سبدگردانی چیست
سبدگردانی، همانطور که از نامش پیداست، چیدمان صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص است که سبد گردان شخص حقوقی می باشد که در قالب قراردادی مشخص و معین به منظور کسب منفعت به خرید و فروش پرداخته و مالکیت آن “کاملا” متعلق به سرمایه‌گذار بوده و میزان هر یک از دارایی‌ها و زمان خریدوفروش آنها نیز به دقت توسط سبدگردان تعیین و پایش می‌شود.
سبدگردان
سبدگردانی، همانطور که از نامش پیداست، چیدمان صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص است که سبد گردان شخص حقوقی می باشد که در قالب قراردادی مشخص و معین به منظور کسب منفعت به خرید و فروش پرداخته و مالکیت آن “کاملا” متعلق به سرمایه‌گذار بوده و میزان هر یک از دارایی‌ها و زمان خریدوفروش آنها نیز به دقت توسط سبدگردان تعیین و پایش می‌شود.
در معنای تخصصی‌تر به سبدگردانی، مدیریت پرتفوی نیز گفته می‌شود. هر انواع ریسک در سبد سهام گونه تصمیم‌گیری برای خرید یا فروش اوراق بهادار با هدف اداره پرتفوی مشتری توسط شخص دیگر را مدیریت پرتفوی می‌نامند و شخص تصمیم‌گیرنده را مدیر پرتفوی می گویند.
سبد گذردان و سبد گردانی را می توان در مفاهیم و معنای متفاوت و مختلفی بیان نمود :
در معنای دیگر سبد انواع ریسک در سبد سهام گردانی می توان چنین عنوان نمود انجام هرگونه سرمایه گذاری توسط سبدگردان مانند تصمیم به خرید، فروش یا نگهداری اوراق بهادار یا افتتاح سپرده های بانکی که به نام شخص سرمایه گذار، از سبد اختصاصی او برای کسب سود انجام می شود، سبدگردانی گفته می شود.
به بیان دیگر سبدگردانی به معنای مدیریت تشکیل و انجام معاملات سبد سرمایه گذار است که توسط شخصی حقوقی به نام سبدگردان انجام می شود. در این وضعیت سرمایه گذار مالک کامل سبد سهام است و سبدگردان “صرفا” به نام سرمایه گذار اقدام می کند.
پرتفوی به منظور کاهش ریسک و به صورتی انتخاب می‌شود تا در شرایط عادی احتمال کاهش بازده همه دارائی ها ( شامل سهام‌های خریداری شده ) نزدیک به صفر باشد که به اصطلاح به آن سبدگردانی گفته می شود.
لازم به ذکر است که طبق قرارداد صورت گرفته با سبدگردان، کارمزد معاملات با توجه به میزان سود دهی سبدگردان مشخص می‌شود و “کاملا” توافقی است. سبدگردانی نوعی خدمت است که توسط کارگزاری ها و شرکت های دارنده مجوز از سازمان بورس ارائه می‌شود.
یک تفاوت مهم در سبد گردانی نسبت به صندوق مشترک این است که در فرایند سبدگردانی برای هرکدام از سرمایه گذاران به صورت مجزا و جداگانه انواع ریسک در سبد سهام سبدی تشکیل می شود که ترکیبی میان سطح ریسک پذیری سرمایه گذاران و تعیین سرمایه فرد می باشد.
پرتفوی
گروهی از دارایی های مالی مانند اوراق قرضه، سهام، اوراق مشارکت و معادل‌های پول نقد نظیر سپرده های بانکی، همچنین سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک و صندوق های قابل معامله، پرتفوی یا سبد دارایی ها گفته می‌شود به عبارت دیگر مجموعه یا سبدی از اوراق بهادار به طور کلی سرمایه گذاری در مجموعه ای از اوراق بهادار یا پرتفوی، بسیار کارآمدتر از سرمایه گذاری در یک سهم می باشد، چون با افزایش تعداد سهام در سبد سرمایه گذاری، ریسک مجموعه کاهش می یابد.
علت کاهش ریسک تاثیرات مختلفی است که شرکت های سرمایه پذیر از شرایط متفاوت اقتصادی سیاسی و اجتماعی می پذیرند، لازم است بدانیم که سود یک سهم می‌تواند ضرر سهام دیگر را جبران کند. یک ضرب‌المثل معروف می‌گوید : « همه تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد نگذارید.»، چرا که ریسک شکستن سبد، باعث نابودی همه تخم مرغ ها خواهد شد.
ارزش پرتفوی
به ارزش مالی و نقدی پرتفوی هر شخص حقیقی یا حقوقی، ارزش پرتفوی گویند. برای قیمت گذاری شرکت‌های سرمایه گذاری پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، مهم ترین عامل ارزش پرتفوی این شرکت هاست.
مزایای سبد گردانی
- یکی از مهم‌ترین مزایایی که سبد گردانی دارد این است که می‌توان از سهامی که خریداری می‌شود حداکثر سود و بازده را به دست آورد.
- به دلیل این که از تخصص و تجربه یک سبد گردان استفاده می‌شود می‌توان با استفاده از سبد گردانی از وضعیت بازار سرمایه مطلع شد و به بازار دسترسی داشت.
