منظور از قراردادهای اختیار معامله چیست؟
معمولا برداشت ما از بازار بورس جایی است که عدهای خریدار و فروشنده در آن به خرید و فروش سهام شرکتها و اوراق بهادار مختلف مشغول هستند اما این تنها بخشی از اتفاقی است که در بورس میافتد و در بورس کالا و اوراق بهادار کشور بازارهای مختلفی وجود دارند و معاملات گوناگونی در این بازارها انجام میشود. امروز قرار است به سراغ یکی از این ابزارهای معاملاتی یعنی قراردادهای اختیار معامله برویم و شما را با مفهوم این نوع از قراردادها و چگونگی کارکرد آنها بیشتر آشنا کنیم. با ما همراه شوید.
قرارداد اختیار معامله چیست؟
قراردادهای اختیار معامله و قرارداهای آتی از مهمترین ابزارهای مشتقه در بازار بورس کالا و اوراق بهادار کشور به شمار میروند و به دلیل این که مفهوم جدیدی در بازار بورس ایران هستند، بسیاری از سهامداران آشنایی زیادی با این قراردادها ندارند.
در یک معامله ساده شما معمولا برای دریافت یک کالا یا خدمات مبلغی را پرداخت و کالا یا خدمت مورد نیاز خود را هم دریافت میکنید اما در قراردادهایی مانند قرارداد اختیار معامله به خریدار حق خرید یا فروش کالای مورد معامله در تاریخی معین با قیمتی مشخص و از پیش تعیین شده داده میشود.
چگونگی کارکرد قرارداهای اختیار معامله
برای این که با کارکرد قرادادهای اختیار معامله بیشتر آشنا شوید، کار را با یک مثال آغاز میکنیم. فرض کنید در فرودین ماه 1400 که قیمت هر سکه 8 میلیون تومان است شما اختیار خرید این کالا را با همین قیمت در تاریخ اسفند 1400 از یک فروشنده خریداری و اختیار خرید چیست؟ مبلغ 200 هزار تومان را هم به عنوان قیمت اختیار معامله مشخص میکنید. حال شما این اختیار را دارید که کالای مورد نظر را در سررسید مشخص شده با همان قیمت 8 میلیون تومان از فروشندهای که با او قرارداد اختیار معامله بستهاید، خریداری کنید.
در این شرایط اگر قیمت کالای مورد نظر افزایش پیدا کند مثلا در همین مثال قیمت سکه به 10 میلیون تومان برسد، شما سود کردهاید. نکته جالب در اینجا این است که شما اختیار معامله را خریداری کردهاید و اجباری برای انجام معامله مورد نظر ندارید.
یعنی اگر قیمت کالایی که خریداری کردهاید کاهش پیدا کرده باشد مثلا در همین مثال به 7 میلیون تومان رسیده باشد، میتوانید از اختیار خود استفاده نکنید. در این صورت تنها به اندازه همان مبلغی که به عنوان قیمت قرارداد اختیار معامله باید پرداخت کنید، یعنی 200 هزار تومان دچار ضرر میشوید.
شما میتوانید قراداد اختیار معامله را برای فروش یک کالا هم اعمال کنید. به این معنا که شما به عنوان خریدار قرارداد اختیار معامله، حق فروش یک دارایی را با قیمت مشخص در زمان تعیین شده خریداری میکند.
برای نمونه در همان مثال قبلی خریدار قرارداد، حق فروش سکه با همان قیمت 8 میلیون تومان را برای اسفند 1400 با همان قیمت اختیار معامله 200 هزار تومان از یک فروشنده خریداری میکند. در این حالت او میتواند در زمان سررسید کالای مورد نظر را با قیمت تعیین شده به فروشنده قرارداد بفروشد.
حال در نظر بگیرید که در اسفندماه قیمت سکه به 7 میلیون تومان رسیده باشد، در این شرایط خریدار قرارداد اختیار معامله سود میکند اما در صورتی هم که قیمت سکه به 10 میلیون تومان رسیده باشد وی میتواند از اختیار خود برای فروش کالای مورد نظر استفاده نکند.
همانگونه که احتمالا از این مثال متوجه شده باشید قراردادهای اختیار معامله یا آپشنها به دو دسته قرادادهای اختیار خرید و اختیار فروش تقسیم میشوند.
اختیار خرید (Call Option)
در قراردادهای اختیار خرید حق خرید یک دارایی از پیش به خریدار قرارداد اختیار معامله داده میشود. کسانی به سراغ قرادادهای اختیار خرید میروند که منتظر افزایش قیمت دارایی هستند و میخواهند از این طریق با این نوع از قراردادهای به سود برسند. آنها قرارداد را با قیمت روز یک کالا خریداری میکنند تا در آینده با افزایش قیمتها به سود مورد نظرشان دست پیدا کنند.
اختیار فروش (Put Option)
قراردادهای اختیار فروش برعکس اختیار خرید هستند و در این قراردادها حق فروش یک دارایی با قیمت تعیین شده از قبل به معامله کننده داده میشود. در این حالت درست برعکس قراردادهای اختیار خرید صاحب قرارداد امیدوار به کاهش قیمتها است و با پیشبینی که از کم شدن قیمت یک دارایی دارد، دست به انعقاد قراردادهای اختیار فروش میزند.
بعضی نکات مهم در قراردادهای اختیار معامله
- برای آغاز فعالیت در بازار مشتقه علاقهمندان به حضور در معاملات این بازار باید از کارگزاریهایی که مجوز معاملاتی برای قرادادهای بازار مشتقه را دارند کد معاملاتی دریافت کنند.
- زمان تسویه قراداد اختیار معامله، تاریخ سررسید مشخص شده در همان قرارداد است که در پایان روز معاملاتی این تسویه انجام میشود. کارمزد معامله نیز در همان روز به حساب سازمان بورس، کارگزار مربوطه و .. واریز میشود.
- قرادادهای اختیار معامله به دو سبک اروپایی و آمریکایی قابل اجرا هستند. در سبک اروپایی خریدار معامله تنها در زمان سررسید مشخص شده در قرارداد میتواند از حق خرید و فروش خود استفاده کند، اما در سبک آمریکایی خریدار در طول زمانی که مشخص شده است میتواند معامله را اجرایی و از حق خود برای خرید یا فروش یک کالا استفاده کند.
