هیجان ایجاد شده در بورس

براساس گفته کارشناسان بازار سرمایه، بخشی از افت شدید قیمت سهام شرکت‌ها و همچنین شاخص بورس به رفتار هیجانی معامله‌گران برمی گردد. سهامداران و تازه واردان به بازار سرمایه باید بدانند رفتارهای هیجانی بدلیل داشتن ضعف در تحلیل بازار می باشد که چیزی جز ضرر و زیان در پی نخواهد داشت.

هیجان ایجاد شده در بورس

مشاوره رایگان

برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.

• 02191004770
• [email protected]
• تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15

خانه / سرمایه گذاری و بورس / رفتار هیجانی در بازار سرمایه چیست؟ بررسی ۴ خطای رفتاری در بورس!

رفتار هیجانی در بازار سرمایه چیست؟ بررسی 4 خطای رفتاری در بورس!

براساس گفته کارشناسان بازار سرمایه، بخشی از افت شدید قیمت سهام شرکت‌ها و همچنین شاخص بورس به رفتار هیجانی معامله‌گران برمی گردد. سهامداران و تازه واردان به بازار سرمایه باید بدانند رفتارهای هیجانی بدلیل داشتن ضعف در تحلیل بازار می باشد که چیزی جز ضرر و زیان در پی نخواهد داشت.

قابل ذکر است که بخاطر نداشتن هیجان ایجاد شده در بورس علم و دانش کافی در رابطه با سرمایه‌گذاری درست، نوعی تبعیت و دنباله‌روی در بین سهامداران بوجود آمده است که در نتیجه‌ی آن رفتار هیجانی مشهود می باشد.
استقبال زیاد مردم از بازار سرمایه نشان از افزایش فرهنگ عمومی در رابطه با سرمایه‌گذاری دارد، اما این امر موجب بروز مشکلاتی شده است بطوریکه افراد بدون تحلیل درست سهام‌های مختلف را با هر قیمتی می خرند و بعد از مدتی تحت تاثیر اخبار و حرف‌هایی که از گوشه و کنار می شنوند و مجددا بدون تحلیل معقول و اصولی به صورت هیجانی از بازار خارج می شوند که باعث ورود آسیب به بورس می شود.

رفتار هیجانی در بورس چیست؟

دلایل مختلفی می توان برای افت شاخص و قیمت بسیاری از سها‌م‌ها برشمرد مانند تغییر روند در بازار و نوسانات که جزء ذات جداناپذیر بازار بورس می باشد، از طرفی با توجه به رشد شارپی اخیر بازار بورس انتظار اینکه بازار کمی اصلاح داشته باشد منطقی است، هم چنین قابل ذکر است که سهامداران بسیاری برای کسب سود اقدام به فروش می کنند و باعث افت بازار می شوند، اما نکته ای که قابل توجه و تامل در خصوص افت بازار می باشد این است که بسیاری از سهامداران بدون تحلیل و منطق درست تحث تاثیرات جو بازار قرار گرفته و رفتار هیجانی از خود نشان می دهند که فشار فروش در بیشتر نمادها را در پی دارد.

رفتار هیجانی در بورس چه پیامدهایی دارد؟

• اولین تاثیر منفی رفتار هیجانی در بورس، متضرر شدن خود سهامداران می باشد که جبران آن می تواند به سختی انجام گیرد.
• موجب افت و ریزش شدید بازار و شاخص می شود.
• کاهش قیمت در بسیاری از نمادها را در پی دارد.
• موجب بی اعتمادی سهامداران به بازار سرمایه می شود.
• باعث ایجاد حباب در بورس می شود.

راهکار‌های کنترل هیجان در بورس

یا همان سبد سهام تشکیل دهید:
توصیه می شود چند سهم خوب از حداقل پنج صنعت خوبی که شناسایی شده در سبد سهام خود داشته باشید.
• در معالمات خود استراتژی داشته باشید:
  به این صورت که اهداف خود از سرمایه‌گذاری، بازه‌ی زمانی سرمایه‌گذاری و … را مشخص کنید.
• دارایی مازاد خود را وارد بازار سرمایه کنید:
  برای خرید و فروش سهام هیچوقت از وام یا سرمایه قرضی استفاده نکنید.
• ترجیحا سرمایه‌گذاری خود را با مبالغ کمتر آغاز کنید.
• به فکر فرصت‌هایی که از دست داده اید نباشید:
  از جمله مواردی که موجب تصمیمات شتابزده و هیجانی در بورس می شود، داشتن فکر و احساس از دست رفتن فرصت‌ها است. داشته باشید:
• بیشترین سودها نصیب افرادی می شود که در سرمایه گذاری دید بلند مدت دارند و به دنبال سود کم و سریع نیستند.
• علاوه بر داشتن تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی از سهام نیز به عمل بیاید.
• علم و دانش سرمایه‌گذاری خود را ارتقا دهید و پیوسته در حال آموزش باشید. منتشر شده‌ی شرکت ها در سامانه کدال را مورد بررسی قرار دهید.

بررسی ۴ خطای رفتاری متداول در بازار بورس

عطش برای خرید یک سهم، دلهره از فروش نرفتن همان سهم در همان روز. هیجان در بورس موج می زند، این روزها در جمع‌های مختلف صحبت از بورس است و همه در حال پیش بینی بازار هستند، اما این رفتارها در بازار سرمایه خطاهای بسیاری به همراه دارد که می تواند گریبانگیر بورس بازان شود در ادامه ۴ خطای رفتاری رایج در بورس که باعث رفتار هیجانی در بورس می شود را بررسی می کنیم.

خطای اول: رفتار گله ای

هنگامی که فرد می بیند اطرافیانش به سمت بازاری جذب شده اند بدون هیچ فکر و منطقی تابعییت می کند، صف طولانی کارگزاری‌ها و پیش خوان‌های دولت مؤید همین رفتار می باشد.