- با سبد گردانی می‌توان از وضعیت مالی و عملیاتی شرکت‌هایی که در بازار اوراق بهادار فعالیت می‌کنند مطلع شد.
- می‌توان در عرضه‌های اولیه شرکت کرد.
- ۵٫می‌توان از تجربیات و تخصص کارشناسانی که در امر سرمایهگذاری فعالیت می‌کنند استفاده کرد.
- می‌توان پرتفوی متنوع بهینه ای را تشکیل داد.
تفاوت سبدگردانی با صندوق سرمایه
مهم‌ترین تفاوت سبد گردانی با صندوق های سرمایه گذاری این است که در سبد گردانی خود سرمایه گذار “مستقیما” مالک سهام و سایر اوراق بهادار محسوب می شود و سبد گذار “صرفا” به وکالت از طرف سرمایه گذار اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار می کند.
بنابراین سرمایه گذار “دقیقا” می داند که در سبد خود سهام کدام شرکت و از هر کدام به چه میزان وجود دارد در صورتی که در صندوق سرمایه گذاری، سرمایه گذار بصورت غیر مستقیم مالک سهام و سایر اوراق بهادار خریداری شده توسط صندوق می شود. بدین ترتیب سرمایه گذار و یا “اصطلاحا” واحدهای سرمایه گذاری خریداری می کند و مدیر صندوق با وجوه حاصل از فروش صندوق های سرمایه گذاری اقدام به خرید سهام و انواع اوراق بهادار می کند.
تفاوت سبدگردانی و صندوق سرمایه در عناوین زیر دسته بندی می شود :
۱-اختصاصی بودن سرمایه گذاری
۲-هزینه های قابل پرداخت
۳-تنوع دارایی ها
۴-اخذ مشاوره و اطلاع از وضعیت سبد
۵-اختصاصی بودن سرمایه گذاری
برای نمونه می توان بدین صورت عنوان کرد که بایستی این نکته را در خاطر داشته باشی که در سرویس سبد گردانی ترکیب پرتفوی یک جوان ۳۰ ساله مجرد و پر ریسک و با سطح مالی معمولی که هیچ تجربه در گذشته ندارد با یک فرد باز نشسته و با تجارب بسیار سرمایه گذاری و با ریسک کم و توان مالی بالا فرق هایی خواهد داشت و از آن جا که سطح ریسک این افراد، بازده مورد انتظار و احتیاجات نقدینگی آن ها با هم برابر نیست، ترکیب دارایی های پیشنهادی به منظور استفاده هر یک از آن ها نیز با یک دیگر فرق خواهد کرد.
بورس چیست؟
بورس بازاری است که در آن دارایی های مختلف مورد معامله قرار می گیرد حال بهتر است برای فهمیدن این موضوع به معنای بازار پی ببریم، بازار مکانی است که در آن خرید و فروش صورت می گیرد، در زبان ساده بهتر است چنین بگوییم هرگاه شرایطی فراهم شود که بین خریدار و فروشنده رابطه به عنوان خرید و فروش برقرار شود و معامله ای صورت پذیرد بازار تشکیل شده است.
انواع بازار بورس
۱-بورس کالا : در بورس کالا خرید و فروش کالایی معین و مشخص را انجام می دهند و بطور دقیق و منظم فعال است در بورس هرکالایی را با نام همان کلاس معاملات را انجام می دهند . برای نمونه بورس نفت و …
۲-بورس ارز : همانطور که از نام این بورس مشخص است در کار خرید و فروش پول های خارجی انجام می گیرد، که متاسفانه در کشور ما این بورس فعالیت ندارد و بیشتر می توان در کشور های پیشرفته شاهد این نوع بورس باشیم.
۳-بورس اوراق بهادار : در این نوع بورس دارایی های مالی انواع ریسک در سبد سهام انواع ریسک در سبد سهام از قبیل سهام، اوراق بهادار، اوراق قرضه و انواع دیگری مورد معامله قرار می گیرند. لازم به ذکر می باشد در بورس اوراق بهادر زمینه ای فراهم می شود تا دو گروه از مردم، به طور قانونی، در یک فعالیت اقتصادی شریک و علاوه بر تامین نیازهای یکدیگر، از منفعت و سود این فعالیت بهره مند شوند.
انواع روش‌های سرمایه گذاری در بورس
الف : روش سرمایه گذاری مستقیم در بورس در این نوع بورس سرمایه گذار با افتتاح کردن حساب در نزد کارگزاری ها به صورت مستقیم اقدام به خرید و فروش سهام می نمایند همچنین می توانم به صورت حضوری یا غیر حضوری برای نمونه تلفنی و اینترنتی با رصد بازار می توان اقدام به خرید و فروش سهام هایی که در بورس قرار دارند می کنند و سرمایه و دارایی خود را در موارد مختلفی که در بورس قرار دارند سرمایه گذاری می نمایند.
افراد بایستی با دانش کامل وارد بازار بورس شوند زیرا ریسک و چالش های موجود در بورس را افزایش می دهد.
