در ماه ژانویه سال جاری میلادی نیز بیش از ۱۰ برابر ژانویه سال گذشته است.

درآمد ۳۰۰ میلیون دلاری «بورد ایپ» از فروش زمین در متاورس

صاحبان شرکت استارت‌آپ «بورد ایپ» (Bored Ape) فضایی تعاملی با عنوان «یات کلاب» ایجاد کرده و قرار است در این هفته در اقدامی که انتظار می‌رود بزرگترین معامله با «ان اف تی» باشد، از طریق فروش زمین در متاورس پول‌های مجازی با ارزشی تا حد ۳۰۰ میلیون دلار کسب کنند. این ان‌اف‌تی‌ها برای فروش ۵۵ هزار واحد زمین مجازی در «آدرساید» (Otherside) بازی جدید این شرکت در متاورس استفاده می‌شوند.

هر ان اف تی که به دارنده آن حق مالکیت زمین در فضای بازی جدید را می‌دهد ، ۳۰۵ واحد پول «ایپ‌کوین» (ApeCoin) هزینه دارد که معادل بیش از ۶ هزار دلار است. شرکت‌های مختلف فناوری از «متا» تا «اپیک گیمز» در حال سرمایه گذاری برای ورود به متاورس هستند و این جهان مجازی سه‌بعدی را مهم‌ترین سکوی رقابتی بعدی می‌دانند.

روند فزاینده علاقه‌مندی به فرا-جهان همزمان شده است با افزایش شدید در توسعه و کاربرد شیوه‌های جدید پرداخت‌های دیجیتال و مبادله دارایی‌های مجازی . این حیطه شامل فناوری بلاک‌چِین و فناوری‌ و اپلیکیشن‌های مرتبط با آن می‌شود که به افراد اجازه می‌دهند تا نسبت به مالکیت و مبادله اشیای دیجیتال اقدام نمایند؛ اشیایی که هیچ حضوری در جهان واقعی و همچنین هیچ مابه‌ازا یا نظیر فیزیکی ندارند.

ایده خرید کالاهای مجازی برای برخی کاربران مثلا کاربران بازی آنلاین "فورتنایت" (Fortnite) با استفاده از پول‌های مجازی (V-bucks) به یک کار معمول تبدیل شده است. اما بسیاری از حامیان فرا-جهان یک اقتصاد مجازی فراگیرتر و گسترده‌تر از این را در ذهن دارند. در این ارتباط می‌توان تصور کرد بازارهای مالی جهان که افراد و شرکت‌ها در میان محیط‌های آنلاین متفاوت با استفاده از یک ابزار مشترک مبادله اقدام به ایجاد ، خرید ، فروش و انتقال انواع مختلفی از کالاها نمایند.

این ایده موجب افزایش علاقه‌مندی‌ها به امکان بالقوه برای ابزارهای دیجیتال جدیدی شده است که با دارایی‌های جهان واقعی پشتیبانی بشوند و بتوانند ستون فقرات مالی فرا-جهان را تشکیل دهند. دیدگاه معطوف به یک اقتصاد فرا-جهانی کاملا فعال با مفهوم بلاک‌چِین‌های قابل اعتماد در هم تنیده شده است.

"نشان‌های غیر قابل تعویض" (non-fungible tokens) یا "ان اف‌ تی‌"ها (NFTs) از دیگر فناوری‌های مبتنی بر بلاک‌چِین هستند که از آنها به عنوان ابزاری برای اداره اقتصاد فرا-جهان یاد می‌شود. ان‌اف‌تی‌ها دارایی‌های دیجیتالی هستند که به عنوان نوعی سند مالکیت مجازی عمل می‌کنند. اپلیکیشن‌هایی مانند DeFi که بر بستر بلاک‌چِین‌هایی مانند "اتریوم" (Ethereum) کار می‌کنند نیز می‌توانند پایه و اساسی برای مبادلات مطمئن بین حاضران در فرا-جهان باشند.

انقلاب سرمایه‌گذاری؛ نسل جدید سرمایه‌گذارهای آنلاین (برخط) از نیجریه تا هندوستان

اقتصاد جهانی با پدیده‌هایی مانند رمزارزها و سرمایه‌گذاری‌های آنلاین در بورس‌های جهانی یکی از حوزه‌های فعالیت نسل جدیدی است که از کودکی با ابزارهای دیجیتال آشنا شده و این مساله می‌تواند پیامدهای مهمی برای اقتصاد جهانی داشته باشد.

یک نسل جدید از سرمایه‌گذارها وارد گود شده؛ نسل جوانی که سرنخ فعالیت‌ خود را از یوتیوب می‌گیرد و مجهز به اپلیکیشن‌هایی است که بازار بورس و سرمایه را برای آنان در دسترس‌تر از هر زمان دیگری قرار داده است یک نسل جدید از سرمایه‌گذارها وارد گود شده؛ نسل جوانی که سرنخ فعالیت‌ خود را از یوتیوب می‌گیرد و مجهز به اپلیکیشن‌هایی است که بازار بورس و سرمایه را برای آنان در دسترس‌تر از هر زمان دیگری قرار داده است.

اپلیکیشن سرمایه‌گذاری "رابین‌هود" (Robinhood) در آمریکا در کشورهای غربی اسم و رسمی به هم زده و وعده گشودن بازارها به روی عامه مردم را داده است اما از نیجریه تا هندوستان ، نسل جدید موسوم به نسل Z به استفاده از ابزارهای مشابه داخلی آن رو آورده‌اند.