خطای دوم: خوش بینی

فرد هنگامی که در بازار است ناخواسته حس می کند بازار خوب خواهد ماند و اگر اصلاحی در بازار رخ بدهد آن را تصادفی می داند و زیر بار تحلیل واقعی نمی رود.

خطای سوم: اطمینان بیش از حد

گاها مدیران در نتیجه این باور که اطلاعات ویژه ای در اختیار دارند، دقت اطلاعات خود و به طبع آن سودها و جریان‌های نقدی آینده واحدهای تجاری را بیش از حد تخمین می زنند و چشم انداز مثبتی از ریسک و بازده آینده دارند. این امر در خصوص فعالان بورس هم صادق است که در خصوص سهمی که دارند تخمین های غیرواقعی در نظر داشته باشند.

خطای چهارم: تصدیق

در این خطا فرد باوری به یک مسئله پیدا کرده است و قصد تغییر آن را ندارد، در نتیجه فقط به دنبال صحبت‌هایی است که در تایید آن است.

هر چهار خطای ذکر شده می تواند بر رفتار فرد اثر بگذارد، هیجان زیاد در این روزهای بورس چیزی جز ضرر و زیان ندارد پس توصیه می شود کلیه سهامداران از رفتار هیجانی پرهیز کرده و قبل از ورود و خروج به سهمی تحلیل و بررسی‌های لازم را داشته باشند.

توصیه کارشناسان و مسئولان سازمان بورس در رابطه با کنترل رفتار هیجانی حاکم بر بازار سرمایه

1. افزایش عرضه اولیه شرکت‌ها
2. افزایش سهام با شناوری بالا

کلام آخر

صبر و پرهیز از رفتار هیجانی، از جمله موارد تاثیرگذار بر موفقیت در بورس می باشد، به فعالین بازار سرمایه توصیه می شود با رفتار هیجانی و بدون منطق ارزش دارایی خود را کم نکنند و درگیر این هیجانات زودگذر نشوند.

Compatible data.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.

enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.

• Pina & Associates Insurance
• Payment at Contingency
• Amount of Payment

Two Most-Cited Reason

Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.

هیجان ایجاد شده در بورس

حباب هیجانی بورس ترکید

گروه بورس: یک کارشناس بازار سرمایه گفت: براساس پیشبینیهای انجام شده، بازار در هفته جاری روند معقول و متعادل خود را حفظ میکند و همچنان سهامداران نباید در انتظار رشد پرشتاب در این بازار باشند.

به گزارش ایرنا، بازار سهام در هفتهای که گذشت با شتابی کمتر از هفته پایانی آبانماه به روند صعودی خود ادامه داد و معاملات این بازار با بازدهی حدود ١.٦ درصدی به پایان رسید.

تا چندی پیش برخی از کارشناسان کانال یک میلیون و ٣٠٠ هزار واحد را مقاومتی جدی برای شاخص بورس میدانستند و معتقد بودند بازار با عبور از این کانال میتواند روزهای بهتری را تجربه کند.

ارزش معاملات از جمله نکات قابل توجه در بازار هفته گذشته بود که بعد از حدود چهار ماه نزول در نهایت به بیش از ٢٠ هزار میلیارد تومان رسید. فعالان بازار از این موضوع به عنوان اتفاقی مثبت در معاملات بورس یاد میکنند و معتقدند افزایش ارزش معاملات در بازار میتواند نویددهنده بازگشت اعتماد سهامداران به سرمایهگذاری در بورس و ورود دوباره نقدینگی به این بازار باشد.

در کنار افزایش حجم و ارزش معاملات بازار که به مراتب زمینه روند صعودی شاخص بورس را فراهم کرد، بارها کارشناسان به این موضوع تاکید داشتند که سهامداران نباید در انتظار رشدهای غافلگیرکننده شاخص بورس همانند چند ماه نخست سال باشند، بلکه شاخص با شتابی کمتر از گذشته ادامهدهنده روند صعودی خواهد بود و میتواند تا پایان سال در مقایسه با سایر بازارها بازدهی قابل قبولی را در اختیار سهامداران قرار دهد.

بازار هفته گذشته متاثر از قیمت دلار و نیز تصمیمگیری دولت برای بازار فولاد با نوسان همراه شد و به نظر میرسد سهامداران تا زمان مشخص شدن تصمیمگیری دولت برای بازار فولاد دچار شک و تردید برای ورود سرمایههای خود به بازار شوند، اما طبق آخرین اخبار اعلام شده قرار بر ایجاد اصلاحیههایی در شیوهنامه فولاد است که در صورت اجرا میتوان در انتظار کاهش هیجانهای ایجاد شده در بازار و بهبود روند معاملات بورس بود.

در این پیوند، «امیرعلی امیرباقری» در گفتوگو با خبرنگار ایرنا به روند معاملات بورس در هفتهای که گذشت اشاره کرد و افزود: بورس هفته گذشته طبق پیشبینیها پیش رفت، روند صعودی یا نزولی قوی در معاملات بازار انجام نشد و اکنون شاهد تثبیت و ثبات نسبی در کلیت بازار هستیم.

وی، به خروج هیجان از بدنه معاملات حاکم در بازار اشاره کرد و گفت: قیمتها با نزدیک شدن به سطوح حمایتی و همگام شدن با واقعیات درونی و بیرونی اقتصاد و شرکتها در حال نزدیک شدن به محدوده ثبات هستند که این امر در شرایط کنونی به عنوان نکتهای مثبت برای بازار سرمایه به شمار میرود.

امیرباقری، آفت معاملات بورس را وجود هیجان در مسیر صعود و نزول این بازار عنوان کرد و افزود: در ۶ ماه نخست سال بازار سرمایه بعد از رشدی که به دلیل تورم انتظاری، نرخ ارز و واقعیات درونی و بیرونی اقتصاد تجربه کرد، حرکتی را در پیش گرفت که با هیجان از جانب سرمایهگذاران خرد همراه و باعث فشار عرضه در بازار شد.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه در میانمدت و بلندمدت قیمتها به ارزش ذاتی خود نزدیک میشوند، گفت: هر چقدر که کارایی بازار سرمایه در کشور قویتر باشد قیمتها سریعتر به ارزش ذاتی خود نزدیک تر میشوند، اما با توجه به نیمهقوی بودن کارایی بازار سرمایه این اتفاق با یک وقفه زمانی در بازار رخ داد.