ب: روش سرمایه گذاری غیر مستقیم در بورس دراین روش دیگر مانند روش مستقیم نیست و با رصد بازار بورس همه چیز ملاحظه کرده و انجام کار هایی بورسی را به افراد متخصص و کار آزموده سپرده تا آنها سرمایه خود را در قسمت های مختلف بورس سرمایه گذاری کنیم زیرا در این روش چون سرمایه را به دست افراد کار آزموده سپرده می توان شاهد نتایج بهتری باشیم و ریسک کمتری کنیم.
اصول تشکیل سبد سهام
گروه بورس- اعظم شریفی: سرمایه‌گذاران، اعم از حقیقی و حقوقی، برای کاهش ریسک سرمایهگذاری در سهام سایر شرکت‌ها، اقدام به خرید سهام متنوع (سبد سرمایهگذاری) می‌کنند. طبق نظریات علمی، تشکیل سبد سهام می‌تواند آثار نوسانات را بر بازده و ریسک سهام تعدیل کند.
گروه بورس- اعظم شریفی: سرمایه‌گذاران، اعم از حقیقی و حقوقی، برای کاهش ریسک سرمایهگذاری در سهام سایر شرکت‌ها، اقدام به خرید سهام متنوع (سبد سرمایهگذاری) می‌کنند. طبق نظریات علمی، تشکیل سبد سهام می‌تواند آثار نوسانات را بر بازده و ریسک سهام تعدیل کند. سرمایه‌گذاران همواره به دنبال اندازه‌گیری ریسک، جهت گرفتن تصمیمات سرمایهگذاری بهینه هستند. آنان همواره تلاش می‌کنند صرف ریسک سرمایه‌گذاری‌های خود را حداکثر سازند و به عبارتی بازدهی بیشتری را به ازای ریسک‌هایی که متقبل شده‌اند به دست آورند.
این تنوع‌بخشی قادر به کاهش ریسک غیرسیستماتیک (یعنی ریسک سرمایه گذاری در بازار) خواهد شد ولی قادر به کاهش یا حذف ریسک سیستماتیک (یعنی ریسکی که از خارج به بازار تحمیل می‌شود) نیست.در دهه ۱۹۵۰ اثبات اینکه تشکیل علمی سبد سهام، ریسک را کاهش و بازدهی را به حداکثر می‌رساند، انقلابی در جهان سرمایهگذاری به وجود آورد. در همین رابطه با دکتر ابوالفضل شهرآبادی، مدیر روابط عمومی شرکت بورس و استاد دانشگاه گفت‌و‌گویی انجام داده‌ایم تا اصول و ضرورت تشکیل سبد سهام را بررسی کنیم.
اصولا ضرورت تشکیل سبد سهام به جای تک سهم یا چند سهم چیست؟
به مجموعه سرمایه‌گذاری‌های یک شخصیت در گزینه‌های مختلف «پرتفولیو» یا «سبد سرمایهگذاری» گفته می‌شود که مجموعه‌ای از اوراق بهادار متفاوت است. هر کدام از این اوراق، معمولا دارای بازده و ریسک متفاوتی هستند. ریسک غیرسیستماتیک (یعنی ریسک بازار) را می‌توان از طریق تنوع بخشیدن به اوراق بهادار در سبد سهام کاهش داد یا از بین برد. در نتیجه، با حذف ریسک غیرسیستماتیک، مهم‌ترین بخش ریسک پرتفولیو به ریسک سیستماتیک (یعنی ریسکی که از خارج به بازار تحمیل می‌شود) مربوط می‌شود. هرچه تعداد اوراق بهادار مربوط به پرتفولیو بیشتر باشد میزان ریسک غیرسیستماتیک کوچک و کوچک‌تر می‌شود و ریسک کل پرتفولیو به ریسک سیستماتیک نزدیک‌تر می‌شود.
برخی معتقدند تشکیل سبد سهام و پخش کردن سرمایه به جای تمرکز بر یکی دو سهم قوی باعث از بین رفتن بازدهی آنها می‌شود. نظر شما درباره این جمله چیست؟
از نظر من، این باور اشتباه است. زیرا شاید تمرکز سرمایه بر یک یا دو سهم بازدهی بالایی داشته باشد اما با ریسک بالایی همراه است. این در حالی است که در سبد سهام میانگین بازدهی از میانگین بازدهی سهام موجود در سبد به دست می‌آید. در مقابل نحوه محاسبه ریسک سبد سهام این طور نیست؛ زیرا در صورتی که سبد سهام مدیریت صحیحی داشته باشد و به ضریب همبستگی در آن توجه شود، ریسک سبد سهام از میانگین ریسک مجموع سهام تشکیل‌دهنده سبد سرمایهگذاری پایین‌تر خواهد بود. به عبارت دیگر می‌توان در یک سطح بازدهی مشخص دو سبد سهام با سطح ریسک متفاوت داشت. نکته جالب این است که در صورت تشکیل سبد سهام با رعایت مبانی علمی ، شما می‌توانید حداکثر بازدهی را با حداقل ریسک یعنی حداقل احتمال انحراف از بازده مورد انتظار به دست آورید. در این راستا، ضریب همبستگی مثبت نشان‌دهنده افزایش ریسک و ضریب همبستگی منفی نشان‌دهنده کاهش ریسک سبد سهام است.