- معامله در بازار مشتقه بورس کالا روی یک دارایی پایه مانند سکه یا زعفران صورت میگیرد.
- در حال حاضر تنها در مورد بعضی کالاها و تعداد کمی از سهمها قرارداد اختیار معامله اعمال میشود.
- همان گونه که گفتیم یکی از نکات مهم در عبارت قرارداد اختیار معامله، کلمه اختیار است. به این معنی که اختیار خرید و فروش دارایی موردنظر به معامله کننده داده میشود و اجباری برای خرید و فروش کالای مشخص شده در قرارداد وجود ندارد اما در مورد فروشنده اختیار معامله چنین امکانی وجود ندارد و فروشنده قرارداد از قدرت اختیار برای انجام معاملات برخوردار نیست و باید تابع تصمیم خریدار باشد.
- برای تضمین پایبندی به قراردادهای اختیار معامله با توجه به این که پول یا کالایی بین طرفین تا زمان تاریخ مشخص شده در قرارداد رد و بدل نمیشود، هر دو طرف معامله ودیعهای را به اتاق پایاپای بورس تحویل میدهند.
- قرارداد اختیار معامله در بازار بورس ایران مفهوم نسبتا جدیدی محسوب میشود و برای اولین بار بورس اختیار معامله در سال 1973 در شیکاگو شروع به کار کرد که اکثر اوقات هم رتبه اول را از نظر حجم و تعداد معاملات انجام شده در این حوزه دارد.
- نوسانگیرها علاقه بسیاری به بازار آتی کالا دارند و سعی میکنند از نوسان قیمتها و پیشبینی آینده بازار برای رسیدن به سود در بازار مورد نظر استفاده کنند.
مزایای قراردادهای اختیار معامله
احتمالا این سوال برایتان پیش آمده باشد که قراردادهای اختیار معامله چه مزیتهایی برای خریدار یا فروشنده این نوع از قراردادها دارد. در زیر به برخی از این مزایا اشاره میکنیم که به درک بهتر قرادادهای اختیار معامله هم کمک بیشتری میکنند.
- کم شدن ریسک معاملات و کاهش نوسان بالای قیمتها در آینده
- کسب سود از قرارداهای اختیار معامله و حتی درآمدزایی از معامله مجدد این قرارداد به این معنا که شما میتوانید حق خرید یا فروش خود را بفروشید و از این طریق نیز کسب سود کنید.
- نیار به نقدینگی کمتر
- کاهش ریسک انجام معاملات
تفاوت قرادادهای اختیار معامله با قرادادهای آتی
همانگونه که اشاره کردیم قرارداد اختیار معامله اختیاری قانونی است که مطابق آن به خریدار حق خرید یا فروش کالای مورد معامله در تاریخی معین با قیمتی مشخص و از پیش تعیین شده داده میشود، اما در قراردادهای آتی یک خریدار متعهد میشود یک کالای مشخص شده را در تاریخ مشخص با قیمت معین از فروشنده کالا خریداری کند.
به زبان سادهتر میتوان گفت که در قرارداد اختیار معامله خریدار، اختیار یک معامله را خریداری میکند اما در قراردادهای آتی خریدار و فروشنده برای مبادله یک کالا متعهد میشوند.
سخن آخر
قراردادهای اختیار معامله از جمله مهمترین ابزار مشتقه در بازار بورس کالا و اوراق بهادار کشور به شمار میروند و طیف جدیدی از معاملات در بازار بورس این روزهای کشور را شامل میشوند. در این نوع از قراردادها، به خریدار حق خرید یا فروش کالای مورد معامله در تاریخی معین با قیمتی مشخص و از پیش تعیین شده داده میشود.
قراردادهای اختیار معامله به دو دسته قراردادهای اختیار خرید و قراردادهای اختیار فروش تقسیم میشوند که در مورد اول حق خرید یک دارایی و در مورد دوم حق فروش یک دارایی با قیمت تعیین شده از قبل به معامله کننده داده میشود. نکته مهم در خصوص قراردادهای اختیار معامله، کلمه اختیار است. به این معنی که اختیار و نه اجبار برای خرید و فروش دارایی موردنظر به خریدار قرارداد داده میشود.
در پایان هم باید اشاره کنیم که ما سعی کردیم به زبان ساده شما را با بازار آتی کالا و قراردادهای اختیار معامله آشنا کنیم اما این بازار هم مانند دیگر بازارهای مالی پیچیدگیهای خاص خود را دارد و حضور در آن به این سادگیها هم نیست. علاقهمندان به ورود و سرمایه گذاری در این حوزه، باید توانایی خوبی در پیش بینی آینده بازار و تحلیل دقیق و درست اتفاقات بازار سرمایه داشته باشند تا بتوانند به سودی که مد نظرشان است، دست پیدا کنند.
معاملات آپشن (Option) یا اختیار معامله چیست؟
زمانی که در بازارهای مالی معاملات انجام میشود؛ شخص خریدار در قیمت تعیین شده ملزم به خرید و شخص فروشنده ملزم به فروش است. اما نوع دیگری از قرارداد وجود دارد که معاملهگران حق خرید این قرارداد را میپردازند و معاملات آپشن باز میکنند. در این نوع معاملات شخص قادر است در قیمتی که تعیین کرده است سهام و یا ارز دیجیتال را بخرد یا بفروشد و هیچ تعهدی در قبال انجام عمل خریدوفروش ندارد. این نوع معاملات برای کاهش ریسک در یک بازار پرریسک استراتژی مناسبی به نظر میآید.
اگر دوست دارید راجع به این نوع معاملات اطلاعات بیشتری کسب کنید و طرز استفاده و انواع استراتژیهای رایج در این نوع معامله را یاد بگیرید با ما همراه باشید؛ پس از مطالعه مقاله نیز درصورت علاقهمندی میتوانید دوره آموزش ارز دیجیتال پارسیان بورس را بررسی کنید که کاملا جامع بوده و صفر تا صد معامله در بازار کریپتوکارنسی را به شما آموزش خواهد داد!