امیرباقری، با تاکید بر اینکه زمانی که بازار در موج صعودی قرار دارد اعلام هر سیگنالی توسط افراد و معاملههای انجام شده با سود همراه خواهد شد، افزود: این موضوع یک اعتماد به نفس کاذبی را در فضای مجازی برای افراد غیرمتخصص و آحاد جامعه ایجاد میکند که باعث مغفول ماندن پیچیدگیهای بازار برای این افراد میشود و به دلیل ورود افراد با سرمایه ضروری خود به این بازار متحمل ضرر و زیانهای سنگین خواهند شد. این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه اکنون انتظار روند صعودی قوی در معاملات بازار سهام وجود ندارد، افزود: اکنون سرمایهگذاری در این بازار باید طبق تحلیل انجام شود و روند معاملات آن براساس واقعیات درونی شرکتها و بیرونی اقتصاد پیش رود.

وی خاطرنشان کرد: سهامداران نه تنها باید به قیمت سهام شرکتها و پارامترهای اقتصادی کشور توجه کنند، بلکه بهتر است با درنظر گرفتن چشمانداز این پارامترها اقدام به بازچینی پرتفوی سهام خود در بازار کنند.

امیرباقری گفت: از اینجا به بعد سرمایهگذاری در بورس اقدامی حرفهای و مبتنی بر تحلیل است و از عهده افرادی که تخصصی در این اقدام ندارند خارج خواهد بود.

این کارشناس بازار سرمایه، سهامداران را مورد خطاب قرار داد و اظهار داشت: توصیه ما به این افراد، استفاده از تحلیگرانی است که از مجوز قانونی و تجربه کافی در این بازار برخوردارند، همچنین باید بخشی از سرمایه خود را وارد این بازار کنند تا در صورت بروز ریسکهای ناخواسته متحمل ضرر و سنگینهای سنگین نشوند.

وی با اشاره به اینکه به سرمایهگذاران توصیه میشود تا از سرمایهگذاری در بورس و بازارهای موازی بدون دانش و تخصص پرهیز کنند، افزود: بازار سهام به شدت تحلیلی خواهد شد و بازارهای موازی با توجه به قوانین جدید و محدودیتهای اعمال شده با رکود مواجه میشوند و دچار روند نزولی فرسایشی خواهند شد. امیرباقری خاطرنشانکرد: همچنان شاهد هستیم برخی افراد با توجه به پیشینه نرخ دلار، چشمانداز روند صعودی را برای این بازار متصور هستند، در حالی که با گذر زمانی و قیمتی از پیک قیمت به مرور زمان نظر این افراد هم اندک تغییر میکند و وابستگی آنها از این بازار قطع خواهد شد.

این کارشناس بازار سرمایه گفت: بازار مسکن به دلیل نبود تقاضا در رکود به سر می برد و تصور رشد سنگین قیمت برای این بازار وجود ندارد، به همین دلیل بازارهای باقی مانده مانند بانک و بورس به عنوان بازارهای سرمایهگذاری تلقی میشوند.

وی گفت: بانک مرکزی برای کنترل تورم بدون ورود به فاز رکود در صدد است تا نرخ سود بانکی را در حد معقول نگه دارد، اما انعکاس خبر ارائه سودهای چشمگیر از برخی بانکها باعث شده است تا قدری از سرمایهها به بانکها سوق پیدا کنند.

پیشبینی بورس در هفته دوم آذر ماه

وی روند معاملات در بازار هفته جاری را پیشبینی کرد و اظهار داشت: براساس پیشبینیهای انجام شده، بازار در هفته جاری روند معقول و متعادل خود را حفظ میکند و همچنان سهامداران نباید در انتظار رشد پرشتاب در این بازار باشند.

امیرباقری خاطرنشان کرد: با شرایط کنونی حاکم بر کشور، انتظار نزدیک شدن قیمت سهام به سقفهای گذشته بعید به نظر میرسد، به همین دلیل بهتر است سهامداران با دید بلندمدت اقدام به سرمایهگذاری در این بازار کنند

معاملات هیجانی، اصلی‌ترین عامل افت شاخص بورس

تهران - ایرنا -یک کارشناس بازار سرمایه گفت: سهامداران باید به سرمایه‌گذاری بلندمدت در بورس فکر کنند زیرا با این رویکرد از خرید و فروش‌های هیجانی در بازار خودداری می‌کنند و دیگر بسیاری از اتفاقاتی که اکنون در معاملات بورس ایجاد شده است را شاهد نخواهیم بود.

«مهدی مومن‌زاده» امروز (دوشنبه) در گفت و گو با خبرنگار ایرنا روند نزولی شاخص بورس در بازار را ناشی از هیجان دانست و افزود: از ابتدای سال جاری شاهد دو روند هیجانی در بازار بودیم که باعث خروج بازار از مسیر اصلی معاملات خود شد.

وی ادامه داد: نخستین روند، ورود هیجانی سهامداران به بازار و خریدهای هیجانی آنها بود که در زمان روند صعودی بازار این اتفاق رخ داد.

مومن‌زاده اظهار داشت: هیجان دیگر در بازار در زمان روند افت شاخص بورس و ورود بازار به فاز هیجانی برای فروش بود که در هر دو حالت رفتار هیجانی سهامداران، معاملات بورس را دچار روند غیرمنطقی کرد، این امر باعث شد تا کلیت معاملات بورس مخدوش و بازار از حالت تعادل عرضه و تقاضا خارج شود.

این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: با توجه به قیمت‌های جهانی، ارزنده بودن قیمت سهام، پیش‌بینی سود و آینده شرکت‌ها و نیز رشد اقتصادی کشور، فروش بسیاری از سهم‌ها در وضعیت فعلی توجیهی ندارد و روندی که اکنون بازار در پیش گرفته است به هیچ عنوان منطقی به نظر نمی‌رسد.