چگونه می‌توان ریسک سبد سهام را در حد بهینه نگاه داشت؟
در یک مجموعه سرمایهگذاری هرچه ضریب همبستگی بین بازده اعضای مجموعه به سمت (۱-) میل کند ریسک مجموعه کاهش می‌یابد.ریسک پرتفوی تنها متاثر از میانگین انحراف معیار اعضای مجموعه تشکیل‌دهنده آن با بازار (یعنی ضریب بتا) نیست، بلکه تنوع در سرمایهگذاری و چگونگی ارتباط بازده اعضا با یکدیگر نیز بر ریسک مجموعه تاثیر خواهد گذاشت.
به بیان دیگر، در یک مجموعه سرمایهگذاری هرچه تنوع از جهات مختلف (چه با بازار و چه با یکدیگر) بیشتر باشد، ریسک مجموعه کمتر خواهد شد.در همین حال، باید در نظر داشت ریسک مجموعه با اضافه شدن یک سهام، با شیب ثابتی کاهش نمی‌یابد بلکه در ابتدا که سهام جدید به مجموعه اضافه می‌شود، ریسک کل با شدت بیشتری کاهش یابد، به تدریج از شدت کاهش، کاسته شده و دیگر با ایجاد تنوع، ریسک کاهش نخواهد یافت. بنابراین باید از متنوع سازی بیش از حد نیز پرهیز کرد زیرا در عمل باعث کاهش ریسک نخواهد شد و تنها می‌تواند بازدهی را محدود کند.
چه تعداد سهام یا صنعت برای تشکیل سبد سهام مناسب است؟
قاعده ریاضی خاصی برای تعداد سهام موجود در سبد سهام وجود ندارد. اما تجربه و تحقیقات میدانی نشان می‌دهد وجود ۱۰ تا ۳۰ نوع سهام با توجه به سرمایه‌های مختلف می‌تواند با پایین آوردن ریسک غیرسیستماتیک بازدهی مناسبی را در سبد ایجاد کند.
این در حالی است که توزیع سرمایه‌های اندک در ۳۰ شرکت بازدهی ندارد و بهتر است هرچه سرمایه بالاتر باشد تعداد سهام متنوع‌تر باشد و سبد سرمایه‌های اندک شامل تعداد کمتری سهام باشد.
بازدهی سبد سهام در چه دوره‌هایی باید بررسی شود؟
در زمان‌هایی که بازار پرنوسان است وضعیت سبد سهام در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر باید بررسی شود. اما در زمانی که بازار باثبات است و نوسان خاصی ندارد بررسی ماهانه و هفتگی نیز می‌تواند مدیریت معقول سبد سهام را به دنبال داشته باشد.
آشنایی با نکاتی برای ساخت پرتفوی حرفه ای در بورس
موفقیت در بازار بورس مانند هر بازار دیگری نیازمند انتخاب یک رویکرد مناسب و سازمان‌دهی شده می‌باشد. در غیر این صورت سرمایه‌گذاران درگیر خرید و فروش‌های بدون برنامه‌ای خواهند شد که سود یا زیان آنها را بیشتر به بخت و اقبال وابسته می‌سازد. تمام کسانی که می‌خواهند وارد دنیای بورس شوند، باید تکنیک‌های سرمایهگذاری و خرید سهام شرکت‌های پربازده بورسی را شناسایی کنند و در آنها سرمایهگذاری نمایند. اما کاهش ریسک سرمایهگذاری با متنوع‌سازی سرمایه‌ها و یا ساخت پرتفوی حرفه ای امکان‌پذیر است. این موضوعی است که تمام سرمایه‌گذاران مطرح دنیا روی آن اتفاق نظر دارند. اما در بازار سرمایه‌ی امروز چطور می‌توان حساب‌شده و دقیق عمل کرد و بهترین سبد سهام و یا پرتفوی را تشکیل داد؟ برای این کار روش‌های علمی و تجربی متعددی وجود دارد. برای آشنایی با این روش‌ها و آگاهی از معنای سبد سهام با ادامه‌ی این مطلب از سایت استخدام و آموزش چراغ همراه باشید.
سبد سهام یا پرتفوی چیست؟
پرتفو یا همان سبد سهام چیست؟
پس از دریافت کد بورسی و ثبت نام در کارگزاری‌ها برای آنکه بتوانید به انجام معاملات بورسی بپردازید، لازم است تا با ریزه‌کاری‌های متعددی آشنا شوید. شما به‌عنوان یک سرمایه‌گذار فردی، نیازمند دانستن چگونگی تعیین تخصیص دارایی‌های خود هستید. باید تلاش کنید تا دارایی‌هایتان بهترین تطابق را با استراتژی و اهداف سرمایهگذاری شخصی شما داشته باشد. برای این کار لازم است تا در ساخت پرتفوی حرفه ای و یا یک سبد سهام خوب دقت زیادی را به کارگیرید. سبد سهام یا پرتفوی بورسی ترکیبی مناسب از انواع سهم‌هایی است که سرمایه‌گذاران آنها را خریداری می‌کند. هدف از تشکیل پرتفوی، تقسیم کردن ریسک سرمایهگذاری بین چند سهم است. در این صورت، سود یک سهم می‌تواند ضرر سهم‌های دیگر را جبران کند. پرتفوی بورسی متشکل از سهم‌های متنوعی است که می‌توانند به لحاظ بنیادی باهم تفاوت زیادی داشته باشند.
