شکل گیری الگوی سه قله

الگوی سقف دوقلو

الگوی سر و شانه در ارز دیجیتال؛ مفاهیم و تاثیر الگو Head And Shoulders در بازار

پیدا کردن یک روش برای پیش‌بینی دقیق تحرکات قیمتی ارزهای دیجیتال، همواره یکی از آرزوهای معامله‌گران محسوب می‌شود. روش‌ها و تحلیل‌های مختلفی از جمله تحلیل تکنیکال وجود دارند که معامله‌گران با استفاده از آنها به پیش‌بینی وضعیت ارزهای دیجیتال مختلف می‌پردازند؛ الگوی Head and Shoulders Pattern هم یکی از آنهاست. بدیهی است که عوامل مختلفی همچون مقررات جدید، حمله هکرها، نوسانات ناگهانی قیمت یک رمزارز و غیره می‌توانند، روی قیمت یک رمزارز تأثیر بگذارند. آنچه که اهمیت دارد، این است که معامله‌گر با استفاده از روش‌های تخصصی مثل الگوی سر و شانه بتواند، این عوامل را هم در پیش‌بینی‌ها لحاظ کنند و به یک نقطه قابل اتکا برسد.

هرچقدر هم که دنیای کریپتوکارنسی بی‌ثبات تلقی شود و نوسانات مختلف در بطن آن جریان داشته باشند، باز هم معامله‌گران حرفه‌ای و باتجربه می‌توانند، به بخش عمده‌ای از اهداف خود برسند. استفاده از الگوهای حرکتی مختلف و همچنین استفاده از ابزارهایی مثل تریدینگ ویو (Tradingview) به آنها اجازه می‌دهند که تحرکات قیمتی رمزارزها را حدس بزنند. در این مقاله قرار است که به سراغ الگوی سر و شانه برویم و تأثیر آن در موفقیت در معاملات کریپتوکارنسی را مورد واکاوی قرار دهیم؛ با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.

الگوی سر و شانه چه مفهومی دارد؟

الگوی تخصصی سر و شانه (Head and Shoulders Pattern) در نگاه معامله‌گران مبتدی و تازه‌کار، تنها یک نمودار ساده است که یک خط با سه قله را نشان می‌دهد. در یک نمودار منسوب به این الگو، معمولاً قله میانی از دو قله دیگر (که با یکدیگر هم‌ارتفاع هستند) بلندتر است. در تحلیل‌های تکنیکال، یک الگو با عنوان سر و شانه، تغییر خط روند نزولی به صعودی یک رمزارز را به شکل معکوس نشان می‌دهد. یک نمودار Head and Shoulders دارای سه مؤلفه اختصاصی است؛ یکی از این مؤلفه‌ها مربوط به خط مبنا یا خط پایه، یکی دیگر مربوط به سر و سومی مربوط به شانه است. قسمت سر (Head) مربوط به قله میانی است که معمولاً از دو قله دیگر مرتفع‌تر است و دو قله دیگر هم در قالب شانه‌ها ظاهر می‌شوند.

به صورت کلی، الگوی سر و شانه، سقف قیمتی یک ارز دیجیتال را نشان می‌دهد که معمولاً نزولی است. نکته جالبی که در مورد این الگو وجود دارد، این است که اگر این نمودار به صورت معکوس مشاهده شود، روند قیمت ارز دیجیتال مورد نظر صعودی است و می‌توان کیف قیمت آن را مشاهده کرد. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این الگو، قابل دسترس بودن آن برای تمامی فریم‌ها یا برهه‌های زمانی مختلف است؛ بنابراین، تمام معامله‌گران می‌توانند، در هر زمانی که اراده کنند، به این نمودار دستیابی داشته باشند و اطلاعات مربوط به آن بهره‌مند شوند.

معمولاً اعتقاد بر این است که الگوی سر و شانه یکی از قابل اعتمادترین الگوهای تغییر روند قیمتی محسوب می‌شود؛ با این حال، نباید فراموش کرد که هیچ الگویی نمی‌تواند، به صورت ۱۰۰ درصد قابل اطمینان باشد و همواره باید احتمالاتی را برای خطاها در نظر گرفت. الگوی تحلیلی سر و شانه در دسته‌بندی تحلیل‌هایی قرار می‌گیرد که با استفاده از آن می‌توان، روند صعودی یک رمزارز را ارزیابی کرد؛ این روند، معمولاً در درجات مختلفی در الگوی سر و شانه قابل مشاهده خواهد بود.

بررسی مفاهیم مربوط به الگوی H&S

الگوی تحلیلی سر و شانه را معمولاً با عنوان اختصاری H&S هم مورد شناسایی قرار می‌دهند. همان‌طور که اشاره کردیم، این الگو دارای مفاهیم خاصی مثل خط پایه است؛ اما سؤال مهم در این قسمت مطرح می‌شود که هرکدام از این مفاهیم دقیقاً چه معنایی دارند و با مشاهده آنها چه مفهومی را می‌توان استدلال کرد؟ به طور کلی، الگوی سر و شانه زمانی شکل می‌گیرد که قیمت یک ارز دیجیتال یا سهام به اوج خود برسد و متعاقباً به نقطه صعودی قبلی کاهش پیدا کند. به عبارت ساده‌تر، فرض کنید، قیمت یک رمزارز در ماه پیش از ۲ هزار دلار به ۳ دلار افزایش یافت و هفته پیش به ۵ هزار دلار رسید؛ اگر این تحرکات قیمتی، امروز به همان ۳ دلار ماه پیش مِیل کند و کاهش یابد، نمودار الگوی سر و شانه برای آن ترسیم می‌شود.

همچنین، یک الگوی تحلیلی سر و شانه معکوس هم وجود دارد که بر خلاف چیزی که توضیح دادیم، صورت می‌پذیرد. در نمودار معکوس آن، می‌توان روند صعودی قیمت یک رمزارز را مشاهده کرد، در صورتی که در حالت معمولی، چیزی شکل گیری الگوی سه قله جز روند نزولی آن دیده نمی‌شود. به طور کلی، هر نمودار سر و شانه یا H&S دارای مفاهیم زیر هستند:

• شانه سمت چپ: نشانگر افزایش قیمت ارز دیجیتال از قیمت پایه است که در نهایت به ایجاد یک قله منجر می‌شود.
• سر یا قله میانی: این مفهوم، نشان‌دهنده حداکثر یک ارز دیجیتال است که نسبت به قله اول، بالاتر خواهد بود.
• شانه سمت راست: این قله نشان‌دهنده کاهش مجدد قیمت رمزارز است که هم‌ارتفاع با شانه سمت چپ یا قله اول، اندازه‌گیری می‌شود. پس از این قله است که قیمت ارز دیجیتال معمولاً با افت بسیار شدید قیمتی روبه‌رو خواهد شد و معامله‌گران حرفه‌ای می‌توانند، این مفهوم را از نمودار استدلال کنند.

مرور مفاهیم مربوط به نمودار معکوس سر و شانه

الگوی سر و شانه به صورت معکوس هم رخ می‌دهد و در این حالت، باز هم دو قله هم‌ارتفاع و یک سر یا قله میانی را خواهیم داشت؛ با توجه به اینکه نمودار معکوس، تحلیل‌های خاص خودش را دارد، نباید فراموش کرد که در این نمودار دره میانی از دو دره دیگر اندازه عمیق‌تری دارد. مفاهیم الگوی سر و شانه در حالت معکوس به این شکل تعریف می‌شوند:

• شانه یا دره سمت چپ: این مفهوم نشان‌دهنده کاهش قیمت از حالت پایه است که به ایجاد یک دره منجر می‌شود و پس از آن، افزایش قیمت را در پیش خواهیم داشت.
• سر یا دره میانی: این مفهوم، نشانگر آن است که قیمت ارز دیجیتال دچار حداکثر افت خود می‌شود و عمیق‌ترین دره نمودار را شکل خواهد داد.
• شانه یا دره سمت راست: در این بخش، قیمت ارز دیجیتال با افزایش مجدد روبه‌رو می‌شود و نسبت دره میانی و افت شدید به قیمت قابل توجهی خواهد رسید. قابل توجه است که بدانید، پس از افزایش قیمت ارز دیجیتال در دره سمت راست، مجدداً کاهش قیمت آن را باید انتظار داشت.