وی با بیان اینکه آمارهای رسمی نشان‌دهنده وضعیتی مثبت در رشد اقتصادی کشور است، افزود: در تابستان رشد اقتصادی خوبی را شاهد بودیم و اثر کرونا در وضعیت اقتصادی کشور محدود بود که طبق آمارهای رسمی، ایران در وضعیت کرونا بسیار بهتر از دیگر کشورها عمل کرد.

مومن‌زاده با بیان اینکه بررسی‌ها نشان می‌دهد که شرکت‌ها سود کمی را بین سهامداران تقسیم کرده‌اند و با توجه به قرار گرفتن بودجه در اختیار شرکت‌ها، پتانسیل رشد برای شرکت‌ها در سال آینده فراهم شده است، گفت: شرایط بنیادی در کشور و شرکت‌ها نشان‌دهنده رشد بازار و سهام شرکت‌ها است.

این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: مساله ای که اکنون بازار را تحت تاثیر قرار داده ، اصلاح اخیر شاخص بورس است که سهامداران را نگران کرده است ، بخش زیادی از این موضوع ناشی از رفتارهای هیجانی است که سهامداران از خود نشان داده‌اند.

رفتار حقوقی‌ها تعیین‌کننده مسیر اصلی معاملات بورس

وی با بیان اینکه موضوع دیگر در اصلاح اخیر شاخص بورس رفتار حقوقی‌ها است که در دو ماه پایانی سال تعیین کننده مسیر اصلی معاملات بورس است، گفت: بسیاری از حقوقی ها هنوز اقدام به شناسایی سود نکردند، این در حالی است که در دو ماه پایانی سال ممکن است برای تامین بودجه لازم، میزان فروش خود را افزایش دهند، این موضوع در کنار دیگر عوامل باعث افزایش فشار فروش در بازار شده است.

مومن‌زاده با تاکید بر اینکه در صورت کنترل فروش حقوقی‌ها و رفتار هیجانی سهامداران، بازار در موقعیت بسیار خوبی برای سرمایه‌گذاری قرار دارد، اظهار داشت: با توجه به اصلاح شدیدی که قیمت سهام شرکت‌ها در چند ماه اخیر تجربه کردند، سهامداران می‌توانند از اکنون برای پرتفوی سال آینده خود اقدام به سرمایه‌گذاری در بورس کنند زیرا به طور حتم تا سال آینده بازار روند معقولی را به خود می‌گیرد و بازدهی خوبی در اختیار سهامداران قرار خواهد گرفت.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه اگر در بازار و بین سهامداران دید میان‌مدت و بلندمدت برای سرمایه‌گذاری جا بیوفتد دیگر شاهد ایجاد روند هیجانی و افت پرشتاب قیمت سهام شرکت‌ها در بازار نخواهیم بود، افزود: سهامداران باید به سرمایه‌گذاری بلندمدت در بورس فکر کنند زیرا با این رویکرد از خرید و فروش‌های هیجانی در بازار خودداری می‌کنند و دیگر بسیاری از اتفاقاتی که اکنون در معاملات بورس ایجاد شده است را شاهد نخواهیم بود.

مومن زاده با بیان اینکه اکنون هیجان برای فروش باعث ایجاد چنین اصلاح عجیبی در بازار شده است، گفت: در بلندمدت بازار از روند هیجانی خارج می‌شود و سهامداران بدون دلیل و از روی هیجان اقدام به فروش سهام و خروج نقدینگی خود از بازار نمی‌کنند.

وی اظهار داشت: تاثیر اتفاقاتی که در کشور رخ می‌دهد در کوتاه مدت پررنگ است و همیشه اثر اتفاقات منفی و مثبت در بازار در بلندمدت خنثی خواهد شد.

مومن زاده با بیان اینکه روند اقتصادی در کشور نشان‌دهنده بهبود شرایط پولی و رونق بنگاه‌ها نسبت به سال‌های گذشته است، گفت: با توجه به حمایت و اقدامات مثبت دولت، وضعیت بهتری در کشور و شرکت‌ها حاکم شده است که به طور حتم تا چند وقت آینده اثرات مثبت تولید و افزایش سودآوری بنگاه‌ها را در بازار شاهد خواهیم بود.

مقایسه سرمایه‌گذاری بلندمدت در بورس با بازارهای موازی

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه اثر مثبت سرمایه گذاری بلندمدت را می‌توان در سایر بازارهای مالی دید، اظهار داشت: سرمایه‌گذاران برخی از دارایی‌های خود را مانند مسکن به دلیل سخت بودن در خرید و فروش نسبت به سهام اقدام به نگهداری آن برای بلندمدت می‌کنند.

به گفته وی، اینگونه دارایی‌ها ممکن است در کوتاه‌مدت اصلاحی را تجربه کنند اما به طور حتم در بلندمدت بازدهی بسیاری خوبی را برای سرمایه گذاران خواهند داشت.

مومن زاده به بازدهی صندوق‌های سرمایه‌گذاری اشاره کرد و افزود: بررسی بازدهی صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طول پنج سال اخیر نشان می‌دهد که بازدهی این صندوق‌ها با همه مثبت و منفی هایی که در بازار شاهد بودیم، معقول بوده است و سود بسیار خوبی را نسبت به سایر گزینه‌های سرمایه گذاری در بازار سرمایه در اختیار سرمایه‌گذاران قرار داده است.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه پیشنهاد ما به سهامداران سرمایه‌گذاری به صورت بلندمدت در بازار سرمایه است، گفت: رویکرد بلندمدت می‌تواند بازار را از این شرایط سخت نجات دهد و به مراتب رویکرد درست‌تری در سرمایه‌گذاری خواهد بود.