سبد سهام یا پرتفوی شامل چه سهم‌هایی است؟
پرتفو یا سبد سهام شامل چه سهم‌هایی می باشد
دقت داشته باشید که یک سبد سهام و یا پرتفوی مناسب می‌تواند تمام گروه‌های بورسی را شامل شود. بنابراین یک سرمایه‌گذار می‌تواند از هر گروه یک یا دو سهم مناسب در سبد خود داشته باشد. یک پرتفوی بورسی می‌تواند شامل شرکت‌های سرمایهگذاری، گروه خودرویی، پالایشی، پتروشیمی، دارویی، غذایی، و … باشد. اما مسلماً پول شما آنقدری نیست که بتوانید از همه‌ی گروه‌ها سهمی در سبد خود داشته باشید. صندوق‌های سرمایهگذاری گزینه‌ی بسیار مناسبی برای شما هستند که می‌توانید سهام آنها را خریداری نمایید. به توصیه‌ی کارشناسان سرمایهگذاری، افراد می‌توانند بخشی از سبد سهام خودشان را به شرکت‌ها و هولدینگ‌ها اختصاص دهند. همچنین بهتر است که ترکیبی از سهام‌های بزرگ و کوچک را در سبد خود بگنجانند. خلاصه‌ی کلام این که داشتن سهم‌هایی که مخالف هم حرکت می‌کنند برای ساخت پرتفوی حرفه ای ضروری است. به یاد داشته باشید که تمام این اقدامات برای کاهش ریسک سرمایهگذاری در بورس هستند.
حال که با مفهوم سبد سهام به خوبی آشنا شدید، در ادامه می‌خواهیم راجع به اصول و نکاتی برای ساخت پرتفوی حرفه ای در بازار بورس صحبت کنیم.
تنوع بخشی، میانبری برای ساخت پرتفوی حرفه ای
میانبری برای ساخت پرتفوی حرفه ای ایجاد تنوع است
احتمالاً این ضرب‌المثل قدیمی که می‌گوید همه تخم مرغ‌ها را در یک سبد نگذارید، به گوشتان خورده است. فلسفه ساخت پرتفوی حرفه ای در بورس نیز به همین شکل است. توزیع وزن سرمایه بر روی چند سهم به‌جای تک سهم شدن، اولین گام استانداردی است که در تشکیل سبد سهام باید انجام داد. با این کار هم ریسک کاهش پیدا می‌کند، هم تسلط شما بر سهم‌هایتان افزایش می‌یابد. اگر سبد سهام خود را تنها از درون یک صنعت بسازیم، درواقع در حال کوبیدن آب در هاون کوبیدن هستیم! تشکیل پرتفوی از درون یک صنعت خاص، به‌اندازه‌ی عدم تشکیل سبد سهام ریسک به دنبال خواهد داشت. فرض کنیم سبد سهام خود را صرفاً از یک صنعت انتخاب نموده‌اید. اگر زمانی بر اثر رویدادهای اقتصادی کل صنعت موردنظر دچار رکود شود، احتمالاً کلیه‌ی سهم‌ها با افت قیمت مواجه خواهند شد و قسمت زیادی از سرمایه‌ی شما از بین خواهد رفت.
برای تشکیل یک سبد متنوع جهت ساخت پرتفوی حرفه ای، رویکردهای مختلفی مثل سبد مبتنی بر ارزش بازار و سبد هم وزن وجود دارد:
۱. سبد مبتنی بر ارزش بازار
می‌دانید که سبدهای مبتنی بر ارزش بازار چگونه به شما در ساخت پرتفوی حرفه‌ای کمک می‌کند؟ در این روش، وزن سهام هر شرکت در سبد با توجه به ارزش بازار آن شرکت در مقایسه با سهم‌های دیگر سبد تعیین می‌شود. یعنی اگر ۱۵ سهم با بیشترین ارزش بازار انتخاب کنیم و ارزش بازار سهم اول نسبت به سهم دوم ۲۰ درصد بیشتر باشد، وزن سهم اول در سبد هم باید ۲۰ درصد بیشتر از وزن سهم دوم باشد. وزن هر سهم در سبد با توجه به نسبت ارزش خرید آن سهم به کل ارزش سبد تعیین می‌شود. ارزش بازار شرکت هم برابر تعداد کل سهام شرکت ضرب در قیمت آن سهم خواهد بود.
۲. ساخت پرتفوی حرفه ای با تشکیل سبدهای هم وزن
بر خلاف سبد مبتنی بر ارزش بازار، سبدهای هم وزن به صورت یکنواخت توزیع می‌شوند. این تقسیم‌بندی منطقی تاثیر زیادی در ساخت پرتفوی حرفه ای شما خواهد داشت. ساختار سبد هم وزن بسیار است. چون وزن تمام سهم‌ها در این سبد بدون توجه به اینکه ارزش بازار شرکت‌های مربوطه چقدر است با یکدیگر برابر می‌باشند. فرض کنید یک میلیون تومان برای خرید ده سهم جهت تشکیل یک سبد در نظر گرفته شده است. در این سبد باید ۱۰۰ هزار تومان برای خرید هر یک از ده سهم اختصاص داده شود که مجموع خرید آنها یک میلیون تومان شود. دقت داشته باشید که خود سهم‌ها می‌توانند از میان شرکت‌های بزرگ و پیش‌رو بر اساس ارزش بازار انتخاب شوند.