معاملات آپشن چیست؟ نحوه کار آنها چگونه است؟
در این بخش قصد داریم راجع به این موضوع که معاملات آپشن چیست صحبت کنیم و نحوهی کار آنها را بیان کنیم. درواقع این نوع معاملات که به اختیار خرید یا فروش نیز معروف هستند به معاملهگر این امکان را میدهد بسته به نوع قراردادی که دارد با پرداخت پولی، حق اختیار خرید یا فروش یک سهام را در تاریخی معین داشته باشد. زمان رسیدن قرارداد او میتواند معامله را انجام داده یا انجام ندهد (بسته به نوع قرارداد این کار را میتواند قبل از رسیدن زمان قرارداد انجام دهد).
این نوع معاملات به دو نوع آمریکایی و اروپایی تقسیمبندی میشوند (این نوع تقسیمبندی ربطی به کشور امریکا و اروپا ندارد). تفاوت این دو نوع این است که در نوع اروپایی قرارداد آپشن فقط در روز معین شده به عمل میآید و شخص فقط در همان روز میتواند از اختیار خرید یا فروش خود استفاده کند. ولی در نوع امریکایی معاملهگر میتواند حتی قبل از زمان تعیین شده قرارداد را لغو کند.
در این نوع معاملات آپشن یک خریدار و یک فروشنده معامله آپشن وجود دارد. خریدار معامله آپشن پولی در ازای حق اختیار خرید یا فروش به فروشنده معامله آپشن میپردازد. در ازای آن بسته به نوع قرارداد، در زمان یا قبل از سررسید قرارداد میتواند برخلاف نظر فروشنده از حق اختیار یا آپشن خود استفاده کند یا استفاده نکند. درواقع فروشنده در این نوع معاملات ریسک بیشتری نسبت به خریدار آن متحمل میشود. پس این نوع معاملات هم برای پوشش ضرر و یا برای سفتهبازان کاربرد دارد.
انواع قراردادهای آپشن
قراردادهای آپشن به دو صورت خرید (call) و یا فروش (put) انجام میشوند. درواقع خریداران این نوع قراردادها پس از پرداخت کارمزد تعیین شده اختیار خرید و یا فروش را در زمان تعیین شده دارند.
اگر معاملهگر معاملات آپشن خرید را خریداری کند در موقع مقرر میتواند سهم را خریداری کند برای مثال سهمی 50 دلار است معاملهگر پیشبینی میکند سهم در یک هفته آینده صعودی خواهد بود. پس اختیار خرید را خریداری میکند. اگر در هفته آینده قیمت سهم 65 دلار شود معاملهگر میتواند از اختیار خرید خود استفاده کرده و سهم را 50 دلار بخرد. اگر بر خلاف پیشبینیاش سهم نزولی باشد او میتواند از اختیار خود استفاده نکند و به اندازه کارمزد پرداختی ضرر میکند.
اگر معاملهگر معامله اختیار فروش را خریداری کند در موقع مقرر میتواند سهم را بفروشد برای مثال سهمی 50 دلار است معاملهگر پیشبینی میکند سهم در اختیار خرید چیست؟ یک هفته آینده نزولی خواهد بود. پس اختیار فروش را خریداری میکند. اگر در هفته آینده قیمت سهم 35 دلار شود معاملهگر میتواند از معاملات آپشن فروش خود استفاده کرده و سهم را 50 دلار بفروشد. اگر بر خلاف پیشبینیاش سهم صعودی باشد او میتواند از اختیار خود استفاده نکند و به اندازه کارمزد پرداختی ضرر میکند.
کاربردها و استراتژیهای معاملات آپشن
از این نوع معاملات بیشتر برای کم کردن ریسک استفاده میشود. در برخی از مواقع معاملهگران معاملههایی انجام میدهند که ریسک زیادی دارد که این کاهش ریسک به آنها کمک زیادی میکند. درواقع در ازای این کاهش ریسک مبلغی پرداخت میکنند و خود را از ضررهای زیاد بیمه میکنند. یکی از مواردی که معاملهگران از معاملات آپشن استفاده میکنند پوشش ریسک یا هجینگ است که در ادامه بیشتر به آن میپردازیم.
برخی از معاملهگران برای پوشش ریسک خود از این نوع معامله استفاده میکنند. معاملهگری سهمی را خریداری میکند و ترس این را دارد که بازار برخلاف پیشبینیاش عمل کرده و جهت بازار برعکس شود. در این صورت او یک معامله آپشن برعکس پیشبینی که انجام داده باز میکند. در این صورت اگر بازار برخلاف روندی که مد نظرش بود پیش رفت با کمک اختیار از معامله آپشن ضرر خود را جبران میکند. اگر روند بازار طبق پیشبینی او پیش رفت آنگاه میزانی از سود خود را برای باز کردن معامله آپشن از دست داده است.
انواع معاملات خریدوفروش آپشنها
خریدن آپشن کال یا خرید
معاملات آپشن خرید به دارنده این امکان را میدهد که یک اوراق بهادار را با قیمت اعلام شده تا تاریخ انقضا به قیمت تعیین شده خریداری کند. دارنده در صورت عدم تمایل به خرید دارایی، تعهدی به خرید دارایی ندارد. ریسک خریدار پول اولیهای که برای خرید آپشن پرداخته است محدود میشود. نوسانات سهام تأثیری بر روی ندارد.
خریدارانی باید این آپشن را انتخاب کنند که نسبت به یک سهم خوشبین هستند و معتقدند که قیمت سهام قبل از تاریخ انقضای اختیار، از قیمت تعیین شده بالاتر میرود. اگر چشمانداز صعودی سرمایهگذار محقق شود و قیمت بالاتر از قیمت تعیینی افزایش یابد، سرمایهگذار میتواند از اختیار استفاده کند. در نتیجه سهام را با قیمت تعیین شده که پایینتر است خریداری کند و بلافاصله سهام را به قیمت فعلی بازار برای کسب سود بفروشد.