الگوی سر و شانه چه تأثیری روی بازار کریپتوکارنسی می‌گذارد؟

نمودار سر و شانه مثل بسیاری از الگوهای دیگر (مثل الگوی چکش وارونه)، تأثیرات متنوعی روی بازار ارزهای دیجیتال می‌گذارد. برای مثال، اگر کمی تخصصی‌تر در دنیای کریپتوکارنسی فعالیت کنید و بازارهای خرسی و گاوی آشنا شوید، خواهید دید که در این نوع نمودار چه اطلاعاتی را در مورد هریک از این بازارها در اختیارتان قرار خواهد داد. به عبارت ساده‌تر، یک بازار گاوی، وضعیتی را شامل می‌شود که در آن، قیمت یک ارز دیجیتال به شکل پیوسته و مداوم افزایش می‌یابد؛ برعکس، در شرایطی که قیمت یک ارز دیجیتال همواره در حال کاهش باشد و در سراشیبی قرار بگیرد، بازار خرسی خواهد بود.

اوج اولیه هر الگوی سر و شانه و کاهش مجدد آن نشان‌دهنده حرکت نزولی قیمت ارز دیجیتال نسبت به نقطه قبلی است. معامله‌گران بازار گاوی با حفظ حرکت صعودی قیمت ارز دیجیتال، با در نظر گرفتن اولین قله نمودار سر و شانه، تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند تا از قله اولیه عبور کنند و به بالاترین حد ممکن یعنی به قله میانی برسند؛ در جنین شرایطی، هنوز این امکان وجود دارد که گاوها بتوانند، سلطه خود بر بازار را بازگردانند و به روند صعودی خود ادامه دهند.

با همه این اوصاف، زمانی که قیمت ارز دیجیتال برای بار دوم کاهش می‌یابد و تحرکات قیمت آن به قله یا شانه سمت راست می‌رسد، پرواضح است که خرس‌ها در حال قبضه کردن بازار هستند. در چنین شرایطی، گاوها تلاش می‌کنند تا یکبار دیگر، قیمت ارز دیجیتال را به سمت بالا ببرند و قله دیگری را ایجاد کنند، اما این تلاش‌ها تنها به ایجاد یک قله بسیار کوچک ختم می‌شود. این عدم موفقیت در ربودن گوی سبقت در بازار ارزهای دیجیتال، نشان‌دهنده شکست بازار گاوی و خرسی است که در نهایت به کاهش قیمت و حتی معکوس شدن الگوی سر و شانه ختم می‌شود.

استفاده معامله‌گران مبتدی از الگوی سر و شانه

مهم‌ترین نکاتی که برای درک بهتر نمودار این نمودار وجود دارد، آشنایی با مفاهیم تخصصی مثل سطوح حمایتی یا مقاومتی و ابزار کاربردی مثل اندیکاتور و اسیلاتور است. یکی دیگر از مفاهیم نمودار، توجه به خط گردن یا Neckline است که در مورد سطح حمایت یا مقاومت صورت می‌گیرد؛ معامله‌گرهای حرفه‌ای با استفاده از شکستگی خط کردن، محدوده‌های مشخصی را برای ایجاد استراتژی‌های مناسب تعیین می‌کنند تا معاملات خود را انجام دهند. در یک نمودار سر و شانه، اگر قله سمت راست در زیر خط گردن قرار بگیرد، قیمت ارز دیجیتال کاهشی خواهد بود و سطح حمایت شکسته می‌شود و بالعکس.

در این مقاله به صورت تخصصی در مورد نمودار H&S یا سر و شانه به بحث نشستیم و مفاهیم تخصصی آن را مورد واکاوی قرار دادیم. اگر در مورد استفاده از این الگو، تجربه خاصی دارید، حتماً برای ما بنویسید و بگویید که چه استفاده‌های دیگری می‌توان از مفاهیم این نمودار داشت. در ضمن، شما می‌توانید، با استفاده از لینک‌هایی که در این مقاله قرار داده شده‌اند، مقالات مرتبط با بحث را مطالعه کنید و اطلاعات بیشتری به دست بیاورید.

یک شکل نمودار است که به عنوان یک خط پایه با سه قله ظاهر می‌شود. در تحلیل تکنیکال، یک الگوی سر و شانه، شکل‌گیری نمودار خاصی را توصیف می‌کند که معکوس روند صعودی به نزولی را پیش‌بینی می‌کند.

معکوس روند صعودی به نزولی را نشان می‌دهد و می‌گوید که روند صعودی به پایان خود نزدیک می‌شود. این الگو در تمام بازه های زمانی ظاهر می‌شود و بنابراین می تواند توسط همه انواع شکل گیری الگوی سه قله معامله‌گران و سرمایه‌گذاران استفاده شود.

آشنایی با الگوی سر و شانه در بورس و تحلیل تکنیکال

اگر به تازگی وارد بازارهای مالی مانند بورس، فارکس،‌ کریپتو و …. شده باشید،‌ حتماً به‌شدت به دنبال این هستید که دانش مالی خود را ارتقا دهید. یکی از اصول اولیه‌ای که هر تریدر مبتدی باید آن را فرا بگیرد، دانش تحلیل تکنیکال است. تحلیل تکنیکال در هر بازار مالی می‌تواند اصلی‌ترین راهنمای تریدرها باشد، چراکه اساس این نوع تحلیل، توجه به روند قیمت و نمودارها است. اما تحلیل تکنیکال خود مباحث متنوعی را شامل می‌شود که یکی از مباحث اصلی و قابل توجه آن، الگوی سروشانه در تحلیل تکنیکال است که در ادامه به تعریف و بررسی آن خواهیم پرداخت. الگوی سر و شانه در تحلیل‌های نموداری جایگاه خاصی دارد و یکی از مباحث پایه‌ی تحلیل تکنیکال به شمار می‌آید که هر تریدر باید قادر به تشخیص آن باشد. اگر شما نیز می‌خواهید بدانید که این الگو چرا و چگونه تشکیل می‌شود، با ما همراه باشید.

الگوی سر و شانه چیست؟

الگوی سروشانه «Head and shoulders» یک الگوی نموداری است که از سه قله تشکیل شده است. قله‌ی وسط این الگو به نسبت دو الگوی کناری خود، ارتفاع بالاتری دارد که اگر به آن نگاه می‌کنیم، همانند سر و دو شانه کناری هیکل یک انسان به نظر می‌رسند (قله وسط سر انسان و دو قله کناری نیز شانه‌های او هستند)، همین تشابه شکلی سبب شده تا الگوهایی با این شکل را الگوی سر و شانه بنامند. این الگو یکی از قابل اعتمادترین الگوهای بازگشتی در تحلیل تکنیکال محسوب می‌شود؛ الگوهای بازگشتی به الگوهایی گفته می‌شود که یک نوسان یا توقف در روند قیمت ایجاد می‌کنند و سپس در ادامه، مسیر حرکت روند را تغییر می‌دهند. برای مثال، وقتی در یک روند صعودی توقف ایجاد شود، در نهایت آن روند وارد مسیر نزولی می‌شود و برعکس. الگوهایی که سبب می‌شوند تا چنین بازگشت‌هایی در مسیر روند قیمت‌ها ایجاد شود، الگوهای بازگشتی هستند که الگوی سروشانه یکی از آن‌ها است.