توجه به قابلیت نقدشوندگی سهام برای ساخت پرتفوی حرفه ای
برای ساخت پرتفوی حرفه ای باید به قابلیت نقدشوندگی سهام توجه کنید
یکی از ویژگی‌های یک سهام خوب در سبد این است که قابلیت نقدشوندگی داشته باشد؛ یعنی بتوان فوراً آن را به وجه نقد تبدیل کرد. فرض کنید که شما سرمایه‌ی خودتان را به یک دستگاه خودرو تبدیل کرده‌اید. اما پس از گذشت مدت زمانی به هر دلیلی نیاز به پول نقد پیدا می‌کنید و مجبور می‌شوید خودرو را بفروشید. روشن است که از زمان تصمیم به فروش تا فروش و دریافت وجه با مشکلات فراوانی نظیر پیدا شدن مشتری، توافق برای معامله، انتقال سند و… مواجه خواهید شد. در بورس هم به همین شکل است. وقتی که با خرید سهام در بورس سرمایه‌گذار می‌کنید، به محض تصمیم به فروش تمایل دارید که سرمایه‌تان در کوتاهترین زمان ممکن به پول نقد تبدیل شود. بنابراین توجه به قابلیت نقدشوندگی برای ساخت پرتفوی حرفه ای در بورس بسیار مهم است.
چگونه می‌توان قابلیت نقدشوندگی سهام را تشخیص داد؟
برای آنکه قابلیت نقدشوندگی یک سهم را بدانید باید به دو آیتم تعداد روزهایی که سهم معامله شده و حجم معاملات توجه نمایید. خب اگر سهمی در طول یک سال ۳ یا ۴ ماه بسته بوده، به درد خرید نمی‌خورد. چرا که وقتی بازار مثبت باشد و بخواهید سرمایه‌تان را نقد کنید حساب شما بلوکه است و نمی‌توانید کاری از پیش ببرید. برای این کار با بررسی تابلوی سهم، سابقه‌ی معاملات سهم را به دست آورید. مورد بعدی که باید به آن توجه داشته باشید، حجم معاملاتی سهام می‌باشد. فرض کنید که قیمت سهمی ۵۰۰ می‌باشد و شما ۱ میلیارد از این سهم را خریداری می‌کنید. اگر این سهم روزی ۱ میلیون معامله شود، یعنی ۵۰۰ میلیون نصیب شما می‌شود و این برایتان مناسب نیست. اما اگر همین سهم روزی ۱۰ میلیون معامله شود، ۵ میلیارد نصیب شما خواهد شد که برایتان سودآور خواهد بود.
سخن آخر
در این مقاله از چراغ به بررسی نکاتی پرداختیم که به شما برای ساخت پرتفوی حرفه ای در بورس کمک می‌کنند. تحقیق، قدرت تحلیل، توانایی تصمیم‌گیری، صبر و شکیبایی برای رسیدن به موفقیت در این زمینه ضروری است. دقت داشته باشید که در صورت نداشتن تخصص بهتر است به معامله و خرید و فروش دست نزنید و از یک تیم کارشناسی برای چیدمان سبد بورسی خود کمک بگیرید. چراغ به عنوان یک سامانه آموزش و کاریابی هوشمند در ایران همواره در تلاش است تا با بیان نکات آموزشی شما را در مسیر کار و سرمایهگذاری صحیح همراهی نماید. برای این منظور می‌توانید از آموزشهای آنلاین بورس چراغ نیز بهره‌مند شوید.
استراتژی های تشکیل یک پرتفوی کم ریسک و متنوع
همانطور که می‌دانید، در هر بازار و کشوری استراتژی‌های متفاوتی برای تشکیل پرتفوی وجود دارد. حتی در یک بازار مشخص هم استراتژی سرمایه گذاری در طول زمان یکسان نیست و با گذشت زمان این استراتژی تغییر خواهد کرد.
اما موضوعی که همه سرمایه گذاران مطرح دنیا روی آن اتفاق نظر دارند، کاهش ریسک سرمایه گذاری با متنوع سازی سرمایه گذاری یا تشکیل پرتفوی است. در این مقاله تصمیم داریم تا شیوه‌های رایج متنوع سازی پرتفوی را برای شما توضیح دهیم.
استراتژی های تشکیل یک پرتفوی کم ریسک و متنوع
موفقیت در بازار سهام شرکت‌ها مانند هر بازار دیگری نیاز به انتخاب یک رویکرد مناسب و حفظ نظم فکری دارد. بدون این‌ها، سرمایه گذاری تنها خرید و فروش‌های بدون برنامه‌ای خواهد بود که سود یا زیان سرمایه گذار را بیشتر به بخت و اقبال وابسته می‌سازد تا به مهارت‌هایی مانند پشت کار در تحقیق، قدرت تحلیل، توانایی تصمیم گیری، صبر و شکیبایی برای رسیدن به هدف‌ها و مواردی از این دست.