فروش آپشن کال یا خرید
فروش معاملات آپشن خرید به نوشتن قرارداد نیز (writing a contract) معروف است. فروشنده حق اختیار را دریافت میکند. به عبارت دیگر، خریدار کارمزد حق اختیار را به فروشنده در ازای دریافت یک اختیار خرید میپردازد. حداکثر سود از فروش حق اختیار زمانی است که موعد سررسید فرا میرسد. سرمایهگذاری که یک اختیار خرید را میفروشد، معتقد است بازار نزولی است و قیمت سهام پایه کاهش مییابد یا در مدتزمان سررسید قرارداد اختیار، نسبتاً نزدیک به قیمت معاملاتی تعیین شده باقی میماند.
اگر قیمت سهم بازار در زمان انقضا برابر یا کمتر از قیمت تعیین شده باشد این گزینه برای خریدار بیارزش بهحساب آمده و منقضی میشود. فروشنده گزینه حق اختیار را بهعنوان سود خود به جیب میزند. خریدار از این اختیار استفاده نمیکند؛ زیرا خریدار سهام را با قیمت بالاتر یا برابر با قیمت رایج در بازار خریداری نمیکند.
اختیار خرید چیست؟
اختیار معامله چیست ؟
اختیار معامله
به صورت کلی اختیار معامله، قراردادی دوطرفه بین خریدار و فروشنده است بر اساس این قرار داد، خریدار قرارداد حق دارد که مقدار معینی از دارایی مشخص شده در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد؛ به این معنا که دو طرف توافق میکنند در آینده معاملهای انجام دهند
در اختیار معامله اختیار خرید چیست؟ این موضوع بسیار حائز اهمیت است که در این معامله، خریدار اختیار معامله، در ازای پرداخت مبلغ معینی، حق خرید یا فروش دارایی مندرج در قرارداد را در زمانی مشخص با قیمتی که هنگام بستن قرارداد تعیین شده است، به دست میآورد. این در حالی است که از طرف دیگر، فروشنده قرارداد اختیار معامله، در مقابل اعطای این حق به خریدار با دریافت مبلغ معینی هنگام عقد قرارداد، بر اساس مفاد قرارداد، آماده فروش دارایی مذکور است. در این میان دارنده قرارداد خرید در اعمال حق خود مختار است و هیچ تعهد و الزامی ندارد.
در صورت صرف نظر او از اجرای قرارداد، مبلغی را که در ازای این حق، پرداخته است از دست میدهد؛ اما از طرف دیگر فروشنده در صورت خواست خریدار، مجبور به اجرای قرارداد است .قرارداد اختیار معامله اساساً برای کاهش ریسک ابداع شده است. اما به دلیل دارابودن ویژگی اهرمی این ابزار، عموماً استفاده آن در بازارها برای معاملات پر ریسک صورت میگیرد.
اختیار خرید
اختیار خرید به حقى براى خرید یک دارائى در قیمت معینى اشاره دارد و سرمایهگذاران میتوانند فقط نسبت به اخذ موقعیت خرید در نمادهای ایجاد شده اقدام کنند.
به صورت کلی در صورتی که بعد از خریدن یک اختیار معامله قیمت سهام افزایش پیدا کند؛ از آنجا که قیمت اعمال ثابت است، پس ارزش این اختیار خرید بالا مىرود و اختیار معاملههایی با همان شرایط حالا با قیمت بالاترى معامله مىشوند. به همین ترتیب، اگر قیمت سهام کاهش یابد؛ قیمت اختیار خرید نیز کاهش خواهد یافت. اختیار خرید یا فروش، به عنوان ابزار کاهش دهنده ریسک در آینده به شمار میآید. معاملات اختیار خرید و فروش با قصد نوسانگیری از ریسک بالایی برخوردار است و نیازمند دسترسی به اطلاعات زیادی است (باید سهامداران به خوبی بر روی تحلیل بازار سرمایه مسلط باشند). لذا معامله این نوع قراردادها به همه افراد توصیه نمیشود.
اختیار فروش
اختیار فروش به دارنده حق میدهد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت توافقی در دوره زمانی مشخصی بفروشد. اخذ موقعیت فروش فقط برای بستن موقعیتهای خرید قبلی اخذ شده، امکان پذیر خواهد بود. درحالیکه خریدار قرارداد اختیار خرید، به امید افزایش قیمت آن را میخرید، خریدار قرارداد اختیار فروش پیشبینی میکند که قیمت در آینده کاهش خواهد یافت. به عبارت سادهتر اختیار فروش برای زمانی است که فعالان بازار سرمایه بر اساس تحلیلهای خود، پیشبینی میکنند که قیمت سهامی در آینده کاهش پیدا میکند.
این موضوع بسیار حائز اهمیت است که خریدار اختیار فروش، انتظار نزول قیمت سهام را دارد. در حالی که فروشنده انتظار دارد که قیمت سهام به همان نسبت باشد یا افزایش یابد. به صورت کلی با توجه به اینکه اختیار فروش به دارنده آن اجازه فروش سهام در قیمت مقطوع را مىدهد، کاهش در قیمت سهام، اختیار فروش را ارزشمندتر مىنماید و برعکس، اگر قیمت سهام افزایش یابد، اختیار فروش کمارزش مىشود.
در این میان اگر قیمت سهام کمتر از قیمت اعمال باشد، اختیار فروش را باقیمت گویند. از طرفی ذکر این موضوع نیز بسیار حائز اهمیت است که گاهی از مواقع بهتر است، اختیار فروش باقیمت را قبل از انقضاء اعمال نمود. اگر قیمت سهام بیش از قیمت اعمال باشد، آن اختیار فروش را بىقیمت گویند؛ این نوع اختیار معامله هیچگاه نباید اعمال شود و بالاخره اگر قیمت سهام برابر قیمت اعمال شود، اختیار فروش را به قیمت گویند.
نحوه اعمال اختیار معاملات
به صورت کلی از نظر نحوه اعمال، اختیار معاملات به دو دسته تقسیم می شوند؛ دسته اول، اختیار معامله آمریکائى است که در هر زمانى از طول دوره خود قابل اعمال است. دسته دوم نیز اختیار معامله اروپائى است که فقط در تاریخ انقضاء قابل اعمال است. در بورس اوراق بهادار تهران قراردادهای اختیار معاملات، اختیار معاملات از نوع اروپایی هستند و فقط در سر رسید قابلیت اعمال خواهند داشت.