در برابر الگوهای بازگشتی، الگوهای ادامه دهنده قرار دارند که تنها یک اصلاح و توقف کوچک در مسیر روند ایجاد می‌کنند و سپس روند حرکت قبلی خود را در پیش می‌گیرد. الگوی سروشانه به عنوان یک الگوی بازگشتی، انواع مختلفی دارد که در ادامه به بررسی موردی هریک از آن‌ها نیز خواهیم پرداخت.

الگوی سر و شانه چگونه شکل می‌گیرد؟

همان‌طور که قبلاً هم اشاره کردیم، الگوی سروشانه از سه قله تشکیل شده است که این سه قله به‌صورت زیر تشکیل می‌شوند:

این قله در شرایط افزایش قیمت،‌ به دنبال اوج قیمت یک دارایی یا در نهایت به دنبال اُفت قیمت یک دارایی در بازار تشکیل می‌شود.

این قله در اثر افزایش دوباره قیمت پس از قله شانه چپ، در اوج تشکیل می‌شود و نشان از هجوم دوره بازاریان برای خرید دارد.

این قله نیز زمانی تشکیل می‌شود که پس از شکل‌گیری قله سر،‌ یک بار دیگر اُفت قیمت اتفاق بیفتد و به دنبال آن دوباره شاهد افزایش قیمت در بازار باشیم.

پس از شکل‌گیری هر سه قله است که می‌توانیم شاهد الگوی سروشانه باشیم. در غیر این‌صورت اگر اُفت و افزایش قیمت‌های پی‌در‌پی ایجاد نشود، این الگو تشکیل نخواهد شد. گاهی این الگو به راحتی در نمودارها قابل تشخیص نیست و برای دیدن آن‌ها به دقت و تأمل نیاز است. الگوی سروشانه سقف به الگوی معمولی سروشانه گفته می‌شود که در آن قله سر در وسط و در ارتفاع قرار می‌گیرد. اگر دو قله کناری این الگو را به هم وصل کنیم، خطی با عنوان «خط گردن» شکل می‌گیرد. با شکسته شدن خط گردن، الگو تکمیل می‌شود.

الگوی سر و شانه نشانه چیست و چگونه می‌توان از روی آن به تحلیل پرداخت؟

با توجه به اینکه الگوی سر و شانه یک الگوی بازگشتی است، طبیعتاً با تکمیل شدن خط گردن و تکمیل شدن الگوی سروشانه، باید منتظر یک حرکت بازگشتی باشیم و با توجه به شرایط شکل‌گیری این الگو، گاهاً باید انتظار داشته باشیم که نزول‌های وحشتناکی در بازار اتفاق بیفتد. الگوهای بازگشتی همگی از وارونه شدن قیمت پس از تکمیل شدن الگوها خبر می‌دهند که همین امر می‌تواند به تحلیل‌گران کمک کند تا آینده بازار را پیش‌بینی کنند. البته بحث کردن تئوری در مورد این الگوها نمی‌تواند کمک چندانی به تریدرها نماید، مگر اینکه تریدرها به‌صورت عملی چنین الگوهایی را در نمودارها مشاهده کرده و سپس بعد از تکمیل شدن الگو، شاهد بازگشت قیمت‌ها باشند. به همین خاطر ضمن اینکه به‌صورت تئوری با این الگو آشنا می‌شوید، باید بر روی نمودار به دنبال چنین الگوهایی باشید و در دوره‌های آموزش تحلیل تکنیکال شرکت نمایید تا بتوانید به‌صورت عملی این بخش از تحلیل تکنیکال را فراگرفته و از آن در معاملات خود بهره بگیرید.

انواع الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال

الگوی سر و شانه همیشه به یک صورت خاص نیست و اشکال متنوعی دارد که اگر دقت کنیم، همگی آن‌ها بر روی نمودارهای قیمت قابل تشخیص هستند. انواع این الگو شامل نمونه‌های زیر است:

الگوی سر و شانه معکوس به الگویی گفته می‌شود که در جهت عکس و رو به پایین تشکیل می‌شود؛ به صورتی که قله سر در عمق قرار می‌گیرد. از الگوی سر و شانه معکوس جهت پیش‌بینی رشد قیمت دارایی‌ها در بازارهای مالی استفاده می‌شود. به این الگو، الگوی سر و شانه کف نیز می‌گویند.

گفتیم که الگوی سر و شانه کلاً یک الگوی بازگشتی است، اما در شرایط خاص می‌توان انتظار داشت که در صورت شکل‌گیری این الگو، روند ادامه پیدا کند که این خود یک استثنا برای الگو بازگشتی سر و شانه است. در الگوی سر و شانه ادامه دهنده، نقطه کف میانی از عمق بیشتری برخودار است.

الگوی سروشانه مرکب به ندرت در نمودارها وجود دارد،‌ اما در هر صورت باید امکان بروز آن را نیز بررسی کنیم. این الگو شبیه به الگوی سر و شانه سقف است، با این تفاوت که در سمت راست و چپ قله سر، ‌دو شانه راست و دو شانه چپ تشکیل می‌شود. وقتی الگوی سر و شانه مرکب ایجاد می‌شود، می‌توانیم نتیجه بگیریم که بازار تمایل به حفظ تناسب دارد.

الگوهای نامبرده همگی در زیرمجموعه‌ی الگوهای بازگشتی سر و شانه قرار دارند و می‌توانند برای تحلیل بازار و پیش‌بینی قیمت از روی آن تصمیم‌گیری نمایند. با کمی دقت در نمودارها و با ترسیم خطوط کمکی، می‌توان انواع الگوهای سروشانه را در مورد دارایی‌های مختلف تشخیص داد.

سخن نهایی

با فراگیری الگوهای سروشانه در تحلیل تکنیکال، یکی از بخش‌های مهم این نوع تحلیل را گذرانده‌اید و باید به دنبال دیگر بخش‌ها و الگوهای موجود در تحلیل تکنیکال باشید. چراکه یکی از بهترین و مهم‌ترین شیوه‌های تحلیل در تمام بازارهای مالی اعم از بورس، فارکس، ارزهای دیجیتال، طلا و …. است که می‌تواند ابزار اصلی دست تریدرها برای فعالیت در این بازارها باشد. برای اینکه بتوانید به این الگوها مسلط شوید و همچنین دیگر استراتژی‌های تحلیل تکنیکال را نیز فرا بگیرید، در دوره‌های آموزش تحلیل تکنیکال دلفین وست شرکت نمایید.

برای یادگیری “تحلیل تکنیکال” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال؛ آنچه برای معامله‌گری باید بدانید

استفاده از تحلیل تکنیکال در معاملات مختلف در بازارهای مالی تقریباً به امری اجتناب‌ناپذیر تبدیل شده است. البته با توسعه ابزارهای تحلیل تکنیکال در سال‌های اخیر به واسطه ورود هوش مصنوعی به این حوزه، روش‌های گوناگونی پیش روی تحلیلگران تکنیکال قرار گرفته است. در بین روش‌های مختلف تحلیل تکنیکال، الگوهایی که در نمودار قیمت دارایی‌ها ایجاد می‌شود، نقش مهمی در پیش‌بینی روندها در بازار دارند. در این بین الگوی سر و شانه یکی از پرکاربردترین الگوها به شمار می‌رود که به طور جدی مورد توجه تحلیلگران تکنیکال قرار دارد.