وی با اشاره به اینکه بورس اکنون به دارایی یا سرمایه ملی تبدیل شده است و نگاه همه باید به بازار سرمایه برای سرمایه گذاری نسبت به سایر بازارها متفاوت باشد، خاطرنشان کرد: وزن سیاسی بازار تغییر کرده است، به طور حتم زمانی که یک وزن سیاسی تغییر می‌کند هزینه‌های ایجاد شده در بازار را افزایش می‌یابد و در کنار آن اثر تصمیماتی که در مجلس یا سایر ارگان‌ها برای بازار اتخاذ می شود می‌تواند زیاد باشد.

مومن‌زاده با تاکید بر اینکه مصوبه ای که اخیرا وزات صمت برای فولاد داده است بازار را به شدت تحت تاثیر قرار داده است و منجر به ایجاد روند نزولی در این بازار شده است، افزود: بازار به لحاظ اقتصادی شرایط خوبی پیدا کرده است، شرکت‌های بسیار خوبی به این بازار ورود کرده‌اند و جریان نقدینگی می‌تواند به سمت تولید ورود کند؛ بنابراین بازار سرمایه در وضعیت فعلی مکان بسیار مناسبی برای سرمایه‌گذاری شده است.

هیجان گذرا در بورس تهران

دنیای‌اقتصاد : بورس تهران در دومین روز معاملاتی هفته، چهره‌ای منفی به خود گرفت و در نهایت با افت ۸/ ۰ درصدی نماگر اصلی مواجه شد. هرچند در این روز بیش از نیمی از نمادها قرمزپوش شدند، اما صف‌های تشکیل‌شده در سمت خرید سهام به نسبت فروش طولانی‌تر بود. بررسی‌ها نشان می‌دهد اگرچه با ثبت هر رشد قیمتی، برخی معامله‌گران سریعا دست به ماشه فروش می‌شوند، اما خریداران دست به نقدی مشاهده می‌شوند که با شناسایی فرصت خرید در محدوده منفی تابلو، روند بازار را تغییر می‌دهند.

بورس تهران پس از ثبت رشد قیمتی در روز نخست هفته، دیروز را با فشار فروش آغاز کرد و در نهایت با کاهش ۸/ ۰ درصدی شاخص کل را به پایان رساند. در این میان شاخص کل هم‌وزن که نشانی از اثرگذاری یکسان نمادها دارد، پس از ۱۴‌روز صعود بی‌وقفه تن به اصلاح داد و با کاهش ۲۱/ ۰ درصدی مواجه شد. طی معاملات این روزها بورس تهران هر چند با ثبت هر رشد قیمتی، برخی معامله‌گران سریعا دست به ماشه فروش می‌شوند، اما به نظر می‌رسد خریداران دست به نقدی مشاهده می‌شوند که با شناسایی فرصت خرید در محدوده منفی تابلو، روند بازار را تغییر می‌دهند. در این میان افزایش دست‌به‌دست شدن سهام میان معامله‌گران سبب شده تا میانگین روزانه ارزش معاملات خرد سهام از ۸ هزار میلیارد تومان روزهای اصلاحی بازار، با رشد بیش از ۸۰ درصد به بیش از ۵/ ۱۴ میلیارد تومان افزایش یابد.

روز پرنوسان بورس

همان‌طور که در معاملات پایانی روز شنبه نمایان بود، بورس تهران معاملات یکشنبه را با فشار فروش آغاز کرد. به این ترتیب در همان دقایق ابتدایی بزرگان بازار با فشار فروش همراه شدند تا شاخص با افت بیش از ۱۸ هزار واحدی مواجه شود. پس از گذشت حدود یکساعت، اما اندکی از فشارهای عرضه کاسته شد، اما نماگرهای سهام به محدوده مثبت نرفتند. در نهایت در معاملات روز گذشته تالار شیشه‌ای با افت ۸/ ۰درصدی شاخص کل و عقبگرد ۲/ ۰ درصدی شاخص هم‌وزن به پایان رسید. این در حالی است که در ۱۴ روز معاملاتی گذشته، این نماگر به‌عنوان نماینده شرکت‌های کوچک بازار نیز شناخته می‌شود، مداوم در مدار صعودی حرکت می‌کرد. با وجود تغییر مسیر شاخص هم‌وزن، اما همچنان دو دستگی در بازار وجود دارد و سهامداران در گروه‌های بزرگ بازار به سرعت بیشتری به شناسایی سود می‌پردازند که شاید یکی از دلایل آن نقدشوندگی بالای این دسته از سهام است. اما در شرایط فعلی چه کسانی در سمت فروش سهام فعال‌تر ظاهر می‌شوند؟

فروشندگان این روزهای بازار سهام

تازه‌واردان متضرر: شاخص کل بورس تهران سومین موج صعودی خود را در سال ۹۹ تجربه می‌کند و در یک ماه اخیر توانسته فاصله خود را از کف پیشین به حدود ۲۵درصد برساند. در این میان اما سرمایه‌گذارانی بودند که در نیمه نخست تابستان با انگیزه کسب سود آسان از بازار پرسود، به اصطلاح بورسی شدند. بررسی‌ها از روند خرید و فروش بازیگران در سال جاری نشان می‌دهد در حالی حقیقی‌ها از ابتدای سال تا نقطه اوج ۱۹ مردادماه خالص خرید ۹۵ هزار و ۴۶۰ میلیارد تومانی را ثبت کرده بودند که ۵۶ هزار میلیارد تومان از این رقم (حدود ۶۰ درصد) در ۳۵ روز کاری تابستان (اول تیر تا ۱۹ مرداد) جذب معاملات بورس تهران شده است. سهامدارانی که تجربه چندانی از فراز و فرود سهام نداشتند و با ورود بازار سهام به فاز اصلاحی، زیان قابل توجهی را متحمل شدند. این گروه از معامله‌گران با بازگشت قیمت‌ها به محدوده صعودی عمدتا ترجیح می‌دهند تا پس از رسیدن به نقطه سر‌به‌سر (رسیدن به سرمایه اولیه) از بازار خارج شوند. بخشی از فشار فروش ایجاد شده در بازار را نیز می‌توان به همین گروه از سهامداران نسبت داد.