حجم قراردادهای اختیار معاملات
قراردادهای اختیار معامله استاندارد شامل ۱۰ هزار اختیار معامله یک واحدى است؛ به این معنا که اگر سرمایهگذار یک اختیار معامله بخرد، در واقع این اختیار معامله نمایانگر اختیار خرید یا فروش ۱۰ هزار سهم است. ذکر این نکته نیز بسیار حائز اهمیت است که اگر سهام شرکت بورسی افزایش سرمایه دهد یا سود سهمى اعلام کند، در تعداد سهام استاندارد قرارداد استثنائى رخ مىدهد؛ در این صورت، تعداد سهمهایى که توسط قرارداد استاندارد مشخص مىشوند، با توجه به تغییر سرمایه شرکت تعدیل مىشوند.
مزایای قراردادهای اختیار معامله
اهرم مالی
قراردادهای اختیار معامله این فرصت را برای سرمایهگذاران فراهم میکنند که یک وضعیت را با نقدینگی کمتری مدیریت کنند به عبارت دیگر این ویژگی باعث می شود سود یا زیان معاملات در یک دوره زمانی نسبت به آورده مشتری – قیمت اختیار پرداخت شده توسط خریدار (دریافت شده توسط فروشنده)- چند برابر باشد.
کاهش ریسک
با خرید قرارداد اختیار معامله یک دارایی پایه به جای خود دارایی پایه، ریسک بالقوه سرمایهگذاری کاهش می یابد و زیان معامله محدود به هزینهای است که برای خرید اختیار معامله پرداخت میشود. در واقع از قراردادهای اختیار معامله به عنوان ابزاری برای پوشش ریسک استفاده میشود که به سرمایهگذار اجازه میدهد تا ریسک خود را در مقابل نوسانات نامطلوب قیمت پوشش دهد .
کسب درآمد
سرمایهگذار میتواند با فروش قرارداد اختیار معامله سهام، درآمد خود از سهام را تنها به بازدهی سهام و سود تقسیمی محدود نکند. فروش اختیار معامله سهام متعلق به سرمایهگذار یا سهامی که قصد خرید آن را دارد، یکی از ساده ترین راهبردهای معاملاتی است.
استفاده از مزیت زمانی جهت تصمیمات آتی
معامله قراردادهای اختیار معامله به سرمایهگذار امکان میدهد با پرداخت درصدی از قیمت سهم، جریان نقدی خرید یا فروش خود را ثابت کند و در زمان باقیمانده تا سررسید، تصمیم مناسب را بگیرد.
اختیار معامله چیست؟
اختیار معامله چیست؟ واژه اختیار به ابزار مالی اشاره دارد که مشتق شده از ارزش سهم پایه مثل (خودرو ، خساپا ، فملی و .. ) است. و با تغییرات قیمت این سهام تغییر می کند. قرارداد اختیار معامله به خریدار فرصت(اختیار و نه اجبار) خرید یا فروش ( بسته به نوع قراردادی که دارند ) دارایی پایه را می دهد. برخلاف قراردادهای آتی، دارنده آن ملزم به خرید یا فروش دارایی است .و باید قرارداد را اجرا کند. هر قرارداد تاریخ انقضای خاصی خواهد داشت که تا آن زمان دارنده باید اختیار خود را اعمال کند. و در سهم و دارایی پایه ای که قرارداد بروی ان بسته شده(مثل سکه و زعفران) را تحویل بگیرد و یا تحویل بدهد. قیمت اعمال روی یک اختیار معامله به عنوان قیمت اقدام شناخته می شود. و در روز سررسید باید با همان قیمت معامله انجام شود.
تعاریف کلیدی اختیار معامله
- اختیار معامله، مشتقات مالی هستند که به خریداران این حق را می دهند، اما نه تعهدی، برای خرید یا فروش یک دارایی پایه در قیمت و تاریخ توافق شده.
- اختیار معامله های خرید و اختیار معامله های فروش مبنای طیف وسیعی از استراتژی های اختیاری است که برای پوشش ریسک، درآمد یا سفته بازی طراحی شده اند.
- اگرچه فرصتهای زیادی برای سود بردن از اختیار معاملهها وجود دارد، سرمایهگذاران باید با دقت ریسکها را بسنجند.
درک اختیار معامله ها
اختیار معامله ها محصولات مالی همه کاره هستند. این قراردادها شامل خریدار و فروشنده می شود که در آن خریدار هزینه ای(پرمیوم) را برای حقوق اعطا شده توسط قرارداد می پردازد. اختیار معامله های خرید به دارنده این امکان را می دهد که دارایی را با قیمت مشخص شده در یک بازه زمانی خاص خریداری کند. از سوی دیگر، اختیار معامله های فروش به دارنده اجازه می دهد تا دارایی را با قیمت مشخص شده در یک بازه زمانی خاص بفروشد. هر اختیار خرید دارای یک خریدار با دیدگاه صعودی و یک فروشنده با دیدگاه نزولی است. در حالی که اختیار معامله های فروش دارای یک خریدار با دیدگاه نزولی و یک فروشنده با دیدگاه صعودی است.
معامله گران و سرمایه گذاران به دلایل مختلفی اقدام به خرید و فروش آپشن می کنند. سفته بازی در اختیار معامله به معامله گر اجازه می دهد تا با هزینه کمتری نسبت به خرید سهام یا دارایی، معامله ای اهرمی را در یک دارایی اجرا کند. سرمایه گذاران از اختیار معامله ها برای پوشش ریسک یا کاهش ریسک پرتفوی خود استفاده می کنند.
در برخی موارد، دارنده اختیار خرید میتواند با خرید اختیار معاملههای خرید یا فروش آن ، درآمد کسب کند. اختیار ها نیز یکی از مستقیم ترین راه ها برای سرمایه گذاری در نفت هستند(در بازارهای جهانی). برای معامله گران اختیار معامله، حجم معاملات روزانه و موقعیت های باز یک اختیار، دو عدد کلیدی هستند که باید به آنها توجه کرد تا آگاهانه ترین تصمیمات سرمایه گذاری را اتخاذ کرد.