مجموعه الگوها در تحلیل تکنیکال به صورت تجربی تشخیص داده می‌شوند. این الگوها از این جهت اهمیت دارند که پس از وقوع آن‌ها معمولاً جهت‌گیری خاصی در روند قیمت یک دارایی صورت می‌پذیرد؛ بنابراین اهمیت شناخت و کاربرد این الگوها در معامله‌گری بسیار زیاد است. در این مقاله روی نقش الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال تمرکز می‌شود. ابتدا بررسی می‌شود که الگوی سر و شانه چیست و در ادامه نحوه به‌کارگیری الگوی head and shoulders در معاملات تشریح می‌شود.

فهرست عناوین مقاله

الگوی سر و شانه چیست؟

الگوی سر و شانه یا Head And Shoulders یکی از قدیمی‌ترین و در عین حال پرکاربردترین الگوها در تحلیل تکنیکال به شمار می‌رود. نام‌گذاری این الگو به سبب شکل ظاهری آن صورت گرفته است. در واقع این الگو در نمودار قیمت یک دارایی به صورت سه قله تشکیل شده است که به طور متوالی پشت سر هم قرار می‌گیرند. قله وسط که در واقع نوعی سقف قیمتی هم است، بالاتر از دو قله دیگر قرار می‌گیرد و از این جهت شکلی شبیه سر و در کنار آن دو شانه تشکیل می‌شود.

شناسایی الگوی سروشانه در تحلیل تکنیکال کار نسبتاً راحتی است و تحلیلگران مبتدی نیز می‌توانند آن را به راحتی تشخیص دهند. همچنین نشانه دیگری که در این الگو وجود دارد، یک خط مبنا است که اصطلاحاً به عنوان خط گردن شناخته می‌شود. اما سؤال اساسی این است که وقوع الگوی سر و شانه نشانه چه رخدادی در نمودار قیمت دارایی است؟

آنچه در بالا توصیف شد به معنای پایان یک روند صعودی در قیمت دارایی است و به احتمال زیاد پس از وقوع این الگو قیمت دارایی از حالت صعودی وارد فاز نزولی می‌شود. اما الگوی سر و شانه معکوس یا کف نیز وجود دارد که وقوع آن به معنی پایان یک روند نزولی و آغاز روند صعودی در نمودار قیمت دارایی است. در ادامه توضیح مفصلی در خصوص این الگو داده می‌شود.

الگوی سر و شانه در نمودار به چه شکلی ظاهر می‌شود؟

نوبت به آن می‌رسد که نحوه شکل‌گیری الگوی سر و شانه در نمودار قیمت یک دارایی بررسی شود. به طور کلی الگوی سر و شانه در نمودار قیمت یک دارایی در بازه‌های زمانی مختلف قابل رویت است و به همین دلیل تمام تحلیلگران تکنیکال می‌توانند از آن استفاده کنند. شکل الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال به دو صورت زیر قابل رویت است:

1- الگوی سر و شانه سقف

الگوی head and shoulders سقف در انتها یک روند صعودی قیمت به وقوع می‌پیوندد. شکل زیر تصویر واضحی از نحوه شکل‌گیری این الگو در نمودار قیمت یک دارایی را به تصویر می‌کشد. همان‌طور که قابل مشاهده است، پس از طی شدن یک روند صعودی، ابتدا شانه سمت چپ در نمودار شکل می‌گیرد. این شانه یک قله قیمتی به شمار می‌رود و پس از آن روند قیمت کاهشی می‌شود. پس از مدت کوتاهی روند کاهشی مجدداً تغییر کرده و افزایش قیمت آغاز می‌شود.

در این حالت رشد قیمت تا شکل‌گیری یک قله بالاتر از شانه سمت چپ ادامه پیدا می‌کند و پس از تشکیل سر، مجدداً روند کاهش قیمت آغاز می‌شود. در ادامه باز هم روند کاهشی تغییر کرده و افزایش قیمت به وقوع می‌پیوندد. در این حالت قله دیگری تشکیل می‌شود که اصطلاحاً به آن شانه راست گفته می‌شود. این قله نیز حتماً پایین‌تر از قله قبلی (سر) خواهد بود. پس از این قله، روند نزولی شدیدی در قیمت دارایی ایجاد می‌شود.

البته آنچه در عمل به وقوع می‌پیوندد، همواره به طور دقیق آن چیزی که در بالا گفته شد، نیست. بلکه ممکن است روندهای جزئی در نمودار قیمت دارایی در بین سر و شانه‌ها ایجاد شود. خط گردن نیز همان‌طور که در تصویر فوق قابل رویت است، به نوعی مبنای شکل‌گیری الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال به شمار می‌رود.

2- الگوی سر و شانه کف یا معکوس

الگوی سر و شانه معکوس در انتها یک روند نزولی قیمت به وقوع می‌پیوندد. شکل زیر تصویر روشنی از نحوه شکل‌گیری این الگو در نمودار قیمت یک دارایی را به تصویر می‌کشد. همان‌طور که قابل مشاهده است، پس از سپری شدن یک روند نزولی، ابتدا شانه سمت چپ در نمودار شکل می‌گیرد. این شانه یک دره قیمتی به شمار می‌رود و پس از آن روند قیمت افزایشی می‌شود. پس از مدت کوتاهی روند افزایشی مجدداً تغییر کرده و افت قیمت آغاز می‌شود.

در این حالت افت قیمت تا شکل‌گیری یک دره پایین‌تر از شانه سمت چپ ادامه پیدا می‌کند و پس از تشکیل سر، مجدداً روند افزایش قیمت آغاز می‌شود. در ادامه باز هم روند افزایشی تغییر کرده و کاهش قیمت به وقوع می‌پیوندد. در این حالت دره دیگری تشکیل می‌شود که اصطلاحاً به آن شانه راست گفته می‌شود. این دره نیز حتماً بالاتر از دره قبلی (سر) خواهد شکل گیری الگوی سه قله بود. پس از این دره، روند صعودی نسبتاً تندی در قیمت دارایی ایجاد می‌شود.

در شکل‌گیری الگوی سر و شانه کف نیز ممکن است در بین سر و شانه‌ها، روند‌های کوچک دیگری به وقوع بپیوندد که البته در کلان قضیه اثرگذار نیستند و به همین دلیل خللی در تشخیص الگو ایجاد نمی‌کنند.

درنگی در مفهوم خط گردن

تا اینجا آشنایی نسبی با الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال حاصل شد. اما شاید در خصوص مفهوم و کاربرد خط گردن در الگوی سر وشانه ابهاماتی وجود داشته باشد. به همین دلیل لازم است تا تحلیل درستی از مفهوم خط گردن در این الگو ارائه شود. در الگوی سر و شانه سقف، خط گردن به نوعی خط حمایتی تلقی می‌شود و در الگوی سر و شانه معکوس، خط گردن در واقع خط مقاومتی به شمار می‌رود.

از این خط برای تشخیص زمان ورود یا خروج از معاملات استفاده می‌شود و به کمک آن‌ها می‌توان استراتژی‌های درستی در خصوص معامله‌گری اتخاذ نمود. برای ترسیم خط گردن باید تا پس از شکل‌گیری شانه سمت چپ و راست صبر نمود. پس از آن می‌توان این خط را به راحتی ترسیم نمود و مبنای معاملات خود قرار داد. آنچه به صورت تجربی قابل درک است، یک نکته فوق‌العاده مهم است.

معمولاً پس از ترسیم خط گردن، فاصله آن با سر در الگو اندازه‌گیری می‌شود. در عمل پس از شانه سمت راست، نمودار قیمت به اندازه فاصله بین خط گردن و سر در الگو رشد یا افت را تجربه می‌کند. به این ترتیب خط گردن می‌تواند به عنوان مبنای تصمیم‌گیری برای خرید و فروش دارایی‌ها به شمار رود.