در میان رویکردهای گوناگون برای سرمایه گذاری در بازار سهام، تشکیل سبد متنوع به عنوان یک روش غیر فعال اما به نسبت مطمئن شناخته شده است.
استفاده از این روش، میزان ریسک را کاهش می‌دهد و بازده سرمایه گذاری را در سطحی نزدیک به بازده کل انواع ریسک در سبد سهام بازار نگه می‌دارد. اما یک سبد متنوع می‌تواند به چارچوبی برای آزمودن توانایی‌های یک شخص برای مدیریت دارایی تبدیل شود که در این صورت به نمونه‌ای کامل از مدیریت فعال تبدیل خواهد شد.
مقاله پیش رو ابتدا در مورد اصل تنوع بخشی و سازوکار ساخت و مدیریت سبد متنوع توضیح می‌دهد. در ادامه نیز به سراغ روش‌هایی می‌رویم که یک سهامدار می‌تواند با استفاده از آنها توانایی‌های تحلیلی و مدیریتی خود را در چارچوب یک سبد متنوع به کار بگیرد و علاوه بر کاهش سطح ریسک، توان خود را روی کسب بازده بیشتر از بازار متمرکز کند.
تنوع بخشی، میانبری برای کاهش ریسک
«تنوع بخشی» یکی از روش‌های متداول برای کاهش ریسک غیرسیستماتیک به شمار می‌رود. ریسک غیرسیستماتیک از تاثیرات رویدادهایی ناشی می‌شود که به طبیعت یک شرکت یا گروه خاصی از شرکت‌ها مرتبط است.
معمولا این گونه رویدادها کل شرکت‌ها یا کل بازار را تحت تاثیر خود قرار نمی‌دهد. به عنوان مثال، یک تصمیم دولت ممکن است هزینه‌های یک صنعت خاص را افزایش دهد و در نتیجه قیمت سهام شرکت‌های آن صنعت کاهش یابد یا مدیریت ضعیف یک شرکت در توسعه بازار ممکن است سبب تضعیف موقعیت آن در برابر رقبا شود، سودآوری را نسبت به بقیه کاهش دهد و همین موضوع به افت قیمت سهم آن شرکت منجر شود.
اما هر یک از این رویدادها به طور مستقیم بر بازده سهام شرکت‌های مرتبط اثر می‌گذارد نه کل بازار. تنوع بخشی از طریق ساختن یک سبد متشکل از سهام شرکت‌های مختلف می‌تواند ریسک غیرسیستماتیک را کاهش دهد.
در مقابل ریسک غیرسیستماتیک، ریسک سیستماتیک قرار دارد. ریسک سیستماتیک به تاثیرات مجموعه‌ای از رویدادهای کلی بر بازده طیف گسترده‌ای از شرکت‌ها و صنایع گفته می‌شود که به سادگی قابل پیش بینی یا کنترل نیستند.
به عنوان مثال، سیاست‌های مالی و پولی دولت‌ها، عملکرد کلی اقتصاد، مناقشات سیاسی، حوادث طبیعی، و تغییرات دائمی شرایط روانی بازار یا به اصطلاح «جو بازار» نمونه‌هایی از این رویدادها هستند که هر یک می‌تواند بازده کل بازار را به صورت مثبت یا منفی تحت تاثیر قرار دهد.
ریسک سیستماتیک با تنوع بخشی قابل کاهش نیست. این ریسک مربوط به زمانی است که سرمایه گذار با هدف کسب سود وارد یک بازار می‌شود و آن را می‌پذیرد. به همین دلیل به ریسک سیستماتیک در اصطلاح «ریسک بازار» هم گفته می‌شود.
چه راه‌هایی برای تنوع بخشی در سبد سهام وجود دارند؟
در تئوری، هر چه قدر تعداد سهم‌های یک سبد بیشتر و وابستگی بازده سهم‌ها به هم کمتر یا حتی منفی باشد، ریسک غیرسیستماتیک هم کمتر می‌شود.
اما تنوع بخشی در عمل با چالش‌هایی مثل «هزینه» همراه است. حتی اگر یک سرمایه گذار بتواند سهام تمام شرکت‌های بورسی را خریداری کند در عمل هزینه‌های معاملاتی یا همان کارمزدها آن قدر بالا می‌رود که مزیت‌های ناشی از تنوع بخشی را بی‌معنا می‌کند.
علاوه بر این، اداره یک سبد بزرگ از سهام نیاز به صرف زمان و امکانات قابل توجه دارد. همچنین موضوعاتی مانند تعیین وابستگی بازده سهم‌ها به هم حتی در تئوری هنوز یک چالش است.
با وجود تمام این چالش‌ها و بر اساس نتایج تجربی، کاربرد تنوع بخشی برای کاهش ریسک غیرسیستماتیک امکان پذیر به نظر می‌رسد. در منابع مالی، معمولا گفته می‌شود که تعداد معدودی سهم مثلا بیش از ۱۰ سهم می‌تواند ریسک غیرسیستماتیک را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
برای تشکیل یک سبد متنوع، رویکردهای مختلفی وجود دارد از جمله سبد مبتنی بر ارزش بازار و سبد هم وزن.