ریسک‌گریزان: فعال شدن موج‌های شناسایی سود پس از اوج گرفتن 25‌درصدی شاخص کل پس از اصلاح فرسایشی 4 ماهه نکته‌ای معمول و طبیعی به نظر می‌رسد. در بازار سهام همواره سرمایه‌گذارانی وجود دارند که ریسک‌گریز بوده و به سرعت با احساس کردن کوچک‌ترین سیگنال منفی فروشنده می‌شوند. در این میان روند نزولی اخیر سبب شده تا این تصور در میان سهامداران ریسک‌گریز برجسته شود که بازار سهام دیگر رشدهای پرشتاب و سودهای رویایی برای معامله‌گران خود ندارد.

تکنیکالیست‌ها: به‌زعم برخی تحلیلگران تکنیکال، شاخص کل بورس تهران در محدوده ۵۵/ 1 میلیون واحد (معادل سطح ۳۸ درصد فیبوناچی از موج اصلاحی بزرگ) با مقاومت روبه‌رو بوده و مستعد ورود به فاز استراحت است. این دسته از بازیگران بورسی نیز بخشی از فروشندگان این روزهای بورس تهران را تشکیل می‌دهند.

نوسان‌گیری روزانه: یکی از الگوهای معاملاتی روزهای اخیر افزایش نوسان‌گیری از معاملات روزانه سهام است. سهامدارانی که ترجیح می‌دهند سهام خود را به سرعت نقد کرده و سود آن را ذخیره کنند. این مهم خود یکی از عوامل افزایش نوسان شاخص‌ها در طول یک روز معاملاتی است. به‌طوری که عمدتا در نیمه دوم معاملات سهام شاهد تشدید فشارهای فروش در کلیت بازار هستیم.

رفتارهای دسته‌جمعی: یکی از الگوهای معاملاتی در بورس تهران، تبعیت سهامداران به ویژه تازه‌واردها از رفتارهای توده‌وار یا دسته‌جمعی (Herd behavior) است. این حرکت‌های توده‌وار در بازارهای سرمایه، سبب می‌شود تا قیمت سهام از ارزش بنیادی آن فاصله گرفته و بسته به شرایط بازار، سبب تشکیل حباب یا فرار سرمایه شود. وجود صف‌های قابل‌توجه خرید و فروش سهام، معکوس شدن روند آنها در روزهای معاملاتی بعد، تاثیرپذیری شدید از تحولات سیاسی و اقتصادی و همچنین حضور کمرنگ سرمایه‌گذاران حقیقی و خروج سریع آنها از بازار در هنگام کاهش شاخص بورس، شواهدی از بروز رفتار گروهی در بورس اوراق بهادار تهران است. این روزها نیز با توجه به اینکه بخش عمده معامله‌گران سهام را تازه‌واردهایی تشکیل می‌دهند که حتی با مبانی مقدماتی بازار سهام نیز آشنایی ندارند، با افزایش کوچک‌ترین فشار فروشی در بازار، خود نیز هراسان به جمع فروشندگان می‌پیوندند.

رفتار هیجانی پالایشی‌ها به یک مصوبه

یکی از اتفاقات روز گذشته بورس تهران، تغییر مسیر سهام پالایشی از سطوح منفی و حتی صف فروش به صف خرید بود. روز یکشنبه خبر رسید نمایندگان مجلس شورای اسلامی، در جریان رسیدگی به طرح برخی احکام مربوط به اصلاح ساختار بودجه کل کشور، با ماده ۸ این طرح موافقت کردند. بر اساس این مصوبه، تنظیم، تدوین و ابلاغ شاخص‌هایی متضمن رعایت عدالت در پرداخت تسهیلات بین استان‌ها بر اساس آیین‌نامه مصوب هیات‌وزیران. در ادامه، نمایندگان مجلس شورای اسلامی با ۱۴۳ رأی موافق، ۵۷ رأی مخالف و ۵ ممتنع از مجموع ۲۵۲ نماینده حاضر در جلسه با اتخاذ تمهیدات لازم جهت ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز برای افزایش فروش نفت خام، گاز و میعانات گازی به پالایشگاه‌ها از طریق اعطای تنفس خوراک موافقت کردند. این تغییر رفتار سهامداران شرکت‌های پالایشی در حالی رقم خورد که کارشناسان معتقدند مصوبه روز یکشنبه مجلس، بر سودآوری پالایشگاه‌های بورسی اثرگذار نیست و تنها شامل طرح‌های جدید پتروپالایشی می‌شود. از این رو بیشترین واکنش به این مصوبه را می‌توان ناشی از رفتارهای هیجانی سهامداران دانست. در مجموع طی معاملات روز گذشته بورس تهران شاهد رشد 6/ 2 درصدی میانگین قیمت سهام زیرمجموعه گروه فرآورده‌های نفتی بودیم.

خبری جدید برای خودروسازان

روز گذشته رضا شیوا، رئیس شورای رقابت از احتمال آزادسازی نرخ برخی خودروهای تولید کشور به دلیل رقابتی بودن تولید و بازار برخی خودروهای همکلاس طی دو هفته آینده خبر داد. خبری که می‌تواند فاصله فعلی موجود میان قیمت کارخانه و بازار را کاهش دهد و احتمالا با استقبال خودروسازان داخلی همراه می‌شود. گروه خودرو و ساخت قطعات در 5 روز معاملاتی گذشته بر مدار منفی حرکت کرده‌ و دیروز نیز شاهد افت 4/ 2 درصدی میانگین سهام زیرمجموعه خود بود.