چگونه می‌توان با الگوی سر و شانه معاملات خود را مدیریت کرد؟

فوت کوزه‌گری در به‌کارگیری الگوی سر و شانه یک چیز است؛ باید تا زمان شکل‌گیری کامل الگو برای تصمیم‌گیری در خصوص خرید یا فروش دارایی صبر کرد. معمولاً پس از مشاهده شانه سمت چپ و سر در نمودار قیمت، باید نسبت به شکل‌گیری الگوی سر و شانه حساس شد و نمودار قیمت دارایی را به دقت زیر نظر گرفت. پس از آن نوبت به تشکیل شانه سمت راست می‌رسد. از اینجا به بعد تصمیم‌گیری کاملاً وابسته به میزان ریسک‌پذیری فرد معامله‌گر دارد.

به عنوان مثال الگوی سر و شانه معکوس در نمودار قیمت شکل گرفته است. پس از تشکیل شانه سمت راست دو رویکرد می‌توان اتخاذ نمود؛ رویکرد اول که محتاطانه است، صبر کردن تا زمانی است که خط گردن توسط نمودار قیمت شکسته شود. در این صورت می‌توان با اطمینان کامل وارد معامله شد. البته هیچ تضمینی وجود ندارد که پس از این اتفاق، فرصتی برای ورود به معامله برای تریدر فراهم شود و شاید به طور کلی معامله را از دست بدهد.

رویکرد دوم ورود به معامله بلافاصله پس از وقوع شانه سمت راست است. در واقع تا زمانی که نمودار خط گردن را نشکسته باشد، نمی‌توان با قطعیت گفت که شانه سمت راست شکل گرفته است؛ بنابراین این تصمیم با ریسک همراه است. دقیقاً هر دو رویکرد برای خروج از معامله در الگوی سر و شانه سقف نیز وجود دارد که انتخاب آن‌ها وابسته به روحیه تریدرها است.

به طور کلی به کمک الگوی سر و شانه می‌توان دو مورد زیر را در تحلیل‌های خود به دست آورد:

1- تعیین حد ضرر در معامله

تعیین حد ضرر لازمه ورود به هر معامله‌ای در بازارهای مالی است. در همین راستا الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال نقش مهمی در تعیین حد ضرر ایفا می‌کند. برای این منظور شانه سمت راست در هر دو الگوی سقف و کف در نظر گرفته می‌شود. در الگوی سقف معمولاً حد ضرر را بالاتر از شانه سمت راست و در الگوی کف حد ضرر را پایین‌تر از شانه راست در نظر می‌گیرند. البته در هر دو الگو می‌توان سر را به عنوان حد ضرر در نظر گرفت که این تصمیم با ریسک بالاتری همراه است.

2- تعیین حد سود در معامله

همان‌طور که اشاره شد، فاصله سر و خط گردن مبنای تعیین حد سود در معامله به شمار می‌رود. در الگوی سر و شانه معکوس معمولاً پس از تشکیل شانه راست و آغاز حرکت صعودی نمودار، خط گردن قطع می‌شود. در این مواقع پیش‌بینی می‌شود که قیمت دارایی به اندازه فاصله بین سر تا خط گردن افزایش پیدا کند؛ لذا این مسئله می‌تواند مبنای درستی در تعیین حد سود برای معاملات باشد.

مزایای الگوریتم سر و شانه در تحلیل تکنیکال

در حالت کلی نمی‌توان الگوها را در تحلیل تکنیکال با قطعیت کامل پذیرفت؛ چراکه تجربه نشان می‌دهد علی‌رغم شکل‌گیری الگوها ممکن است رفتارهای متفاوتی در قیمت دارایی مشاهده شود. با این وجود چند دلیل برای کارآمدی و مؤثر بودن الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال وجود دارد که عبارت‌اند از:

خط گردن مبنای تصمیم‌گیری بسیاری از معامله‌گران برای ورود و خروج در معاملات خود هستند و معمولاً در این نقاط افزایش حجم معاملات به طور مشهودی رخ می‌دهد. بسیاری از معامله‌گران در خط گردن متحمل ضررهای سنگینی می‌شوند و به همین دلیل با عرضه بیشتر زمینه را برای حرکت نمودار به سمت هدف قیمتی الگوی سر و شانه مهیا می‌کنند.

شانه سمت راست در هر دو الگوی سقف و کف، مبنای بسیار معتبری برای تعیین حد ضرر در معاملات به شمار می‌رود.

معایب و محدودیت‌های استفاده از الگوریتم سر و شانه چیست؟

برخی از مهم‌ترین ایراداتی که به الگوی سر و شانه می‌توان وارد کرد، عبارت‌اند از:

• تشخیص این الگو زمان‌بر بوده و باید وقت زیادی را برای شناسایی آن صرف کرد.
• مانند هر الگوی دیگری ممکن است به درستی عمل نکند. خط گردن در این الگو شاید بارها شکسته شود ولی آنچه که تریدرها انتظار دارند، به وقوع نپیوندد.
• تعیین حد سود به کمک اندازه‌گیری فاصله بین خط گردن و سر، به تنهایی تصمیم درستی نیست و باید سایر فاکتورهای مؤثر در این زمینه نیز در نظر گرفته شود.

سؤالات متداول

چه ابزارهایی برای تأیید الگوی سر و شانه وجود دارد؟

بررسی حجم معاملات در کنار تشخیص این الگو مهم‌ترین ابزار برای بررسی صحت و سقم آن به شمار می‌رود.

الگوی سر و شانه در کوتاه‌مدت رخ می‌دهد یا بلندمدت؟

هر دو حالت امکان‌پذیر است و ممکن است در کوتاه‌مدت و بلندمدت شاهد این الگو باشیم.

نقش خط گردن در الگوی سر و شانه چیست؟

از خط گردن برای تعیین نقاط حمایتی و مقاومتی در روند حرکت قیمت استفاده می‌شود و معمولاً حد سود و ضرر در معامله را به کمک آن تعیین می‌کنند.

کلام پایانی

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال یکی از پرکاربردترین الگوها به شمار می‌رود که در بازه‌های زمانی مختلف قابل رویت است. در صورت تشخیص این الگو می‌توان تصمیم‌گیری‌های بسیار هوشمندانه و دقیقی برای کسب سود‌های مناسب و جلوگیری از ضررهای سنگین اتخاذ نمود. البته باید توجه داشت که الگوی سر و شانه مانند هر الگوی دیگری در تحلیل تکنیکال خالی از ایراد نیست و باید در کنار سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال و بنیادی مورد استفاده قرار گیرد.

آموزش الگوی سر و‌ شانه در تحلیل تکنیکال

الگوی سر و شانه یکی از اصل‌ترین الگو‌های در تحلیل تکنیکال است که شروع یک روند معکوس را نشان می‌دهد. این الگو چه برای کسانی که به دنبال دور ماندن از خطرات احتمالی هستند و چه برای کسانی که به دنبال نشانه‌ای از تغییر روند در نقطه عطف هستند بسیار کاربردی است. در این مقاله، نحوه استفاده از الگو‌های سر و‌شانه تحلیل تکنیکال را برای تعیین فرصت‌های ورود و خروج معامله را بررسی می‌کنیم.

مهم است که به عنوان یک معامله‌گر یاد بگیرید چگونه این الگوی تحلیل تکنیکال را شناسایی و درک کنید که در زمان ظاهر شدن به شما چه می‌گوید. ما همچنین نمونه‌هایی از الگوی سر و شانه در طول روندهای صعودی و نزولی و اینکه چگونه می توانید این ابزار تحلیل تکنیکال را در استراتژی معاملاتی خود بگنجانید، بررسی خواهیم کرد.