"ایشان سریواستاوا" دانشجوی ساکن دهلی‌نو که از دو سال پیش تجارت را شروع کرده است می‌گوید: صادقانه بگویم که کالج اصلا برایم مهم نیست؛ همه چیز برای من بازار و کار تجاری است. این دانشجو از چند اپلیکشن تجاری هندی از جمله "زیرودا" (Zerodha) و "آپستاکس" (Upstox) استفاده می‌کند و اغلب توصیه‌های مالی خود را از یوتیوب دریافت می‌کند. این دانشجوی ۲۰ ساله هندی بلندپرواز امیدوار است که کسب و کار تجاری متنوعی ایجاد کند و تا سن ۴۵ سالگی بازنشسته شود.

در کشور هندوستان ، رونق و شکوفایی حساب‌های کاربری "دیمات" (demat) که حساب‌های الکترونیک با کاربرد آسان برای فعالیت مالی در ارتباط با سهام و اوراق بهادار بوده، موجب تسهیل انقلاب سرمایه‌گذاری در این کشور جنوب آسیا شده است. ۸ هزار کیلومتر آن‌سوتر در قاره‌ای دیگر و در کشور نیجریه ، تب سرمایه‌گذاری با یک اپلیکیشن مشابه بالا گرفته است. شهر لاگوس قطب اقتصادی این کشور آفریقایی از گذشته شاهد موفقیت‌های اقتصادی بوده است اما ضعف "نایرا" پول این کشور در کنار افزایش هزینه زندگی موجب فشار بر جوانان برای پول درآوردن شده است.

جوانان نیجریه نیز به استفاده از اپلیکیشن‌های محلی مانند "تراو" (Trove) و "رایزوست" (Risevest) رو آورده‌اند که امکان سرمایه‌گذاری در بورس‌های آمریکا را برای آنان فراهم می‌سازد.

"داهونسی آیادیله" جوان ۲۳ ساله نیجریایی از جمله جوانان بسیاری است که در تلاش برای محافظت از درآمد خود دربرابر کاهش ارزش پول ملی این کشور، به استفاده از اپلیکیشن‌های تجاری رو آورده است. وی می‌گوید: من راهکار گذاشتن پول در بانک را داشتم اما جذابیت این کار هر ماه کمتر می‌شود. برخی اوقات من پولم را در رایزوست قرار می‌دهم و ظرف یک هفته مبلغی به من برمی‌گردد. تصور کنید که یک یا دو درصد برای ۱۰۰ هزار نایرا (۲۴۰ دلار) هر هفته به دست آورید. پول زیادی نیست اما خیلی مهم است. این جوان نیجریایی بعد از اینکه شغل خود را به علت پاندمی کرونا از دست داد ، برای مدت چند ماه اجاره خانه خود را از طریق تجارت رمزارز (کریپتوکارنسی) پوشش داد.

به دلیل محدودیت‌های کرونایی و بیکاری گسترده، شمار بیشتری از افراد وارد کار سفته‌بازی و تجارت آنلاین شده‌اند به طوری که فقط در کشور آمریکا در نیمه اول سال ۲۰۲۱ میلادی بیش از ۱۰ میلیون سرمایه‌گذار جدید وارد بازارها شدند این درحالی است که به علت محدودیت‌های کرونایی و بیکاری گسترده ، شمار بیشتری از افراد وارد کار سفته‌بازی و تجارت آنلاین شده‌اند به طوری که فقط در کشور آمریکا در نیمه اول سال ۲۰۲۱ میلادی بیش از ۱۰ میلیون سرمایه‌گذار جدید وارد بازارها شدند اما این تازه‌واردها در سطح جهان عمدتا جوانان نسل جدید هستند و اپلیکیشن‌های تجارت نیز موانع ورود به بازار را برای جوانان کاهش داده‌اند.

به عنوان مثال یک سهم "آمازون" بیش از ۳هزار دلار ارزش دارد که تامین این مبلغ برای بسیاری از جوانان نسل جدید ناممکن است اما این اپلیکیشن‌ها امکان خرید جزئی از سهم را فراهم می‌کنند که تامین آن برای بسیاری قابل دسترس است بخصوص وقتی که حق کمیسیون نیز در این اپلیکیشن صفر است.

با این وجود اگرچه چنین ابزارهایی (اپلیکیشن‌هایی) موجب تسهیل یا به عبارتی دموکراتیزه شدن دسترسی به بازارها شده‌اند اما منتقدانی هم هستند که نسبت به خطرات این ورود بازارهای مالی جهان بی‌محابای جوانان به بازارهای مالی و زیان‌های ناشی از آن هشدار می‌دهند.

یک نهاد ناظر در بریتانیا موسوم به "اداره امور مالی" (FCA) در این زمینه تحقیقی انجام داده و از نسل جوان سرمایه‌گذار نظرخواهی کرده است و جالب اینکه نزدیک به دو سوم آنان گفته‌اند که زیان مالی قابل ملاحظه آنان در بازار تاثیری اساسی در سبک زندگی حال و آینده آنان خواهد داشت. این نهاد انگلیسی خاطرنشان کرده که نسل جدید تازه‌واردهای سرمایه‌گذاری مالی تا حد زیادی بر رسانه‌های جدید مانند یوتیوب و رسانه‌های اجتماعی برای اخبار و سرنخ‌های سرمایه‌گذاری وابسته هستند.