صف‌های خرید همچنان پربارتر

هرچند شاخص سهام در روزهای گذشته کم نوسان ظاهر شده و حول کانال 5/ 1 میلیون واحد نوسان می‌کند که حتی در روزهای منفی این بازار نیز شاهد طولانی‌تر بودن صف‌های خرید نسبت به صفوف فروش بودیم. در جریان دادوستدهای روز یکشنبه از 331 نماد بورسی فعال، 80 نماد (معادل 24درصد) با صف خریدی به ارزش 1500 میلیارد تومان همراه شدند و در مقابل 74 نماد (معادل 3/ 22 درصد) صف فروش به ارزش 473 میلیارد تومان تشکیل دادند. فرابورس ایران نیز شرایط مشابهی را تجربه کرد و در روزی که شاخص این بازار صعود کم مقدار 02/ 0 درصدی را ثبت کرد، از 128 نماد معامله شده، 38 نماد (معادل 30 درصد) صف خرید به ارزش 538 میلیارد تومان و تنها 25 نماد (معادل 5/ 19 درصد) صف فروش 71 میلیارد تومانی داشتند.

فروش حقیقی‌ها پس از سه روز

پس از سه روز ثبت خالص خرید از سوی بازیگران خرد سهام، دیروز شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش 111 میلیارد تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بودند. در این میان بیشترین خروج سرمایه حقیقی از زیرمجموعه‌های گروه محصولات شیمیایی رقم خورد. به این ترتیب پتروشیمی‌ها در جریان معاملات روز یکشنبه شاهد انتقال سهامی به ارزش 111 میلیارد و 980 میلیون تومان از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی سهامداران عمده بازار بودند. رده دوم و سوم لیست فروش حقیقی‌ها نیز به گروه‌های کامودیتی‌محور بازار اختصاص داشت. به‌طوری که گروه فلزات اساسی روز گذشته با خالص فروش 93 میلیارد و 960 میلیون تومانی حقیقی‌ها مواجه شدند. این رقم در گروه چندرشته‌ای صنعتی به 93میلیارد و 170 میلیون تومان رسید. در آن‌سوی بازار، اما دیگر گروه کالایی یعنی فرآورده‌های نفتی مورد اقبال سهامداران حقیقی واقع شد و شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش 229 میلیارد تومان در مسیر حقوقی به حقیقی هیجان ایجاد شده در بورس بود. دیگر سهام موجود در لیست خرید روز گذشته بورس‌بازان خرد را گروه‌های کوچک و ریالی تشکیل می‌دادند که به‌عنوان نمونه می‌توان به گروه قند وشکر، بیمه، زراعت و انبوه‌سازی اشاره کرد.

هیجان ایجاد شده در بورس

هیجان زدگی بلای جان بورس

گروه اقتصادی – کورش شرفشاهی: چند روزی است که بورس بداخلاقی می کند و سبزپوشی ماههای گذشته را به فراموشی سپرده و سرخ پوشی را پیشه کرده است. شاخص بورس که تا چند روز قبل از مرز ۲ میلیون عبور کرد، روندی نزولی را ادامه داد و با کاهش ۷۰ هزار واحدی به کانال یک میلیون و ۷۰۰ هزار بازگشت. آنهایی که با ادبیات بورس آشنایی دارند و سالهاست در این بازار مالی فعالیت می کنند، بارها نمادهای سبزو قرمز را دیده اند. فعالان واقعی بورس بارها سودهای کلانی کرده اند در حالی که بارها زیانهای سنگینی را تجربه کرده اند. بالا و پایین شدن بورس اتفاقی عادی است که نه تنها در ایران بلکه در سراسر جهان دایم به وجود می آید.

مردم بورسی ایران متفاوت از جهان

مردم ایران بشدت احساسی هستند و همین امر باعث می شود هیجانی تصمیم بگیرند. اگر دهان بین بودن را به عنوان یک امر روانشناسی بپذیریم، گوش دادن به اظهارات بدون پشتوانه در بسیاری از موارد باعث زیانهای کلانی برای مردم شده است. شاید دهان بین بودن در مباحث اجتماعی یا فرهنگی یا ورزشی تبعات زیاد سنگینی نداشته باشد اما بی شک در مسایل اقتصادی زیانهای بدی به وجود می آورد که دیگر بخشها را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. به همین دلیل زمانی که بازار بورس بشدت داغ شده بود، مسوولان و دست اندرکاران تاکید می کردند قبل از هجوم به این بازار، سواد مالی و بورسی پیدا کنید و مهمتر اینکه با افراد نخبه و کارشناس این بخش مذاکره کنید. حتی زمانی که سهام عدالت جدی شد، مسوولان تاکید کردند که از تصمیم های شخصی پرهیز کنید و قبل از هر گونه تصمیم در مورد سهام عدالت، با افراد نخبه مشورت کنید.

تاثیرات مخرب شایعات بر بورس

بی شک عده ای فرصت طلب برای آنکه سود کلانی در بازار بدست بیاورند، لازم است به نوعی بر فعالان بورس تاثیر بگذارند که منتج به تصمیم های احساسی شود که این تصمیات احساسی می تواند خرید با فروش یک باره سهام از سوی عده ای خاص باشد. در این رابطه تحلیلگر بازارهای مالی بابیان اینکه شایعات موجب منفی شدن شاخص بورس می شود گفت: همیشه اخبار و شایعات تأثیر خود را در بازار بورس گذاشتهاند و این بار هم در کاهش هفتههای اخیر تأثیرگذار بوده است. سیدمهدی تقوی افزود: منفی شدن جزئی از بازار سرمایه است و نباید از آن بترسیم همانگونه که در بازار بورس توقع مثبت شدن داریم باید توقع منفی شدن را نیز داشته باشیم و این مقوله برای یک فرد بورسی عادی است برای مثال وقتی بازار سه روز مثبت و ۲ روز منفی میشود برای تحلیل برآیند سود و زیان را حساب میکنیم. تحلیلگر بازارهای مالی عنوان کرد: همیشه اخبار و شایعات تأثیر خود را در بازار بورس گذاشتهاند و این بار هم در کاهش هفتههای اخیر تأثیرگذار بوده است؛ باید بگویم ریزش بازار فرصتی برای خرید سهام ارزنده و اصلاح سبدهای سرمایهگذاری است و اگر در گذشته موفق به خرید سهمهای خوبی نشدیم این فرصت بهترین زمان برای خرید است.