الگوی سر و‌ شانه چیست؟

از الگو‌ی سر و‌ شانه (Head and Shoulders Pattern) می‌توان در تحلیل پرایس اکشن طیف گسترده ای از بازارها از جمله شکل گیری الگوی سه قله معاملات فارکس، سهام و ارزهای دیجیتال استفاده کرد. در حقیقت، این یک الگوی ساده و انعطاف‌پذیر برای معامله‌گرانی است نمودارهای قیمت را تحلیل می‌کنند.

تشکیل الگوی سر و‌ شانه

یک الگوی سر و‌ شانه در طول یک روند صعودی با افزایش قیمت و سپس کاهش قیمت شروع می‌شود تا شانه چپ را تشکیل دهد. پس از آن قیمت دوباره افزایش می‌یابد و یک قله بالاتر از قبلی ایجاد می‌شود که به عنوان قله سر شناخته می شود. قیمت یک‌بار دیگر کاهش می‌یابد و سپس به یک قله پایین‌تر از سر ایجاد شده که شانه سمت راست را تشکیل می دهد.

هنگامی که قیمت در امتداد شانه چپ و سر کاهش می‌یابد، به آنها نوسان پایین (Swing Low) می گویند. اتصال نقاط کف قیمتی با استفاده از یک خط روند که به سمت راست امتداد یافته است، یک خط گردن را تشکیل می‌دهد. زمانی که قیمت به زیر خط گردن می‌رسد، الگوی سر و‌ شانه کامل در نظر گرفته می‌شود و احتمالا قیمت به حرکت نزولی خود ادامه می‌دهد.

مثالی از الگوی سر و شانه

در زیر نمونه‌ای از الگوی سر و شانه‌ را مشاهده می‌کنید که بر روی نمودار کندل استیک بیت‌کوین شکل گرفته است. پس از تشکیل‌ شانه چپ، سر و‌ شانه راست، قیمت این ارز دیجیتال از خط گردن پایین‌تر رفته و یک روند نزولی را در پیش گرفته است. در این مثال،‌ شانه سمت راست بسیار کوچک است.

این واقعیت که قیمت نمی‌تواند به طور قابل توجهی به بالاترین حد خود بازگردد، نشان می‌دهد که فشار فروش زیادی قبل از افت قیمت و آغاز روند نزولی وجود داشته است. این همان چیزی است که در تصویر کاملا واضح است.

الگوی سر و شانه معکوس

الگوی سر و‌شانه معکوس در طول یک روند نزولی تشکیل می‌شود. به این صورت که قیمت در حال کاهش است و سپس برای مدت کوتاهی افزایش می‌یابد و شانه چپ ایجاد می‌کند. قبل از اینکه مجددا برای مدت کوتاهی صعود کند، قیمت به پایین‌ترین سطح خود کاهش می‌یابد و سر تشکیل می‌شود.

قیمت دوباره در یک حرکت نزولی، تا پایین‌ترین سطح دره اول را پیش می‌گرد و‌ شانه راست را تشکیل می‌دهد. در این الگو، خط گردن از سقف‌های قیمتی‌ شانه چپ و سر تشکیل می‌شود. وقتی قیمت خط گردن را بشکند و بالاتر از آن حرکت کند، احتمالا قیمت روندی افزایشی خواهد داشت.

استراتژی معامله با الگوی سر و‌شانه: ورود، حد ضرر و هدف سود

در یک الگوی سر و شانه، هنگامی که قیمت خط گردن را می‌شکند، بهترین فرصت برای ورود است. هنگام تعیین نقاط ورود و خروج خود به بازار، مطمئن شوید که از یک برنامه مدیریت ریسک استفاده می‌کنید. حد ضرر در الگوی سر و‌ شانه درست بالای‌شانه راست و در الگوی سر و‌شانه معکوس در زیر‌ شانه راست قرار دارد.

برای تخمین هدف سود یا هدف قیمتی، می‌توانید فاصله الگو را از پایین به بالا اندازه‌گیری کنید و آن را به نقطه شکست خط گردن برای یک الگوی سر و‌ شانه معکوس اضافه کنید. برای الگوی سر و‌ شانه نزولی، ارتفاع الگو را از نقطه شکست خط گردن کم کنید تا هدف سود مشخص شود.

در الگوی تاپینگ، ارتفاع یا فاصله از قله سر تا پایین‌ترین کف قیمتی اندازه‌گیری می‌شود. در صورتی که کف قیمتی (نوسان پایین) بسیار زیاد باشد (یعنی یک یقه با زاویه بسیار تند)، می‌توانید از کف قیمتی پایین‌تر برای تعیین هدف سود استفاده کنید. در الگوی معکوس نیز، ارتفاع از پایین سر تا بالای بالاترین نوسان در بالای الگو است. اگر یکی از سقف‌های قیمتی زیاد بود، می‌توانید از سقف قیمتی پایین‌تر آن استفاده کنید.

نرم‌افزار‌های تشخیص الگوی سر و‌شانه

الگو‌های سر و‌شانه ممکن است برای اهداف ورود، حد ضرر و هدف سود مورد معامله قرار گیرند. نرم‌افزار تشخیص الگو می‌تواند به تشخیص الگو‌های سر و‌شانه در نمودار‌ها در این مورد کمک کند. اما فراموش نکنید که نباید تنها به این نوع نرم‌افزار‌ها تکیه کنید. چرا که گاهی اوقات ممکن است نرم‌افزار به اشتباه مجموعه‌ای از کندل‌های قیمت را به عنوان الگو شناسایی کند و منجر به ایجاد ریسک‌های جبران ناپذیر برای شما شود. در نتیجه، بهتر است یافته‌های خود را به صورت دستی نیز بررسی کنید و به دنبال الگو‌هایی باشید که با مثال‌های این مقاله مطابقت دارند.

الگو‌های سر و‌شانه صعودی هستند یا نزولی؟

تا زمانی که شکستگی در روند ایجاد نشود، یک الگوی سر و‌شانه نه صعودی و نه نزولی است. ممکن است یک الگوی معکوس ایجاد شود، اما تا زمانی که از خط گردن شکسته شود و به حرکت رو به بالا ادامه دهد، قیمت همچنان می‌تواند در یک روند نزولی باشد. اگر قیمت به زیر الگو برود، نشان دهنده ادامه روند نزولی است نه اینکه معکوس شدن آن.

به طور مشابه، تشکیل یک الگوی تاپینگ به معنای معکوس شدن قیمت نیست. برای برگشت، قیمت باید زیر خط گردن بشکند و به ریزش ادامه دهد. اگر یک الگوی سر و‌شانه ظاهر شود، اما قیمت به جای پایین آمدن در زیر آن، بالاتر از آن افزایش یابد، این نشان‌دهنده ادامه صعودی به جای بازگشت نزولی است. در شرایط مختلف دیگر برای تشخیص روند حرکتی قیمت، می‌توانید صبر کنید تا خط گردن شکسته شود.

تشخیص الگوی سر و‌ شانه در بازار

وقتی صحبت از ارز دیجیتال می‌شود، به دنبال یک روند صعودی باشید که در آن قیمت سه قله را ایجاد کرده است و قله میانی از سایر قله‌ها بالاتر است. زمانی که قیمت به زیر خط گردن سقوط کند، حد ضرر مشخص کنید و از فروش سهام خودداری کنید.