اختیارات آمریکایی را می توان در هر زمانی قبل از تاریخ انقضای اختیار اعمال کرد، در حالی که اختیار معامله های اروپایی فقط در تاریخ انقضا یا تاریخ اعمال می توانند اعمال شوند. اعمال به معنای استفاده از حق خرید یا فروش اوراق بهادار اساسی است.
مقاله به زبان انگلیسی اختیار معامله چیست؟
ملاحظات خاص
قراردادهای اختیار معامله معمولاً نشان دهنده ۱۰۰۰ سهم یا دارایی (در بازارهای جهانی ۱۰۰ سهم) است که به آن اندازه قراداد می گویند. خریدار برای هر قرارداد یک هزینه یا پرمیوم پرداخت می کند.
به عنوان مثال، اگر یک اختیار معامله پرمیوم ۳۵ ریال در هر یک سهم از قرارداد داشته باشد.خرید یک اختیار معامله ۳۵۰۰۰ ریال (۳۵ ریال * ۱۰۰۰ اندازه قرارداد = ۳۵۰۰۰ ریال) هزینه دارد. پرمیوم تا حدی بر اساس اختلاف قیمت اعمال با قیمت سهم پایه بعلاوه مبلغی به ازای زمان باقی مانده تا تاریخ انقضا است.
در این نوع قیمت گذاری،فاصله قیمت اعمال و سهم پایه را ارزش ذاتی اختیار و به مبلغی که به ازای زمان باقی مانده اخذ می شود،ارزش رمانی گفته می شود. و به این نوع قیمت گذاری ،قیمت گذاری دو جمله ای گفته می شود.
مدل بلک شولز
نوع دیگری قیمت گذاری وجود دارد به نام بلک شولز است که در این صفحه می توانید در مورد آن بیشتر بدانید.
یکی دیگر از عوامل در قیمت پرمیوم تاریخ انقضا است. درست مانند آن کارتن شیر در یخچال، تاریخ انقضا نشان دهنده روزی است که قرارداد اختیار معامله باید استفاده شود.
اسپرد اختیارات
اسپرد اختیارات، استراتژی هایی هستند که از ترکیب های مختلفی از خرید و فروش اختیار معامله های مختلف برای ساخت نمایه ریسک و ایجاده بازده مورد نظر استفاده می کنند. اسپردها با استفاده از اختیار معاملهها ساخته میشوند. و میتوانند از سناریوهای مختلفی مانند محیطهای با نوسانات زیاد یا کم، حرکتهای بالا یا پایین یا هر چیز دیگری استفاده کنند.
در استراتژی های اسپرد می توان از گذشت زمان و یا اختلاف پرمیوم اختیارات سود برد.
استراتژیهای بسیاری در اختیار معامله برای انجام اینگونه معاملات وجود دارد مثل کندوری
معیارهای ریسک اختیار معامله ها: حساسیت های یونانی
بازار اختیار معامله از اصطلاح یونانی ها برای توصیف ابعاد مختلف ریسک درگیر در گرفتن یک موقعیت اختیار معامله، چه در یک اختیار معامله خاص یا یک سبد، استفاده می کند. این متغیرها یونانی نامیده می شوند زیرا معمولاً با نمادهای یونانی مرتبط هستند. هر متغیر ریسک نتیجه یک فرض یا رابطه ناقص اختیار معامله با متغیر اساسی دیگر است. معامله گران از ارزش های یونانی مختلف برای ارزیابی ریسک اختیار معامله ها و مدیریت پرتفوی اختیار استفاده می کنند.
حساسیت یونانی کوچک
برخی دیگر از یونانیان که اغلب مورد بحث قرار نمی گیرند عبارتند از لامبدا ، اپسیلون، ووما ، ورا، سرعت، زوما ، رنگ، اولتیما .
این یونانی ها مشتقات دوم یا سوم مدل قیمت گذاری هستند .و چیزهایی مانند اختیار خرید چیست؟ تغییر در دلتا را با تغییر در نوسانات تحت تأثیر قرار می دهند. آنها به طور فزاینده ای در استراتژی های معاملات اختیار معامله ها استفاده می شوند .زیرا نرم افزارهای رایانه ای می توانند به سرعت این عوامل ریسکی پیچیده و گاه باطنی را محاسبه و حساب کنند.
دیده بان اختیار معامله وحید زارع کلیه این حساسیت های را محاسبه میکند.
خرید اختیار معامله های خرید چیست
همانطور که قبلاً ذکر شد، اختیار خرید به دارنده این امکان را می دهد که یک اوراق بهادار پایه را با قیمت اعلام شده تا تاریخ انقضا به نام انقضا خریداری کند. دارنده در صورت عدم تمایل به خرید دارایی، تعهدی به خرید دارایی ندارد. ریسک خریدار به پرمیوم پرداختی محدود می شود و نهایتا پرمیوم از دست می اختیار خرید چیست؟ رود.
خریداران نسبت به یک سهم خوشبین هستند و معتقدند که قیمت سهام قبل از انقضای اختیار، از قیمت اعمال بالاتر میرود. اگر چشمانداز صعودی سرمایهگذار محقق شود و قیمت بالاتر از قیمت اعمال افزایش یابد، سرمایهگذار میتواند از اختیار استفاده کند. سهام را با قیمت اعمال خریداری کند و بلافاصله سهام را به قیمت فعلی بازار برای کسب سود بفروشد.
سود آنها در این معامله، قیمت سهم بازار منهای قیمت اعمال به اضافه هزینه ها(پرمیوم و کارمزد کارگزاری برای ثبت سفارشها) اختیار است. نتیجه در تعداد قراردادهای اختیار خریداری شده ضرب می شود، سپس در ۱۰۰۰ ضرب می شود .
اگر قیمت سهام پایه تا تاریخ انقضا بالاتر از قیمت اعمال حرکت نکند، اختیار معامله بی ارزش است و منقضی می شود. دارنده ملزم به خرید سهام نیست اما پرمیوم پرداخت شده برای خرید را از دست می دهد.