نه بخریم نه بفروشیم

اکنون که پی به تاثیر شایعات بر بورس بردیم، باید بدانیم که وقتی در مدت سه روز نماد نزدیک به ۳۰۰ هزار واحد ریزش می کند، یعنی اتفاقی در بورس آغاز شده که بی شک سود عده ای در این بحران آفرینی است. در این راستا، کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به روند نزولی روزهای اخیر بازار سرمایه، اظهار کرد: اتفاق خوبی که در بازار سرمایه درحال رخ دادن است، روند اصلاح و منطقی شدن قیمت هاست. البته ممکن است این روند منجر به این شود که عده ای که به تازگی وارد بازار سرمایه شده اند متضرر شوند. فردین آقابزرگی تاکید کرد: سهامداران تا ایجاد روند با ثبات در وضعیت بازار، هیچ فعالیت خاصی نباید انجام دهند. این فعالیت نه تنها شامل فروش سهم بلکه شامل خرید سهم هم می شود. هرچند برخی توصیه می کنند سهامداران در این روزها نباید سهم بفروشند اما باید سهم بخرند، اما به نظر این روند منطقی نیست.این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به روند نزولی برخی سهم های بزرگ، گفت: روز گذشته شاهد این بودیم که سهم های پرگردش و پروزن از صف خرید به صف فروش تبدیل شد. در این میان افرادی که فکر می کردند بازار فرصت خوبی برای خرید داده است هم متضرر شدند. البته در کوتاه مدت نباید سود و زیان بازار سرمایه را سنجید. آقابزرگی ادامه داد: اکثر تازه واردها به دلیل جو روانی ایجاد شده درمورد بازدهی بالای بورس وارد آن شده اند یا هدف آن ها حفظ ارزش پول بوده است. این افراد باید دائما هیجان ایجاد شده در بورس از سایت ها و کانال های دارای مجوز اطلاعات کسب کنند یا از طریق غیرمستقیم وارد بازار سرمایه شوند.

اشکال در ضعف سواد مالی

هنگامی که آمارها حکایت از آن دارد که در همین مدت کوتاه بیش از ۷ میلیون نفر به فعالان عرصه بورس افزوده شده اند، بخوبی می توان ایمان داشت که بیش از ۹۰ درصد این افراد سواد بورسی ندارند و به دلیل جو روانی و هیجانی، برای بدست آوردن سودهای مقطعی وارد بازار سهام شده اند. بنابر این بارها از این افراد خواسته شده یا سواد بورسی خود را بالا ببرند یا زیر نظر کارگزاری ها به فعالیت بپردازند. از آنجا که رسانه ها در این زمینه نقش برجسته ای دارند، رادیو گفت و گو برنامه ای تحت عنوان چهل ستون را برگزار کرد. در این برنامه کارشناس مجری در خصوص اهمیت طرح سواد مالی در جامعه گفت: سواد مالی عبارت است از دانش و درک کافی درباره مفاهیم مالی و استفاده از این دانش برای حل مشکلات مالی موجود. با داشتن سواد مالی میشود قبل از تصمیمگیری، گزینههای موجود را بررسی و در نهایت بهترین آنها را انتخاب کرد. علاوه بر تصمیمگیری، سواد مالی آموزههای کاربردی فراوانی در زمینه خرج و پسانداز، کار و درآمد، سرمایهگذاری و ریسک و بیمه دارد. هادی نجف افزود: سواد مالی به بهبود رفتارهای ما در مسائل مالی کمک میکند. اصولاً سواد مالی در سطح بهبود عملکرد شخصی مطرح است و نه تنظیم سیاستها در سطح حاکمیتی؛ یعنی به عنوان یک شخص یا خانواده، امور مالی را چگونه تدبیر کنیم؛ مباحث سواد مالی، محدود به قشر خاصی نیست و فارغ از اینکه چقدر درآمد داریم در چه سطح ثروتی قرار گرفتهایم، میتوانیم عملکرد بهتری داشته باشیم.نجف گفت: سواد مالی دارای بخشهای مختلفی است و از نحوه خرج گرفته تا قرض گرفتن و قرض دادن و پیدا کردن کار، سرمایهگذاری و اینکه چطور باید به این هیجان ایجاد شده در بورس حیطه وارد شویم چه ریسکهایی دارد و چطور می توان ریسکها را پوشش داد و تصمیمگیری در خصوص اینکه درآمد را بابت چه چیزی صرف کنیم. وی گفت: مهارتهای مالی، سبک تصمیمگیری و نوع زندگی مالی که ما امروز درگیر آن هستیم تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند روانشناسی، جامعهشناسی و فرهنگ است که در افراد و قشرهای مختلف سبکهای متفاوتی دارند.

نتیجه اینکه باید بدانیم بازار بورس با بازار دلار، سکه، خودرو، مسکن، لوازم خانگی و. تفاوت دارد. بازار بورس بازار ریسک است و کسانی که در این بازار فعالیت می کنند، باید بدانند هر سهمی که می خرند، می تواند چرخهای تولید و اشتغال را به جریان بیندازد. در حالی که وقتی به بازار دلار یا سکه یا خودرو هجوم می برید، اقتصاد کشور را زمین می زنید و بحران می آفرینید. با این وصف نمی توان از مردم خواست در قالب سرمایه گذاری به سود فکر نکنند اما می توان انتظار داشت افرادی که وارد بازار بورس شده و سرمایه گذاری کرده اند، با یک فراز و فرود دچار یاس و ناامیدی نشوند. بازار بورس این گونه نیست که سهامی بخرید و به خانه بروید بلکه باید دایم به بالا و پایین شدن سهام توجه داشته باشید. باید بدانیم که امروزه در سراسر جهان بازارهای بورس دچار تحولات گسترده ای شده اند. در آمریکا بورس رونق داشته و در اروپا و اسیا بورسها سرخ پوش شده اند. بورس آمریکا نیز چشم به انتخابات ریاست جمهوری دوخته و دایم بالا و پایین می شود.