حد ضرر معمولاً بالای‌ شانه راست قرار می‌گیرد، اما برای جلوگیری از افت احتمالی، می‌توانید آن را بالای هر نوسانی که قبل از شکستگی خط گردن قرار دارد قرار دهید. ارتفاع الگو را محاسبه کنید، سپس آن را از نقطه شکست کم کنید تا به هدف سود برسید. در زیر مثالی از سهام اپل با ارتفاع الگوی ۲۱.۰۹. برای شما آورده شده است. معامله گرانی که به دنبال سیگنال خرید هستند، باید الگوی سر و‌ شانه معکوس را بررسی کنند.

آیا می‌توان به الگوی سر و‌ شانه اعتماد کرد؟

الگوی سر و‌ شانه می‌تواند نشان‌دهنده پایان یک روند صعودی یا نزولی باشد، اما باید منتظر تا قیمت قبل از حرکت از خط گردن عبور کند. برای ورود و کسب سود مورد انتظار ابتدا طول یا ارتفاع الگو را اندازه‌گیری کنید، یک توقف ضرر در‌ شانه راست ایجاد کنید و از خط گردن به عنوان نقطه ورود استفاده کنید. مانند هر الگوی تکنیکال دیگری، الگوی سر و‌شانه نیز مزایا و معایبی دارد.

البته مانند همه الگوهای تحلیل تکنیکال، در الگو سر و شانه نیز مزایا و معایبی وجود دارد. سود هدفی که در این الگو مشخص می‌کند در نهایت صرفا تخمین است. در مواقعی‌، قیمت نه تنها می‌تواند به حد مشخص شده شما نمی‌رسد، بلکه می‌تواند در خلاف جهت آن حرکت کند.

برخی از معامله‌گران ترجیح می‌دهند روی ویژگی‌های خاص این الگو تمرکز کنند. به عنوان مثال، شانه راست کوچک در مقایسه یک شانه راست بزرگ، حدضرر کوچک‌تری دارد. این کار می‌تواند نسبت ریسک به پاداش را بهبود بخشد، زیرا در حالی که سود را براساس ارتفاع الگو تخمین می‌زنید، حدضرر را فقط بر اساس فاصله کمتر بین خط گردن و شانه راست تعیین می‌کنید. جست‌وجوی ویژگی‌های مشابه مانند این مورد می‌تواند شانس شما را برای دریافت سود بیشتر افزایش دهد. با این حال فراموش نکنید که در یک معامله، هر چیزی ممکن است اتفاق بیفتد.

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال

معامله گران در بورس برای تحلیل تکنیکال این بازار از الگوهای مختلفی استفاده می کنند. در میان تمامی الگوهای موجود الگوهای عمومی قیمت سال های متمادی به دلیل واقعیت و اطلاعات مناسبی را که در اختیارکاربران قرار می دهند دارای طرفداران بسیاری هستند. از جمله این الگوها می توان به الگوی سر و شانه اشاره نمود. اگر می خواهید با الگوی سروشانه و ویژگی های آن بیشتر آشنا شوید تا پایان با ما همراه باشید.

الگوی سروشانه

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال شکل گیری الگوی سه قله چیست؟

الگوی سر و شانه در واقع نوعی الگوی نموداری است که دارای یک خط کف به همراه سه قله قیمتی می باشد. قله های سمت چپ و راست دارای ارتفاع مشابهی هستند اما قله میانی بلند تر از سایر قله ها است. این الگو در تحلیل تکنیکال تغییر روند بازار از حالت صعودی به نزولی را نشان می دهد و جز معتبرترین الگوهای بازگشت روندی محسوب می شود. همچنین از برترین الگوهای صدور سیگنال های معاملاتی می باشد که شکل گیری آن پایان روند صعودی را نشان می دهد.

الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه چه زمانی شکل می گیرد؟

الگوی سر و شانه هنگامی شکل می گیرد که یک سهم قیمت آن به قله جدیدی رسیده باشد و بعد به محدوده پایین حرکت صعودی پیشین خود باز گردد. بعد قیمت مجددا به سطحی بالاتراز قله قبلی قیمت صعود نموده و قسمت سر الگو شکل می گیرد و دوباره به خط کف برگشته و قیمت مجددا افزایش می شکل گیری الگوی سه قله یابد. در این حرکت صعودی قیمت در بهترین حالت می تواند به سطح قله قیمتی اولیه برسد. با رسیدن به چنین سطحی قیمت ها حرکت نزولی خود را شروع می کنند و بعد به سمت خط گردن این الگو حرکت می نماید.

الگوی سر و شانه

الگوی سروشانه چه چیزهایی را نشان می دهد؟

به طور کلی یک الگوی سر و شانه سقف و کف دارای سه بخش زیر است:

• بعد از یک روند صعودی بلند مدت قیمت ها به یک قله جدید می رسند و بعد حرکت نزولی کوچکی را به منظور ایجاد یک دره انجام می دهند.
• قیمت ها مجددا حرکت صعودی خود را شروع می کنند و سقف قیمتی جدیدی می سازند و بعد مجددا نزول می کنند.
• قیمت ها برای سومین مرتبه حرکت صعودی انجام می دهند اما در نهایت می توانند به سطح قله اولیه برسند قبل از آنکه مجددا حرکت نزولی خود را شروع کنند.
• در این الگو قله های 1 و 3 شانه ها را تشکیل می دهند و قله 2 یا وسط تشکیل دهنده سر الگو می باشد. به خطی که دره های شماره 1 و 2 را به یکدیگر متصل می نماید خط گردن می گویند.

الگوی سر و شانه سقف

الگوی سر وشانه سقف در تحلیل تکنیکال جز الگوهای بازگشتی است. بنابراین الگوهایی هستند که روند قیمت بعد از تشکیل الگو در آن ها تغییر می یابد. این الگو در پایان حرکتی صعودی رخ خواهد داد و موجب تغییر جهت بازار و حرکت به سمت نزول قیمت می گردد. در این الگو سه قله وجود دارد و قله وسط دارای بیشترین ارتفاع ممکن است که همان سر الگو می باشد.

الگوی سر و شانه

برای انجام معاملات از طریق این الگو هنگامی که حالت کلی الگو را در چارت یافتید باید منتظر بمانید که شاهد شسکسته شدن خط گردن باشید. بهترین حالت این است که خط گردن پرقدرت شکسته شود و دارای شرایط یک شکست مناسب باشد. اگر قیمت با حرکت خیلی سریع و قوی خط گردن را بشکند و شما از ورود به پوزیشن جا ماندید کاری که می توانید انجام دهید این است که منتظر حرکت برگشتی به خط گردن باشید تا بتوانید به پوزیشن راه یابید. در این الگو باید حتما بین شانه چپ و سر واگرایی وجود داشته باشد، زیرا این واگرایی تشکیل الگوی سر و شانه را تایید می نماید.

نحوه تشخیص حد زیان و سود در الگو سقف

در این الگو حد زیان بر روی شانه راست قرار گرفته است. البته در بعضی از شرایط الگوهای سر و شانه ای شکل می گیرد که در آن ها ارتفاع شانه راست و سر فاصله بسیار کمی با یکدیگر دارند، در چنین شرایطی می توان قسمت بالای سر را به عنوان حد زیان در نظر گرفت. به منظور تعیین حد سود نیز باید فاصله قسمت سر تا خط گردن را اندازه گیری نمود و از محل شکسته شدن خط گردن به سمت پایین را بررسی نمود.

الگوی سر و شانه ی معکوس

الگوی سر و شانه معکوس دقیقا نقطه مقابل الگوی سر و شانه است. از این الگو به عنوان الگوی سر و شانه کف نیز یاد می کنند. این الگو تغییر روند از نزولی به صعودی را پیش بینی می نماید و زمانی مشخص خواهد شد که حرکات قیمتی یک سهم دارای مشخصه های زیر باشد.