سبد مبتنی بر ارزش بازار
در این سبد، وزن سهام هر شرکت در سبد با توجه به ارزش بازار آن شرکت در مقایسه با دیگر سهم‌های سبد تعیین می‌شود. مثلا اگر 10 سهم با بیشترین ارزش بازار انتخاب شده و ارزش بازار سهم اول نسبت به سهم دوم 15 درصد بیشتر باشد، وزن سهم اول در سبد هم باید 15 درصد بیشتر از وزن سهم دوم باشد.
ارزش بازار شرکت برابر تعداد کل سهام شرکت ضرب در قیمت آن سهم است. وزن هر سهم در سبد هم با توجه به نسبت ارزش خرید آن سهم به کل ارزش سبد مشخص می‌شود.
مثلا فرض کنید یک میلیون تومان برای خرید ده سهم جهت تشکیل یک سبد در نظر گرفته شده است. در این صورت اگر 1000 سهم یک شرکت به قیمت 200 تومان خریداری شود ارزش خرید آن سهم 200 هزار تومان و وزن آن سهم در سبد معادل 20 درصد است (200 هزار تومان تقسیم بر یک میلیون تومان).
برای اینکه این سبد یک سبد مبتنی بر وزن بازار باشد باید نسبت وزن سهم‌ها در سبد با نسبت ارزش بازار شرکت‌های مربوط به هر سهم موجود در سبد مطابقت داشته باشد.
سبد هم وزن
ساختار این سبد ساده است. چون وزن تمام سهم‌ها در سبد بدون توجه به اینکه ارزش بازار شرکت‌های مربوطه چقدر است با یکدیگر برابر هستند.
مثلا در همان سبد یک میلیون تومانی باید 100 هزار تومان برای خرید هر یک از ده سهم اختصاص داده شود. خود سهم‌ها می‌توانند از میان بزرگ‌ترین شرکت‌ها بر اساس ارزش بازار انتخاب شوند.
ریسک چیست – تعریف و انواع آن
ریسک در زبان عامیانه به احتمال وقوع حادثه یا اتفاقی ناخوشایند گفته می‌شود. دانستن اینکه ریسک چیست در زندگی روزمره می‌تواند از بروز خسارات جلوگیری کند.
در بازارهای مالی به احتمال تفاوت بازده واقعی (actual gain) سرمایهگذاری با بازده مورد انتظار (expected return) ریسک گفته می‌شود. همانگونه که دانستن اینکه ریسک چیست در زندگی روزمره کمک کننده است، در زندگی مالی نیز درک درست و صحیح از ریسک می‌تواند از زیان های مالی جلوگیری کند.
در مالی (finance) برای محاسبه کمی ریسک سرمایهگذاری، از انحراف معیار استفاده می‌کنند. انحراف معیار، معیار سنجش کمی ریسک در مالی است.
انحراف معیار، میزان انحراف بازده سرمایه گذاری از میانگین آن در یک بازه تاریخی است. یعنی هرچه پراکندگی بازده به صورت تاریخی بیشتر باشد، ریسک سرمایهگذاری بیشتر است. برای مثال دو سهم A و B را در نظر بگیرید که بازده تاریخی آنها مطابق شکل زیر است.
میانگین بازده هر دو تقریبا برابر است اما ریسک سهم B از سهم A بسیار بیشتر است زیرا نوسان (پراکندگی) بیشتری را در گذشته داشته است.
انواع ریسک مالی
در حالت کلی دو نوع ریسک در بازارهای مالی وجود دارد که می‌تواند ارزش دارایی ها را تحت تاثیر قرار دهد: ریسک سیستماتیک و ریسک غیر سیستماتیک.
ریسک سیستماتیک
ریسک سیستماتیک که به آن ریسک بازار هم گفته می‌شود، ریسکی است که در کل اقتصاد وجود دارد و تمام فعالین بازار و اقتصاد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ریسک سیستماتیک قابل حذف از طریق متنوع سازی نیست.
ریسک هایی که باعث به وجود آمدن ریسک سیستماتیک می‌شوند عبارتند از:
ریسک سیاسی (مانند جنگ یا تحریم)، ریسک نوسانات نرخ ارز، ریسک تورم، ریسک نرخ بهره و …
ریسک غیر سیستماتیک
ریسک سیستماتیک که به آن ریسک خاص (specific) هم گفته می‌شود، ریسکی است که صنعتی خاص یا یک یا چند شرکت را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این ریسک را می‌توان با متنوع سازی کاهش داد.
مثالهایی از ریسک غیر سیستماتیک:
تغییر مدیریت شرکت، ظهور تکنولوژی جدید و رقیب محصول شرکت، قوانین جدید نهاد ناظر که درآمد شرکت را تحت تاثیر قرار دهد، ورود رقیب جدید به بازار و …
متنوع کردن (diversification) سبد سرمایه گذاری و مزایای آن
متنوع کردن سبد سرمایه گذاری به معنی داشتن تعداد بیشتری از سهام یا انواع دارایی…
معاملات الگوریتمی چیست؟
معاملات الگوریتمی به استفاده از برنامه کامپیوتری که از فرمولهای از پیش تعیین شده برای…
دیدگاه شما