فروش اختیار معامله های خرید چیست
فروش اختیار خرید به عنوان نوشتن قرارداد و به ایجاد کننده این موقعیت ها نویسنده می گویند(Writer). نویسنده پرمیوم را دریافت می کند. به عبارت دیگر، خریدار پرمیوم را به نویسنده (یا فروشنده) یک اختیار خرید می پردازد. حداکثر سود، پرمیوم دریافتی هنگام فروش اختیار معامله است. سرمایهگذاری که یک اختیار خرید را میفروشد، دیدگاه نزولی دارد و معتقد است که قیمت سهام پایه کاهش مییابد یا در طول عمر اختیار، نسبتاً نزدیک به قیمت معاملاتی اختیار معامله باقی میماند.
اگر قیمت سهم بازار در زمان انقضا برابر یا کمتر از آن باشد، این اختیار معامله برای خریدار خرید بیارزش منقضی میشود. فروشنده اختیار معامله پرمیوم را به عنوان سود خود به جیب میزند. این اختیار اعمال نمی شود زیرا خریدار سهام را با قیمت اعمال بالاتر یا برابر با قیمت رایج بازار خریداری نمی کند.
با این حال، اگر قیمت سهم بازار بیشتر از قیمت اعمال در انقضا باشد، فروشنده اختیار معامله باید سهام را به خریدار اختیار معامله با آن قیمت اعمال کمتر بفروشد. به عبارت دیگر، فروشنده باید یا سهام اختیار خرید چیست؟ خود را از دارایی های پرتفوی خود بفروشد یا سهام را به قیمت رایج بازار بخرد تا به خریدار اختیار خرید بفروشد. نویسنده قرارداد متحمل ضرر می شود. میزان زیان بستگی به هزینه سهامی دارد که آنها باید برای پوشش سفارش اختیار معامله استفاده کنند، به اضافه هر گونه هزینه سفارش کارگزاری. اما کمتر از پرمیوم ای که دریافت کرده اند.(محاسبه میزان زیان از اختلاف قیمت سهم پایه و اعمال منهای پرمیوم دریافتی بعلاوه کارمزدهای کارگزاری)
همانطور که می بینید، خطر برای نویسندگان خرید بسیار بیشتر از ریسک خریداران خرید است. خریدار خرید فقط پرمیوم را از دست می دهد. نویسنده با ریسک بینهایتی مواجه است، زیرا قیمت سهام میتواند به افزایش زیانهای قابل توجهی ادامه دهد.
خرید اختیار معامله های فروش چیست
اختیار فروش سرمایه گذاری هایی است که در آن خریدار معتقد است قیمت سهام پایه در بازار در تاریخ انقضا یا قبل از انقضای اختیار، به زیر قیمت اعمال کاهش می یابد . بار دیگر، دارنده می تواند سهام را بدون تعهد به فروش به قیمت اعمال اعلام شده برای هر سهم تا تاریخ اعلام شده بفروشد.
از آنجایی که خریداران اختیار معامله های فروش خواهان کاهش قیمت سهام هستند، اختیار معامله فروش زمانی سودآور است که قیمت سهام پایه زیر قیمت اعمال باشد. اگر قیمت رایج بازار کمتر از قیمت اعمال در انقضا باشد، سرمایه گذار می تواند از فروش استفاده کند. آنها سهام را با قیمت اعمال و بالاتر از قیمت رایج سهم می فروشند. اگر بخواهند این سهام را جایگزین کنند، می توانند آنها را در بازار آزاد خریداری اختیار خرید چیست؟ کنند.
سود آنها در این معامله، قیمت اعمال منهای قیمت فعلی بازار، به اضافه هزینهها (پرمیوم و هر کارمزد کارگزاری برای ثبت سفارشها) است. نتیجه در تعداد قراردادهای اختیار خریداری شده ضرب می شود، سپس در ۱۰۰۰ ضرب می شود.
ارزش نگهداری یک اختیار فروش با کاهش قیمت سهام پایه افزایش می یابد. برعکس، با افزایش قیمت سهام، ارزش اختیار فروش کاهش می یابد. ریسک خرید اختیار فروش محدود به از دست دادن پرمیوم در صورت انقضای بی ارزش اختیار معامله است.
فروش اختیار معامله های فروش چیست
فروش اختیار فروش به عنوان نوشتن قرارداد نیز شناخته می شود. یک نویسنده اختیار فروش معتقد است که قیمت سهام پایه ثابت باقی می ماند یا در طول عمر اختیار افزایش می یابد و باعث صعودی شدن سهام آنها می اختیار خرید چیست؟ شود. در اینجا، خریدار اختیار معامله این حق را دارد که فروشنده را وادار کند سهام دارایی پایه را با قیمت اعمال در انقضا خریداری کند.
اگر قیمت سهام پایه در تاریخ انقضا بالاتر از قیمت اعمال بسته شود، اختیار فروش بیارزش منقضی میشود. حداکثر سود نویسنده پرمیوم است. این اختیار معامله اعمال نمی شود زیرا خریدار اختیار سهام را با قیمت سهام اعمال پایین تر زمانی که قیمت بازار بیشتر است نمی فروشد.
اگر ارزش بازار سهام کمتر از قیمت اعمال اختیار معامله شود، نویسنده موظف است سهام پایه را با قیمت اعمال خریداری کند. به عبارت دیگر، اختیار فروش توسط خریدار اختیاری که سهام خود را به قیمت اعمال بالاتر از ارزش بازار سهام بفروشد، اعمال خواهد شد.
ریسک برای نویسنده اختیار فروش زمانی اتفاق میافتد که قیمت بازار به زیر قیمت معامله کاهش یابد. فروشنده مجبور است در انقضا سهام را به قیمت اعمال خریداری کند. ضرر نویسنده بسته به میزان کاهش ارزش سهام می تواند قابل توجه باشد.
نویسنده (یا فروشنده) میتواند سهام را نگه دارد و امیدوار باشد که قیمت سهام به بالاتر از قیمت خرید برسد یا سهام را بفروشد و ضرر را جبران کند. هرگونه ضرر با پرمیوم دریافتی جبران می شود.
یک سرمایهگذار ممکن است اختیار معاملههای فروش را با قیمت عملیاتی بنویسد که ارزش سهام را خوب ببیند و مایل به خرید در آن قیمت باشد. هنگامی که قیمت کاهش می یابد و خریدار از اختیار خود استفاده می کند، سهام را با قیمتی که می خواهد دریافت می کند و مزیت اضافی دریافت پرمیوم اختیار را دارد.