در الگوی سر و شانه کف قیمت به سمت دره حرکت می کند و مجددا حرکت صعودی خواهد داشت. به طوری که قیمت دوباره به سطحی پایین تر از دره قبلی حرکت می کند و حرکتی صعودی انجام می دهد. در پایان قیمت دوباره یک حرکت نزولی تا سطح دره اول خواهد داشت. با انجام این حرکات قیمت حرکتی صعودی پیدا می کند و به سمت سطح مقاومتی که در قله های قبلی تشکیل شده می رود.

الگوی سر و شانه

نحوه تشخیص حد زیان و سود در الگو کف یا معکوس

الگو سر و شانه در فارکس نیز مورد استفاده قرار می گیرد، از این رو معامله گرانی که در این بازارها مشغول به فعالیت هستند باید بتوانند به خوبی این الگوها را تحلیل نمایند و حد زیان و سود در آن ها را تشخیص دهند تا بتوانند معاملات سودمندی را تجربه نمایند. در این الگو حد زیان زیر شانه سمت راست قرار دارد. البته افرادی که می خواهد اطمینان بیشتری داشته باشند می توانند زیر قسمت سر را به عنوان حد زیان در نظر بگیرند. البته حتما باید به این نکته توجه نمود که فاصله میان شانه راست تا سر خیلی زیاد نباشد.

در این الگو حد سود نیز معادل فاصله میان سر تا خط گردن است که باید آن را از مکانی که خط گردن شکسته می شود به سمت بالا اعمال نمود.

الگوی سر شانه

دو الگوی سر شانه سقف و کف چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند؟

الگوی سرو شانه سقف و کف تفاوت هایی دارند که موجب تمایز آن ها از یکدیگر شده شکل گیری الگوی سه قله است. در الگوی سر وشانه کف یا معکوس برای کامل شدن الگو حتما باید شکسته شدن خط گردن اتفاق بیافتد. اما تکنیک هایی که برای محاسبه قیمت های هدف مورد استفاده قرار می گیرند دقیقا مانند الگوی سقف است. تنها تفاوتی که در کف وجود دارد تمایل بیشتر برای حرکات بازگشتی به سمت گردن پس از موجب نزولی است.

مناسب ترین روش برای پی بردن به این تفاوت این است که هر بازار فقط بعد از یک سکون یا رکود می تواند روندی نزولی داشته باشد. در بیشتر موارد کاهش تقاضا یا همان تمایل برای خرید در بین معامله گران در راستای سوق دادن بازار در جهت نزولی کافی می باشد. به این نکته توجه داشته باشید که بازار هرگز پس از یک دوره سکون نمی تواند یک صعود ناگهانی داشته باشد. تنها در شرایطی که میزان تقاضا بیشتر از عرضه باشد و بالا رفتن هجوم خریداران نسبت به فروشندگان قیمت ها صعود خواهند داشت.

الگو سر و شانه

الگو سر و شانه های مرکب

الگوی سر و شانه مرکب یکی از حالت های الگو سر و شانه است که در آن شاهد دو سر یا دو شانه چپ یا راست خواهیم بود. البته استفاده از این الگو چندان رایج نیست و اما می تواند در پیش بینی بازار موثر باشد. از مهم ترین ویژگی های این الگو می توان به این موضوع اشاره نمود که الگوی مرکب تمایل بسیارشدیدی برای رعایت تناسب درالگوی سر و شانه دارند. به این معنی که اگر در سمت راست شانه واحدی وجود داشته باشد حتما در سمت چپ نیز یک شانه واحد خواهیم داشت. بنابراین اگر دو شانه در سمت چپ باشد انتظار می رود که در سمت راست نیز دو شانه خواهد بود.

الگوهای سر و شانه کف و سقف دو قلو

الگوی کف دو قلو

الگوی سر و شانه دو قلو از نوع کف در انتهای یک روند نزولی ایجاد می شود و بازگشت قیمت به شکل صعودی را نشان می دهد. تشکیل این الگو می تواند سود زیادی را نصیب سهامداران کند. الگوی کف دو قلو شباهت بسیاری به حرف W دارد و دارای دو کف متوالی پشت سر هم و یک خط گردن می باشد. خط گردن در واقع خط مقاومت است. با تشکیل این الگو و شکسته شدن خط مقاومت پیش بینی می شود که سهم حداقل به اندازه فاصله سقف تا خط گردن رشد کند. به میزانی که شکل گیری این الگو مدت زمان بیشتری را طول بکشد اعتبار بالاتری خواهد داشت. همچنین افزایش حجم نیز در شکل گیری این الگو می تواند اعتبار الگو را بیشتر نماید.

الگوی سقف دوقلو

این الگو دقیقا نقطه مقابل الگو کف دو قلو است، بنابراین در انتهای یک روند صعودی شاهد آن خواهیم بود و بازگشت قیمت به شکل نزولی را نشان می دهد. در این الگو نیز دو قله متوالی پشت سر هم و یک خط گردن وجود دارد. به این معنی که بعد از تشکیل الگو و شکسته شدن خط حمایت و افزایش حجم سقف نمودار به اندازه فاصله سقف تا گردن افت خواهد داشت. توجه داشته باشید که در این الگو خط حمایت بعد از شکسته شدن به خط مقاومت تبدیل می شود و نقش مقاومتی خواهد داشت. معمولا بازگشت این خط با یک فرصت خروج مجدد همراه خواهد بود، زیرا الگو به شدت نزولی است.

الگوی سقف دوقلو

آیا در الگوهای کف و سقف دوقلو امکان نقض وجود دارد؟

نمی توان به صورت قطعی بیان نمود که تمامی قوانین و الگوهایی که در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می گیرند صحیح هستند. با توجه به اینکه این الگوها تنها دارای پشتوانه آماری هستند احتمال نقض در الگوهای دو قلو سقف و کف وجود خواهد داشت. مثلا در الگوی سقف دوقلو قیمت پس از شکسته شدن خط گردن روندی صعودی به جای نزولی داشته باشد و دو قله قبلی نیز که اکنون به عنوان سطح مقاومت هستند به طرف بالا کشیده شوند الگوی سقف دو قلو نقض خواهد شد. این شرایط به صورت عکس می تواند برای الگو کف دو قلو نیز رخ دهد و الگوی آن نقض گردد. در صورتی که هر یک از این الگوها نقض شوند می توان خطی که به موازات قله ها یا دره ها ترسیم شده است حد زیان در نظر گرفت.

تحلیل تکنیکال

الگوی سر و شانه ادامه دهنده

الگوی سر و شانه ادامه دهنده نیزحالتی از الگوهای سر و شانه است که در آن نمودار قیمت شباهت بسیاری به الگوی مستطیل دارد. تنها تفاوت آن ها در یک روند صعودی نقطه قعر یا کفی میانی در مقایسه با دو کفی دیگر عمیق تر هستند. همچنین در روند نزولی قله میانی در مقایسه با دو قله دیگر در چپ و راست دارای ارتفاع بیشتری است. از این رو می توان گفت که هر دو نوع الگو از نوع سروشانه هستند که از روند قبلی تبعیت می نمایند، در نتیجه نمی توان آن ها را با الگوهای سر و شانه برگشتی اشتباه گرفت.

الگوی سر و شانه

سخن پایانی

همانطور که اشاره شد الگوی سر و شانه از جمله الگوهای بازگشتی است که بعد از تشکیل ساختار الگو در پایان روند انتظار چرخش روند وجود خواهد داشت. در الگوهای سر و شانه سقف انتظار می رود که قیمت ریزش داشته باشد. این در حالی است که در الگوهای سر وشانه کف منتظر افزایش قیمت خواهیم بود. از این الگوها می توان به منظور تشخیص اصلاح های مقطعی نمودار و یا چرخش روند اصلی نمودار استفاده نمود.