دیدگاه مثبت
خریدار اختیار خرید این حق را دارد که در صورت افزایش قیمت سهام، دارایی ها را با قیمتی کمتر از بازار خریداری کند.
خریدار اختیار فروش با فروش سهام به قیمت اعمال زمانی سود می برد که قیمت بازار کمتر از قیمت اعمال باشد.
فروشندگان آپشن به ازای نوشتن یک اختیار خرید، کارمزد پرمیوم را از خریدار دریافت می کنند.
دیدگاه منفی
فروشنده اختیار فروش ممکن است مجبور شود دارایی را با قیمت اعمال بالاتر از آنچه که معمولاً در صورت سقوط بازار می پردازد، بخرد.
اگر قیمت سهام افزایش یابد و مجبور شود سهام را با قیمت بالا بخرد، نویسنده اختیار خرید با ریسک بی نهایت مواجه می شود.
خریداران اختیار معامله باید پرمیوم اولیه را به نویسندگان اختیار معامله پرداخت کنند.
اختیار معامله ها چگونه کار می کنند؟
اختیار معامله نوعی محصول مشتقه است که به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا در برابر نوسانات یک سهام سفتهبازی کنند یا در برابر آن محافظت کنند. اختیار معاملهها به دو دسته اختیار خرید و فروش تقسیم میشوند، که به خریداران اختیار خرید اجازه میدهد در صورت افزایش قیمت سهام سود ببرند و اختیار معاملههای فروش که در آن در صورت کاهش قیمت سهام، خریدار سود میبرد. سرمایهگذاران همچنین میتوانند با فروش آنها به سرمایهگذاران دیگر، یک موقعیت فروش یا شورت کنند. بنابراین شورت کردن (یا فروش) یک اختیار خرید به معنای سود در صورتی است که، سهام اصلی کاهش یابد در حالی که فروش یک اختیار فروش به معنای سود در صورت افزایش ارزش سهام است.
مزایای اصلی اختیار معامله ها چیست؟
اختیار معامله ها می توانند به عنوان منبع اهرم و پوشش ریسک بسیار مفید باشند. برای مثال، یک سرمایهگذار با دیدگاه صعودی که میخواهد ۱۰۰۰ دلار در یک شرکت سرمایهگذاری کند، میتواند با خرید ۱۰۰۰ دلار اختیار خرید در آن شرکت، در مقایسه با خرید ۱۰۰۰ دلار از سهام آن شرکت، بازدهی بسیار بیشتری کسب کند.
از این نظر، اختیار معامله های خرید راهی را در اختیار سرمایه گذار قرار می دهند تا با افزایش قدرت خرید، موقعیت خود را افزایش دهد.
از سوی دیگر، اگر همان سرمایهگذار که سهامدار همان شرکت قرار است. و بخواهد ریسک خود را کاهش دهد،می تواند با فروش اختیار معاملههای فروش در برابر آن شرکت، ریسک خود را پوشش دهد.
معایب اصلی اختیار معامله ها چیست؟
عیب اصلی قراردادهای اختیار معامله پیچیده بودن و قیمت گذاری آنها دشوار است. به همین دلیل است که یک وسیله سرمایه گذاری پیشرفته در نظر گرفته می شود، که فقط برای سرمایه گذاران حرفه ای با تجربه مناسب است. در سال های اخیر، آنها به طور فزاینده ای در بین سرمایه گذاران خرده فروشی محبوب شده اند. به دلیل ظرفیت آنها برای بازده یا زیان بزرگ، سرمایه گذاران باید مطمئن شوند که قبل از ورود به هر موقعیت اختیاری، پیامدهای بالقوه را کاملاً درک کرده اند. عدم انجام این کار می تواند منجر به خسارات ویرانگر شود.
اختیار خرید (Call option)
اختیار خرید (به انگلیسی Call option) قراردادی است که طی آن خریدار حق خرید دارایی مشخصی را (مبلغ مشخصی و معینی سهام، اوراق و …) در قیمتی خاص و تا قبل از زمان سررسید دارد. شایان ذکر است که خریدار این قرارداد این حق را برای خود محفوظ داشته ولی برای خرید اجباری ندارد.
در این قرارداد خریدار تنها زمانی سود میکند که قیمت دارایی تا سررسید و یا قبل از آن بیشتر از قیمت قرارداد باشد و تنها در آن زمان است که خریدار تصمیم به خرید دارایی میگیرد. در این قرارداد چنانچه خریدار تصمیم به اجرای قرارداد گیرد فروشنده ملزم به اجرای قرارداد و فروش دارایی است.
فرض کنید سرمایهگذاری قصد عقد قرارداد اختیار خرید برای سهام شرکت x را دارد. چنانچه قیمت فعلی سهم 100 واحد پولی باشد و سرمایهگذار باور داشته باشد تا قبل از سررسید قرارداد قیمت به بیش از قیمت قرارداد تجاوز خواهد نمود بعنوان خریدار قرارداد را عقد مینماید.
برای مثال اگر قیمت فعلی سهم 100 تومان و قیمت قرارداد 120 تومان و سررسید آن 31 تیر ماه باشد، و قبل از 31 تیر ماه قیمت به 150 تومان برسد، خریدار از حق قانونی خود در قرارداد استفاده کرده و سهم را با قیمت 120 تومان (قیمت تعیین شده در قرارداد) خریداری میکند.
بنابراین وی در این قرارداد 30 تومان سود حاصل کرده است. حال چنانچه در سررسید قرارداد (31 تیر) قیمت سهم هنوز از 120 تومان تجاوز نکرده باشد، خریدار نه تنها با استفاده از حق قانونی خود برای خرید سود نمیکند بلکه متضرر هم خواهد بود (برای مثال چنانچه سهم 110 تومان باشد، خریدار در صورت اعمال قرارداد باید آن را 120 تومان خریده و 10 تومان ضرر کند). بدین ترتیب خریدار از حق خود استفاده نکرده و قرارداد بدون اجرا در سررسید باطل خواهد شد.
این اصطلاح در واژهنامه جامع بورسینس منتشر شده است.سایر اصطلاحات و واژههای اقتصادی و مالی را ببینید .
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
برای سرمایهگذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
دیدگاه شما